تاریخ انتشار: ۱۰:۰۶ - ۲۲ دی ۱۳۹۸

عملیات بازار باز چه تاثیری بر اقتصاد دارد؟

روز گذشته شروع اجرای عملیات بازار باز در بانک مرکزی اعلام شد، اما مکانیزم عملکرد عملیات بازار باز چیست؟

بازار باز

اقتصاد24- عملیات بازار باز، از جمله ابزار‌های سیاست پولی غیرمستقیمی است که نقش تنظیم‌کننده مقدار ذخایر بانکی از طریق نرخ بهره را بر عهده دارد. بانک‌های مرکزی از طریق این ابزار با خرید و فروش اوراق بهادار دولتی، اوراق قرضه دولتی، توافق‌های بازخرید و اسناد خزانه در قبض و بسط پول دخالت کرده و از این طریق مبادرت به کنترل نرخ بهره، نقدینگی و تورم می‌کنند.
 
بانک مرکزی با خرید و فروش اوراق کوتاه مدت با ریسک بسیار پایین و درجه نقدشوندگی بسیار بالا نرخ بهره را در کریدور مطابق با سیاست پولی خود هدفگذاری می‌کنند. در الگوی متعارف سیاست‌گذاری پولی در کریدور بهره تسهیلات قاعده‌مند، امکانات قرض‌دهی و قرض‌گیری بانک مرکزی عملا به نحوی است که «کریدور نرخ بهره» شکل گیرد. در این کریدور، کف نرخ، میزان بهره‌ای است که بانک مرکزی به منابع سپرده‌گذاری‌شده بانک‌ها نزد خود پرداخت می‌کند و سقف آن نیز نرخ بهره‌ای است که بانک مرکزی بابت ارائه تسهیلات به بانک‌های متقاضی درخواست می‌کند. نرخ بهره سیاستی نیز نرخی است که میان کف و سقف تعیین می‌شود.

نکته مهمی که باید به آن توجه شود آن است که شکل‌گیری کریدور نرخ بهره، عملا ساختاری مناسب برای انجام عملیات بازار باز در اختیار بانک مرکزی قرار دهد. به این صورت که در ابتدا بانک مرکزی با مراجعه به بازار بین‌بانکی، نرخ بهره واقعی بازار پول (نرخ بهره بازاری) را شناسایی می‌کند. از طرفی با توجه به اینکه نرخ بهره بازاری، بین نرخ بهره کف و سقف کریدور قرار داشته باشد و نرخ بهره هدف بانک مرکزی نیز با توجه به اهداف نهایی (مانند کنترل تورم) مشخص شده است؛ بنابراین بانک مرکزی قادر خواهد بود با ورود در بازار بین‌بانکی و تحت تاثیر قرار دادن عرضه و تقاضای ذخایر در این بازار، نرخ بازاری را به نرخ هدف خود نزدیک کند. فرآیند راهبری نرخ‌های بازار از طریق عملیات بازار باز، در نهایت از طریق سازوکار تسری سیاست پولی به تغییرات در سایر نرخ‌های بهره در اقتصاد منجر شده و سطوح قیمت‌ها و فعالیت‌های واقعی اقتصادی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پیش از این با وجود گسترش فعالیت بازار بین‌بانکی ریالی، به دلیل تفاوت‌های ساختاری این بازار با سایر بازار‌های بین‌بانکی دنیا (نبود حجم قابل ملاحظه اوراق بهادار دولتی، عمق پایین بازار بدهی و فقدان ابزار‌های لازم و…)، شرایط حضور موثر سیاست‌گذار پولی در بازار بین‌بانکی ریالی و استفاده از آن به‌عنوان ابزاری در جهت دستیابی به اهداف تورمی فراهم نشده بود.

در این مکانیزم، پروسه وثیقه‌گذاری اوراق بهادار دولتی در بازار بین‌بانکی برای دریافت منابع و در ادامه وثیقه‌گذاری برای دریافت اضافه‌برداشت باید علی‌القاعده به نحوی طراحی شود که بانک دارنده اوراق بدهی دولت بتواند به همان میزان (۱۰۰ درصد) ارزش همان اوراق، منابع مالی در قالب اضافه‌برداشت از بانک مرکزی استقراض کند. بدیهی است در صورت تخصیص کمتر از ارزش اوراق، صرف ریسک تامین مالی دولت افزایش می‌یابد. امری که در شرایط موجود به دلیل نااطمینانی گسترده فراوان در مسیر تحقق منابع بودجه دولت (واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و درآمد‌های عمومی) در سال جاری و آتی (با وجود فضای تحریمی) می‌تواند به روند واگذاری دارایی‌های دولت بینجامد. روندی که در برخی بند‌های لایحه بودجه سال آینده نیز به آن اشاره شده است.

روز گذشته اعلام شد: در راستای اجرای چارچوب جدید سیاست‌گذاری پولی با هدف مدیریت نرخ سود در بازار بین بانکی و نهایتا کنترل نقدینگی و مهار تورم و فراهم کردن بستر لازم برای سیاست پولی مبتنی بر هدف‌گذاری تورم دستورالعمل انجام عملیات بازار باز و اعطای اعتبار در قبال اخذ وثیقه از سوی شورای پول و اعتبار تصویب شد.
منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

عکس/ اولین تصاویر از جنگنده F-۴۷ ساخت شرکت بوئینگ

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز شنبه ۲ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت مرغ، گوشت سفید و تخم مرغ در بازار + جدول

قیمت انواع لپ تاپ مایکروسافت امروز + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۱ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز شنبه ۲ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز شنبه ۲ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز شنبه ۲ فروردین ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ عروسی سام درخشانی ۱۰ سال پیش با حضور همایون شجریان، امیرآقایی و نوید محمدزاده

عکس مظفرالدین شاه قاجار ۱۳۸ سال پیش بر روی پوستر ماشین تحریر آمریکایی

عکس/ آتش بازی محمدرضا شجریان و اکبر عبدی ۴۰ سال پیش همراه با همایون

عکس/ زیبایی مه صبحگاهی بهاری در جهان‌نما گلستان

عکس/ فوزیه در کنار همسر دومش حدود ۷۵ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ ترامپ بازهم بایدن را مسخره کرد

عراقچی و همتای مصری خود درباره چه مسائلی گفت‌و‌گو کردند؟

عکس/ سلفی صمیمی بازیگران سریال تاسیان در پشت صحنه

تشکل کارگروه ویژه برای سال سرمایه‌گذاری برای تولید

فیلم/ انفجار و تخریب یک ساختمان مسکونی در تهران

جنازه شیلان شهبازی، دختر ایرانی که در کانادا ناپدید شده بود، پیدا شد + عکس

فیلم/ بارش برف نوروزی در خوانسار

فیلم/ هرمز شجاعی مهر: برای ازدواج با مرحومه آزاده نامداری، بین خیلی‌ها رقابت وجود داشت

افزایش ۲۵ درصدی قیمت زعفران

نطنز بازهم لرزید

آخرین آمار تصادفات و ترافیک نوروز ۱۴۰۴؛ مرگ ۱۸۵ نفر در ۷ روز

سه سناریو برای اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۴؛ تورم به ۷۰ درصد می‌رسد؟

عاملان حمله به کنسولگری عراق در استانبول دستگیر شدند

فیلم/مداحی باجناق مهران غفوریان و عزاداری آقای بازیگر

ارزان‌ترین سکه پارسیان هم میلیونی شد

امیدواری نماینده ترامپ برای سفر به ایران

واردات خودرو در سال ۱۴۰۴ به کدام سو می‌رود؟

حال و هوای حرم امام هشتم در نوروز

بساط دلارفروشی باید برچیده شود

دادگاه شهردار استانبول آغاز شد

شکست خاتون بم برابر کره‌جنوبی

هشدار فرماندار به شهروندان تهران

کاهش شدید مناب آبی کشور؛ تابستان خشک در راه است

ماجرای طلب ۲۰ میلیاردی پرسپولیس از بیرانوند چیست؟

عکس/ تصویری جالب از زنان نوازنده دوره قاجار در یک مهمانی سلطنتی

محاکمه بازیگر مشهور به اتهام تعرض جنسی

فیلم/ شلیک گاز اشک‌آور در میان معترضان استانبولی

تاریخ پخش و جزئیات سریال جدید هری پاتر

فیلم/ عذرخواهی جواد خیابانی از وزیر جهاد و کشاورزی

اینفوگرافی/ مقایسه بازدهی بازار طلا و دلار در ۶ ماهه پایانی دولت رئیسی و ۶ ماهه نخست دولت پزشکیان

ابوالفضل پورعرب: پسرم به خاطر من جوانی نکرد

عکس/ پوستر AFC برای تبریک تولد شناسنامه‌ای علی دایی

بحران در بازار کار ایران؛ دماسنج نرخ بیکاری روی مرز هشدار

پیام تبریک نوروزی متفاوت مصطفی پورمحمدی

قیمت مرغ، گوشت سفید و تخم مرغ + جدول

قیمت انواع لپ تاپ مایکروسافت + جدول

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

کاهش دمای تهران از فردا

فراخوان جشنواره رسانه‌ای «نه به تصادف!» منتشر شد

بورس در سال ۱۴۰۳؛ از سقوط اعتماد تا رشد نماد‌های خاص

۱۹۰۰ میلیارد تومان بودجه ورزشگاه آزادی برای آبروریزی ایران!

بیت کوین عقب نشینی کرد

رکود تورمی وضعیت بازار مسکن را بحرانی کرد

نقره داغ رانندگان متخلف؛ اجرای طرح توقیف خودرو

عکس/ تغییر چهره شوکه کننده بازیگر سریال بزنگاه پس از ۱۶ سال

فیلم/ افشاگری شریفی‌نیا از انتخاب گوگوش برای بازی در سریال امام علی (ع)

درخواست رسمی الجولانی برای استرداد بشار اسد

رقابت تارا و دنا در سال ۱۴۰۳ + نمودار

آمار کشته‌های تصادفات نوروزی به ۱۶۷ نفر رسید