پیش بینی ناپذیری اقتصاد ، بلای جان سرمایهگذاری/ حبابهایی که نفس اقتصاد را میگیرند
اصطلاحی بین کارشناسان بازار سرمایه رایج است، که میگوید «سرمایه ترسو است» این استعاره به ما میگوید که سرمایه برای ورود به هر بخش اقتصادی باید امنیت داشته باشد. مشکل اساسی اقتصاد ایران هم طی چند دهه اخیر عدم سرمایهگذاری در بخشهای غیرمولد و غیر تولیدی اقتصاد بوده است.
اقتصاد24- شاید بتوان دلیل عمده کاهش سرمایهگذاری را در پیش بینی ناپذیری اقتصاد ایران حتی در کوتاه مدت دانست. به طور قطع هر سرمایهگذاری برای ورود به عرصه تولید نیاز دارد تا با قوانین شفاف و البته بدون ضوابط دست و پاگیر مواجه باشد. از طرفی اگر برنامهریزی اقتصادیاش برای قیمت تمام شده کالا یا خدمات را نتواند در یک بازه زمانی یک تا پنج سال پیش بینی کند در روند فعالیتاش دچار مشکل خواهد شد.
مسعود دانشمند کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص به اقتصاد24 میگوید: متاسفانه برنامههای توسعهای در کشور ما اجرایی نمیشوند و این یک مشکل اساسی در برنامهریزی اقتصادی است. زمانی که نتوانیم میزان تورم و نرخ ارز را در بازار پیش بینی کنیم چگونه میتوان روی قیمت تمام شده تولید برای یک سال برنامهریزی کرد.
وی میافزاید: اقتصاد کشور نیازمند ثبات و برنامه مدون است، اما هیچ تضمینی نیست که یک شب فلان مسئول اظهار نظری در خصوص یک مساله اقتصادی مانند نرخ ارز نکند و فردا بازار تحت تاثیر قرار نگیرد. در واقع ما دچار مشکلی شدیم که آن پیش بینی ناپذیری اقتصاد است.
این کارشناس اقتصادی یادآور میشود: اگرچه متغیرهای سیاسی هم در ثبات اقتصادی تاثیرگذار است اما به هر حال برای سرمایه گذاری نیازمند داشتن یک افق میان مدت هستیم که متاسفانه در اقتصاد ما این اتفاق رخ نمیدهد.
حباب های ترسناک بلای جان اقتصاد
بعد از به نتیجه رسیدن برجام بسیاری از کشورهای اروپایی تمایل به سرمایهگذاری در ایران داشتند اما آنها موانعی را بر سر راه خود میدیدند. از جمله آن عدم ثبات در بازار و بالا بودن نرخ تورم بود. شاید جالب باشد در سال 95 که میزان تورم پایین و ثبات نسبی بر اقتصاد حاکم بود، «رنه هارون» مدیرعامل اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان گفته بود: «ثبات نرخ تورم به عنوان یكی از مهمترین چالش های حضور در ایران به شمار می رود». او همچنین گفته بود: «اصلاح سیستم مالیاتی و ساختار حقوق تجارت، بزرگترین اصلاحات موردنظر آلمان ها برای توسعه كار و فعالیت در ایران است».
ناگفته پیداست که شرایط فعلی، حتی نسبت به سال 95 بسیار بدتر شده و حباب ها، نوسانات قیمت و سایر بیثباتیها سرمایهگذاری را در شرایط بدتری قرار داده است. آنچه مسلم است اقتصاد ایران این روزها نیاز دارد تا به ساحل امن و با ثباتی برسد که بتوان روی ملاحظات آن تا سالها حساب باز کرد. در غیر اینصورت نقدینگی سرگردان همچنان به دنبال بازارهای کاذب و غیر مولد خواهد رفت.