با کاهش التهاب بازار ارز، فضا به تدریج برای ادامه رشد لجامگسیخته بازار مسکن محدود میشود.
اقتصاد24 - به دنبال روند نزولی قیمت دلار و طلا در روز گذشته، فاصله قیمتی دلار و سکه با مدت مشابه سال قبل که در ماههای اخیر به بالای ۲۵۰ درصد هم رسیده بود کاهش پیدا کرده و طبیعتا این موضوع به بازار مسکن قابل تسری است. مصطفیقلی خسروی رییس اتحادیه مشاوران املاک معتقد است که تا پایان سال بازار مسکن به ثبات میرسد؛ چرا که با توجه به پایین بودن توان طرف تقاضا کشش افزایش مجدد قیمتها وجود ندارد. تا روز سهشنبه ۱۳ آذرماه رشد دلار ۱۸۰ درصد، سکه ۲۱۰ درصد و مسکن ۹۱ درصد نسبت به سال قبل به ثبت رسید که در بخش دلار و سکه این فاصلهی قیمتی نسبت به ماه گذشته تعدیل شده و انتظار میرود همین روند در بازار مسکن ایجاد شود.
اما این استدلال که چون رشد قیمت مسکن تقریبا نصف بازارهای ارز و طلا بوده باید فاصله خود را پر کند از سوی کارشناسان رد میشود؛ چرا که مسکن کالایی درشت محسوب میشود که خرید آن از نیازمند مبالغ بالایی است و از عهده متقاضیان مصرفی برنمیآید. اقتصاد بدون تقاضا هم توجیه ندارد. هرچند عمده خرید و فروشها این روزها بین سرمایهگذاران بخش مسکن انجام میشود اما آنها هم باید سرانجام در یک نقطه، واحدهای مسکونی خود را وارد بازار کنند که فشار عرضه منجر به تعدیل قیمتها میشود. همین حالا هم به دنبال جهش ۹۱ درصدی قیمت مسکن معاملات ۵۴ درصد افت کرده که نشاندهنده رکود تورمی این بازار است و تمام علائم از قرار گرفتن مسکن در مسیر رکود مطلق حکایت دارد.
فروشندگان محتاط شدهاند
فایلهای قیمت مناسب در بازار مسکن کمیاب شده است. برآوردها از بازار مسکن پایتخت نشان میدهد واحدهای ریزمتراژ نوساز از بیشترین رشد قیمت برخوردارند و رشد آنها با توان متقاضیان واقعی همخوانی ندارد. با این حال کاهش قیمت ارز در روزهای اخیر این انتظار را ایجاد کرده که قیمت خانه نیز کاهش پیدا کند؛ انتظاری که کارشناسان، تحقق آن را منوط به ثبات نسبی در اقتصاد کلان میدانند.
در حالی که بازار مسکن در مسیر رکود معاملاتی قرار گرفته، فروشندگان راه احتیاط را در پیش گرفتهاند. بررسیهای میدانی که به تایید واسطههای ملکی رسیده، حاکی از آن است که عرضهکنندگان واحدهای کلیدنخورده به طور دائم قیمتها را بهروز میکنند و این در حالی است که مشتری وجود ندارد. همین موضوع باعث شده فاصله قابل توجهی بین قیمت واحدهای قدیمی و نوساز ایجاد شود و از سوی دیگر معاملات به طرز محسوسی کاهش یابد.
پیشبینی قیمت مسکن به نفع مردم نیست
مصطفیقلی خسروی رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران میگوید: به اعتقاد من هر نوع اظهارنظر درخصوص کاهش یا افزایش قیمت مسکن به نفع مردم نیست. اگر قیمت مسکن کاهش یابد ما آن را به فال نیک میگیریم، اما کسانی که چنین مطالبی را مطرح میکنند باید این موضوع را هم در نظر بگیرند که بازار مسکن تابع عرضه و تقاضا است، در عین حال از بازارهای ارز، طلا، بورس، حاملهای انرژی و برنامههای وزارت راه و شهرسازی در حوزه تولید و عرضهی مسکن تاثیر میپذیرد.
دلار با بازار مسکن چه کرد؟
با وجودی که آخرین آمار از افزایش ۳۴ درصدی صدور پروانههای ساختمانی نسبت به زمان مشابه سال قبل خبر میدهد، تورم مصالح ساختمانی و افت ۵۴ درصدی معاملات احتمالا اثر منفی در تولید مسکن خواهد داشت. بانک مرکزی مهرماه امسال گزارش داد که طی شش ماهه ابتدای سال جاری ۳۲ هزار پروانه ساختمانی در کل کشور و ۳۰۰۰ پروانه در شهر تهران صادر شده که نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب رشد ۷.۵ و ۳۴ درصدی را نشان میدهد.
با اینکه صدور پروانههای ساختمانی در ماههای مختلف از روند ثابتی برخوردار نیست، اگر میانگین ۶.۲ واحد مسکونی برای هر یک از ۳۰۰۰ پروانه صادر شده در شهر تهران را ملاک قرار دهیم تا پایان سال جاری حدود ۳۷ هزار واحد مسکونی تولید میشود. با احتساب نصف شدن تعداد معاملات احتمالا نیمی از این واحدها روی دست صاحبانشان میماند و به ۴۹۰ هزار واحد خالی از سکنه تهران اضافه خواهد شد. عدم توان طرف تقاضا در شرایطی به رکود معاملاتی منجر شده که با توجه به حدود ۷۰۰ هزار ازدواج سالیانه در کشور، تقاضای مطلق در حال انباشته شدن است.
بازار مسکن در آستانه رکود ۱۲ فصلی
آذر ماه سال گذشته معاملات مسکن شهر تهران ۵۰ درصد افزایش پیدا کرد و قیمتها رشد نسبتا پایین ۱۵ درصد را نشان داد که بهترین شکل از رونق بازار مسکن بود. اما هم اکنون شرایط معکوس و با وجود افت ۵۴ درصدی خرید و فروش، دماسنج قیمت، قرمز شده است. بر اساس رفتار معمول بازار مسکن طی ادوار گذشته این بازار پس از یک دوره رکود ۱۰ تا ۱۲ فصلی وارد رونق می شود. محاسبه ورود به دوره رکود از زمان ثبات قیمتها صورت می گیرد وزمان ورود به دوره رونق بازار مسکن به طول رکود غیرتورمی بستگی دارد.
بر اساس تازهترین گزارش بانک مرکزی از بازار مسکن تهران در آبان ۱۳۹۷، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۹ میلیون و ۱۸۰ هزار تومان رسیده که نسبت به ماه مشابه سال قبل ۹۱.۵ درصد افزایش نشان میدهد. همچنین تعداد معاملات انجام شده طی این ماه ۶۹۰۰ فقره بود که نسبت به آبان ماه سال گذشته کاهش ۵۳.۶ درصدی و نسبت به ماه گذشته نیز کاهش ۲۶.۷ درصدی را نشان میدهد
منبع: ایسنا