تاریخ انتشار: ۱۱:۱۱ - ۱۷ مهر ۱۳۹۹
تعداد نظرات: ۱ نظر
در گفتگو با اقتصاد ۲۴ مطرح شد؛

درآمدتراشی شهرداری تهران زیر پوست طرح «زیست شبانه»/ داستان یک بام و دو هوای زیست شبانه

شب زنده داری کسب و کار‌ها در تهران حکایت یک بام و دو هواست؛ از یک طرف دعوایی ارزشی –سیاسی در جریان است بر سر اینکه آیا می‌توان به کاسبان مستقر در برخی مناطق اجازه رسمی داد تا شبانه روزی دایر باشند و از طرف دیگر تنها به فاصله چند خیابان آن طرف‌تر صاحبان مشاغلی هستند که چند سالی است زیست شبانه را تجربه می‌کنند.

زیست شبانه در تهران

اقتصاد۲۴ - شب زنده داری کسب و کار‌ها در تهران حکایت یک بام و دو هواست؛ از یک طرف دعوایی ارزشی –سیاسی در جریان است برسر اینکه آیا می‌توان به کاسبان مستقر در برخی مناطق اجازه رسمی داد تا شبانه روزی دایر باشند و از طرف دیگر تنها به فاصله چند خیابان آن طرف‌تر صاحبان مشاغلی هستند که چند سالی است زیست شبانه را تجربه می‌کنند.

شاهد این ادعا شرایط متفاوتی است که برای کاسبان مستقر در دو منطقه مجزا، اما نزدیک به هم شهر تهران پیش آمده است؛ دسته نخست بیشتر اغذیه فروشان مقیم خیابان شهدای سی‌تیرند که شهرداری تهران برایشان از ماه رمضان سه سال پیش غرفه‌هایی را نصب و جانمایی کرده است و از آن زمان تاکنون هربار که صحبت از دایر شدن دائمی بساط کسب و کارشان به میان آمده دست کم یک مانع ارزشی- فرهنگی وجود داشته که سد راهشان شود.

گروه دوم، اما اغلب به دست فروشانی مستقر در اطراف تقاطع خیابان ولیعصر با خیابان‌های انقلاب و جمهوری تعلق دارد که از شب نوروز سه سال پیش تاکنون تقریبا هر شب مشغول بساط کردند و کمتر پیش آمده تا بحث بودن یا نبودنشان به مجادله علنی متولیان و مدیران شهری تبدیل شود.

زیست شبانه

ایمان واقفی، اقتصاد دادن نیز در تایید این وضعیت متفاوت به اقتصاد۲۴ می‌گوید: هر دو این کسب و کار‌ها خدماتی هستند و ظرفیت فعالیت شبانه را دارند، اما این دو دستگی محصول دو نوع برنامه ریزی مختلف از دو خاستگاه متفاوت اجتماعی است؛ گروه اول نتیجه الگوبرداری گزینشی است که برنامه ریزان شهری از سبک زیست شبانه متداول در کشور‌های دیگر داشته اند، سبکی که بیشتر مبتنی بر تامین نیاز شهروندان به تفریح و سرگرمی است؛ به صورت مشخص تمام کسانی که در طول روز و ساعات اداری سرگرم فعالیت هستند می‌توانند این شانس را داشته باشند تا در ساعاتی از شب با گشت و گذار در پاتوق‌هایی نظیر خیابان سی تیر رفع خستگی کنند، اما به شرط آنکه از استطاعت مالی کافی برای حضور در چنین فضا‌هایی برخوردار باشند.

وی افزود: نمی‌شود منکر شد که از دهه ۹۰ به این سو بخش عمده جامعه ایران از نظر اقتصادی دچار ریزش شده است و هزینه‌های سرزدن و تردد در چنین فضا‌هایی که از مراکز مشابه مستقر در نقط شمالی و مرفه نشین پایتخت الگو برداری شده است با جیب بیشتر مردم همخوانی ندارد؛ در واقع بیراه نیست اگر بگوییم با وضع موجود این نقاط حالا به پاتوقی برای اقلیت برخوردار اقتصادی و متمول تبدیل شده است؛ دهک‌های میانی به پایین جامعه حضوری کمرنگ‌تر در این قبیل اماکن دارند حتی باید گفت که این گرته برداری مدیران شهری باعث شده تا بافت زیستی مستقر در این ناحیه هم به‌طور کلی تغییر کند؛ خیابان سی تیر تا پیش از نوسازی –بازسازی‌های اخیر بافت اقتصادی- اجتماعی خاص خود را داشت و بیشتر محل تردد کسبه و پیشه ورانی بود که در بازار‌های مستقر در همان حوالی فعالیت داشتند، اما بعد از اتمام پروژ‌ه‌های نوسازی شهرداری و رونمایی از دکه‌های تعبیه شده به نوعی در این منطقه اعیان سازی اتفاق افتاد و باعث شد تا هزینه‌هایی مثل کرایه فضای کسب و کار در این منطقه طوری زیاد شود که یک جابجایی اتفاق بیفتد و در ترکیب ساکنان و اهالی این منطقه تغییراتی در جهت رانده شدن بافت قدیمی به مناطق دیگر صورت بگیرد.


بیشتر بخوانید: حناچی: زیست‌شبانه به معنای باز بودن همه مراکز نیست


زیست شبانه

این اقتصاددان شهری، اما در مورد ظهور مشاغل دست دوم نظری متفاوت دارد و می‌گوید: برپا شدن بساط هر شبه دست فروشان در نواحی اطراف چهار راه ولیعصر نتیجه تصمیمی است که از سوی مردم گرفته شده و حالا مدیران شهری به صورت ضمنی آن را پذیرفته اند؛ به صورت مشخص با انبوهی از جمعیت جویای کار مواجهیم که شغل مناسبی برایشان وجود ندارد. اغلب این افراد سال‌ها خود را با ارزش‌های اجتماعی وفق داده و درس خوانده و دانشگاه رفته اند، اما حالا هیچ شغل پایداری برایشان وجود ندارد و برای راه اندازی یک کسب و کار متعارف هم حتی به اندازه تامین کرایه مغازه سرمایه ندارند.

واقفی تصریح می‌کند: واقعیت این است که برای این مردم راهی نمی‌ماند غیر از آنکه در یک گوشه از خیابان بساط دست فروشی دایر کند و سرمایه خود را در قالب کالا‌های مصرفی به فروش بگذارند؛ از طرف دیگر، چون اغلب مشتریان این دست فروشان از طبقات متوسط به پایین است برایشان خرید کردن از این نقاط مناسب‌تر است تا رفتن به مغازه و فروشگاه و... . مدیریت شهری هم در عمل حضور شبانه این گروه از کسب و کار‌ها را تا حد ممکن تحمل می‌کند، هر چه باشد همان طبقه متوسط به پایینی که در طول روز مشغول انجام کار بوده به زمان نیاز دارد تا چند ساعتی در شب برای خرید برخی اقلام ضروری خود سری به خیابان‌های پایتخت بزند؛ یادمان باشد که شبیه این اتفاق از میانه دهه ۷۰ با برپایی هفتگی بازار‌های روز در نقاط مختلف افتاد و تا به امروز جریان دارد.

وی صحبت‌های خود را اینطور ادامه می‌دهد: سوای تفاوت‌هایی که در زمینه فعالیت و طیف بندی مشتریان وجود دارد، میان هر دو گروه کسب و کار‌های شبانه اشتراکاتی هم وجود دارد؛ اول آنکه صاحبان هر دو گروه قصد و نیتشان فعالیت اقتصادی است و چون از عهده هزینه‌های راه اندازی و دایر کردن یک کسب و کار در جای ثابت برنمی آیند هریک به طریقی راهی خیابان‌ها شده اند؛ اشتراک دوم هم این است که وضعیت هر دو گروه معلول سوداگری زمین در ایران است؛ واقعیت غیر قابل انکار این است که بخش عمده هزینه‌های زندگی یا راه اندازی کسب و کار مربوط به هزینه محل و مکان استقرار است؛ به دلیل وجود درآمد‌های نفتی مناسبات اقتصادی سیاسی در ایران طوری است که مالکان و بازیگران بازار ملک و زمین دست بالا را در اختیار دارند و برای همین هیچ فعالیتی نیست که هزینه‌های آن از تغییرات بازار املاک و مستغلات تاثیر نپذیرد؛ البته در این میان روی آوردن شهرداری تهران به درآمدزایی نقطه عطفی است که بعد پس از جنگ با آن روبرو هستیم و در عمل هر فعالیتی از صدور مجوز ساخت و ساز و تراکم گرفته تا تغییر کاربری زمین و... باعث شده است تا زمین بازی به سود سوداگران طراحی شود.


بیشتر بخوانید: دلیل مخالفت پلیس با طرح زیست شبانه چیست؟


زیست شبانه

این پژوهشگر حوزه شهری در عین حال با یادآوری اینکه زیست شبانه در تهران رابطه مستقیمی با موقعیت محلی و ویژگی‌های محلات مختلف پایتخت دارد، ادامه می‌دهد: همین حالا نقاطی در سطح شهر وجود دارند که ممکن است شب‌ها حداقل صاحب یک کسب و کار در آنجا حضور فعال داشته باشد؛ محض نمونه دست فروشان یا محدود مغازه‌هایی که در مناطق منتهی به ترمینال‌های مسافرتی دایر هستند؛ البته این دایر بودن هم می‌تواند مانند وضعیت کسبه خیابان سی تیر جنبه رسمی داشته باشد و اینکه برعکس به مانند وضعیت دست فروشان چهار راه ولیعصر جنبه غیر رسمی داشته باشد، اما در نهایت هرکدام از این نقاط مشتریانی با پایگاه‌های اجتماعی و اقتصادی خاص خود را خواهند داشت.

سوای اینکه زیست شبانه کسب و کار‌ها در کلانشهری مثل تهران خاستگاهی رسمی و یا غیر رسمی دارد یا نه یک مسئله واضح و روشن است؛ در اقتصاد نابسامان امروز ایران یافتن فرصت شغلی از کار دیگری سخت‌تر است و در میان میدان دادن به فروشندگان برای حضور خیابانی می‌تواند کمک حال برای تخفیف وضعیت به وجود آمده باشد و در این میان این متولیان برنامه ریزی و انضباط شهری هستند که باید از میان دامن زدن به دعوا‌های ارزشی- فرهنگی یا استفاده از بستر‌های موجود یکی را انتخاب کنند.

نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
شینی
0
0
پنجشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۹
زیست شبانه وام گرفته از کشورهای دیگه نیست الان سالهاست در شهرهای آبادان اهواز و شاهین شهر بازارچه های شبانه هست که در کنار فروش انواع و اقسام وسایل کابینها و ونهای خوراکی سیار در اونها در حال ارائه خدمت تا صبح هستن
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

اینفوگرافی/ برنده پرسپولیس است یا استقلال؟

عکس/ توپ فینال جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ در موزه فیفا

عکس/ شباهت باورنکردنی سیروان خسروی به مادرش

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان

عکس/ الناز شاکردوست در کنار جانی دپ ۱۰ سال پیش

عکس/ استایل جنجالی هنگامه قاضیانی

اظهارات تازه وزیر خارجه ترکیه علیه ایران

فیلم/ خبر خوش وزیر رفاه برای مددجویان و معلولان

فیلم/ فحاشی رکیک سعید قاسمی در هیئت اهل بیت

طائب: پول فروش نفت به حساب خودمان واریز می‌شود

پیش‌بینی همتی از وضعیت اقتصاد ایران در ماه‌های آینده

حمله قایق‌های جنگی اسرائیل به سواحل غزه

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

خبر خوش وزیر کار درباره افزایش حقوق کارگران

آیا تاسیان واقعا سریال خوبی است؟

آبله میمونی همچنان در وضعیت اضطرار

اظهارات تازه پزشکیان درباره افزایش اختیارات استانداران

رکورد استقلال در دربی‌ها شکسته شد

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

افزایش یارانه نان و دارو برای سال ۱۴۰۴

اعلام قیمت جدید زولبیا و بامیه در ماه رمضان

فیلم/ اژه‌ای: کسی که خطا کرده را با کسی که مرتکب فساد شده باید فرق گذاشت

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

سقوط قیمت بیت کوین به کمتر از ۸۰ هزار دلار

زلنسکی وارد واشنگتن شد

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در جنوب تهران + جدول

قیمت طلای جهانی کاهش یافت

روزگار سخت سیستان؛ بلای ویرانگری که گرد و غبار و خشکسالی بر سر یک استان آورد