رضا رئیس‌طوسی عضو برجسته هیات علمی دانشگاه تهران درگذشت

اقتصاد۲۴- دکتر رضا رئیس‌طوسی، عضو برجسته و بازنشسته هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، پژوهشگر و کنشگر اجتماعی درگذشت. جدای از آثار و کتاب‌های فراوانی که از ایشان برجای مانده است، دکتر رئیس طوسی کنشگری سیاسی و اجتماعی بود و برای احقاق حقوق مردم و تحقق آرمان‌های انسانی همچون عدالت و آزادی در جامعه تلاش فراوان کرد. او از مبارزان قبل از انقلاب علیه نظام شاهنشاهی بود.

رضا رئیس طوسی از اعضای اولیه سازمان مجاهدین خلق بود که بعد از گذراندن دوره آموزش‌های نظامی و سازماندهی مخفی در مصر، تجارب و آموزش‌های کسب شده را به اعضای داخل و از جمله محمد حنیف نژاد منتقل کرد و به آموزش سازماندهی مخفی به کادر‌های اولیه پرداخت. اولین جزوات آموزش سازماندهی و نظامی توسط وی و گروه مرتبط با او تهیه و به ایران منتقل شده بود.

رئیس طوسی به همراه حمید نوحی، و حسین رفیعی، در انجمن‌های دانشجویان مسلمان در اروپا و آمریکا در زمینه فعالیت‌های سیاسی و تبلیغی، جذب نیرو و امکانات اقدامات فراوانی قبل و بعد از انقلاب انجام و هیئت مؤسس انجمن‌ها را تشکیل می‌دادند. آنها همچنین پاسخ به بیانیه اعلام مواضع در تغییر ایدئولوژی سال ۵۴ را در خارج از کشور منتشر ساختند.

نخستین جدائی عمده و اساسی از سازمان مجاهدین خلق بعد از انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۵۹ اتفاق افتاد که سه تن از اعضای قدیمی سازمان یعنی رضا رئیسی (رئیس طوسی)، حمید نوحی و حسین رفیعی طی اطلاعیه‌ای به تاریخ ۱۱ تیر ماه ۵۹ علنا از این فرقه جدا شده و سپس بعد از واکنش‌های غیراصولی سازمان مجاهدین موسوم به منافقین، دلایل خود را در کتابی با عنوان «روند جدائی» اعلام کردند.

زوال نظام اجتماعی و فروپاشی دولت قاجار – نشر نی

رئیس طوسی بعد از انقلاب راه تدریس و دانشگاه را در پیش گرفت و به استخدام هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درآمد. سه اثر او شامل کتاب‌های نفت و بحران انرژی، زمین سوخته دیپلماسی بریتانیا در سیستان، و زوال نظام اجتماعی و فروپاشی دولت قاجار، از آثار ارزشمندش به شمار می‌روند. کتاب سوم یعنی زوال نظام اجتماعی و فروپاشی دولت قاجار، تماما بر اساس اسناد آرشیو وزارت خارجه بریتانیا تدوین شده و از این نظر نقش استعماری انگلیس در تجزیه و انحلال سلسله قاجار بسیار خواندنی است. 

بیشتر بخوانید:رضا قطبی درگذشت

رئیسی در پشت جلد کتاب به نقل از لرد کرزن در باره امتیازی دولت ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۵۱ به بارون رویتر داد آورده است: «این کامل‌ترین و عجیب‌ترین واگذاری کل منابع طبیعی صنعتی یک کشور به فردی خارجی است که کسی در تاریخ خواب آن را نتواند دید، چه رسد به آن که عملا امضا شده باشد.» «این کتاب روایت زوال دولت قاجار در دهه‌های آخر عمر آن و نبرد چند جانبه‌ای است که در این دوره بین دو قدرت بزرگ استعماری روسیه و انگلستان، اقشار فقیر و میانی شهر و روستا، روسای ایل‌های بزرگ، درباریان و علما درگرفت و زمینه‌های انقلاب مشروطه را فراهم کرد.» 

در بسیاری از موارد مقالات ایشان در نشریه چشم‌انداز ایران منتشر شده است. همچنین برخی رساله‌ها و پایان نامه‌های دانشجویان از ۳۹ مورد به شرح زیر هستند:

تامین نیاز‌های نفتی و سیاست‌های متحده ژاپن در قبال بحران‌های خلیج فارس، نسرین دخت نصرت، رضا رئیس طوسی، کارشناسی ارشد، ح ح 

 تشدید فشار آمریکا و استراتژی‌های بازدارنده ایران، علی باقری دولت آبادی، رضا رئیس طوسی، دکتری، ۱۳۸۷/۶/۱۳

امنیت انرژی در خاورمیانه و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، هنلیتو سویلیا جونیور، رضا رئیس طوسی، دکتری، ۱۳۸۶/۱۲/۱۱

 سیاست انرژی ایالات متحده و کاهش قدرت اوپک در بازار جهانی نفت دهه ۸۰ م؛ و اوایل دهه ۹۰ م. فروغ گلستانی، رضا رئیس طوسی، کارشناسی ارشد، ۱۳۸۶/۰۸/۰۷ 

 اوپک و بازار جهانی نفت، حمیدرضا قوام ملکی، رضا رئیس طوسی، کارشناسی ارشد، ۱۳۸۶/۰۷/۰۹

سیاست خارجی آمریکا و گسترش نوبنیادگرایی اسلامی پس از دهه ۱۹۹۰، محمدصادق جوکار، رضا رئیس طوسی، کارشناسی ارشد، ۱۳۸۶/۰۶/۲۵

نفت خلیج فارس و استراتژی امنیت ملی ایالات متحده ۲۰۰۵ - ۲۰۰۰، مسعود موسوی شفائی، رضا رئیس طوسی، دکتری، ۱۳۸۶

 کارکرد بازار بین المللی نفت و عدم کارایی تحریم نفتی ایالات متحده امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، علیرضا اقلیم، رضا رئیس طوسی، دکتری، ۱۳۸۶

 نفت خلیج فارس و استراتژی امنیت ملی ایالات متحده ۲۰۰۵- ۲۰۰۰، مسعود موسوی شفائی، رضا رئیس طوسی، دکتری، ۱۳۸۶