پشت پرده پیشنهاد استعفای روحانی

اقتصاد۲۴ - روز گذشته عباس عبدی در یاداشتی که در روزنامه اعتماد منتشر شد، ظاهرا با هدف انتقاد از عملکرد دولت، برای بار دوم درخواست استعفای روحانی را مطرح کرد. او در این یادداشت نوشت: «طی ده ماه گذشته هیچ مشکلی حل نشده که بر مشکلات اضافه هم شده است. در این ده ماه کدام چشم‌اندازی تیره بود که تیره‌تر نشده است. بنابراین عاقلانه نیست که این وضع ادامه یابد.»

عبدی با همین استدلال که چشم‌انداز تیره و تار شده، پیشنهاد داده که «بهتر است که مدنی رفتار شود و برای ۱۰ ماه باقی‌مانده شخص دیگری عهده‌دار حل این مشکل شود. حداقل به خاطر مردم و کشور کاری باید کرد. اگر برای حل مشکلات و گرانی آدرس کاخ سفید داده می‌شود، در این صورت کسی که قادر به گفتگو با آن نیست باید کنار برود و راه را باز کند تا دیگران اقدام کنند.»

نخستین واکنش نسبت به درخواست استعفای روحانی این بود که احتمالا عبدی منتقد دولت است و از این منظر تندترین نقد را علیه دولت مطرح کرده است؛ اما این ظاهر ماجراست و اگر محتوای پیام عباس عبدی بررسی شود، متوجه می‌شویم که عبدی نقش «روابط عمومی پنهان» حسن روحانی و دولت را در ارتباط با طبقه متوسط بازی می‎کند.

بیشتر بخوانید: ربیعی: تا ۱۴۰۰ هر خبری درباره استعفای رئیس جمهور را تکذیب می‌کنیم

در نگاه اول گویا عبدی قصد دارد درباره فشار بیشتر بر روحانی به نظام «هشدار» و احتمالا آن را «کاهش» بدهد، اما خود او هم می‌داند روحانی بدون «اجازه» کناره‌گیری نخواهد کرد و البته این اجازه را هم به او نخواهند داد و مهمتر اینکه کسی هم در راس نظام به حرف عباس عبدی گوش نمی‌دهد، با این استدلال باید پذیرفت که هدف کاهش فشار از سوی نظام در طراحی چنین پیامی منتفی است.

نکته دیگر اینکه حسن روحانی بدهی سنگینی به طبقه متوسط دارد؛ وعده‌های پاس نشده و برگشت خورده زیادی است که هر روز بر تعدادشان افزوده می‌شود. موضع «بی‌مسئولیتی» درباره اعدام نوید افکاری را هم می‌توان به آن‌ها اضافه کرد. در این شرایط منطقی‌تر به نظر می‌رسد پیشنهاد کناره‌گیری روحانی از سوی عبدی برای این مخاطبان مطرح شده باشد تا به آن‌ها پیام بدهد که دولت زیر فشار است و در وضع موجود مسئولیتی ندارد یا کمتر دارد تا در نهایت نگرش منفی شده آن‌ها درباره روحانی و دولت را تحت تاثیر قرار دهد.

عبدی با همین نقش روابط عمومی پنهان تلاش کرد علی ربیعی، سخنگوی دولت را در ماجرای تکذیب ناشیانه ساقط شدن هواپیما اوکراینی با موشک، فردی فریب‌خورده نشان دهد تا در نهایت از بار مسئولیتش کم کند.

ما به ازاء مادی و معنوی نقش «روابط عمومی پنهان» برای عبدی مشخص نیست، اما آنچه که مشخص است، اینکه عمرتاثیرگذاری منابع و پیام‌هایی از این دست برای طبقه متوسط به پایان رسیده است.

تکمیل‌کننده پازل پیام غیرمستقیم عباس عبدی برای کاهش فشار از روی روحانی، حسام الدین آشنا است که در پیامی مستقیم‌تر از عباس عبدی در توییتی نوشت: «تقسیم کار احتمالا چنین است، آن‌که مسئول است، نه استیضاح می‌شود و نه استعفا می‌دهد. ولی آن‌که به فرمان، مسئولیت پذیرفته، هم تهدید به استیضاح و هم تشویق به استعفا می‌شود.»

از سوی دیگر محمود واعظی هم در مصاحبه‌ای، روحانی را چهره فداکار ماجرا معرفی می‌کند و می‌گوید «با تمام فشار‌های موجود، روحانی تا روز آخر کار می‌کند و استعفا نمی‌کند.» به این ترتیب بحث وجود فشار‌های بی‌وقفه به دولت روحانی به عنوان عامل ایجاد «چشم‌انداز تیره و تار» توسط گزینه‌ای خارج از دولت که اتفاقا شمایل یک منتقد را هم داشته باشد، (عباس عبدی) مطرح می‌شود و اعضای دولت (مثل واعظی و آشنا) روحانی را چهره‌ای معرفی می‌کنند که این روز‌ها در حال فداکاری است و در حالیکه مشکلات از جای دیگری است، بار آن بر دوش روحانی افتاده است. اینکه این سناریو چقدر برای مردم باورپذیر است، سوالی است که زمان به آن پاسخ می‌دهد.