وقتی می‌گوییم سیستم بانکی کشور «فشل» است دقیقا از چه حرف می‌زنیم؟

در روزهای گذشته با آغاز محاکمه حسین هدایتی از بزرگترین بدهکاران بانکی و دیگر متهمان این پرونده، فسادهای عجیبی از سیستم بانکی کشور منتشر می‌شود که پرسش‌های متعددی را به وجود آورده است که چرا سیستم نظارتی بانک مرکزی تا این حد فشل و از کار افتاده کار می‌کند.

اقتصاد24- چند ماهی است همزمان با تغییر و تحولاتی که در رده های مدیریتی بانک مرکزی اتفاق افتاده و عبدالناصر همتی پس از چندین سال دوری به بانک مرکزی بازگشته است، صحبت از «اصلاح نظام بانکی» می شود، اصلاحی که به پشتوانه اختیارات گسترده ای که از سوی شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه گانه به این نهاد واگذار شده وارد فاز جدی تر شده است. شاید این اختیارات، بی‌نظیرترین اختیاراتی باشد که بانک مرکزی در طول تاریخ کسب کرده است و همین مسئله توقعات از این نهاد سیاستگذار پولی را بالا برده است تا به فسادهای موجود در سیستم بانکی خاتمه دهد یا آن را به حداقل ممکن برساند.

روز گذشته در جریان رسیدگی به پرونده حسین هدایتی که به «عابر بانک فوتبال» ایران معروف بود، نماینده دادستان اعلام کرد که سید مهدی موسوی‌نژاد، متهم ردیف دوم پرونده توانسته برای پسر هشت ساله خود 242 حساب بانکی در یک روز افتتاح و پول‌ها را در یک روز جابجا کرده که دلیل بر پولشویی است.

جدای از اینکه مسئولان بانک مرتبط باید پاسخگوی این اقدام خود باشند که چرا یک نفر توانسته برای فرزند هشت ساله خود 242 حساب بانکی آن هم در یک روز افتتاح کند، مسئولان بانک مرکزی هم باید مواخذه شوند که چرا چنین امکانی را فراهم کرده‌اند که یک نفر به این راحتی بتواند از این بستر سوءاستفاده و مبادرت به پولشویی کند. آیا واقعا مسئولان بانک یا بانک های مربوطه، این سوال ابتدایی و بدیهی به ذهنشان خطور نکرده که این فرد چرا در یک روز می خواهد این تعداد حساب بانکی را افتتاح کند؟ آیا جز این است که بخواهد از این طریق اقدام به پولشویی کند؟

جدای از این مسئله، خود متهم اصلی پرونده یعنی حسین هدایتی نیز از بزرگترین بدهکاران تاریخ بانکداری ایران بشمار می‌آید که بانک سرمایه نتوانسته مطالبات خود را از این وام گیرنده کلان بازپس گیرد و در نهایت ماجرا به اینجا کشیده است که سیستم قضایی وارد عمل شده تا بلکه بتواند تمام یا بخشی از این پول‌ها را زنده کرده و به سیستم اقتصادی برگرداند، هرچند که بسیاری از این پول‌ها توسط هدایتی در قالب هبه و هدیه به برخی افراد و نهادها و تیم‌های فوتبالی داده شد و تکلیف بازپس‌گیری آنها نیز در هاله‌ای از ابهام قرار داد.

اگر این روزها صحبت از «اصلاح نظام بانکی» است دقیقا باید درباره این رویه های غلط بانکی بحث کرد و برای آن چاره ای اندیشید تا جلوی اینگونه سوءاستفاده ها گرفته شود و کسی به خود اجازه ندهد که وام کلانی را از سیستم بانکی بگیرد و در نهایت راست راست راه برود و کسی هم نتواند مطالبات را از او پس بگیرد. یا هیچ فردی نتواند در کشور بیشتر از یک تعداد حساب مشخص در سیستم بانکی افتتاح حساب کند، چه برسد به آنکه برای کودکی هشت ساله 242 حساب آن هم در یک روز باز شود.

اگر می گوییم سیستم بانکی کشور فشل است و باید اصلاح شود به خاطر وجود چنین بسترهای فسادآوری است که متاسفانه تاکنون نیز اقدامات بازدارنده برای آن اندیشیده نشده است که اگر چنین بود امروز نباید شاهد تشکیل چنین پرونده هایی در سیستم قضایی کشور باشیم.