کاهش ۳۷ درصدی قیمت واقعی مسکن

با وجود افزایش ۷۷ درصدی قیمت اسمی مسکن در شهر تهران، مقایسه رشد قیمت این بخش با تورم عمومی نشان می‌دهد که در حال حاضر قیمت واقعی مسکن با ۳۷.۲ درصد رشد منفی مواجه شده است.

اقتصاد۲۴- مرداد ۱۳۹۸ تورم سالیانه کل کشور ۴۲.۲ درصد و میانگین رشد قیمت مسکن شهر تهران در ۱۲ ماهه منتهی به مردادماه ۱۳۹۸ بالغ بر ۵ درصد بوده است. این دو شاخص گویای آن است که با وجود افزایش ۷۷ درصدی نقطه به نقطه قیمت مسکن تهران (با توجه به آمار دفتر اقتصاد مسکن) طی یک سال گذشته منحنی کلی رشد آن نزولی بوده و هم‌اکنون قیمت واقعی مسکن ۳۷.۲ درصد در مقایسه با تورم عمومی کاهش یافته است.

شاخص نقطه به نقطه تورم عمومی در مردادماه ۱۳۹۸ به ۴۱.۶ درصد و همین شاخص در بخش مسکن شهر تهران ۷۷.۵ درصد بوده است. با این حال افت شدید سرعت رشد ماهیانه قیمت مسکن در تیرماه که به ۱.۴ درصد رسید و در ادامه رشد منفی ۳.۱ درصد ماهیانه در مردادماه ۱۳۹۸ این گزاره قوی را پیش روی بازار مسکن شهر تهران قرار داده که در ماه‌های آینده شاخص نقطه به نقطه قیمت مسکن نیز کمتر از نرخ تورم شود.

از ابتدای سال ۱۳۹۶ رشد قیمت مسکن در پایتخت با یک روند افزایشی آغاز و در نیمه دوم همان سال این روند با سرعت بیشتری ادامه یافت که تولید و عرضه مسکن را پس از رکود و افت واقعی قیمت طی چهار سال قبل از آن توجیه‌پذیر کرد. از اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ بر شتاب روند صعودی قیمت مسکن در پایتخت افزوده شد؛ به طوری که شاخص ماهیانه ۷ تا ۸ درصد رشد را تجربه کرد و در شهریورماه میزان نرخ رشد ۹.۳ درصد رقم خورد. پس از آن روند رشد ماهیانه قیمت هرچند به صورت مطلق قابل توجه بود و به تدریج تا بهمن ماه روند کاهشی در پیش گرفت لیکن در اسفندماه ۱۳۹۷ به رشد ماهانه ۹.۴ درصد رسید. اما این نقطه اوج بازار نبود و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ میانگین رشد ماهیانه قیمت مسکن در پایتخت قله‌ی ۱۱.۴ درصد را فتح کرد که بیشترین نرخ رشد ماهیانه قیمت، دست کم در ۲۹ ماه اخیر بوده است.

با وجودی که در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ همانند شهریور و اسفندماه ۱۳۹۷ شاهد شوک شدید ماهیانه در بازار مسکن بودیم بر اساس اطلاعات دفتر اقتصاد مسکن در مردادماه ۱۳۹۸ برای اولین بار دست کم از زمان آغاز افزایش قیمت‌ها در ابتدای سال ۱۳۹۶ تا کنون به منفی ۳.۱ درصد رسید. در مردادماه ۱۳۹۸ میانگین قیمت مسکن شهر تهران به ۱۳ میلیون و ۱۹۰ هزار تومان در هر متر مربع رسید که نسبت به ماه قبل ۳.۱ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۷۷.۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

ریزش سراسری معاملات مسکن

پس از آن‌که در فروردین ماه ۱۳۹۸ تعداد مبایعه‌نامه‌ها بر اساس آمار اتحادیه املاک در کل کشور نسبت به زمان مشابه سال قبل ۴ درصد افزایش یافت، قراردادها در مسیر نزولی قرار گرفت. مطابق آمار تعداد معاملات هر ماه کاهش یافته است؛ به طوری که قراردادهای خرید و فروش مسکن کل کشور در ماه‌های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و ۲۲ روز ابتدای شهریور به ترتیب ۶، ۳۴، ۴۰، ۵۳ و ۶۲ درصد نسبت به زمان مشابه سال قبل کاهش یافته است.

هم‌چنین در شهر تهران آن‌طور که اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران گزارش داده تعداد معاملات مسکن در ۲۲ روز ابتدای شهریورماه ۲۲۲۱ مورد بوده که نسبت به زمان مشابه سال قبل ۷۹ درصد کاهش نشان می‌دهد. در این مدت هم‌چنین ۸۱۶۱ اجاره‌نامه امضا شده که نشان‌دهنده افت ۲۲ درصدی نسبت به زمان مشابه سال قبل است. کاهش ۷۹ درصدی معاملات خرید و فروش ملک در پایتخت در شرایطی به ثبت رسیده که آمار اتحادیه از فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر و مردادماه به ترتیب کاهش ۴۰، ۴۰، ۶۲، ۶۶ و ۷۵ درصدی را نسبت به ماه مشابه سال قبل نشان می‌داد. بدین ترتیب بازار مسکن در شهریورماه که آخرین مهلت فصل جابه‌جایی محسوب می‌شود در مسیر افت قرار داشته است.