از کمک‌های نفتی تا آزادسازی قیمت سوخت؛ فراز و فرود اقتصاد انرژی

اقتصاد۲۴- در یک نگاه کلی به اقتصاد ایران به نظر می‌رسد که مشکلات و چالش‌های اقتصادی در ۵۰ سال گذشته ثابت و غیر قابل حل به نظر می‌رسد.

روی کار آمدن دولت‌ها با گرایش‌های مختلف نیز باعث نشده تا ایرانیان در زمینه اقتصادی چشم‌انداز روشنی پیش روی خود ببینند.

در پروژه "نیم قرن با اقتصاد ایران" با استناد به اخبار و گزارش‌های روزنامه‌های "اطلاعات" و "دنیای اقتصاد" به نوعی هم "تاریخ اقتصادی" ۵۰ سال گذشته را روایت کرده و هم اکنون‌مان را از گذر این اخبار واکاوی می‌کنیم.

در سال جاری اخبار اقتصادی سال‌های ۱۳۵۵، ۱۳۶۵،۱۳۷۵،۱۳۸۵ و ۱۳۹۵ مورد بازخوانی قرار می‌گیرد.

۱۵ فروردین ۱۳۵۵؛ آمار کمک‌های مالی ایران به کشور‌های جهان

آماری اخیرا از طرف بانک جهانی منتشر شده که نشان می‌دهد ایران در سال ۱۹۷۴ و سه ماه اول سال ۱۹۷۵ برای کمک به کشور‌های مختلف جهان چقدر تعهد و چقدر پرداخت کرده است. طبق این آمار که در مجله میدل ایست اکونومیک منتشر شده، ایران در سال ۱۹۷۴ قریب ۳.۳ میلیارد دلار تعهد کرد و در همین سال در قالب کمک‌های مالی دوجانبه و چندجانبه ۹۵۴ میلیون دلار پرداخت کرده است. بزرگ‌ترین رقم مربوط به تسهیلات نفتی صندوق بین‌المللی پول به مبلغ ۳۰۶.۸ میلیون دلار و بانک جهانی ۲۸۸.۹ میلیون دلار بود. در این سال به کشور‌های مختلف جهان به شرح زیر کمک شد:

مصر ۵۰ میلیون دلار، اتیوپی ۱۰۰ هزار دلار، هند ۱۲۳ میلیون دلار، پاکستان ۱۲۵ میلیون دلار، سودان ۵۰ میلوین دلار در سه ماه اول سال ۱۹۷۵ نیز به پاکستان ۱۲۶ میلیون دلار پرداخت شد.

در همین سه ماهه با وجودی که درآمد نفت رو به کاهش بود معهذا ایران ۴۲۵ میلیون دلار تعهد کمک دوجانبه و بیش از یک میلیارد دلار تعهد کمک چند جانبه نمود.

۱۵ فروردین ۱۳۷۵؛ عرضه بنزین و گازوئیل با قیمت‌های جدید از امروز

فرآورده‌های نفتی از صبح امروز با ۳۰ تا ۵۰ درصد افزایش در سطح کشور عرضه خواهد شد.

به موجب تبصره ۱۹ قانون برنامه پنجساله دوم قیمت فرآورده‌های نفتی به‌منظور صیانت از سرمایه‌های ملی و انرژی‌های تجدیدناپذیر، همه ساله با کاهش تدریجی پاره‌ای از یارانه (سوبسید) سوختی تعیین و اعلام می‌شود.

در این راستا، از اوایل صبح امروز (چهارشنبه) قیمت‌های جدید فرآورده‌های نفتی با افزایش ۳۰ تا ۵۰ درصد عرضه می‌شود. بر این اساس از امروز هر لیتر بنزین معمولی و بدون سرب ۱۳۰ ریال، نفت سفید و نفت گاز هر لیتر ۳۰ ریال، نفت کوره ۱۵ ریال و بنزین سوپر هر لیتر ۱۸۰ ریال عرضه می‌شود.

گزارش خبرنگار ما حاکی است، این افزایش قبلا درخصوص روغن موتور نیز عملی شده و هر لیتر روغن موتور که قبلا ۲۲۵ ریال توسط پمپ بنزین‌ها به فروش می‌رفت، از اوایل امسال با ۳.۵ برابر افزایش به ۸۰۰ ریال رسید.

واردات سیب‌زمینی آزاد شد

واردات سیب‌زمینی از امروز آزاد اعلام شد.

به گزارش روابط عمومی وزارت بازرگانی، معاونت بازرگانی خارجی این وزارتخانه با اعلام این مطلب خاطرنشان ساخت، متقاضیان واردات سیب زمینی می‌توانند جهت کسب هر گونه اطلاع و تخصیص ارز به معاونت فوق مراجعه کنند.

«توتال» مجری پروژه طرح توسعه سیری

با اعلام مناقصه مربوط به ساخت سکوی نفتی موردنیاز پروژه سیری ازسوی شرکت نفتی فرانسوی «توتال» که به‌رغم تشدید فشار آمریکا صورت گرفته است، اجرای این پروژه قطعیت یافت.

هفته‌نامه نفتی «پترولیوم ارگوس» طی گزارشی در آخرین شماره خود در این مورد نوشت توتال از شرکت‌های ساختمانی علاقه‌مند دعوت کرده است، پیشنهاد‌های خود را برای احداث سکو و دیگر تاسیسات نفتی موردنیاز پروژه سیری تا تاریخ نهم آوریل (۲۰ فروردین) ارائه کنند.

شرکت «مومنتوم اینجینیرینگ» از ایرلند جنوبی، اکنون در حال ساخت یک سکوی استخراج نفت با همه تاسیسات آن برای استفاده در حوزه سیری است، براساس قرارداد بیع متقابل (بای‌بک) «توتال» با ایران و سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیون دلاری آن در سیری، جمهوری اسلامی ایران به مدت ۲۵ سال روزانه به ۱۰۰ میلیون فوت (۲.۸ میلیون مترمکعب) گاز این حوزه دست خواهد یافت.

ایران و جمهوری آذربایجان خودرو صادراتی تولید می‌کنند

کارخانه ماشین‌سازی «بنیاد سرداراف» در باکو و شرکت خودروسازی متعلق به ایران یادداشت تفاهمی در زمینه تولید خودرو امضا کردند.

روزنامه «گونای» چاپ باکو نوشت: «مختاراف» مهندس ارشد کارخانه یادشده با اعلام این مطلب افزود: احتمال می‌رود تا دو ماه دیگر قراردادی در این زمینه بین طرفین منعقد شود و در صورت ادامه روند پیش‌بینی شده تا پایان سال جاری میلادی، اولین نمونه خودرو تولید خواهد شد.

اوراق مشارکت طرح‌های بزرگ صنعتی به‌زودی منتشر می‌شود

وزارت صنایع برای اجرای طرح‌های بزرگ صنعتی در سطح کشور، اوراق مشارکت تهیه کرده است.

مهندس نعمت‌زاده، وزیر صنایع این مطلب را در مراسم واگذاری سهام کارخانه ایران‌خودرو به کارکنان این واحد صنعتی عنوان کرد.

وی افزود: زمان عرضه این اوراق در نیمه اول سال‌جاری به اطلاع مردم می‌رسد تا مردم بتوانند با مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های صنعتی سهم عمده‌ای را در توسعه اقتصادی و عمرانی کشور داشته باشد.

وزیر صنایع با اشاره به مصوبه سال گذشته هیات وزیران در مورد واگذاری ۳۳ درصد سهام قابل‌واگذاری کارخانه‌ها به کارگران و کارکنان واحد‌های تولیدی گفت: این اقدام حرکت نوینی برای مشارکت عامه مردم و کارکنان واحد‌های تولیدی در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور است.

۱۵ فروردین ۱۳۸۵؛ اختصاص ۳ میلیارد دلار برای مد فاینانس طرح‌های صنعتی از حساب ذخیره ارزی

معاون امور اقتصادی و بین‌المللی وزیر صنایع و معادن گفت: با توجه به اینکه استفاده از فاینانس خارجی در طرح‌ها گران تمام می‌شود، سعی داریم به جای آن از منابع ارزی کشور استفاده کنیم که در حال حاضر بانک مرکزی نیز دید مثبتی نسبت به این مساله دارد و ما نیز برای اینکه بانک مرکزی را با خود همراه کنیم، ممکن است از منابع ارزی خودمان هم به اجرای طرح‌ها اختصاص دهیم.

شاطرزاده با بیان اینکه امسال ۳ میلیارد دلار برای فاینانس طرح‌های بزرگ صنعتی کشور اختصاص خواهد یافت، اظهار کرد: در حال حاضر طرح‌های صنعتی با مشکل کمبود منابع مالی مواجه‌اند و دولت نیز به دنبال راه‌حلی برای برطرف کردن این مشکل است.

 بیشتر بخوانید: ۸ سناریو درباره سهمیه و قیمت بنزین در ۱۴۰۴

تعیین حداکثر نرخ سود سپرده و تسهیلات بانک‌های خصوصی

نرخ سود سپرده و تسهیلات بانک‌های خصوصی ۳ درصد بالاتر از نرخ بانک‌های دولتی تعیین شده است.

این مصوبه شورای پول و اعتبار در هفته گذشته به بانک‌های خصوصی کشور ابلاغ شده است.

براساس مصوبه دیگری از شورای پول و اعتبار حداکثر نرخ سود سپرده و تسهیلات بانک‌های دولتی در سال ۸۵ به ترتیب ۱۴ درصد و حداکثر ۱۶ درصد خواهد بود؛ بنابراین نرخ سود سپرده و تسهیلات بانک‌های خصوصی کشور به ترتیب ۱۷ و ۱۹ درصد خواهد بود.

این نخستین مصوبه شورای پول و اعتبار درخصوص تعیین نرخ سود بانک‌های خصوصی است. تا پیش از این تصویب، نرخ سود سپرده بانک‌های خصوصی بین ۱۹ تا ۲۲ درصد و نرخ سود تسهیلات بالاتر از ۲۵ درصد بود.

۱۵ فروردین ۱۳۹۵؛ ۲۴ میلیون نفر از یارانه‌بگیران حذف می‌شوند

لایحه بودجه سال ۹۵ کل کشور این هفته به صحن علنی مجلس می‌رسد؛ لایحه‌ای که حسن روحانی آن را ۲۷ دی‌ماه سال گذشته تنها یک روز پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به بهارستان تقدیم کرد و حالا یعنی در اولین هفته کاری مجلسی‌ها در سال جدید قرار است در صحن علنی بررسی شود.

محمدرضا پورابراهیمی، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۹۵ دیروز از توزیع گزارش کمیسیون متبوعش میان نمایندگان مجلس خبر داد.

پورابراهیمی از مشخص شدن اولویت‌های حذف یارانه ۲۴ میلیون پردرآمد خبر داد و گفت: براساس مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه ۹۵، دولت مکلف شد نسبت به حذف یارانه سه دهک بالای درآمدی اقدام کند و منابع آن باید صرف اشتغالزایی در کشور شود. به گفته پورابراهیمی ۷۰ درصد جامعه یارانه نقدی را دریافت می‌کنند و تنها ۳۰ درصد یعنی ۲۴ میلیون نفر حذف می‌شوند.

۲ سناریوی دولت برای قیمت بنزین

دو سناریوی جدید در دولت یازدهم برای تغییر نرخ بنزین مطرح شده که نهایی شدن هر کدام از این دو سناریو به افزایش نرخ بنزین در سال ۹۵ منتهی خواهد شد.

پس از آنکه در خردادماه سال ۹۴ قیمت بنزین تک‌نرخی و ۱۰۰۰ تومانی شد و در پاییز سال گذشته با کاهش شدید قیمت نفت، فاصله قیمت جهانی بنزین و نرخ ۱۰۰۰ تومانی این فرآورده نفتی در ایران کم شد، پیش‌بینی‌ها حاکی از این بود که به دوران ثبات در نرخ بنزین رسیده‌ایم؛ اما دولت برنامه‌های جدیدی برای قیمت بنزین در سال ۹۵ دارد. دولت در جدیدترین تصمیم خود، طرح افزایش سالانه قیمت بنزین براساس تورم اعلامی ازسوی بانک مرکزی را به جریان انداخته و پیگیری خبرنگار تسنیم حاکی از این است که این طرح برای بررسی بیشتر قرار است به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ارسال شود.

سناریوی دیگر دولت برای قیمت بنزین در سال ۹۵، شناورسازی قیمت بنزین است. این طرح که پیشنهاد آن در قالب طرح برندسازی جایگاه‌ها مطرح شده به این صورت است که هر جایگاهی که خدمات بهتری عرضه کند و استاندارد‌های جایگاه را از نظر فضا و زیبایی بالا ببرد، آزادی عمل خواهد داشت تا بنزین را با هر نرخی عرضه کند.