«در حالی که میانگین هزینه خانوار در سال گذشته در مناطق روستایی بیش از ۲۱ میلیون تومان برای کل سال بوده است، هزینه خانوار در مناطق زندگی شهری کشور بیش از ۳۹ میلیون تومان برآورد میشود. به بیان سادهتر میتوان عنوان کرد که هزینه خانوار (زندگی) در شهرها ۱۸ میلیون تومان بیش از خانوار روستایی بوده است.»
اقتصاد24- «اما وضعیت درآمدها در روستاها بهگونهای بود که متوسط درآمد سالانه خانوار روستایی بیش از ۲۳ میلیون تومان برآورد شده است؛ در حالی که متوسط درآمد سالانه خانوار شهری و زندگی شهری ۴۳ میلیون تومان محاسبه شده است. به بیان سادهتر، میانگین درآمد خانوارهای شهرنشین ۲۲میلیون تومان بیشتر از خانوار روستایی است. به بیان سادهتر تفاضل میان درآمدها با هزینههای زندگی برای خانوارها در روستا کمتر از شهرهاست. یک خانوار روستایی ۲۳ میلیون درآمد و ۲۱ میلیون تومان هزینه دارد، یعنی حدود دو میلیون تومان اختلاف. در حالی که یک خانوار شهری ۴۳ میلیون تومان درآمد و ۳۹ میلیون تومان هزینه در سال دارد که میشود چهار میلیون تومان اختلاف مثبت میان ارقام درآمدی و هزینهای. نکته جالب در میان آمارهای ارائه شده این که هزینههای خوراکی و دخانی خانوارهای شهری حدود ۳۰ میلیون تومان اعلام شده که از کل هزینه زندگی خانوار روستایی (۲۱ میلیون تومان)بیشتر است. یعنی نزدیک به ۹ میلیون تومان بیشتر. در کل، تازهترین بررسیهای مرکز آمار نشان میدهد که در سال ١٣٩٧ متوسط هزینه و درآمد سالانه یک خانوار شهری به ترتیب ٣٩ و ٤٣ میلیون تومان بوده است.
۱۹ درصد افزایش هزینه خانوارشهری
بر اساس دادههای این گزارش، متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار شهری ٣٩٣ میلیون و ٢٢٧ هزار ریال بوده است که نسبت به رقم مشابه در سال قبل ۳/۱۹ درصد افزایش نشان میدهد. از هزینه کل سالانه خانوار شهری ٩٤ میلیون و ٥٠٥ هزار ریال با سهم ۰/۲۴ درصد مربوط به هزینههای خوراکی و دخانی و ٢٩٨ میلیون و ٧٢٢ هزار ریال با سهم ۰/۷۶ درصد مربوط به هزینههای غیر خوراکی بوده است.
رشد ۲۱ درصدی هزینههای خوراکی و دخانی
در بین هزینههای خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با ۰/۲۱ درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینههای غیر خوراکی بیشترین سهم با ۰/۴۵ درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.
متوسط درآمد اظهاری
متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار شهری ٤٣٤ میلیون و ٩٠٥ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل، ۶/۱۸ درصد افزایش داشته است. بر این اساس در سال ١٣٩٧ رشد متوسط درآمد سالانه خانوارهای شهری نزدیک به رشد هزینه کل سالانه است. منابع تأمین درآمد خانوارهای شهری نشان میدهد که ۴/۳۳ درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوقبگیری، ۰/۱۷ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی و ۶/۴۹ درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است.
مقایسه درصد خانوارهای شهری استفادهکننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٦ نسبت به سال ١٣٩٧ نشان میدهد که خانوارهای استفادهکننده اتومبیل شخصی از ۶/۵۰ به ۲/۵۳، یخچال فریزر از ۲/۶۳ به ۵/۶۸، جاروبرقی از ۰/۹۱ به ۵/۹۱، ماشین لباسشویی از ۳/۸۶ به ۶/۸۶، ماشین ظرفشویی از ۳/۷ به ۴/۸، اجاق گاز از ۹/۹۸ به ۲/۹۹ و مایکروویو و فرهای هالوژندار از ۴/۱۲ به ۶/۱۲ افزایش یافته است.
در سال ١٣٩٧، عمدهترین نوع سوخت مصرفی ۷/۹۳ درصد از خانوارهای شهری برای گرما، گاز طبیعی (شبکه عمومی) بوده است.
متوسط هزینههای خانوار روستایی
متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار روستایی ٢١٤ میلیون و ٤٧٢ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۰/۲۰ درصد افزایش نشان میدهد. از هزینه کل سالانه خانوار روستایی ٨٠ میلیون و ٢٤٦ هزار ریال با سهم ۰/۳۷ درصد مربوط به هزینههای خوراکی و دخانی و ١٣٤ میلیون و ٢٢٦ هزار ریال با سهم ۰/۶۳ درصد مربوط به هزینههای غیر خوراکی بوده است. در بین هزینههای خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با ۰/۲۴ درصد مربوط به هزینه آرد، رشته، غلات، نان و فرآوردههای آن و در بین هزینههای غیرخوراکی، بیشترین سهم با ۰/۲۸ درصد مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.
درآمد خانوار روستایی
متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک خانوار روستایی ٢٣٣ میلیون و ١١٤ هزار ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۵/۱۵ درصد افزایش داشته است. منابع تأمین درآمد خانوارهای روستایی نشان میدهد که ۷/۳۰ درصد از مشاغل مزد و حقوقبگیری، ۹/۳۱ درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی و ۴/۳۷ درصد از محل درآمدهای متفرقه خانوار تأمین شده است. مقایسه درصد خانوارهای روستایی استفادهکننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٦ نسبت به سال ١٣٩٧ نشان میدهد که خانوارهای استفادهکننده اتومبیل شخصی از ۶/۲۹ به ۳/۳۲، یخچال فریزر از ۲/۴۵ به ۲/۴۹، اجاق گاز از ۰/۹۸ به ۳/۹۸، جاروبرقی از ۶/۶۴ به ۱/۶۶، ماشین لباسشویی از ۹/۵۳ به ۰/۵۶، ماشین ظرفشویی از ۰/۳ به ۰/۵ و مایکروویو و فرهای هالوژندار از ۹/۱ به ۰/۲ درصد افزایش رسیده است.
در سال ١٣٩٧ عمدهترین نوع سوخت مصرفی ۸/۶۷ درصد از خانوارهای روستایی برای گرما، گاز طبیعی(شبکه عمومی) و ۴/۲۰ درصد نفت سفید بوده است.
کرمان با هزینه کمتر
بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار شهری نشان میدهد که استان تهران با ٥٨٤ میلیون و ٦٧٦ هزار ریال بیشترین و استان کرمان با ٢٣٧ میلیون و ٤١٥ هزار ریال کمترین هزینه را در سال ١٣٩٧ داشتهاند.
آذربایجان غربی با درآمد کمتر
همچنین استان تهران با ٦٤٠ میلیون و ٣٠٣ هزار ریال بیشترین و استان آذربایجان غربی با ٢٦٤ میلیون و ٧١١ هزار ریال، کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری را در سال ١٣٩٧ به خود اختصاص داده است.
بـــرش
طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار با قدمتی ٥٠ ساله از مهمترین طرحهای آماری مرکز آمار ایران است. هدف کلی این طرح، برآورد متوسط هزینهها و درآمد یک خانوار شهری و یک خانوار روستایی در سطح کشور و استانها است. در سال ١٣٩٧ تعداد خانوارهای آمارگیری شده در این طرح ٢٠٣٥٠ خانوار نمونه در نقاط شهری و ١٨٦١٠ خانوار نمونه در نقاط روستایی کشور است.»