پول فروش نفت کجاست؟/ گشایش اقتصادی واقعا در راه است؟

 اقتصاد۲۴ - هرچند کارشناسان معتقدند ایران با استفاده از روش‌های متنوعی که طی سال‌های اخیر به آن‌ها دست یافته است، می‌تواند به‌راحتی تحریم‌ها را دور بزند و نفت خود را به مشتریان خارجی خود در سراسر جهان تحویل دهد، اما دولت همواره کاهش درآمد‌های ارزی حاصل از فروش نفت را اعلام می‌کند و اجرای بیشتر طرح‌های اقتصادی را معطل بودجه گذاشته است.

به تازگی خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از «تانکر ترکرز» عنوان کرد که صادرات نفت ایران در ماه سپتامبر به یک و نیم میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. ادعای «تانکر ترکرز»، هرچند به عقیده برخی از کارشناس دقیق‌ترین ارقام نیست، اما پس از نطق بیژن زنگنه وزیر نفت در صحن بهارستان که در آن از «صادرات مویرگی نفت» در دوران تحریم‌های نفتی خبر داده بود، به‌نظر می‌رسد که ریشه در واقعیت دارد، واقعیتی که گزارش‌های کپلر و دو شرکت دیگر نیز آن را تایید می‌کنند.

به اعتقاد این عده دولت علی رغم اعلام مکرر در کاهش درآمدهایش، طبق این گزارش‎ توانسته میزان زیادی از طریق فروش نفت کسب درآمد داشته باشد.

یکی از دغدغه‌های اصلی اقتصاد کشور و دولت ها، پروژه‌های عمرانی نیمه تمامی است که سالانه به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود و این پروژه‌ها بعد از مدت‌ها تبدیل به مخروبه‌هایی می‌شوند که میلیارد‌ها تومان از بودجه دولت را در دل خود جای داده اند.

در عین حال مرکز پژوهش‌های مجلس طی گزارشی برآورد کرده است که حدود ۶ هزار طرح ملی و ۸۷ هزار طرح استانی نیمه تمام در ایران وجود دارد که برای تکمیل و بهره‌برداری از آن‌ها، دست‌کم به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است.

پرسش این است که ریشه به وجود آمدن این پروژه‌های نیمه تمام عمرانی چیست؟ آیا دولت بابت هزینه کرد برای این طرح‌ها همچنان بی پول است؟ پس درآمد‌های حاصل از فروش نفت آن هم در زمان تحریم‌ها کجاست؟

ارز‌های نفتی؛ تهاتر یا بلوکه شدن؟!

در این خصوص آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: امروز با اعلام این گزارش‌ها مبنی بر فروش نفت توسط دولت این اعتماد داده می‌شود که دولت هنوز بازار نفت را توانسته حفظ کند.

بیشتر بخوانید: رمزگشایی از سپتامبر طلایی صادرات نفت

این کارشناس اقتصادی افزود: شاید فروش نفت در اولویت برنامه ها‌ی دولت باشد، اما از همه مهمتر این است که دولت توانسته ارز حاصل از فروش این محصول را از خریداران دریافت کند.

به گفته بغزیان، درآمد نفتی در اقتصاد کشور همواره بر سایر درآمدها از جمله صادرات غیرنفتی غالب بوده است چراکه تحت تحریم قرار دارد و همین موضوع شرایط را برای ارزآوری کاهش داده است.

این کارشناس اقتصادی معتقد است: اگر بنا بر این اطلاعات ارائه شده مبنی برافزایش صادرات یک و نیم میلیون بشکه در روز باید تغییرات در بازار و اقتصاد کشور بیش از زمان دیگر نمایان شود، اما همانطور که همه شاهد هستند تحول خاصی در اقتصاد کشور ایجاد نشده است.

بغزیان گفت: هرچند ایران توانایی فروش نفت تحت فشار‌های آمریکا را دارد و قطعاً دو لتمردان در این زمینه بیکار نبوده اند و به دنبال راه‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها بوده اند، اما نکته قابل تأمل بازگشت ارز حاصل از فروش نفت است که هنوز تأثیر آن بر اقتصاد کشور نمایان نشده است.

این تحلیلگر اقتصادی تاکید کرد: فروش نفت یعنی صادرات نفت و لزوماً دریافت ارز از مشتری را تضمین نمی‌کند شاید ارز برنگشته است، آنجا بلوکه شده باشد یا باید تهاتر شود، اما به هرحال از نفروختن نفت بهتر است.

به گفته بغزیان، این شرایط برای ایران موضوع جدیدی نیست چراکه بلوکه شدن پول‌های نفتی، تجربه‌های تلخی بوده که بار‌ها کشورمان با آن مواجه شده است.

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه حالا طبق این گزارش‌ها ما امکان فروش را داشتیم و فروختیم گفت: حالا باید ارز حاصل از این معامله وارد کشور شده که قطعاً باید تأثیر مستقیمی بر اقتصاد کشور بگذارد و یا اینکه قرار است بطور تهاتر وارد کشور شود که این هم درآینده‌ای نه چندان دور نشانه‌های خود را آشکار می‌کند. اینها یعنی مشکلات ارزی ما کمتر خواهد شد و مستقیماً درآمد ارزی را بالا خواهد برد و در هر حالت نشان از خیز آرام برای بهبود شرایط اقتصادی است.

وی در پایان با تاکید بر اینکه نظام اقتصادی کشور وابسته به کسب درآمد‌های ارزی است، گفت: دولت‌ها برای تأمین نیاز‌های مالی جهت تکمیل پروژه‌های عمرانی و سایر بخش‌های اقتصادی باید به دنبال راهکار‌هایی برای ارزآوری بیشتر باشند در غیر این صورت تمام بخش‌های اقتصادی به صورت زنجیروار تحت تأثیر تزریق دیرهنگام منابع مالی قرار گرفته و خسارات وارد شده به اقتصاد، جبران ناپذیر خواهد بود.