تاریخ انتشار: ۱۰:۳۸ - ۲۴ بهمن ۱۳۹۷

نوید اصلاحات ساختاری

احمد دوست‌حسینی*
احمد دوست حسینی
اقتصاد24 - روز ۱۷ بهمن‌ماه جاری خبری مهم، کوتاه و تا اندازه‌ای نارسا به نقل از رئیس مجلس شورای اسلامی درباره تصمیمی کلیدی برای اصلاحات ساختاری در کشور انتشار یافت. پس از انتشار این خبر برداشت‌های متفاوتی در عرصه رسانه‌ای مطرح شد. در روشنگری‌های بعدی آشکار شد که این امر معطوف به اصلاح ساختار در «نظام بودجه‌ریزی» یا «بودجه سال ۱۳۹۸» کشور بوده است.

بیلان عملکرد بلندمدت متغیر‌های کلان اقتصاد کشور چون: پایین بودن نرخ رشد اقتصادی، سرمایه‌گذاری و بهره‌وری کل عوامل تولید، بالا بودن نرخ تورم و بیکاری، شکاف ناروای درآمدی طبقات اجتماعی، ناترازی بودجه و کسری تراز تجارت غیر‌نفتی، دور ماندن از اهداف سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ و جا ماندن از همتایان اقتصادی، کامروایی ناروا از منابع بین نسلی و تلخ‌کامی اجتماعی از شرنگ فساد و تبعیض، عمدتا برون‌داد ساختار غیر‌تاب‌آور اقتصاد غیر‌رقابتی است که اصلاحات ساختاری را اجتناب‌ناپذیر کرده است.

عدم اجرای بهنگام، قاطع و پرشتاب اصلاحات در جوامع مختلف می‌تواند ناشی از یک یا ترکیبی از عوامل زیر باشد:

۱-خوش‌خیالی و رسوب دلبستگی خودآگاه یا ناخودآگاه به تئوری‌های اقتصاد مرکانتیلیستی یا سوسیالیستی، به‌رغم اینکه ناکارآیی و فقر و فسادآفرینی آنها در آزمایشگاه‌های بزرگ اجتماعی- اقتصادی شرق و غرب آزموده شده است.

۲- خوش‌بینی‌های غیر‌واقعی و امید به اصلاحات خود به خودی با گذر زمان، غافل از اینکه گذشت زمان مشکلات را حل نمی‌کند، بلکه آنها را ته‌نشین، متراکم و ماندگار می‌سازد و زخم‌ها را کهنه‌تر و درمان را سخت‌تر و پرهزینه‌تر می‌کند.

۳- ضعف تئوریک سیاست‌گذاران در تشخیص صلاح جامعه و ناتوانی مهارتی در مدیریت چالش‌ها و واگذاری امور به چرخه تردید و تعلل و سیاست‌های رفت و برگشتی هزینه‌ساز.

۴- درگیری فرسایشی درباره تسهیم هزینه اصلاحات ساختاری و غلبه ذی‌نفعان تعادل غیر‌بهینه بدساختاری.

۵- انباشت و انتقال آگاهانه مشکلات از دولت مستقر به دولت‌های بعدی و افزایش رفاه نسل حاضر به هزینه فلاکت نسل بی‌گناه غایب.

بی‌تردید، «اصلاح ساختار بودجه کشور» می‌تواند سرحلقه زنجیره «اصلاحات ساختاری اقتصاد» تلقی شود و برای اکثریت جامعه امید بخش باشد؛ گرچه بی‌تردید با مخالفت و کارشکنی‌هایی روبه‌رو خواهد شد. اصلاح ساختاری بودجه یا تنظیم قاعده مالی که به افزایش درآمد‌های متکی بر خلق ثروت، کاهش قابل‌ملاحظه کسری بودجه، مهار تورم در حدود نرخ رشد اقتصادی، کاهش کامروایی با منابع بین‌نسلی و کم کردن شکاف طبقاتی بینجامد، نقطه عطف درخشانی در رویکرد اقتصاد سیاسیِ هزینه‌ساز و بی‌ثبات‌کننده به‌شمار می‌آید و رهگشای دیگر اصلاحات اقتصادی خواهد شد؛ اصلاحات اقتصادی که کیک اقتصاد کشور را بزرگ‌تر کند، سهم طبقات مختلف اجتماعی را از آن هموارتر کند نه آن رشدی که دارا‌ها را داراتر و زندگی نادار‌ها را فلاکت‌بارتر کند؛ آن‌گونه که قبل از انقلاب روی داد و بعد از انقلاب نیز بعضی سیاستمداران کم‌اطلاع این بده‌بستان را لازمه رشد اقتصادی می‌دانستند.

حاکمیت می‌تواند با تشریح جزئیات برنامه‌ اصلاح ساختار اقتصادی نشان دهد که دارای نظریه‌ای روشن برای تشخیص صلاح جامعه و مهارت کافی برای انجام اصلاحات ساختاری است و از پشتوانه اجتماعی لازم برای رویارویی با زیاده‌خواهی‌های کاسبان تعادل غیر‌بهینه و ذی‌نفعان بدساختاری برخوردار است.

*رئیس سابق هیات عامل صندوق توسعه ملی ایران

منبع: دنیای اقتصاد
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

فیلم/ اقامه نماز عید قربان در شمال غزه

جاده چالوس کماکان مسدود است

فیلم/ قاضی‌زاده هاشمی: ارز ترجیحی را حذف می‌کنم

جنگ نفتی قالیباف و جلیلی؛ بررسی اظهارات دو نامزد اصولگرا درباره وضعیت فروش نفت در دولت رئیسی

قیمت دام زنده در آستانه عید قربان

اعلام قیمت گوشت قرمز در آستانه عید قربان

بازار میلگرد از رکود خارج شد؟ + جدول

آغاز رشد پلکانی بازار سیمان+ جدول

پیش‌بینی فعالان بازار ارز از نرخ دلار در تیرماه

واریز حقوق بازنشستگان با همسان سازی ۴۰ درصدی قطعی می‌شود؟

بازار طلا مسیر نزولی را ادامه می‌دهد؟

تلاش مضاعف برای افزایش سهم بازار بانک سینا

فیلم/ دروغ زاکانی برملا شد

زمان پاسخگویی درباره کارنامه سه ساله؛ ارزیابی کارشناسان از ضرورت نقد عملکرد دولت سیزدهم در رقابت‌های انتخاباتی

جزئیات جدید از دریافت کالابرگ خرداد ۱۴۰۳

ماجرای یارانه نقدی ۵ میلیون تومانی

بیست روز بعد از بازداشت مدیر منابع طبیعی؛ پرونده سنگین اختلاس و جنگل‌خواری به کجا رسید؟ / سازمان منابع طبیعی منتقدان را تهدید می‌کند؟

فیلم/ پشت پرده رویای فروش ۲ میلیون بشکه نفت سعید جلیلی چیست؟

هاشمی طبا: فساد در فوتبال به تبعیت از فساد گسترده در کشور است/ آنچه که من دیدم گل پرسپولیس آفساید بود

عکس/ پورمحمدی هم سانسور شد

قیمت مرغ، گوشت سفید و تخم مرغ + جدول

عکس/ تعریف عجیب رائفی پور از پزشکیان

توئیت عجیب حسام الدین آشنا که باید رمزگشایی شود+ عکس

قیمت انواع خودرو‌های رنو + جدول

میرسلیم: اصولگرایان به اجماع نمی‌رسند؛ ۱۶ میلیون رأی رئیسی بین همه نامزد‌ها توزیع می‌شود

قیمت انواع لپ تاپ دل + جدول

فیلم/ تردد حجاج ایرانی در مسیر منا

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

وضعیت آلودگی هوای تهران در ۲۷ خرداد ۱۴۰۳

قیمت سکه و طلا + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قاضی زاده هاشمی، نامزدی که وعده خصوصی سازی می‌دهد، اما مجموعه‌ای با ۴۰ شرکت تابعه دارد!/ کاندیدایی با وعده‌های آنچنانی؛ از ساماندهی بورس در ۳ روز تا خصوصی سازی صنعت نفت کشور!

کاهش وزن و لاغری با غوره یا آب‌غوره؟

درمان سردی معده

ابر غذایی به نام کلم

ذخایر طلای ایران کفاف مقابله با پیروزی ترامپ را می‌دهد؟/ رویکرد کاهش تنش با دنیا هم دردی از بازار طلای داخلی دوا نمی‌کند

واکنش روحانی به سخنان نامزدهای انتخابات علیه برجام

فیلم/ انفجار در خط لوله گاز درمنطقه ساراتوف روسیه

چگونگی صدور مجوز املاک اعلام شد

سپاهان فینالیست جام‌حذفی شد