مهم‌ترین تهدید این است که نمی‌دانیم چه تعداد اتباع افغان در ایران حضور دارند و کجا ساکن هستند؟

اقتصاد۲۴- محمد آیتی: زمانی که اقتصاد یک کشور با چالش‌هایی رو‌به‌رو می‌شود یا در سراشیبی قرار می‌گیرد باید آسیب‌شناسی کرد و برای هر مولفه، درصدی را تعیین کرد، زیرا مشکل اقتصاد، تک‌بعدی نیست. از این‌رو یکی از مولفه‌هایی که وضعیت اقتصادی را در ایران در حد خودش در دست‌انداز انداخته است، حضور پررنگ و میلیونی مردمان افغانستان در اقصی نقاط ایران است؛ حضوری که در سال‌های اخیر با مشکلات امنیتی زیادی هم توام شده است.

در همین خصوص، محمدرضا محسنی‌ثانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به اقتصاد۲۴ گفت: اینکه آمار‌های مختلفی از حضور مردمان افغانستانی در ایران داده می‌شود به خاطر این است که واقعاً آمار درست و دقیقی در این رابطه در دست نیست، اما می‌توانم بگویم تعداد این افراد خیلی بیشتر از آمار پنج میلیون نفری است که برخی می‌گویند.

وی افزود: موضوعی که برای همه مهم است اینکه در همه دنیا برای مهاجران خود، سازمان‌دهی و سامان‌دهی مشخصی دارند و این‌طور نیست که موضوع رها شده باشد تا ندانیم چقدر از این اتباع افغانی از مرز وارد ایران شدند و چقدر آن‌ها از کشور خارج شدند.

نماینده سبزوار تصریح کرد: قانون سامان‌دهی اتباع خارجی ایراداتی دارد که می‌باید برطرف شود تا وزارت کشور به طور دقیق قانون را اجرا کند که در آن صورت حتماً شاهد نظم و نسق بیشتری در این راستا در کشور خواهیم بود.

بیشتر بخوانید: اخراج افغان ها باعث بحران اشتغال در کشور شده است/ خروج اتباع افغان باید تدریجی صورت گیرد

محسنی‌ثانی در واکنش به اینکه اگر سامان‌دهی اتباع بیگانه یک ضرورت است، چرا دهه‌ها از آن غفلت شد؟ گفت: این موضوع هم مثل خیلی از کار‌های دیگر ما در اصطلاح «شل و سفت» بوده است. به هر حال در دفاتر استان‌ها برای نظم دادن به اتباع افغان، کار‌های خوبی صورت گرفته و موضوع تا حدی ضابطه‌مند شده و کارت‌هایی برای مجوز حضور آن‌ها در کشور صادر شده است، هرچند که این کار‌ها هم خیلی اصولی و کارشناسی نیست و برای همین تاکید دارم که باید ایرادات قانونی رفع تا وزارت کشور متفاوت از همه سال‌ها در این رابطه با قدرت به وظیفه خود عمل کند.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: ما نه تنها به واسطه حضور اتباع افغان در کشور با چالش‌هایی رو‌به‌رو هستیم، بلکه فرزندانی که آن‌ها در ایران به دنیا آوردند هم در نوع خود، چالش‌هایی داشته‌اند، زیرا در خصوص صدور شناسنامه، هویت، تحصیل و ... مشکلاتی پیشرو وجود دارد. اگر سامان‌دهی اتباع خارجی یک قانون قوی داشته باشد، هم این مشکلات عمق پیدا نمی‌کند و هم به مرور چالش‌های گذشته کاهش پیدا می‌کند و کار، اصولی پیش خواهد رفت.

وی یادآور شد: حضور اتباع افغانی برای کشور ما می‌تواند هم فرصت باشد و هم تهدید. حال، من به قانون سامان‌دهی اتباع خارجی اشاره کردم که در آن، مواردی درنظر گرفته شده که با کارِ کارشناسی بوده است. از این‌رو هرچه به مولفه‌های آن قانون بی‌توجهی شود، تهدید است. مهم‌ترین تهدید این است که نمی‌دانیم چه تعداد اتباع افغان در ایران حضور دارند، کجا ساکن هستند، چه تردد و ارتباطاتی دارند و اساساً چه کار‌هایی می‌کنند. به طور مثال در ایران یارانه بالایی برای نان پرداخت می‌شود که جمعیت میلیونی افغان‌ها در ایران از این ظرفیت بهره می‌برند. همین موضوع برای آب، برق، گاز و... هم وجود دارد. همان‌طور که مردم ایران، شناسنامه دارند و مشخصات آن‌ها معلوم است باید این رویه در قالب خودش برای اتباع بیگانه لحاظ شود.

محسنی‌ثانی گفت: فارغ از تهدید‌هایی که اتباع افغان در ایران دارند و باید هرچه سریع‌تر برای حل موضوع، کار‌های مهم و اصولی انجام شود، اما باید دانست که حضور این افراد برای مملکت ما، فرصت هم تلقی می‌شود. نیروی کار ارزان‌قیمت که برخی نیاز‌های کشور را برطرف می‌کنند، یک موضوع مهم است. 

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پایان خاطرنشان کرد: امروز اتباع خارجی در ایران نمی‌توانند از ظرفیت آموزش، بهداشت و درمان و... استفاده کنند، از این‌رو باید منتظر ماند تا قانون سامان‌دهی اتباع بیگانه تصویب و به مرحله اجرا برسد تا در آن قالب این افراد بتوانند از این امکانات هم بهره ببرند.