تاریخ انتشار: ۱۳:۲۲ - ۰۹ آذر ۱۳۹۹
در گفتگوی اقتصاد۲۴ با مرتضی عزتی تشریح شد؛

چرا اقتصاد ایران پنجمین اقتصاد بسته جهان است؟/ نفوذی‌هایی که اجازه آزادی در اقتصاد را نمی‌دهند

یک استاد دانشگاه می‌گوید: عزم برای آزادسازی اقتصاد در ایران وجود دارد، اما بخش عمده‌ای از مانع‌تراشی به نظر می‌رسد از سوی نفوذی‌هایی است که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند، البته بخشی از این افراد از روی ناآگاهی با آزادی اقتصاد مشکل دارند.

اقتصاد بسته جهان

اقتصاد۲۴  - موسسه تحقیقاتی فریزر در جدیدترین گزارش خود به بررسی کاهش آزادی اقتصادی ۱۶۲ کشور جهان طی سال ۲۰۱۸ پرداخته است.

بر اساس این گزارش که برپایه آمار سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) تهیه شده است، ایران از نظر آزادی اقتصادی، نمره ۴.۸۰ را کسب کرده و جایگاه ۱۵۸ را به خود اختصاص داده است و در محدوده قرمز قرار دارد.

در واقع ایران پنجمین اقتصاد بسته در جهان است و این به معنای آن است که انحصار در اقتصاد مانع از فعالیت کسب و کار‌ها و سرمایه گذاری در اقتصاد می‌شود. هرچند تحریم‌ها همواره به عنوان علت العلل بسیاری از مشکلات اقتصادی است، اما باید در نظر داشت حتی در زمان‌هایی که فشار تحریم‌ها کمتر بوده است اقتصاد ایران از آزادی لازم برخوردار نبوده است.

فارغ از اینکه اقتصاد ایران از نداشتن یک شیوه مشخص اقتصادی چه آزاد و یا چه نهادگرا رنج می‌برد، اما همواره بوروکراسی و قوانین دست و پاگیر مانع از پا گرفتن فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. در این بین، اما بزرگ شدن اقتصاد دولتی و حاکمیتی قدرت رقابت را از اقتصاد سلب کرده است که در این بین تلاش‌ها برای واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی همواره در دولت‌ها با شکست روبرو شده است.

حال سوال اینجاست که علیرغم تجربه راه غلط اقتصاد انحصاری چرا هیچ کنش مثبتی برای میدان داری اقتصاد مردمی یا به تعبیری اقتصاد غیر دولتی و غیر رانتی صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد حتی مجلس یازدهم نیز علیرغم شعار‌های اقتصادی‌ای که در ابتدای روی کار آمدن داشت نه تنها هیچ اقدامی برای زدودن قوانین اضافه از دست و پای اقتصاد نکرده است که با ارائه طرح‌های شکست خورده و پوپولیستی مانند پرداخت یارانه تنها به بدتر شدن شرایط اقتصادی دامن خواهد زد.

مرتضی عزتی

چرا اقتصاد ایران بسته است

مرتضی عزتی، اقتصاددان و استاد دانشگاه شهید بهشتی در این زمینه به اقتصاد۲۴ می‌گوید: یک عامل بسته‌تر شدن اقتصاد به تحریم بازمی‌گردد. ارتباط با کشور‌های خارجی کمتر شده و از آن سو برای جبران درآمد‌های نفتی، واردات برخی کالا‌ها ممنوع شده است. در سوی دیگر تخصیص ارز کاهش یافته است و همین موضوع سبب کاهش زیر شاخص‌های باز بودن اقتصاد می‌شود.

وی تصریح می‌کند: اما آزادی اقتصادی مقوله دیگری است که بسته بودن اقتصاد و تحریم‌ها نیز می‌تواند در آن موثر باشد. در واقع تحریم‌ها به محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها دامن زده، اما این معضل از قبل نیز در اقتصاد وجود داشته است.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می‌کند: اصل پایین بودن شاخص آزادی اقتصادی به دلیل محدودیت‌هایی است که همواره برای فعالیت اقتصادی وجود داشته و دارد. این محدودیت‌ها برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی وجود دارد. موانع و افرادی در سیستم وجود دارند که همواره جلوی پای سرمایه گذاری سنگ اندازی می‌کنند.

عزتی با بیان اینکه عده‌ای تمایل ندارند افرادی صاحب سرمایه باشند و در اقتصاد فعالیت کنند، می‌افزاید: خصوصی سازی طی این سال‌ها همواره با مانع تراشی روبرو بوده است و هر کسی نمی‌تواند به راحتی وارد فعالیت‌های اقتصادی شود.
 
وی تصریح می‌کند: رانت، نفوذ و رقبای قدرتمند اجازه ورود سرمایه گذار به فعالیت اقتصادی را نمی‌دهد. نمونه آن صنعت خودروسازی است که اجازه ورود سرمایه گذار خارجی به این حوزه داده نمی‌شود، چرا که یا عده‌ای رانت خودرو‌های دخلی را می‌برند و یا عده‌ای دچار کج فهمی در خصوص سرمایه گذاری خارجی هستند.

نفوذی‌هایی که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند

عزتی معتقد است عده‌ای نفوذی هم در اقتصاد وجود دارند که به طور عامدانه قصد تخریبگری در اقتصاد را دارند. وی می‌گوید: این‌ها مجموعه عواملی است که باعث کاهش شاخص آزادی اقتصادی می‌شود. در زمان تحریم نیز این افراد دور بیشتری برای محدود کردن فضای اقتصادی گرفته‌اند.
 
این استاد دانشگاه تاکید می‌کند: علیرغم آنکه همه دلسوزان نظام می‌دانند که هر نوع سرمایه گذاری اقتصادی برای کشور مفید است، اما عده‌ای مانع می‌شوند و حتی مقرراتی را تصویب می‌کنند تا کسی نتواند فعالیت اقتصادی انجام دهد.

عزتی می‌گوید: موانع مالکیت خارجی در کشور زیاد است. چرا نباید یک سرمایه گذار خارجی صدردرصد مالکیت سرمایه‌گذاری را در اختیار داشته باشد و یا چرا سرمایه گذاران داخلی برای سرمایه گذاری موانع زیادی دارند؟ در داخل اگر کسی سرمایه بزرگ داشته باشد و بخواهد سرمایه گذاری کند انواع محدودیت‌ها را برای آن قائل می‌شوند.

وی ادامه می‌دهد: این‌ها مسائلی است که شاخص آزادی را پایین می‌آورد و در اقتصاد نابسامانی ایجاد می‌کند. عزم برای آزادسازی اقتصاد وجود دارد، اما به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از مانع تراشیها  از سوی نفوذی‌هایی است که قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند. البته بخشی از این افراد از روی نا آگاهی با آزادی اقتصاد مشکل دارند. در این بین عده‌ای هم فقط بنای مخالفت دارند بدون آنکه بدانند مخالفت با اقتصاد باز چه تبعاتی دارد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه همه دنیا شیوه باز اقتصادی را تجربه کرده و به نتیجه رسیده است، می‌افزاید: در کشور ما نیز هم پیش و هم پس از انقلاب هرگاه شاخص‌های باز بودن اقتصاد بالا بوده رشد اقتصادی نیز حاصل شده است. این تجربه ثابت شده کسانی که مخالفت می‌کنند یا ناآگاه هستند و یا مغرض که منافعشان در مخالفت با اقتصاد باز است و قصد تخریب اقتصاد کشور را دارند.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

علائم مهم این سرطان گوارشی شایع چیست؟

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

تاریخ ازدواج پژمان جمشیدی مشخص شد

قیمت واقعی دلار ۸۰ و قیمت مداخله‌ای آن ۶۰ هزار تومان است/ اگر می‌خواهید به کشور زیان برسانید سلمنا؛ FATF تعطیل!

عکس/ خوش گذرانی نرگس محمدی و فریبا نادری در کنار آبشار نیاگارا!

پیش‌بینی‌ها از جنگ روسیه و اوکراین

استوری احساسی یکتا ناصر بعد از پس گرفتن دخترش

واریز یارانه نقدی فروردین با افزایش ۱۵ درصدی

فیلم/ رپ خواندن حمید صفت در سریال اژدهای هفت سر

عکس خانوادگی مهلقا باقری برای نوروز

عکس/ استایل جدید فرشته حسینی در تعطیلات نوروز

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس

قیمت انواع دستگاه ماینر + جدول

قیمت انواع لپ تاپ اچ پی HP

اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ با بحران هایش چه خواهد کرد؟/ فقر امسال تشدید خواهد شد/ هزینه اختلاس‌ها را طبقات متوسط و ضعیف جامعه می‌پردازد

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

بهترین زمان خرید دلار

هفت ماده غذایی مفید برای مبتلایان به نارسایی قلبی

این دمنوش‌ها را در ماه رمضان حتما بنوشید

۱۲ توصیه مهم برای رسیدن به آرامش درونی

بهترین زمان برای وزن‌کردن چه وقتیست؟

آمپول‌های نوروبیون و ب کمپلکس؛ خوب یا بد؟

شمارش معکوس بورس برای گام صعودی در سال ۱۴۰۳/ بزرگ‌ترین مانع رشد بورس در سال ۱۴۰۲

انتقاد ابراهیم رئیسی از انفعال کشورهای اسلامی درمورد غزه

مقابله با زمین خواری ۳ هزار میلیارد تومانی در گیلان

آندرتیکر به‌زودی به ایران می‌آید

شارژ نه میلیونی حساب حقوق این بازنشستگان

عکس/ اصغر فرهادی مهمان ستاره استقلالی و همسرش

نرخ بهره بین بانکی به این عدد رسید

فیلم/ اعتراف جالب بازیگر خانم درباره رضا عطاران

عکس تازه الناز شاکردوست در بیستون کرمانشاه

روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد

برج میلاد ۱۳ فروردین تعطیل است

هیوندای توسان ۲۰۲۵، قوی‌تر آمد

مردم در هیچ شرایطی ماهی قرمز را در رودخانه‌ها رها نکنند

فیلم/ واکنش دختران بعد از دیدن شهاب حسینی

کنایه معنادار عباس عبدی به زاکانی

این ربات از زیر دریا خبر می‌دهد

استراتژی معاملاتی موفق برای انتخاب سهام

فیلم/ رفتار جالب فراستی علیه مجری

فروردین، ماهی صعودی برای بورس

درخواست سپاهانی‌ها از فدراسیون

رشیدی کوچی: قالیباف بازنده بزرگ مجلس بعدی

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

خبر خوش برای زنان هوادار تراکتور

مسافران نوروزی در بازار مشهد

قیمت این خودرو در بازار ترکید

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان و اوقات شرعی

مسجد جمکران ۱۰۷۲ ساله شد

واکنش دکتر هاشمی به خودکشی پرستو بخشی

دیدار زیاد نخاله با آیت‌الله خامنه‌ای

خبر خوش برای استقلالی‌ها

ورود گردشگران به میانکاله در روز طبیعت ممنوع شد

کیمیا علیزاده عضو تیم ملی بلغارستان شد