تاریخ انتشار: ۱۳:۰۴ - ۱۹ دی ۱۳۹۸
اقتصاد ۲۴ در گفتگو با دو کارشناس اقتصادی بررسی کرد؛

الزامات اقتصادی پس از گام پنجم برجامی/ احیای تجربه سال‌های جنگ ضروری است

یک کارشناس اقتصادی بر ضروت به‌روزرسانی تجارب دوران جنگ تحمیلی برای عبور از بحران‌های اقتصادی پیشرو تاکید کرد و معتقد است: به غیر از تکنولوژی تولید و ضوابط بازار خیلی چیز‌های دیگر نیز به نسبت آن سال‌ها تغییر کرده است. استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردمی و شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به کاستن هزینه‌های عبور از دوران تشدید تحریم‌ها کمک کند.
گام پنجم برجام
 
اقتصاد۲۴- آمریکا با ترور سپهبد شهید قاسم سلیمانی، باعث شد تا سیاستمداران ایرانی تردید‌ها را برای برداشتن پنجمین گامِ خروج از برجام کنار بگذارند. این گام عملا به منزله خروج ایران از برجام است هرچند از ذکر این عنوان خودداری شود.
 
اجرای توافقنامه برجام گرچه نتوانست برای مدتی طولانی به شکوفایی اقتصاد ایران و بهبود وضعیت بازیگرانش منجر شود، اما دور از انتظار نیست که برداشته شدن گام پنجم خروج از برجام، تمامی فعالان اقتصادی کشور از کارآفرینان و کارفرمایان و سرمایه گذاران گرفته تا کارگران و سایر مزدبگیران را با شرایطی متفاوت از قبل روبروکند.
 
اگر قبول کنیم که اقتصادِ ایران، تافته‌ای جدابافته‌ای از تابلوی اقتصادِ جهانی نیست و آمریکا و متحدانش تا به امروز با علم به این پیوستگی تلاش کرده‌اند تا به اتکای تحریم‌های اقتصادی، فعالیت‌های هسته‌ای ایران را محدود کنند، وخامتِ وضعیت برای فعالان حوزه‌های مختلفِ اقتصاد ایران، چالشی خواهد بود که با برداشته شدن گام پنجم خروج ایران از برجام تشدید خواهد شد.
 
اقتصاد ایران از اواخر سال ۹۶ تاکنون شوک‌های متعددی را تحمل کرده است؛ جهش قیمت ارز و طلا، سقوط ارزش پول ملی، حاکم شدن رکود تورمی در بازار مسکن، برهم ریخته شدن عرضه و تقاضا در بازار خودرو و افزایش قیمت بنزین از جمله وقایعی بودند که تا به امروز به افزایش سرسام آور قیمت تمام شده بیشتر کالا‌ها و خدمات منجر شده‌اند و در مقابل کاهش فاحش قدرت خرید عمومی را رقم زده است. به طور قطع همزمان شدن این زنجیره از اتفاقات با بسته شدن پرونده برجام برای افکار عمومی کشور مایه دلهره بیشتر خواهد بود و بنابراین طبیعی است که مردم از دولت بخواهند تا همانگونه که با برنامه ریزی‌قبلی برای خروج از برجام گام‌های پنجانه را برداشته است؛ گام‌های برنامه ریزی شده خود را برای اداره کشور در شرایط بازگشت تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) اعلام کند.

 
آرمان خالقی
 
آرمان خالقی، عضو هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در این باره به اقتصاد24 می‌گوید: وقایع اخیر نه به سود اقتصاد جهانی است و نه برای اقتصاد ایران مناسب است؛ از منظر سیاسی آمریکا نشان داده است خود را به پیروی از هیچ قاعده‌ای ملزم نمی‌داند و به نام آنچه که منافع ملی آمریکایی‌ها خوانده می‌شود، ممکن است صفحه بازی شطرنج را به زمین بوکس تبدیل کند؛ همین اتفاق باعث می‌شود تا سایه جنگ بر سر جوامع سنگینی کند و برای اکثر کنشگران اقتصادی هیچ سهمی مهلک‌تر از رکود ناشی از جنگ نیست.
 
به باور این فعال اقتصادی، امروز اگرچه حُسن نیت ایرانی‌ها به پایبند ماندن به برجام ثابت شده است، اما دولت آمریکا تصمیم به تشدید فشار‌های اقتصادی بر ایران بگیرد هیچ کسی در کنار ایران نخواهد بود و غالب بازیگران موثر معادلات بین‌الملل از جمله چین و روسیه نیز ترجیح می‌دهند تا مناسباتِ اقتصادی خود با ایران را متناسب با روابط با آمریکا تنظیم کنند.
 
خالقی ادامه می‌دهد: در این وضعیت نمی‌توانیم خیلی روی کمک خارجی‌ها در تنظیم روابط اقتصادی حساب کنیم و باید با احیای تجربه سال‌های جنگ به سمت خودکفایی در حوزه‌های مختلف اقتصادی برویم؛ آن سال‌ها اگرچه تحریم‌های اقتصادی به اندازه امروز دست و پاگیر نبود، اما شرایط جنگی در منطقه خلیج فارس، مانع می‌شد تا از مبادی ورود و خروج کالا نهایت استفاده صورت گیرد؛ خیلی از صنایع در این هشت سال خودکفا شدند؛ اگرچه بیشتر آن‌ها در تحولات پس از جنگ محو و نابود شدند، اما برای عبور از بحران‌های جدید چاره نداریم که آن تجارب را دوباره احیا کنیم.
 
عضو هیات رئیسه خانه صنعت و معدن و تجارت ایران در عین حال بر ضروت به‌روزرسانی تجارب دوران جنگ تحمیلی برای عبور از بحران‌های اقتصادی پیشرو دارد تاکید می‌کند و می‌افزاید: به غیر از تکنولوژی تولید و ضوابط بازار خیلی چیز‌های دیگر نیز به نسبت آن سال‌ها تغییر کرده است. اکنون سال‌هاست که استفاده از ظرفیت تشکل‌های مردمی و شبکه‌های اجتماعی در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی و به ویژه مبارزه با فسادِ اقتصادی به الگویی برای دولت‌ها تبدیل شده است و برای همین استفاده از چنین ظرفیت‌هایی می‌تواند به کاستن هزینه‌های عبور از دوران تشدید تحریم‌ها کمک کند.
 
ابراهیم رزاقی
 

ابراهیم رزاقی، اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز در گفتگو با خبرنگار اقتصاد24 اگرچه باور دارد که در وضعیت موجود باید به تجاربی که از جنگ تحمیلی باقیمانده است، رجوع کرد، اما تاکید او از یکسو بر احیای شرایطی است که در قانون اساسی برای تنظیم مناسبات اقتصادی تعیین شده و از سوی دیگر جدی شدن اقدامات برای جلوگیری از فساد اقتصادی است.
 
وی می‌گوید: در کل تاریخ ایران معاصر تنها دوره هشت سال جنگ تحمیلی بود که به واسطه اجرای بی کم و کاست اصول قانون اساسی، اقتصاد ایران در وضعیتی خودکفا به سرمی برد.
 
به باور این اقتصاددان در این سال‌ها نه برخلاف تحولات بعد از جنگ، خبری از درآمد‌های سرشار نفتی نبود و برای همین به نام آزادسازی و ایجاد رقابت قتصادی، ریخت و پاشی صورت نگرفت، در نتیجه در این سال‌ها خبری از فسادِ مالی مقامات مختلف و اشخاص وابسته به آن‌ها نبود و قدرت خرید عموم مردم برای گذراندن یک زندگی آبرومند کافی بود.
 
رزاقی ادامی می‌دهد: امروز سه دهه است که دولت‌های مختلف سیاست تعدیل اقتصادی را دنبال می‌کنند، درآمد نفتی به منبع اصلی تامین منابع کشور تبدیل شده و دیگر کسی به خودکفایی اقتصادی اهمیت نمی‌دهد، کارخانجات متعددی که در سال‌های جنگ خودکفا بودند زیر بار واردات و قاچاق محصولات خارجی آوار شده‌اند، شنیدن خبر سوء استفاده‌های مختلف پولی و مالی برای بیشتر مردمی که از وضعیت موجود ناراضی هستند به یک امر عادی تبدیل شده است.
 
وی تصریح می‌کند: در تمام این مدت غیر از صنایع نظامی که دولت‌ها به اهمیت استراتژیک آن‌ها واقف بوده‌اند، باقی صنایع با مشکل روبرو هستند، لذا دولت باید با همان نگاه استراتژیک از خودکفایی سایر صنایع نیز حمایت کند، حتی در آمریکا که امروز رقابت اقتصادی هیچ حد و مرزی ندارد، باز هم حمایت از صنایع ملی برقرار است و دولتمردان آمریکایی حاضرند تا به قیمت جنگ‌افروزی در نقاط مختلف دنیا شرایط مناسبی را برای فروش محصولات صنعتی و کشاورزی این کشور فراهم کنند.
 
این استاد دانشگاه در عین حال درباره مقابله با فساد اقتصادی تاکید می‌کند: برای مقابله با فساد مالی و سوء استفاده باید دستگاه قضایی با شدت بیشتری مقابل متخلفان و مجرمان بایستد، نیازی به اعدام نیست، کافی است مجازات‌های نقدی و حبس آنقدر سنگین باشند که دیگر کسی جرأت ارتکاب چنین اعمالی را به مخیله خود راه ندهد، از طرف دیگر باید نظارت دستگاه‌های مختلف اجرایی بر روند وقایع تقویت شود، به طور مثال نهاد‌های حراست ادارات همانقدر که به رفتار کارکنان یک سازمان اهمیت می‌دهند به رفتار مالی مدیران و منصوبان آن‌ها نیز توجه کنند.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

تصویری به یاد ماندنی از بهروز وثوقی و جمشید مشایخی در قیصر

عکس/ نمایندگانی که به حضور ظریف در دولت رای موافق دادند

عکس/ تهران در ۲ روز پاک و آلوده

عکس جنجالی مسعود پزشکیان در کنار مولوی عبدالحمید

اینفوگرافی/ ایران در نرخ تورم از ۵ کشور عربی همسایه پیش افتاد

عکس زیرخاکی ۵۰ ساله از منوچهر وثوق، فردین، بهمن مفید و ایرج قادری

عکس/ قدیمی‌ترین تاس کشف شده در جهان متعلق به ایران

عکس/ بازار فرش هزار رنگ و دیدنی شهر تبریز

عکس/ نمایی خاص از بهمن مفید و سعید راد در سال ۱۳۵۴

عکس/ زیبایی حیرت انگیز پاییز در کلیبر آذربایجان شرقی

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

خیز تروئیکای اروپا برای بازگشت فشار حداکثری به ایران/ توافق تهران با ترامپ ممکن است؟

مانور امارات و عربستان بر میادین گازی با کارت کره جنوبی/ سئول؛ اهرم جدید واشنگتن برای نفوذ در خاورمیانه؟

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۲ آذر ۱۴۰۳

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

خودرو یک شبه ۳۰ درصد گران شد/ درخواست خودروسازان تمامی ندارد؛ موج گرانی بعدی شاید تا قبل از پایان سال!

عکس/ استوری مهدی طارمی برای تولد قلعه‌نویی

تصویری از یک موشک غول‌پیکر جنگی بر فراز دریای خزر

همه چیز درباره اقتصاد ژاپن/ چهارمین اقتصاد بزرگ جهان که حداکثر تورم سال‌های اخیرش ۴ درصد بود

پوتین موشک آخرالزمانی را معرفی کرد

واکنش شریعتمداری به انتشار شعری به نام رهبری: غفلت کردیم

سخنان تکان‌دهنده همتی درباره وضعیت معروف‌ترین منطقه آزاد ایران

سفر کشتی گیران با دبیر به مسکو

عکس/استوری جدید گلزار

پرفروش‌ترین آیفون کدام است؟

عکس/ حضور ستاره استقلال در امارات

افشای راز قتل زنی پس از نیم قرن؛ متهم ۹۲ ساله بازداشت شد

عکس/استوری جدید نیما شعبان‌نژاد

هم خیابانی اشتباه می‌کند، هم بازیکنان تیم ملی!

عکس/دلیل کاهش وزن شدید سحر دولتشاهی فاش شد

عکس/توئیت جدید ایلان ماسک ایرانی‌ها را غافلگیر کرد

عکس/یوسف تیموری از چهره جدیدش رونمایی کرد

خبرگزاری فرانسه: سه کشور اروپایی و آمریکا قطعنامه خود علیه ایران را تقدیم شورای حکام آژانس کردند

سازمان بهشت زهرا (س) اطلاعیه داد

عکس/گریم متفاوت مجری سابق تلویزیون

این شغل ممنوعه رسما در ایران مجاز شد

قتل یک زن توسط همسر سابق در فارس

گلزنی علیپور و ثبت یک رکورد ویژه

حکم بازداشت نتانیاهو در لاهه صادر شد

پایان کار محققی که دنیای فیزیک را سرکار گذاشت

سبزیجات حاوی پروتئین را بشناسید

شهرزاد ترکی به جشنواره هالیوود می‌رود

بهترین مواد غذایی برای جلوگیری از سنگ کلیه

عکس/ سلفی جالب شاهرخ استخری

هشدار جدی هواشناسی به پایتخت نشینان

عکس / درخواست متفاوت مهران غفوریان از سردار رادان

فیلم/ لحظه عجیب برخورد رعد و برق به ایستگاه ۲ توچال

آغاز حراج جدید سکه از این تاریخ

واریز یارانه آبان‌ماه ۱۴۰۳ دهک‌های چهارم تا نهم