روایت روحانی از مکالمه تلفنی با اوباما

سخنرانی رئیس جمهور در همایش ملی بیمه و توسعه

اقتصاد24- حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور صبح امروز (چهارشنبه) در بیست و ششمین همایش بیمه و توسعه اظهار داشت: روز بیمه را خدمت همه دست اندرکاران، مسئولین، شرکت‌ها، اساتید، پژوهشگران و کارشناسان تبریک و تهنیت عرض می‌کنم و امیدوارم این روز که روز تجلیل از صنعت بیمه است، روحیه جدیدی برای همه دست اندرکاران برای خدمت بیشتر به مردم عزیز کشورمان باشد.

روحانی ادامه داد: برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی در سال ۹۲ و در آغاز دولت یازدهم بین وزیر امور خارجه ایران و وزیر خارجه آمریکا گفتگو و مذاکره آغاز شد، این کار ممکن است از دید مردمی که در سیاست سررشته ندارند کار ساده ای باشد اما این کار عظیم و بزرگی بود، دلیل آن این بود که ما به مردم قول داده بودیم ظرف ۱۰۰ روز مردم شاهد اولین تحول در زمینه این ریسک باشند.

جزئیات تماس تلفنی با رئیس جمهور آمریکا

وی با اشاره به تماس تلفنی خود با رئیس جمهور آمریکا اظهار داشت: اگر بنا بود ظرف ۱۰۰ روز این کار انجام بگیرد، بدون این تماس امکان پذیر نبود. مشاورین و همراهان من در سفر نیویورک من را قانع کردند که برای پیشرفت در مذاکرات، جواب تلفن رئیس جمهور آمریکا بدهم. البته این مورد تردید من بود اما وقتی همه مشاوران من، به اتفاق این نظر را دادند من پذیرفتم و در آخرین لحظاتی که داشتم نیویورک را ترک می‌کردم، رئیس‌جمهور آمریکا در هتلی که من بودم تلفن زد و من پاسخ تلفن او را دادم و این صحبت کوتاهِ یک ربع، بیست دقیقه ای یک لوکوموتیو بسیار قوی برای حرکت قطار مذاکره بود.

روحانی با بیان اینکه این گفتگو باعث شد که ما چارچوب را با او مشخص کردیم، گفت: سه موضوع را برای مذاکره مطرح کرد؛ این بحث را برای اولین بار است که در یک جمع عمومی می‌گویم. من در آن مکالمه تلفنی گفتم که راجع به سه موضوع آمادگی مذاکره نداریم اما برای موضوع اول که هسته‌ای است، اگر به خوبی تمام شد و شما درست اجرا کردید موضوع دوم و سوم در دستور کار مذاکره ما قرار خواهد گرفت. این حرکت باعث شد ما در کمتر از ۱۰۰ روز به توافق موقت ژنو رسیدیم، در این توافق به طور موقت تحریم‌ها در بسیاری از زمینه‌ها برداشته شد، از جمله پول‌هایی که در بانکها بلوکه شده بود و ماهانه ۷۰۰ میلیون دلار در اختیار قرار ایران قرار می گرفت.

رئیس‌جمهور گفت: از دیگر موارد آن توافق این بود که ایران حق غنی‌سازی دارد و این مهمترین دستاورد در آن مذاکرات کمتر از ۱۰۰ روز بود. هیچکس باور نمی کرد، حتی کارشناسان ما، که ما در مذاکرات می‌توانیم از ۶ قدرت بزرگ دنیا این نکته را بگیریم که ایران برخلاف آنچه در قطعنامه‌های سازمان ملل آمده بود، حق غنی‌سازی در داخل کشور خود را دارد.

روحانی گفت: ما در مرحله بعدی مذاکرات بعدی را شروع کردیم و در این مذاکرات هدفی را داشتیم که در این هدف بسیاری از کارشناسان ما می‌گفتند شدنی نیست. ما در آن مذاکرات می‌گفتیم در پایان این مذاکرات، باید تمامی قطعنامه های فصل هفتم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران یکجا لغو شود. این چیزی بود که هیچ متخصص حقوق بین‌المللی باور نمی‌کرد که شش قطعنامه فصل هفتم سازمان ملل متحد که حتی یک ساعت آن را اجرا نکردیم، توسط همان شورای امنیت یکجا لغو شود و این کار انجام گرفت.

رئیس‌جمهور افزود: شما بعد از برجام دیدید که کار شما آسان شد و صنعت بیمه رونق پیدا کرد و ارتباط شما با بیمه های جهانی تسهیل شد، مشارکت ها بیشتر شد، تولید حرکت کرد، شرکت‌های خارجی به ایران آمدند، قراردادها امضا شد و فقط یک کشور در آن شرایط ۵۰ میلیارد دلار به ما اعتبار داد، یک تحول بسیار بزرگ و عظیم در کشور آغاز شد.

وی ادامه داد: یکی از رهبران بزرگ آسیایی به من می‌گفت که ما داشتیم بعد از برجام کم کم با چشم حسادت به ایران نگاه می‌کردیم و می‌دیدیم هرچه سرمایه گذار و صنعتگر و بانک هست به سمت تهران سرازیر شده‌اند، گفتیم چه خبر است و ایران چه بهشت برینی است که همه برای او مسابقه گذاشته اند.

روحانی افزود: ما در این شرایط مناسب، لازم بود این قرارداد و توافق را حفظ کنیم. ان‌شالله اگر زنده ماندم در آینده خواهم گفت که ما با چه دردسرهایی برجام را نگه داشتیم و چه فشارهایی بر روی ما بود، ولی به هر قیمتی بود من نگذاشتم که ایران ناقض این عهدنامه شود، گفتیم اگر روزی بخواهد این عهدنامه و توافق نقض شود نباید به دست ما نقض شود، زیرا ما مسلمانیم، ما به عهد خود وفاداریم، چیزی را به سادگی امضا نمی‌کنیم اما اگر امضا کردیم پای امضای خود می‌مانیم. دولت خیلی سختی ها کشید تا این توافق را حفظ کند، تا زمانی که دولت آمریکا تغییر کرد و فرد جدید روی کار آمد.

وی ادامه داد: شما می‌دانید که ما در سال ۱۳۹۳ می‌توانستیم به توافق نهایی برسیم اما این توافق به دلیل فشار صهیونیست‌ها و فشار عربستان به تاخیر افتاد. وزیر خارجه عربستان با هواپیما به وین رفت برای اینکه توافق را به تاخیر بیاندازد و نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم برای همین منظور به وین رفت، این‌ها توانستند توافق را به تاخیر بیاندازند و در آن تاخیر بود که به آمریکا قول دادند قیمت نفت را آنچنان پایین می‌آوریم که ایران مجبور شود هر چه شما گفتید امضا کند نه این قراردادی امروز آماده امضاست. سپس قیمت نفت را پایین آوردند و قیمت نفت از ۱۱۲ دلار به زیر ۳۰ دلار رسید.

رئیس‌جمهور گفت: آنها گفتند اینجا جایی است که ایران دیگر نمی‌تواند کشور را اداره کند. وقتی ما قیمت نفت را تقریباً یک چهارم تقلیل دادیم، آنها دیگر نمی توانند کشور را اداره کنند، بنابراین شما هر چه گفتید آنها امضا می‌کنند. اما ما ایستادگی کردیم، در اواخر سال ۹۳ و اوایل ۹۴ که شما می‌دانید قیمت نفت چقدر پایین آمد، ما توانستیم اقتصاد را حفظ کنیم و تورم را پایین بیاوریم، اصلا سال ۹۴ بود که ما تورم را تک رقمی کردیم و علی‌رغم آنکه آنها فکر می‌کردند رشد اقتصادی ما بالا رفت، تورم پایین آمد، شرایط اقتصادی ما آرامش پیدا کرد و دیدند نمی شوند و آنجا بود که به عربستان و رژیم صهیونیستی گفتند حرف شما نادرست بوده و ایران تسلیم نمی‌شود.

برای خروج از برجام و اعمال تحریم های جدید، عربستان و اسرائیل بر کاخ سفید اثر گذاشتند

وی افزود: همین عربستان و اسرائیل عوامل اصلی بودند که روی کاخ سفید اثر گذاشتند و به او گفتند تو اگر از برجام خارج شوی و تحریم شدید وارد کنی، نظام ایران چند ماه بیشتر باقی نخواهد ماند و آنچنان اطمینان پیدا کرده بودند که گفتند وقتی بالاترین تحریم تاریخی در ۱۳ آبان سال ۹۷ اعمال و اجرا شود، آنها امکان ندارد که تا ۱۱ دی ماه یعنی ژانویه سال بعد بتوانند حکومت را حفظ کنند. آنها خودشان به صراحت گفتند ما در ژانویه در تهران هستیم.

وی افزود: چون شما صاحبان و متخصصین کاهش خسارت و ریسک در زندگی مردم هستید، این وظیفه در یک سطح دیگر بر گردن ماست. ما باید به عنوان دولت باید ریسک مردم را کاهش دهیم و شرایط مردم را برای تعالی و توسعه آماده کنیم. اگر آدم بگوید مذاکره نمی‌کنم خیلی راحت هست، وقتی گفت مذاکره می‌کنم تازه اول گرفتاری است، باید بروید بنشینید و استدلال کنید و دعوا کنید، اقتصاددان و حقوقدان باید بیاید، اما اگر از اول بگویی مذاکره نمی‌کنم خب تحریم‌ها هم باقی می‌ماند، این خیلی راحت است. اما چه کسی ضرر می‌کند؟ همه منطقه، همه دنیا و همه ملت ایران.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ما دولتی نبودیم که از زیر بار یک مسئولیت سخت فرار کنیم. من می‌دانستم اگر در نیویورک جواب تلفن رئیس جمهور آمریکا را بدهم در فرودگاه مهرآباد یک عده‌ای افراطی لنگه کفش پرتاب می‌کنند، من این چیزها را می‌دانستم ولی به جان خریدم. این‌ها برایم مهم نبود، انچه برای من اهمیت داشت، وجدانم بود.

روحانی گفت: من می‌خواستم به قولی که به مردم داده ام پایبند باشم. ما آمدیم در آن شرایط، وضعیت کشور را آماده کردیم اما دوباره همین اسرائیل و عربستان سر ترامپ کلاه گذاشتند. بزرگترین کلاهی که سر ترامپ رفت بر سر برجام بود. به او گفتند اگر از برجام خارج شوی و تحریم فوق العاده را نسبت به ایران اعمال کنی این نظام سقوط می‌کند و آن وقت پیروز بزرگ تاریخ هستی و می‌گویی بعد از ۴۱ سال من رئیس‌جمهوری بودم که ایران را در هم شکستم. می‌خواست یک ادایی شبیه ریگان درآورد راجع به شوروی سابق، اما نمی‌دانست که ملت ایران، جامعه ایران، جوانان ایران و کارآفرینان و مسئولان ایران برای استقلال و عزتشان تا پای جان می‌ایستند.

کاهش تعهدات ایران در چارچوب برجام است

روحانی با بیان اینکه طرف مقابل بود که در برجام نقض عهد کرد، اظهار داشت: این مساله باید در ذهن ما در طول تاریخ بماند که ایران با شش قدرت بزرگ جهانی قراردادی را امضا کرد که آنها زیر پا گذاشتند اما ما زیر پا نگذاشتیم و هنوز هم به این توافق عمل می کنیم و با وجود آنکه کاهش تعهدات برجامی را در دستور کار داریم اما این کاهش تعهدات هم در چارچوب قرارداد برجام است.

رئیس جمهور با تاکید بر اینکه طرف مقابل مقصر امر بودند که از پیمان خارج شدند، ادامه داد: در حال حاضر برخی از کشورهای عضو برجام می گویند بیایید تا مشکلات را حل کنیم و بیشتر از همه آمریکایی ها به دنبال حل مساله هستند.

وی متذکر شد: زمانی که بنده در نیویورک بودم، هر روز پیغام می فرستادند به گونه ای که بنده فرصت نکردم از هتل خارج شوم چرا که ترافیکی از مقامات کشورهای مختلف در هتل ما بود و تقاضای ملاقات با بنده را داشتند و همه ملاقات های ما در داخل هتل انجام می گرفت و همه پیام ها تقریبا این بود که اشکال از طرف ایران است.

روحانی تصریح کرد: در واقع آمریکا می خواست باری را که بر دوش آنان بود، روی دوش ایران بیندازد و می گفتند آمریکا آماده حل همه مشکلات است اما شما حاضر به ملاقات با آنها نیستید پس تقصیر شماست. تمام مقامات کشورهایی که با بنده ملاقات کردند این موضوع را مطرح کردند و خواستار ملاقات بنده با رئیس جمهور آمریکا بودند و می گفتند اگر این ملاقات صورت گیرد کل تحریم های ایران برداشته می شود.

رئیس جمهور با بیان اینکه ما می خواستیم این نقشه و توطئه را بشکنیم، افزود: هدف ما این بود که به همه دنیا بگوییم که ما مشکلی برای ملاقات نداریم و اگر رئیس جمهور آمریکا تحریم ها را بردارد، ما با آنان ملاقات می کنیم. در واقع ما با این کار حربه را از آنان گرفتیم و مقامات کشورهای دیگر گفتند حرف شما کاملا منطقی است.

وی بیان کرد: بنده گفتم اگر اعلام شود که کل تحریم ها علیه ایران برداشته می شود، ساعتی دیگر ملاقات می کنم و هیچ مشکلی نداریم. منتها حرف آمریکایی ها این بود که ابتدا ملاقات کنیم و سپس درباره تحریم ها بحث و گفتگو صورت گیرد که این حرف آنان به این معنا بود که می خواستند نسبت به هوش ایرانی و ملت ما تردید کنند. در حالی که ما دیگر حاضر نیستیم کلاه سرمان برود و البته نمی خواهیم کلاه سر دیگران بگذاریم بلکه به دنبال آن هستیم آنچه حق، عدالت و حقوق مردم ایران است، اجرا و عملیاتی شود.

روحانی تصریح کرد: در حال حاضر هم آن بحث ها ادامه دارد و کشورهایی هستند که واسطه گری می کنند تا این ملاقات صورت گیرد که بنده خدمت مردم ایران عرض می کنم هر زمانی که آمریکا حاضر شود تحریم ظالمانه، غیرقانونی، نادرست و تروریستی خود بردارد و کنار بگذارد بلافاصله سران ۱+ ۵ می توانند ملاقات کنند و ما هیچ مشکلی نداریم.

تحریم ها را کنار بگذارند، مشکلی برای مذاکره نداریم

رئیس جمهور تاکید کرد: ما در مساله تحریم نه آغازگر و نه مقصر هستیم و امروز هم لجبازی نمی کنیم چرا که برخی افراد می گویند در حال حاضر ما لجبازی می کنیم و بهتر است مذاکره صورت گیرد تا تحریم ها به پایان برسد که بنده باید بگویم ما این بهانه را از آنان گرفتیم و دیگر بهانه ای در اختیار آنان نیست و در صورتی که آنها تحریم های ظالمانه و غلط خود را کنار بگذارند، ما مشکلی برای مذاکره نداریم.

وی با بیان اینکه در شرایطی که حق ما تامین نشود، همه باید دست به دست هم دهیم و در کنار هم بایستیم، گفت: صنعت بیمه در کنار بازار سرمایه، بانک ها، کار آفرینان، نیروی کار و دانشگاه ها باید باشد و همه ما باید با یکدیگر متحد باشیم.

روحانی با اشاره به اینکه در مراسم های ۱۶ آذر امسال باید این بحث مطرح شود که راه برای ایستادگی در برابر اقدامات تروریستی اقتصادی آمریکا چیست، گفت:در تمام دانشگاه ها و همه دانشجویان و اساتید باید یک شعار را دنبال کنند که آن شعار باید علیه ترور اقتصادی، تروریست های اقتصادی و همچنین آمادگی ما برای ایستادگی و مقابله در برابر تحریم های ظالمانه دشمنان باشد.

رئیس جمهور تاکید کرد: تحریم ریسک آفرین است چرا که در صادرات، واردات و سرمایه گذاری ریسک به وجود می آورد و شرایط تا حدودی غیرعادی می شود که در این شرایط بخش هایی چون بیمه باید وارد شوند تا در جاهایی که توان دارند مشکلاتی را از سر راه کشور بردارند.

وی افزود: همچنین لازم است با شرکت های بیمه سایر کشورها همکاری شود تا در جاهایی که رقم ریسک بالاست مشکلات مرتفع شود. برای مثال یک کشتی بزرگ نفتکش در این دسته قرار می گیرد و قیمت نفت و نفتکش بسیار زیاد است و باید از طریق همکاری با شرکت های بیمه سایر کشورها این بخش ها بیمه شوند.

روحانی با اشاره به اینکه در کنار بانک، بیمه هم در تحریم قرار می‌گیرد، اظهار داشت: فروش نفت و سایر اجناس صادراتی ما به دلیل تحریم تحت تأثیر قرار می‌گیرد و اینکه بیمه به عنوان اولین موضوع در تحریم آمریکا قرار می‌گیرد، دال بر اهمیت بیمه است چرا که بدون بیمه، گاهی ریسک آنقدر بالاست که هیچ فردی نمی‌تواند آن ریسک را تحمل کند.

روزنه مذاکره را نبسته‌ایم

رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه همه انسان‌ها به دنبال آن هستند که به جایی تکیه کنند تا بلکه خسارت‌هایی را که متحمل می‌شوند، از این طریق جبران شود، ادامه داد: شرایط تحریم تقصیر ما نیست بلکه تحریک صهیونیست‌ها و ارتجاع منطقه است، عمل ظالمانه خاک سفید است و ما امروز راهی جز مقاومت و ایستادگی در برابر تحریم‌کنندگان نداریم.

وی با اشاره به اینکه در عین حال ما روزنه مذاکره را نبسته‌ایم، تصریح کرد: اگر آنان حاضر باشند تحریم‌ها را کنار بگذارند، ما آماده حرف زدن و مذاکره حتی در حد سران کشورهای ۱+۵ هستیم و این مسئله را به صراحت اعلام کرده‌ایم.

روحانی با بیان اینکه ایران از لحاظ اقلیمی و طبیعی، کشوری زلزله‌خیز است، روی خط زلزله قرار دارد و گریزی از این مسئله نیست، گفت: برخی از کشورها چون ژاپن هم روی خط زلزله قرار دارند به گونه‌ای که بنده زمانی در ژاپن بودم و در یک روز سه بار زلزله را حس کردم اما برخی از کشورها این مشکلات را ندارند و از این نظر با یکدیگر تفاوت اساسی دارند.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه در کشورهایی چون ژاپن معمولاً ساختمان‌ها مقاوم است و مردم در زمان زلزله آرامش دارند، ادامه داد: مقاوم‌سازی ساختمان‌ها جلوی خسارت‌ها و ریسک‌ها را می‌گیرد و شما در ژاپن زمانی که زلزله می‌آید، ترس و واهمه‌ای ندارد چرا که ساختمان‌ها مستحکم هستند.

وی با بیان اینکه در روستایی که خانه‌ها با خشت و گل ساخته شده، مردم در زمان زلزله احساس ریسک و خطر بیشتری می‌کنند، اظهار داشت: اخیراً بنده به شهرستان‌های میانه و سراب رفتم و هر خانه‌ای که سال‌های قبل مرمت شده بود، در زلزله اخیر تخریب نشده بودند اما خانه‌هایی که بازسازی نشده بود، خسارت‌های جدی دیدند.