اقتصاد۲۴ از زمان توافق بر سر استفاده از پول واحد تا استفاده از این ارز سه سال فاصله بود، اولین روز ژانویه یورو شمع هجده سالگی تولدش را فوت کرد، دومین ارز قدرتمند جهان حالا روزهای متفاوتی را در پیش دارد، روزهایی که با خروج انگلستان از اتحادیه اروپا و تضعیف این اتحادیه میتواند متفاوت از امروز باشد. یورو حالا عمدهترین رقیب دلار و دمین ارز مهم در جهان تلقی میشود، پولی که به عنوان واحد اصلی پول در ۱۹ کشور از ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا کاربرد دارد.
استفاده از یورو در اول ژانویه سال ۲۰۰۲ به صورت رسمی در فرانسه، آلمان، بلژیک، اسپانیا، پرتغال، اتریش، ایتالیا، ایرلند، لوکزامبورگ، یونان، هلند و فنلاند آغاز شد و سپس به مرور زمان کشورهای استونی، اسلواکی، اسلوونی، قبرس، لتونی، لیتوانی، مالت نیز به این کشورها پیوستند و آن را به عنوان واحد پولی رسمی خود معرفی کردند. البته در این میان مونته نگرو، واتیکان و موناکو علیرغم اینکه عضو اتحادیه اروپا نیز محسوب نمیشوند، اما واحد پولی اصلی کشور خود را یورو برگزیده اند.
بر اساس این گزارش ۹ کشور از مجموع کشورهای عضو اتحادیه اروپا، در حوزه پولی و مالی یورو عضو نیستند و هنوز پول ملی خود را به کار میبرند. دلیل اصلی این مساله اینجاست که اقتصادهایشان آماده به کارگیری یورو نیست یا اختلافات جدی با بانک مرکزی اروپا دارند یا سیاستهای متضادی را پیش میبرند. بلغارستان، چک، مجارستان، لهستان، رومانی، سوئد و کرواسی کشورهایی هستند که واحد پول ملی خود را نگاه داشته اند و عضو حوزه مالی یورو نیستند. دانمارک و بریتانیا نیز تصمیم گرفتهاند در کنار یورو پول ملی خود را به عنوان ارز رسمی و اصلی کشور حفظ کنند که با مساله برگزیت بنظر میرسد بریتانیا سیاست خود را دیگر تغییر نخواهد داد و کما اینکه رسمیت یورو در کشورش را نیز زیر سوال ببرد که این خود چالشی بزرگ برای اتحادیه اروپا و حوزه پولی یورو است.
یورو که با هدف بهبود اقتصادی کشورهای اروپایی متولد شد اکنون پس از دلار دومین ارز معتبر و بزرگ جهان محسوب میشود.
آینده یورو چه میشود؟یورو حالا بر سر دوراهی یک تصمیم است. خروج با توافق انگلستان یا خروج بدون توافق. تحقیقات صورت گرفته از سوی موسسه ملی اقتصاد و جامعه انگلیس نشان میدهد که خروج این کشور از اتحادیه اروپا طبق توافق جدید دولت «بوریس جانسون»، ۷۰ میلیارد پوند به اقتصاد این کشور خسارت میزند. چگونگی خروج، اما بر سرنوشت یورو در آینده تاثیر میگذارد، همان گونه که پوند را تحت تاثیر قرار میدهد. بررسیها نشان میدهد خروج بی توافق میتواند زمینه ریزش ارزش هر دو ارز یعنی یورو و پوند را فراهم کند، اما خروج با توافق ریزش را از آن پوند و تقویت را از آن یورو میکند. این پنین است که در هجده سالگی چشم یورو خیره ب تصمیم انگلستان مانده است.
جمعیت حوزه یورو چقدر است؟یورو تنها واحد پولی رایج در تمام کشورهای منطقه و حوزه پولی و مالی این منطقه است. حدود ۳۳۰ میلیون شهروند اروپایی در این حوزه زندگی میکنند. استفاده از پول مشترک برای اروپا با هدف هویت بخشی و نزدیکی این کشورها و مردمانش در دستور کار قرار گرفت. به این ترتیب جمعیت حوزه یورو نیازی به تبدیل واحد پولی شان برای سفر به کشورهای یکدیگر ندارند. اعتبار یورو در تمام این کشورها یکسان و برابر است.
یورو کجا منتشر میشود؟انحصار چاپ و صدور اسکناسهای یورو در اختیار بانک مرکزی اروپا [ECB]است که مقر دائمی آن در فرانکفورت آلمان است و همچنین تعیین کننده و مسئول تبیین و ابلاغ تمامی سیاستهای پولی منطقه یورو محسوب میشود و تمامی کشورهای این حوزه پولی موظف به پذیرش دستورات سیاستهای پولی و اقتصادی بانک مرکزی اروپا هستند.
نماد واحد پولی یورو [€]است که از حرف اپسیلون در الفبای لاتین یونانی الهام گرفته است و به یکای کوچکتری به نام سنت [c]تقسیم میشود که هر واحد آن یک صدم ۱ یورو ارزش دارد و تنها به شکل سکه ضرب میشود.
هر ۱۰۰ سنت یورو معادل یک یورو است و سنت یورو در سکههای ۱ سنتی، ۲ سنتی، ۵ سنتی، ۱۰ سنتی، ۲۰ سنتی و ۵۰ سنتی توسط بانک مرکزی اروپا ضرب و عرضه میشود.
یورو نیز هم به شکل سکه و هم در شکل اسکناسهای متفاوت ریز و درشت در دسترس است. سکههای ۱ یورویی و ۲ یورویی تنها سکههای ضرب شده و موجود در بازار هستند. اسکناسهای یورو شامل ۵یورویی، ۱۰ یورویی، ۲۰ یورویی، ۵۰ یورویی، ۱۰۰ یورویی، ۲۰۰ یورویی و ۵۰۰ یورویی هستند. وزن اسکناسهای یورو نیز از ۰.۶ گرم (برای اسکناسهای ۵ یورویی) تا ۱.۱ گرم (برای اسکناسهای ۲۰۰ و ۵۰۰ یورویی) متغیر و متفاوت هستند. روی هر یک از اسکناسهای یورو تصویری از یک شاهکار معماری مربوط به دوره های خاص در محدوده اروپا چاپ شده است.
تاریخچهنام واحد پولی یورو، از نام اروپا برگرفته شده که به نوعی، این واحد پولی را شاید بتوان جدیترین نتیجه پایان جنگ جهانی و اتمام جنگ سرد و فروپاشی بلوک شرق در جهان به شمار آورد. با فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹، تقسیم اروپا به دو قسمت بلوکهای شرق و غرب پایان یافت.
نهادی به نام کمیسیون اروپا شکل گرفته بود که ریاست آن را یک فرانسوی به عهده داشت. ژاک دلور، وزیر اقتصاد فرانسه از ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۵ بر کرسی ریاست کمیسیون اروپا نشسته بود ایده یکای پول مشترک را برای نخستین بار مطرح کرد. هدف او این بود که هویت اروپایی در بازار تقویت شده و تثبیت قیمتها، رشد اقتصادی و منافع تجاری مشترک برای اعضا فراهم شود. دلور در گزارشی در سال ۱۹۸۹ واحد پولی مشترک را یک هدف پولی مشترک توصیف کرد که تاحدی موجب رهایی کامل از جنبشهای سرمایهداری و ضد سرمایه داری خواهد شد.
در آن زمان، دولتهای اروپایی هرکدام یک واحد پول منحصر به فرد داشتند و واحدهای پولی مشترک و مشابه بین چند کشور نیز وجود داشت. اروپا پس از سالها به دنبال یک همبستگی سیاسی و اقتصادی بود که. دولتمردان اروپایی در میانه وضعیت بحرانی اقتصادی و سیاسی کشورهای خود و در شرایطی که آلمان آمادگی مناسبی برای اتحاد نشان داد، سعی کردند تا زمینههای تجاری ایجاد این منطقه متحد را افزایش دهند.
در اواخر جنگ سرد، جنبش سرمایهداری و ایدههای نئولیبرالی و فریاد شادی ناشی از پایان کمونیسم اردوگاهی قرن بیستم کل اروپا متاثر کرده بود، به این دلیل تلاشهای ژاک دلور، در سال ۱۹۹۲ به بار نشست و در روز ۷ فوریه ۱۹۹۲ میلادی عهدنامهای در شهر ماستریخت هلند به امضا رسید. معاهده ماستریخت در سال ۱۹۹۳ بصورت رسمی اجرایی شد و به نوعی این عهد نامه مصوبه ایجاد واحد پولی مشترک و آغاز رسمی اتحاد اقتصادی کشورهای اتحادیه اروپا بود.
این معاهده و تمایل کلی اروپاییان به اتحاد اقتصادی، باعث شد که کشورهای اروپایی اهداف مشترک برای داد و ستد و توسعه مالی را دنبال کنند. مهمترین لازمه این اتحاد، یکسان سازی واحد پولی بود که از معاهده ماستریخت به شکل جدی مباحث آن آغاز شد و در سال ۲۰۰۲ شکل عمومی به خود گرفت.