افزایش مستمری‌ تامین اجتماعی باز هم عقب افتاد؟/ همه با افزایش موافقند اما زمانش معلوم نیست!

به رغم اخبار خوشی که در چند روز گذشته از نگرش مثبت مسئولان دولتی نسبت به افزایش آبرومندانه مستمری کارگران بازنشسته به گوش می‌رسید، این موضوع به برگزاری جلسه پیشروی شورای عالی کار موکول شد اما از قرار معلوم برگزاری این جلسه به تاخیر افتاده است.

اقتصاد۲۴- «بُزک نمیر بهار میاد، کُمبزه با خیار میاد» ضزب المثلی رایج در زبان فارسی است و معمولا بیشتر زمانی کاربرد دارد که کسی بخواهد دیگری را با دادن وعده دور و دراز، از سر وا کند؛ بارزترین مصداقی که می‌توان این روز‌ها برای آن پیدا کرد همین پرونده ناتمام افزایش مستمری‌های سال ۹۹ کارگران بازنشسته است که مدام در حال امروز و فردا شدن است.

وجه شباهت این مثل عامیانه به جای مانده از مناسبات اقتصادی عصر کشاورزی و دامپروری با حال و روز کنونی خانواده پنج میلیون نفری بازنشستگان تامین اجتماعی چیزی غیر از ناتوانی دولت در یافتن راه حلی مناسب برای افزایش مستمری‌های سال ۹۹ کارگران بازنشسته نیست و به رغم همه اخبار امیدوار کننده‌ای که در چند روز گذشته از به ثمر نشستن پیگیری‌ها برای بسته شدن پرونده مستمری‌های سال ۹۹ حکایت داشت ظاهرا هنوز نمی‌توان با قطعیت، پایانی را برای این اتفاق متصور شد.

بیشتر بخوانید: سیلی نقد افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به از حلوای نسیه همسان‌سازی

نشستی که کنسل شد

به صورت مشخص بعد از آنکه کانون عالی کارگران بازنشسته در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که در دیدار با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نظر شخص وزیر نسبت به افزایش یافتن حداقل مستمری‌های سال ۹۹ سازمان تامین اجتماعی تا سقف دو میلیون و هشتصد هزار تومان در ماه نظر مساعدی دارد، انتظار می‌رفت که در فاصله باقیمانده تا تعطیلات نیمه خرداد این موضوع از طریق هیات دولت به نوعی فیصله یابد.

بیشتر بخوانید: قول مساعد وزیر رفاه برای افزایش مستمری‌ها

اما طبق رویاتی که علی دهقان کیا، رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهرستان تهران برای اقتصاد ۲۴ نقل می‌کند، قرار بود تا به رغم نظر مساعد آقای وزیر، یک بار دیگر تصمیم گیری در این خصوص به بعد از برگزاری جلسه پیشروی شورای عالی کار موکول شود، اما گویا به دلیل مصادف شدن با مناسبت‌های ۱۴ و ۱۵ خرداد، زمان برگزاری این جلسه به وقت دیگری موکول شده است.

البته کنسل شدن جلسه پیشروی شورای عالی کار تازگی ندارد موضوعی است که فرامرز توفیقی، عضو کارگری این شورا داستان آن را در گفتگویی جداگانه با اقتصاد ۲۴ کار اینطور تعریف می‌کند: طبق دعوت قبلی قرار بود برای روز سه‌شنبه، سیزدهم خرداد شورای عالی کار تشکیل جلسه بدهد؛ موضوع این جلسه افزایش حق مسکن کارگری بود و گروه کارگری تصمیم داشت در صورت برگزاری موضوع بازنگری دستمزد‌های سال ۹۹ را مطرح کند، اما گویا این جلسه به دلیلی نظیر تقارن با مناسبت‌های پیشرو به زمان دیگری در میانه هفته بعدی موکول شده است و در نتیجه فعلا هیچ جلسه‌ای برگزار نخواهد شد.

بدین ترتیب با فرض صحیح بودن اظهارات دهقان کیا، رئیس کانون کارگران بازنشسته شهرستان تهران، بعید است که موضوع افزایش مستمری‌های کارگران بازنشسته در روز‌های پیشرو خاتمه یابد.

او در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اقتصاد ۲۴ یادآور می‌شود که در روز‌های گذشته نمایندگان تشکل‌های بازنشستگی به صورت جداگانه هم با مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی و هم با شخص وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دیدار داشته اند و در تمامی این ملاقات‌ها رساندن حداقل مستمری‌های سازمان تامین اجتماعی به مرز دو میلیون و هشتصد هزار تومان در ماه و افزایش آبرومندانه سایر سطوح، موضوعاتی بوده اند که همه با آن موافق بوده اند، اما جای تعجب دارد که به رغم این همدلی و اتفاق نظر هنوز موعد افزایش‌های جدید مشخص نیست و ظاهرا در این مورد شخص غیر از خدا چیزی نمی‌داند.

بیشتر بخوانید: برزخ کارگران بازنشسته تامین اجتماعی کی پایان می‌گیرد؟

افزایش مستمری و ربطش به شورای عالی کار

پیوند دادن سرنوشت افزایش مستمری‌های سال ۹۹ سازمان تامین اجتماعی با ادامه جلساتی که قرار است در شورای عالی کار راجع به افزایش دستمزد‌های سال ۹۹ کارگران شاغل برگزار شود؛ از آن حرف‌هاست که شاید در نظر عموم مردم منطقی و معقول جلوه کند، اما پذیرفتن آن برای کسانی که کوچکترین آشنایی با این حوزه دارند کار سختی است؛ اگر بخواهیم به صورت مشخص در این خصوص صحبت کنیم باید یادآور شویم که طبق ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی، حداقل مستمری کارگر بازنشسته نباید از حداقل مزد مصوبه شورای عالی کار کمتر باشد؛ خُب پرونده دستمزد‌های سال ۹۹ کارگران کمتر از دو ماه پیش با افزایش ۳۱ درصدی مجموع حقوق پایه (افزایش ۲۱ درصدی حداقل مزد و رساندن مزایای حق بن به ۴۰۰ هزار تومان) بسته شد و حالا دو ماهی می‌شود که عموم کارگران شاغل بر همین مبنا مزدشان را دریافت کرده‌اند، تنها موضوع حل نشده افزایش دو برابری حق مسکن است که گویا قرار است درصورت تصویب شدن در جلسه پیشروی این شورایعالی برای تصویب و ابلاغ به هیات دولت فرستاده شود.

از طرف دیگر درست که نص صریح ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی برابری حداقل مستمری با حداقل مزد است، اما سازمان تامین اجتماعی تا همین چند سال پیش بابت مزایای حق مسکن و بن کارگری هیچ حق بیمه‌ای از کارگران و کارفرمایان دریافت نمی‌کرد که بخواهد حالا علاوه بر مستمری بابت این مزایا وجه اضافی دیگری را به کارگران بازنشسته پرداخت کند، به بیان دیگر قرائت سازمان تامین اجتماعی از شرطی که در ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی برای حداقل مستمری تعیین شده است چیزی غیر از پرداخت مبلغ حدودا یک میلیون و هشتصد هزار تومانی که شورای عالی کار آن را به عنوان حداقل مزد پایه یک کارگر ساده تعیین کرده است نخواهد بود و بعید است که این سازمان بابت حق بن ۴۰۰ هزار تومانی و یا حق مسکنی که ممکن است تا ۲۰۰ هزار تومان افزایش یابد، مبلغ دیگری به مستمری بازنشستگی اضافه کند تا فاصله جداقل مستمریهای کنونی به عدد ۲ میلیون و هشتصد هزار تومانی برسد که مجلس گذشته آنرا به عنوان حداقل حقوق ماهانه کارکنان شاغل و بازنشسته در سال ۹۹ تعیین کرده بود.

این مطلبی است که هرچند رئیس هیات مدیره کانون بازنشستگان تامین اجتماعی در گفتگوی خود با اقتصاد ۲۴ آن را منکر نمی‌شود، اما راجع به آن می‌گوید: شاید کارگران بازنشسته این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری به وقوع یک معجزه در تصمیم گیری‌های دولت نیازمند است؛ در این وضعیت اقتصادی اگر بخواهیم ملاک را قانون تلقی کنیم طبیعی است که کلاه بیشتر کارگران بازنشسته پس معرکه بماند؛ هرچه باشد همین حالا قریب ۶۵ درصد خانوار‌های مستمری بگیر درآمدی معادل حداقل مستمری یا کمتر از آن دارند؛ حساب کنید طبق برآورد‌های رسمی سازمان همین حالا نزدیک به پنج میلیون نفر بازنشسته هستند و این یعنی افزایش مستمری‌های سال ۹۹ حداقل بر سرنوشت اقتصادی بیش از سه میلیون نفر تاثیر گذار است؛ ولی چه کنیم که حتی همین یک جلسه ساده شورای عالی کار تاکنون چند بار به خروج ناگهانی یک وزیر از کابینه و یا فوت ناگهانی بستگان یکی دیگر از وزرا هنوز برگزار نشده است.

قانون را می‌دانیم اما ناچاریم خوشبین بمانیم

دهقان‌کیا ادامه می‌دهد: در موقعیت کنونی چاره‌ای نداریم که باز هم منتظر بمانیم و خوشبین باشیم که شاید حتی برای یک درصد در جلسه پیشروی شورای عالی کار، حداقل دستمزد تعیین شده برای کارگران افزایش یابد تا از این طریق چند تومان به درآمد مستمری بگیران حداقلی اضافه شود، حالا اگر این خوشبینی برآورده شود و سازمان بپذیرد که بابت مزایای حقوق مسکن و بن نیز مبلغی را به بازنشستگان فعلی پرداخت کند که دیگر نورعلی‌نور است.

وی در عین حال می‌گوید: غیر از وضعیت نامشخص اکثریت حداقل بگیر و اقلیت حداکثر بگیری که ارزش مستمری ماهانه آن‌ها معادل هفت برابر حداقل مستمری است، دغدغه مستمری بگیران سایر سطوح نیز در نوع خود جدی و حائز اهمیت است؛ پیش از این گفته می‌شد که ممکن است مستمری این گروه از بازنشستگان یا به صورت یک ضرب ۲۱ درصد و یا به صورت پلکانی ۱۵ درصد به علاوه روزانه مبلغ سه هزار تومان افزایش یابد؛ البته در روز‌های گذشته اعلام شد که به احتمال قوی افزایش امسال از نوع اول خواهد بود؛ خب هرچند این افزایش ۲۱ درصدی هم با وضعیت اقتصادی کنونی سنخیتی ندارد، اما ظاهرا بهترین گزینه موجود است، ولی مشکل اصلی اینجاست که هنوز هیچ چیز قطعی نیست، حتی تکلیف افزایش حداقل مستمری هنوز نامشخص است و در این میان تنها چیزی که مشخص است توافقی است که مسئولان دولتی با افزایش آبرومندانه مستمری‌های کارگران بازنشسته دارند، اما همانطور که گفتم هنوز کسی نمی‌داند که این افزایش قرار است کی اتفاق بیافتد.

بیشتر بخوانید: پرداخت با ۱.۸۰۰.۰۰۰ یا ۲.۸۰۰.۰۰۰؛ مسئله این است

این فعال صنفی کارگران بازنشسته در جمع بندی صحبت‌های خود می‌گوید: اتفاق بی سابقه‌ای که در تعیین دستمزد‌های سال ۹۹ کارگران افتاد و باعث شد تا از جانب مجلس و قوه قضائیه تحقیقاتی در این زمینه صورت بگیرد، ظاهرا حالا دلیلی شده است تا افزایش مستمری‌های سال ۹۹ بیش از هر زمان دیگری به تعویق بیافتد؛ می‌دانیم که شرایط اقتصادی کشور خوب نیست و تامین اجتماعی با وجود طلب ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی که از دولت دارد حالا در بدترین موقعیت مالی قرار دارد، اما خانوار‌های بازنشستگان و به ویژه حداقل بگیران در این قضیه چه تقصیری دارند؟ آن‌ها مجبور به زیستن در چنین فضایی هستند و این دولت است باید این بار به سازمان تامین اجتماعی از همان محلی که به صندوق‌های بازنشستگی دیگر کمک بی دریغ می‌کند، کمک کند.

مسئول نهاد صنفی کارگران بازنشسته در خاتمه صحبت‌های خود می‌گوید: همه این‌ها تنها مربوط به موضوع ناتمام افزایش مستمری‌های سال ۹۹ سازمان تامین اجتماعی است؛ یادمان هست که از ۱۲ سال پیش تا حالا دولت بابت همسان سازی به کارگران بازنشسته خیلی بدهکار است و فارغ از مرزبندی‌های سیاسی که از دولتی به دولت دیگر تغییر می‌کند در این میان فقط هوای کشوری‌ها و لشگری‌ها را داشته است.