نگرانی سیمانی‌ها از راه‌های مسدود عرضه محصول/ عرضه بی‌مشتری سیمان در بورس

 

مریم بهنام راد، اقتصاد۲۴- سهامداران سیمان در بورس کالا، امسال را با همین شرایط نامناسب، کاهش قیمت سهم خواهند گذراند، اما پیش بینی می‌شود، سال آینده به دلیل رشد تورم، عمده سهام سهامداران سیمان با حاشیه سود بالاتری رقم خواهد خورد.

کشوری که ظرفیتی بالغ بر ۸۰ میلیون تن تولید سیمان را دارا است و به عنوان اولین کشور صادرکننده سیمان در منطقه مطرح است و با توجه به میزان تولید رتبه ۲۸ کشور دنیا را داراست، اما در بازار داخلی به دلیل نبود انسجام کافی مشکلات زیادی را تحمل می‌کند.

یکی از موضوعاتی که باعث شده این شرایط فعلا اثرگذاری بالایی نداشته باشد به رکود ساخت و ساز در داخل و توقف طرح‌های عمرانی باز می‌گردد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد از ظرفیت تولید سیمان کشور تعطیل است و این موضوع باعث شده ضرب ناشی از شرایط ریسکی در این صنعت کاهش یابد؛ به علاوه اینکه صادرات نقطه اصلی اتکای تولیدکنندگان سیمان بوده و هنوز تولیدکنندگان داخلی برای عبور از این چالش‌ها درگیر بروکراسی‌های بی‌اساس هستند.

یکی از مجاری که می‌تواند در عرضه این صنعت جایگزین مطمئنی در شرایط تحریم و تعرفه‌ای شود، عرضه سیمان در بورس است. از اینرو کارشناسان معتقدند باید شرایط برای تقویت عرضه‌های داخلی و صادراتی در بورس کالا فراهم شود.

شرایط ایجاد تعرفه از سوی کشور‌هایی که هدف صادراتی سیمان کشور بوده است در حال حاضر اهمیت بسیاری پیدا کرده و از حساسیت بالایی برخوردار شده است. درحالی‌که می‌توان با ایجاد فرصت‌های عرضه صادراتی در بورس کالا بخشی از این چالش را از طریق جذب تقاضا در تالار‌های بورس برطرف کرد. این مساله باعث شفاف شدن مبادلات خارجی هم می‌شود.

در عین حال چالش‌های مرتبط با بازار‌های خارجی که دامنگیر صادرکنندگان می‌شود نیز برطرف می‌شوند. این در حالی است که عرضه سیمان در بورس کالا بستگی به تولید‌کنندگان دارد و یکی از مشکلات بازار این محصول این است که خریداران خارجی به تولید‌کنندگان مختلف سیمان مراجعه می‌کنند و قیمت را به پایین‌ترین حد می‌رسانند و در واقع خارجی‌ها از مزایای کشور که انرژی و مواد معدنی ارزان است استفاده می‌کنند. حالا اگر از این ظرفیت‌ها استفاده و سیمان در تابلو‌های بورس کالا عرضه شود و تولید‌کنندگان در رقابت محصول خود را به خریدار خارجی عرضه کنند، دیگر امکان کاهش قیمت غیر‌منطقی در بازار صادراتی و همچنین داخلی وجود ندارد.

 

به گفته عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، در حال حاضر شاهد مازاد عرضه در بازار داخلی سیمان هستیم و ورود این محصول به بورس کالا می‌تواند قیمت‌های تعادلی و واقعی را در اختیار بازار قرار دهد به علاوه اینکه با فعال شدن تالار صادراتی بورس برای عرضه سیمان، ایران می‌تواند به هاب سیمان منطقه تبدیل شود.

اما حال و هوای این روز‌های سهام سیمانی‌ها در بورس خوب نیست. علی حیدری، کارشناس بازار سرمایه در همین رابطه به خبرنگار اقتصاد ۲۴ گفت: با عرضه سیمان صادراتی در بورس کالا، این صنعت می‌تواند قیمت‌ها را در مرز رقابتی قرار دهد و از این طریق، دست دلالان و سودجویان را از بازار سیمان کوتاه کند و از سوی دیگر مشکل تولید مازاد سیمان می‌تواند تا حدود زیادی برطرف شود.

حیدری گفت: از اصلی‌ترین مزیت عرضه سیمان در بورس، شفاف‌سازی قیمت و رشد صادرات سیمان کشور آن هم در وضعیت کنونی بازار‌های صادراتی است.

وی تصریح داشت: تجربه این نوع عرضه در سایر محصولات نشان می‌دهد، که افزایش فضای رقابتی در بازار داخل با حضور سرمایه گذاران در این بازار، شرایط بازار و عرضه سیمان را بهبود می‌بخشد.

 

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: صنعت سیمان با توجه به افزایش تولید محصول، امروز با عرضه ناکافی در بورس کالا مواجه است در حالی که مازاد تولید این محصول نه راهی برای ورود به بازار داخلی دارد، نه راهی برای رسیدن به بازار‌های خارجی. از سوی دیگر، عرضه این محصول در بورس کالا هم به دلایل متعدد با مشکل روبروست.

از سوی دیگر انباشت مازاد تولیدات سیمان طی سال‌های اخیر به دلیل رکود اقتصادی به ویژه رکود در بخش ساخت و ساز از دیگر مشکلات این صنعت بشمار می‌آید که شرایط را سخت‌تر کرده است. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه یادآور شد: با توجه به مشکلاتی که بر سرراه صنعت سیمان وجود دارد، کم‌کاری مسئولان نیز در مواجهه با این سختگیری‌های اعمال شده بر این صنعت وضعیت را بسیار سخت‌تر کرده است. مسئولان مانند سایر مسائل، ضعف مدیریتی خود را فرافکنی می‌کنند و این مشکلات را بر دوش سایر بخش‌ها قرار می‌دهند.

حیدری با بیان اینکه صنعت سیمان به صورت پایه‌ای و اساسی از سال گذشته که عراق تعرفه‌های مازاد زیادی برصنعت سیمان ایران اعمال کرد، با مشکلات جدیدی مواجه شد، ادامه داد: متاسفانه در این زمینه وزارت امور خارجه و سایر دستگاه‌های مرتبط نیز کم‌کاری داشته‌اند و پیگیری‌های لازم در این زمینه و نیز کاهش این تعرفه‌ها صورت نگرفته است.

 

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که وضعیت سهام سیمانی‌ها در بورس کالا تا پایان سال ۹۸ چگونه پیش بینی می‌شود؟ گفت: در بورس کالا قطعا شرایط سهام سیمانی‌ها با همین روند تا پایان سال ادامه خواهد داشت.

 

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد:، اما شرایط برای سهامداران این محصول در بورس کالا برای سال آینده به دلیل نرخ تورم متفاوت خواهد شد. اگر وضعیت اقتصادی و تورمی با همین روند ادامه داشته باشد، عمده سهامداران حاشیه خوبی برای سال ۱۳۹۹ خواهند داشت.

به گفته حیدری، حاشیه سود سهام داران به دلیل عملکرد اقتصادی دولت وجود دارد لذا پایه سود سهام‌ها بر ۳۵ درصد تعیین می‌شود.

وی تصریح داشت: این تاثیر در وضعیت سهام سیمانی‌ها به دلیل تغییر در عملکرد اقتصادی کشور نخواهد بود بلکه حاصل رشد تورم است و همین موضوع، باعث رشد صورت مالی عمده سهامداران خواهد داشت و افزایش سهم را در پی خواهد داشت.

 

ایران تا قبل از سال ۹۶ نیمی از سیمان خود را به عراق صادر می‌کرد، اما حالا این میزان به ۳۰درصد و کمتر کاهش یافته است .

در همین رابطه حیدری گفت: صنعت سیمان مازاد عرضه دارد، در حالی که این صنعت با توجه به ظرفیت بالای تولید و صادرات، اکنون هم در بازار داخل و همچنین بازار صادراتی با کمبود عرضه مواجه است.

 

وی افزود: با توجه به افزایش تولید محصولات سیمان، عرضه این محصول در بازار بورس کافی، اما بدون خریدار است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: حالا به دلیل مسائل تحریمی، این میزان صادرات کاهش یافته است و پیش بینی می‌شود از سال جدید میلادی نیز افغانستان قوانینی برای صادرکنندگان ایرانی وضع کند که همین بازار را نیز از دست خواهیم داد.

 

حیدری در پایان تاکید کرد: برای سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ افغانستان تعرفه‌های سنگینی برای کالای ایران وضع خواهد کرد چراکه این کشور برنامه‌هایی برای جذب سرمایه گذاری خارجی دارد از اینرو بنا بر وعده‌های آمریکا جهت حمایت از این طرح‌ها، افغانستان مستلزم رعایت برخی مسائل از جمله اعمال تعرفه است. از اینرو در این سال افغانستان نیز همانند عراق با ایجاد تعرفه، مشکلات زیادی برای صادرات سیمان ایران به وجود خواهد آورد.