تعویق سه ماهه اقساط تسهیلات کسب و کار‌های مصوبه کرونا جریمه ندارد

اقتصاد۲۴- عبدالناصر همتی در برنامه تیتر امشب، در پاسخ به این پرسش که قرار است پرداخت اقساط تسهیلات کسب و کار‌های زیان دیده از کرونا سه ماه به تعویق بیفتد آیا این موارد شامل جریمه و کارمزد می‌شود، افزود: این امر براساس تصمیماتی که در دولت و بانک مرکزی در خصوص آثار شیوع کرونا بود، گرفته شد البته دو هفته پیش در شورای پول و اعتبار تعویق بدون کارمزد و جریمه تصویب شد و کارگروهی در دولت نیز ۱۰ گروه را تعیین کرد.

همتی با تسلیت به خانواده‌های جانباختگان کرونا، افزود: صاحبان این مشاغل به بانک‌ها مراجعه نکنند و البته بانک‌ها هم مراعات کنند و افرادی که تسهیلات قرض الحسنه گرفتند تا سه ماه ضرورتی ندارد که اقساط خود را پرداخت کنند البته در فضای مجازی نوشته بودند که از حساب افراد برداشت شده از آنجایی که ۲۰ هزار شعبه داریم و تا بخشنامه‌ها ابلاغ شود ممکن است طول بکشد و دموکراسی اداری طولانی است اگر برداشتی شده باشد بانک‌ها موظف هستند بازگردانند و تا سه ماه هیچ قسطی پرداخت نمی‌شود، توصیه می‌شود بانک‌ها همراهی بیشتری با مردم کنند.

رییس کل بانک مرکزی در خصوص اینکه افرادی که در اسفند ۹۸ تا فروردین و اردیبهشت ۹۹ چک دارند و نمی‌توانند آن را پاس کنند، گفت: اخیرا قانون چک اصلاح شد و بر اساس آن اگر کسی چک برگشتی داشته باشد در بانک تیک می‌خورد و بانک‌ها نمی‌توانند به وی خدمات بدهند؛ البته در این خصوص بین دو تصمیم قرار گرفتیم و می‌گوییم ذینع حق دارد چک را به اجرا بگذارد و پول خود را مطالبه کند، ولی اگر کسی چکش برگشت بخورد سایر خدمات به وی را قطع نکنیم شاید به دلیل کرونا باشد؛ بنابراین چک کسانی که از اول اسفند تا ۳۱ اردیبهشت برگشت بخورد از هر زمانی در این مقطع، ۳ ماه مهلت دارند که از خدمات بانکی استفاده کند، ولی در رویه قضایی دخالت نمی‌کنیم.

همتی درباره استفاده بیشتر مردم از خدمات الکترونیک بانکی اظهارداشت: قبل و بعد از اینکه کرونا شیوع بیشتری پیدا کرد تصمیماتی گرفته شد. قبلا کارت به کارت ۳ میلیون تومان بود که سقف آن به ۱۰ میلیون تومان افزایش یافت که این تصمیم در تراکنش‌های غیرحضوری تاثیر داشت و دوم اینکه کسانی که بخواهند کارت هدیه بدهند سقف تا دو میلیون تومان بالا رفت و سوم هم اینکه عابربانک‌ها را گفتیم تا ۵۰۰ هزار تومان بتوانند برداشت کنند و اجازه دادیم که مردم زیاد به شعبه برای دریافت پول مراجعه نکنند.

وی با اشاره به اینکه تراکنش‌های اینترنتی و خارج از شعبه به شدت افزایش یافته است، بیان داشت: در واقع تراکنش‌های خرید اینترنتی در ماه‌های اخیر با افزایش، به ۹۹ میلیون تراکنش اینترنتی در بهمن ماه رسید. از زمانی که رمز پویا معرفی شد حدود ۵۵ درصد جرایم کاهش یافت و برخی پرونده‌های فعلی نیز از قبل مانده است. همچنین متوسط تراکنش‌های انتقال وجه از ۴۵۰ هزارتومان به ۶۲۰ هزارتومان رسید و مردم از روش‌های غیرحضوری استفاده کردند و سامانه‌های بانک مرکزی نیز در این حجم خدمات ارائه کرد.

رییس کل بانک مرکزی افزود: در حال حاضر، اگر شخص حقیقی بخواهد بالای ۱۰۰ میلیون تومان حواله داشته باشد باید به شعبه برود و البته تعداد آن محدود است. یا فرض کنید کسی بخواهد سپرده بگذارد، این دو هفته را نیز صبر کند. کسی کلی پول آورده بود و خواسته بود بانک بگیرد و چک بانکی به وی بدهد و این به همکاران بانکی ما ظلم است و خیلی از کار‌ها را می‌توان عقب انداخت. شبکه بانکی الکترونیکی توان دارد که همه این کار‌ها را انجام دهد.

وی با قدردانی از همکاران شبکه بانکی گفت: همان نقشی که امروز در مراکز درمانی دارند و البته نمی‌توان مقایسه کرد در بانک‌ها نیز زحمت زیادی می‌کشند و احتمال ابتلا به کرونا برای کارکنان نظام بانکی وجود دارد. به مدیران بانک‌ها اعلام کردیم که خودشان شیفت بندی کنند و من شنیدم برخی همکاران خانم شبکه بانکی مشکلاتی دارند و این‌ها در هر بانکی باید تصمیم گیری شود و بانک مرکزی اختیار کامل داده است.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه تیتر امشب شبکه خبر درباره درخواست از صندوق بین المللی پول برای دریافت وام ۵ میلیارد دلاری، گفت: این حق ماست. ۶۰ سال است که بانک مرکزی ایران از این حق استفاده نکرده و حالا که ما نیاز داریم، چرا از این حق استفاده نکنیم.

وی افزود: ما درخواست دادیم و معلوم می‌شود که ادعای آن‌ها برای کمک به ایران برای مقابله با کرونا چه قدر صحت دارد؟ تاکنون نیز کارگروه تشکیل داده اند و احساس من این نبود که مشکل خاصی باشد. همکاران من هم روزانه در حال ارسال ایمیل و دریافت پاسخ‌ها در این زمینه هستند.

رییس شورای پول و اعتبار در واکنش به اینکه گفته می‌شود دریافت وام با شرط و شروط‌هایی همراه است، تصریح کرد: اصلا این طور نیست که دریافت وام از صندوق بین المللی پول دارای شرط و شروط باشد. ما الان تحریم هستیم و نقل و انتقال پول سخت است و ما در حال مذاکره حتی در خصوص این موضوع هستیم.

همتی ادامه داد: ما ذخایر هنگفت ارزی داریم که به دلیل تحریم‌های آمریکا در بانک‌های کشور‌های مختلف مسدود شده است. با این حال بانک مرکزی از ابتدای امسال ۳۹.۲ میلیارد دلار برای واردات کشور تامین ارز کرده است.

وی با بیان اینکه فشار تحریم‌های آمریکا باعث شده تا ایران در مخارج ارزی خود احتیاط را سرلوحه قرار دهد، تصریح کرد: با این حال ما حقی برای دریافت وام از صندوق بین المللی پول داریم و چرا از این حق استفاده نکنیم؟ ما برای تجهیزات و دارو برای کمک به کسانی که کسب و کار‌های آن‌ها آسیب دیده است، می‌توانیم از این وام استفاده کنیم. رستوران‌ها و هتل‌های مختلف آسیب دیده اند. استمهال تسهیلات برای بانک‌ها هم هزینه دارد.

همتی درباره اینکه مشکلی درباره تامین ارز وجود ندارد، گفت: از ابتدای امسال ۱۴.۸ میلیارد دلار کالا‌های اساسی نهاده‌ها و دارو وارد کرده ایم. هفته پیش و دیروز دیدید که شایعاتی درباره قرنطینه تهران مطرح شد که باعث شد مردم خرید کنند، ولی باز هم دیدید که فروشگاه‌ها پر بود.

رییس شورای پول و اعتبار اظهار داشت: دو سال است که تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داریم، ولی توانسته ایم نزدیک ۱۵ میلیارد دلار برای واردات تامین کنیم. صادرکنندگان غیرنفتی نیز از ابتدای امسال ۲۴.۴ میلیارد دلار ارز عرضه کرده اند که رکورد خوبی در شرایط تحریمی و زمانی است که به درآمد‌های نفتی دسترسی نداریم.

وی با اشاره به تزریق دو مرتبه‌ای ارز در اسفندماه در سامانه نیما، تصریح کرد: در اسفندماه بانک مرکزی و صادرکنندگان غیرنفتی ۱.۵ میلیارد دلار ارز عرضه کرده اند و مشکلی در تامین ارز نداریم. ده‌ها میلیارد دلار از منابع ارزی کشور توسط بانک‌های خارجی به خاطر تحریم آمریکا مسدود شده است و ما تلاش داریم تا از کانال‌های مختلف و با رایزنی‌های مختلف آن‌ها را آزاد کنیم.

همتی در بخش دیگری از این برنامه گفت: رهبر معظم انقلاب سال ۹۸ را سال رونق تولید نام گذاری کردند و در حالی که رشد اقتصادی نفتی و غیرنفتی ما در ابتدای امسال منفی بود در فصل سوم امسال، رشد اقتصادی با نفت ۱.۳ درصد و بدون نفت ۳.۳ درصد مثبت شد.

وی توضیح داد که رشد اقتصادی در مجموع ۹ ماهه امسال با نفت ۶.۷ درصد منفی و بدون نفت ۱.۳ درصد مثبت شده است.

رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد که بعد از پایان اسفندماه می‌توان درباره تاثیر کرونا بر رشد اقتصادی اظهارنظر کرد، ولی تلاش مسئولان آن است که تاثیر رشد اقتصادی با نفت را به حداقل ممکن رساند.

رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد: عملکرد بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات نشان داد که آنچه رسانه‌های خارجی می‌گفتند که رشد اقتصادی ایران با نفت منفی ۱۰ درصد خواهد بود، صحت ندارد.

وی همچنین درباره تاثیر کرونا بر بازار ارز گفت: کرونا بر تمام دنیا تاثیر گذاشته است. دیدیم که بانک مرکزی آمریکا بعد از سقوط قیمت نفت، ۵۰۰ میلیارد دلار به بازار تزریق کرد و ۲ بار نرخ بهره را کاهش و به حدود صفر رساند، ولی بازهم بازار سهامش ریخت.

رییس کل بانک مرکزی یادآور شد: از ابتدای سال تاکنون حوادثی، چون سیل، سرنگونی پهپاد آمریکایی، حوادث در نفتکش‌های منطقه، حوادث تاسیسات آرامکو، تنش‌های مربوط به افزایش قیمت بنزین، سقوط ناگوار هواپیما، کرونا، سقوط شدید قیمت نفت رخ داده و با این وجود ببینید که قیمت ارز چقدر نوسان پیدا کرده است. این موضوع با وجود شایعاتی است که دشمنان ایجاد می‌کنند که این اقتصاد در حال متلاشی شدن است و ابر تورم دارد.

وی ادامه داد: قیمت ارز از ابتدای سال ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان بود که در ادامه پایین‌تر رفت و به دلیل شوک‌هایی که از آبان ماه اتفاق افتاد، جهش‌هایی داشت و الان رقم امروز بازار آزاد از ابتدای سال ۱۵ درصد رشد داشته که رقم قابل توجهی نیست.

همتی با تاکید بر اینکه زمانی که ۳۵ درصد تورم داریم، ۱۵ درصد رشد نرخ ارز در بازار رقم زیادی نیست، افزود:، اما با این حال معتقدم با جوی که ایجاد شده نرخ ارز واقعی نیست و با شاخص‌های اقتصادی همخوانی ندارد. رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: علت آن این است که برخی پیش‌بینی‌هایی که برای افزایش نرخ ارز در بازار کرده بودند در آخر سال داشتند و خالی فروشی کرده و قیمت‌های فردایی تعیین کرده بودند و این‌ها با یک اتفاقی مواجه شده‌اند که اونس طلا یکباره از ۱۷۰۰ دلار به زیر ۱۶۰۰ دلار رسید بنابراین تلاش می‌کنند که نرخ ارز را بالا ببرند تا این موضوع را جبران کنند.

رییس شورای پول و اعتبار ادامه داد: مورد دوم این است که به دلیل شیوع کرونا و بسته شدن مرز‌ها صادرات انجام نمی‌شود و کالا‌ها در مرز‌ها گیر کرده است که مشکلاتی را در بازگشت ارز حاصل از صادرات ایجاد کرده است.

وی تاکید کرد: ذخایر ارزی بانک مرکزی در بخش اسکناس فوق‌العاده است، اما وارد این نوسان‌ها و بازی‌هایی که در بازار ارز می‌شود نخواهیم شد و سعی می‌کنیم که به تدریج، آرامش و ثبات را در بازار ارز ایجاد کنیم که این از همه مهمتر است و انشاالله با آغاز سال جدید سیاست‌های جدید ارزی را اجرایی می‌کنیم و سعی می‌کنیم ثبات را ایجاد کنیم.

همتی با بیان اینکه در زمینه تامین ارز از طریق سامانه نیما ۳۹.۲ میلیارد دلار از اول سال تامین ارز کردیم، افزود: نرخ ارز نیمایی از ابتدای سال کاهشی بوده و طبیعی نیست که نرخ در حواله کاهشی باشد و در بازار اسکناس افزایشی باشد در حالی که بازار اسکناس عدد بالایی نیست و عمده خریدار در این بازار نیز بانک مرکزی است.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بنابراین اطمینان می‌دهم که بانک مرکزی بر بازار تسلط دارد و مراقبت می‌کند، اما تحت تاثیر هیجانات هیجانی برخورد نخواهد کرد.

وی در بخش دیگری از سخنانش درباره پرداخت تسهیلات به تولید اظهار داشت: از نظر پرداخت تسهیلات از ابتدای سال تا آخر بهمن ماه بیش از ۸۵۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط شبکه بانکی پرداخت شده است که از این میزان رقم قابل توجهی یعنی بالای ۳۰ درصد به بخش صنعت داده شده است. همچنین طرح گام را اجرا کرده‌ایم و تسهیلات خوبی به شرکت‌های کوچک متوسط و شرکت‌های دانش‌بنیان دادیم که نتیجه آن همین رشد اقتصادی غیر نفتی است، رونق تولید در کشور بدون تامین مالی تحقق پیدا نمی‌کند و نتیجه می‌گیریم که سیستم بانکی کار خود را کرده و روند تأمین مالی خوب است.

رییس شورای پول و اعتبار تاکید کرد: اگر بانک‌ها از نظر تامین اعتبار به خصوص به دلیل حوادث کرونا مشکل پیدا کنند بانک مرکزی در خدمت آن‌ها خواهد بود، بانک مرکزی از ابتدا کمک اقتصاد بوده و بانک‌ها نگران نباشند و آن‌ها کمک می‌کنیم تا افرادی که کسب و کارشان آسیب دیده و می‌خواهند کماکان در رونق تولید نقش داشته باشند را حمایت کنیم.

وی در ادامه یادآور شد: یکی از مهم‌ترین کار‌هایی که بانک مرکزی شروع کرد و نتیجه خوبی نیز گرفته‌ایم، عملیات بازار باز است. در عملیات بازار باز هدف اصلی ما کنترل تورم و هدف واسط کنترل سود بانکی است.

وی افزود: روش سنتی که از طریق نقدینگی سود بانکی را کنترل کنیم امروزه در دنیا به تدریج کنار رفته است و روش عملیات بازار باز به عنوان روش اصلی به کار گرفته می‌شود، چند مرحله خرید و فروش اوراق انجام شده، اما الان شرایط طوری است که خیلی نیاز به استفاده از این ابزار نداریم، از سوی دیگر مشکل ما این است که بازار اوراق ما هنوز عمق زیادی ندارد و لازمه آن این است که وزارت اقتصاد و سازمان برنامه اوراق بیشتری را عرضه کنند تا ما بتوانیم به خرید و فروش آن بپردازیم.

همتی ادامه داد:، اما با همین اقداماتی که انجام شده موجب شده نرخ سود بین بانکی روی ۱۸.۴ ثابت شود و نرخ موثر اوراق خزانه در بازار بین ۲۰ تا ۲۱ درصد باشد که این پیام را به اقتصاد می‌دهد که انتظارات آتی تورمی در کشور انتظارات بالایی نیست.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: نرخ سود اوراق سه و پنج ساله بین ۲۰ و ۲۱ درصد است و نشان می‌دهد که بانک مرکزی با این ابزار می‌تواند تورم را کنترل کند؛ بنابراین بانک مرکزی از دولت خواهش می‌کند که اوراق بیشتری را منتشر کند و هزینه‌ها را از طریق فروش اوراق تامین کند و ما قول می‌دهیم که از طریق عملیات بازار باز کنترل کنیم که نرخ سود افزایش پیدا نکند.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: ادغام بانک‌ها در شرایط خوبی قرار دارد به طوری که از ۵ بانک ۳ بانک در مراحل پایانی قرار دارد و قرار بود که مجامع آن‌ها در هفته آخر سال جاری برگزار شود که به دلیل کنترل شیوع کرونا و ضوابط اعلامی، مجامع این بانک‌ها برگزار نشد و در سال آینده با برگزاری مجامع این بانک‌ها کار ادغام نهایی می‌شود و تابلو آن‌ها تغییر می‌کند.

همتی درباره وضعیت نقدینگی اظهار داشت: وقتی بانک مرکزی تعهداتی را می‌پذیرید طبیعتا با رشد نقدینگی مواجه می‌شود. ما در سال جاری ذخایر ارزی صندوق را با ریال خریدیدم و ارز‌های آن در اختیار ما است و در حال حاضر خالص ذخایر ارزی بانک مرکزی زیاد شده است که به موقع این ذخایر آزاد می‌شود.

وی افزود: در سال گذشته برخی اعلام می‌کردند که در سال ۹۸ با ابر تورم و رشد شدید نقدینگی مواجه می‌شویم، اما با تلاش‌های بانک مرکزی و همه ارکان توانستیم همه چیز را مدیریت کنیم و از ابر تورم هم خبری نشد و شاکله اصلی اقتصاد حفظ شد، نیاز‌های روزمره مردم تامین شد در حالی که آمریکایی‌ها فکر می‌کردند ایران با قحطی مواجه می‌شود، اما حتی این سطح از تورم نیز بخاطر شوک ناشی در سال ۹۷ بود، اما به هر حال اثرات شوک منفی را خنثی کردیم و مدیریت بازار در اختیار ما است و با کمک دولت و بانک مرکزی شرایط بهتر هم می‌شود.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: انتظاری که از رسانه‌ها داریم این است که بپذیرند که همه ما در یک کشتی هستیم و همه ما باید به یکدیگر کمک کنیم. در شرایطی که ذخایر ارزی ایران مسدود است، کانال‌های مالی را بسته اند و رشد اقتصادی مثبت است می‌بایست از این اتفاق به خوبی یاد شود و درباره آینده منفی بافی نکنیم چرا که نظام، مردم و کشور با تلاش به دستاورد‌های خوبی رسیده اند و موفق بوده ایم.

همتی درباره پیش بینی سال آینده نیز اعلام کرد: برای سال ۹۹ که البته کرونا در آن لحاظ نشده بود، تورم را حدود ۲۰ درصد پیش بینی کرده بودیم و حالا باید منتظر باشیم تا ببینیم کرونا چه اثراتی از خود برجای خواهد گذاشت و باید این را هم در نظر گرفت که نقدینگی حال حاضر نقدینگی ۳ سال پیش نیست و باید در کنار تورم آن را کنترل کنیم و خواهش می‌کنم که همه در داخل یک کشتی به یکدیگر کمک کنیم.