كنسرسیوم صادرات فولاد؛ موافقان و مخالفان چه می‌گویند؟

در حالی که كارشناسان بر این باورند كه تشکیل كنسرسیوم صادرات فولاد ، بهترین راه برای رونق تولید داخلی، كسب سود و ماندگاری در بازار جهانی است اما اجرای آن را بدون خصوصی سازی صنعت فولاد کشور، طرح شکست خورده و همصدایی را رمز موفقیت در بازار جهانی می دانند.

اقتصاد 24- با توجه به اهمیت صادرات فولاد و برنامه‌ریزی‌هایی که برای این امر در نظر گرفته شده است، پیشنهاد تشکیل كنسرسیوم صادرات فولاد از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت سال‌هاست که ارائه شده تا بتوانند مسائلی چون قیمت، کیفیت و صادرات انواع محصولات فولادی را به‌صورت متشکل و منسجم مدیریت کرد، اما این مهم به دلیل عدم انسجام و اظهارنظرهای متفاوت تاکنون اجرا نشده است.

با توجه به شرایط افت اقتصاد جهانی و کاهش تقاضای داخلی ناشی از عدم فعالیت بازارهای عمده مصرف فولادی و کاهش تقاضای جهانی فولاد، کشورهای پیشرو در صنعت فولاد و غول های بزرگ فولادی درصدد کاهش تولید محصولات خود برآمده اند. از سوی دیگر در حوزه داخلی نیز عمده تولیدکنندگان فولادی با مازاد تولید و کاهش تقاضای بازار مواجهند.

بیشتر واحدهای خصوصی تولید فولاد با بالا بودن قیمت تمام شده تولید مواجه شده اند و همچنان امکان حضور در بازارهای داخلی و خارجی را ندارند و با بیم عمیق‌تر شدن رکود این روند را ادامه می دهند.

به اعتقاد فعالان این صنعت، همه این عوامل افت قیمت محصولات فولادی را تشدید کرده و به دنبال آن عرضه صادراتی فولاد تحت الشعاع قرار گرفته است و تنها گزینه، کاهش قیمت تمام شده همراه با بهبود کیفیت مستمر در عرصه تولید است.

در چنین شرایطی بهره گیری از توانمندی های صادراتی فولاد کشور می تواند راهگشای شرکت های فولادی باشد. در این بین برخی از فعالان این عرصه در شریط کنونی بهترین گزینه و راه نجات از این رکود را، شکل گیری کنسرسیوم صادرات فولاد و در مقابل برخی نیز این ساختار را معیوب و غیر قابل استفاده می دانند.

عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در رابطه با این اقدام به خبرنگار اقتصاد 24 می گوید: تشکیل کنسرسیوم راه حل بسیار خوبی برای توسعه صادرات این صنعت است که نمونه های موفق آن را در بسیاری از کشورها می توان مشاهده کرد.

بهادر احرامیان معتقد است: دورخیز تشکیل این کنسرسیوم در سال های گذشته به دلیل حجم پایین صادرات فولاد کشورمان بی نتیجه ماند. در آن زمان مبادله تجاری ایران تازه مثبت شده بود. با توجه به نبود عدد چشم‌گیری برای صادرات با توجه به مقیاس حجم صادرات فولاد، این طرح، اقدامی بی موقع و عجولانه بود، اما امروز با صادرات 12 میلیون تنی فولاد و کسب رتبه 10 صادرات در بین کشورهای صادرکننده، زمان تشکیل کنسرسیوم به موقع و حائز اهمیت است.

به گفته عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، شرکت های فعال در این بخش متوجه شده اند با اتحاد در بازار، سود زیادی از طریق اجماع حاصل شود چرا که به راحتی با یک تشکل بزرگ می توانند با مشتریان خارجی وارد مذاکره شوند.

احرامیان ادامه داد: رسیدن به مقیاس و حجم بالاتری در صادرات و همچنین کسب تجربه بازاریابی بیشتر در این بخش انگیزه و احتمال موفقیت را در بین شرکت های داخلی برای تشکیل کنسرسیوم بیشتر کرده است.

عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد در پاسخ به این سوال که حضور دولت در این صنعت مانعی برای رسیدن به اهداف صادراتی نمی شود، گفت: امروز دولت تنها به دنبال ارزآوری است و این مسئله نیز در بین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

این فعال بخش فولادی تاکید داشت: از اینرو چه شرکت های خصوصی چه خصولتی ها با یک نظر مشترک به بازارهای صادراتی نگاه می کنند «شرایط بهتر صادرات و قیمت بالاتر».

كنسرسیوم صادرات فولاد با رنگ و لعاب دولتی

اما عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصاد 24 می گوید: تشکیل کنسرسیوم صادرات فولاد مانند سایر کشورهای توسعه یافته اقدامی در راستای تحقق برنامه های توسعه صادرات است، اما تشکیل آن با ساختار تعریف شده کنونی و این مدل روش حمایتی اقدامی اشتباه است.

به گفته سید رضا شهرستانی، اکنون 80 درصد فولاد دست دولت است. اینها قدرت قوی دارند و می توانند برای هر کاری تعیین تکلیف کنند. قیمت، عرضه و صادرات به طور کامل دست دولت است.

وی ادامه داد: کل زنجیره سنگ آهن در حیطه قدرت یک بخش بزرگ دولت (ایمیدرو)است پس چطور زمانی که تنها 20 درصد این بخش عظیم را خصوصی ها تشکیل داده اند می توان به روند حمایتی، آن هم در قالب کنسرسیوم اعتماد داشت؟!

به اعتقاد عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، اصل 44 قانون اساسی اجرایی نشده و دولت دخالت مستقیم در تولید دارد و به دنبال بنگاهداری است. این اتفاق افتاده و تمامی هم ندارد و سیاست های غلط حفظ شده، رانت بزرگتر و یارانه هایی که از طریق دولت پرداخت می شود سودش تنها به جیب خود دولت بر می گردد. در چنین مواقعی می شود به تشکیل کنسرسیوم برای حمایت از توسعه و تولید فولاد امیدوار شد؟!

شهرستانی تاکید داشت: زمانی می توانند از تشکیل کنسرسیوم سخنی به میان بیاورند که مشارکت و اتحاد چند شرکت یا چند سازمان یا ترکیبی از آنها با هم برای رسیدن به یک هدف، فعالیت های هماهنگ داشته باشند یا منابعشان را با هم ادغام کنند که این تنها با اجرای خصوصی سازی قابل اجراست.