رونق صنعت مادر رونق اقتصاد کشور

اقتصاد۲۴ - توسعه صنعت ساختمان، یکی از مظاهر رشد و توسعه کشور‌ها محسوب می‌شود. بیشترین سهم انباشت سرمایه ثابت وبالاترین سهم اشتغال در بخش صنعت و جذب افراد تحصیل کرده و کارآمد در این بخش وجود دارد. ارتقاء کیفیت در تولیدمصالح، شیوه‌های طراحی و اجرا، سرعت بخشیدن به روند ساخت و ساز، رقابت در پیشرفت تکنولوژی، استفاده بهینه از نیروی کار و بهره گیری از تکنولوژی‌های نوین ساخت، جزء مؤلفه‌های تأثیرگذار در این صنعت به شمار می‌آیند. دراین مقاله بااستفاده ازتحقیقات انجام شده ازپروژه‌های انبوه سازی درکشور و جمع آوری نتایج این بررسی ها، به نقش صنعتی سازی و مشکلات فراروی این صنعت پرداخته می‌شود و درانت‌ها فرآیند‌هایی که موجب گسترش این صنعت خواهد شد ازجمله اصلاح نگرش به مقوله صنعتی سازی ساختمان و راهکار‌هایی درخصوص این صنعت به منظور تاثیرگذاری آن در پیشرفت وتوسعه ورشد و بالندگی کشوربیان می‌شود.

فناوری در جهت توسعه‌ی صنعت ساختمان و عمران

با استفاده از مدل‌های کسب و کار، ابزار‌ها و فناوری‌های جدید می‌توانیم به تسریع و پیشرفت اهداف این مقاله کمک کنیم.

امام خمینی (ره) مسکن را به یک موضوع اصلی تبدیل کرد و تمام ارکان و بخش‌های حکومت را درگیر این مسئله کردند.

پشتیبانی قبل، در حین و بعد از پروژه‌ها:

پیمانکاران باید بررسی کنند که فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند هوش مصنوعی (AI)، رباتیک و اینترنت اشیاء (IoT) چگونه می‌توانند به تغییر کسب‌وکار آن‌ها کمک کنند.

بزرگ‌ترین منفعت فناوری، مانند IoT بعد از تکمیل پروژه، کنترل اعضای سازه‌ای، سیستم‌های مکانیکی و یکپارچگی پروژه است. به‌علاوه حسگر‌های IoT می‌توانند به‌صورت خودکار پایگاه داده‌ای که اساس مدیریت اطلاعات ساختمانی (BIM) هستند را به‌روزرسانی کنند.

از داده‌های این حسگر‌ها می‌توان برای راه‌اندازی الگوریتم‌هایی پیش‌بینی شکست‌های سیستم یا سازه استفاده کرد. این یعنی یک پیمانکار می‌تواند عملکرد یک سازه را در کل چرخه عمرش تضمین کند.

کسب سود ناشی از استراتژی خدمت گرایی:

بااینکه فشار قیمت رو به پایین باعث ثابت نگه‌داشتن حاشیه سود ساخت‌وساز‌های جدید در حدود ۳ درصد شده است، اما حاشیه سود پیمانکارانی که استراتژی خدمت گرایی را اتخاذ می‌کنند، در حدود ۱۴% است. پیمانکاران می‌توانند از تمام داده‌هایی که در مورد دارایی به مالک پروژه تحویل می‌دهند به‌طور هوشمندانه استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند قرارداد‌های خدمات و نگهداری منعقد کنند. این کار علاوه بر ایجاد حاشیه سود برای آن‌ها باعث می‌شود که آن‌ها یک شریک استراتژیک قوی باشند.

استفاده از IoT می‌تواند به پیمانکاران از طریق حذف حسابداری دستی و استفاده حداکثری از دارایی کمک کند.

ساخت‌وساز خارج از کارگاه و استانداردسازی:

امروزه تولید بیرون از کارگاه در پروژه‌های ساخت‌وساز تجاری و مسکونی افزایش پیدا کرده است و البته تعجبی هم ندارد. استفاده بهتر از نیروی کار به برطرف کردن مشکل کمبود نیروی کار ماهر در صنعت کمک می‌کند. این کار باعث کاهش هزینه‌های نهایی و زمان پروژه می‌شود. به‌علاوه فرآیند‌های ساخت و تولید در خارج از کارگاه متأثر از عوامل آب و هوایی نیست و می‌توان از مزیت فرآیند‌های تضمین و مدیریت کیفیت هم بهره‌مند شد؛ اما فرآیند‌ها و نرم‌افزار مورداستفاده کاملاً متمایز هستند؛ بنابراین پیمانکاران باید محیط‌های نرم‌افزاری داشته باشند که این دو شاخه را با هم ادغام کنند. ساخت‌وساز خارج از کارگاه با استانداردسازی قطعات باعث یک تغییر بزرگ در نحوه ساخت‌وساز می‌شود.

BIM و ERP بهترین در دنیا:

بزار‌های تحول دیجیتالی مانند BIM و نرم‌افزار برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) می‌توانند مبنایی برای تیم‌های مدیریتی در مواجهه با عدم قطعیت‌ها باشند. استفاده از این مدل‌های کسب‌وکار، باعث برجسته‌تر شدن آن‌ها در بازار‌های منطقه‌ای و جهانی می‌شود.

اما این فناوری‌ها درصورتی‌که بر مبنای یک نرم‌افزار کامل، سازگار و چابک ایجاد شده باشند، می‌توانند کسب‌وکار را متحول کنند. اکثر شرکت‌های ساختمانی متوسط و بزرگ از نرم‌افزار ERP استفاده می‌کنند، اما تنها اغلب آن‌ها از ماژول‌های منابع مالی و انسانی استفاده می‌کنند.

عوامل تعیین کننده قیمت زمین:

امام (ره) فرمودند که:حداقل حقوق هر فرد در نظام اسلامی این است که باید مسکن داشته باشد.
مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند. همه محرومان باید خانه دار شوند.

رونق بازار مسکن و سرعت ساخت و ساز

در دوره‌ی زمانی که، بازار رکود بوده نرخ زمین تغییر نکرده و بالعکس؛ زمانی که بازار مسکن رونق داشته، قیمت زمین نیز بالا رفته، زیرا ارزش و قیمت زمین ۶۰% قیمت مسکن را شامل میشود.

-زمین و مسکن بخش امن و کم ریسک برای سرمایه گذاری خانوار‌ها محسوب می‌شود

-همین بازار سرمایه گذاری و سود‌های کلان و سفته بازی و ارزش افزوده‌ی بالا باعث ایجاد پرونده‌های قضایی زمین خواری، دور زدن قانون، تبانی و ... شده است.

راه‌های کنترول تورم:

۱:افزایش مناطق شهری:

گسترش شهر‌ها به حومه که باعث بالا رفتن رفاه زندگی نیز خواهد شد.

۲:کنترول افزایش نقدینگی و یا نقدینگی مازاد خانوار‌ها که در دورانی که تورم بربازار حاکم می‌شود دولت با وارد کردن کالا‌های منقول و تزریق در بازار تقریباً موفق به مهار تورم می‌شود؛ اما به دلیل اینکه زمین محدود است و نمی‌توان وارد کرد، دچار یک تورم حباب گونه می‌شود، که باعث افزایش ارزش زمین و مسکن و ایجاد تورم در مسکن می‌شود؛ که این تورم باعث افزایش حجم تقاضا از سوی مردم برای حفظ ارزش نقدینگی می‌شود که این رخداد بیشر در مواقعی اتفاق می‌افتد که درآمد نفتی کشور رشد زیادی داشته و قیمت جهانی نفت بالا رفته و باعث ورود درآمد‌های باد آورده به این موضوع می‌شود.


به جدول ذیل توجه فرمایید:

-از دیگر دلایل افزایش قیمت زمین این است که درحال حاضر زمین بدون مالک و بدون سند مالکیت در کشور وجود ندارد.
(دولت، بخش خصوصی، منابع طبیعی و مراتع و جنگل ها)

عوامل مؤثر در قیمت مسکن:
۱:رشد نقدینگی
۲:افزایش بی برنامه حجم پولی
۳:سوء مدیریت در بخش‌های سرمایه گذاری (صنعت، کشاورزی و خدمات)
۴:سوء مدیریت در بازار‌های مالی
۵:عدم توانایی بازار سرمایه برای جذب وجوه نقدی
۶:نقش مسکن به عنوان دارایی خانوار (دلالی مسکن و عدم کنترول سودگری)


-مهمترین عامل در رشد قیمت مسکن و زمین:
بدلیل تقویت توان خرید متقاضیان مسکن و درست زمانی که قدرت مالی مردم به کمک تسهیلات مسکن و استمرار رکود در بازار افزایش می‌یابد، تقاضای خرید از ساختمان‌های عرضه شده در بازازر بیشتر میشود و تورم ایجاد می‌کند.

به جدول ذیل توجه فرمایید:

توجه به استناده‌ی بهینه نوع کاربری زمین برای مسکونی، صنعتی، تجاری، کشاورزی، سلامت، فضای سبز و گردشگری و ... قابل بررسی است.

-دررابطه با توسعه‌ی شهری و افزایش مناطق شهری اقداماتی از قبیل

ایجاد شهرک‌های جدید (تبدیل زمین‌های بایر به مسکونی) که می‌بایست مسائلی همچون:فاصله تا مرکز شهر، رته هتی ارتباطی جاده‌ای و همچنین بوجود امدن الاینده‌های زیست محیطی و نحوه‌ی مدیریت آن و نیز گردشگری به صورت کاملاً کارشناسی ارزیابی شود؛ که این اقدام باعث کاهش تقاضای خرید و اجاره مسکن خواهد شد که باعث ایجاد تعادل در بازار و مانع تورم افسارگسیختگه می‌شود؛ و یکی از نکاتی که در این زمینه می‌بایست توجه داشت این است که قبل از طرح ارائه شده توسط دولت می‌بایست منافع عمومی هدف قرار گرفته شود. در غیر این صورت مالکیت آن مجدداً به دولت‌ها واگذار می‌شود و به وضوح سوء استفاده ها، رانت‌ها و مسائل دیگر را بوجود خواهد آورد. ول‌های منابع مالی و انسانی استفاده می‌کنند.

راه کار ها:

۱:آسان سازی ساخت و ساز در داخل شهر
۲:انتقال بخشی از جمعیت شهری به حاشیه‌ی شهر و شهرک سازی

۱:آسان سازی ساخت و ساز:
در مورد آسان سازی ساخت و ساز در داخل شهر‌
می‌توان اول از شهرداری شروع کرد، با شرایط فعلی و اعداد و ارقامی که از صدور پروانه دریافت می‌کند، به قدری بالاست که حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از هزینه‌های ساختمان سازی را در بر میگیرد.

فلذا می‌توانیم با پایین آوردن این تعرفه و ملغی کردن قوانینی که طی این چند ساله بدست اوردند جز تورم و ایجاد گرانی در مسکن نداشته، نخستین گام را برداریم؛ و با صدور تعداد بیشتری پروانه و حتی تشویق به ساخت و ساز با ایجاد طرح‌های تشویقی معرفی به بانک ها، سرمایه گذاران (پیمان کاران شهرداری و...) رو نقی به بازار ساخت و ساز بدهیم و درآمد‌های شهرداری را نیز با این روش به حداکثر برسانیم و ایجاد اشتغال کنیم و یک روح تازه در کالبد شهر و کشورمان بدهیم، و شهروندان شهر را به تکاپو، تلاش برای تغییر و بیشتر سوق دهیم و شهری آباد را با مدیریتی عملی، تخصصی و دلسوزانه بسازیم.

بیشتر بخوانید: مدیریت پسماند درآمد زایی و اشتغال

در این طرح هم مردم عادی، هم بافت فرسوده و هم پیمانکاران و سرمایه گذاران دولتی، خصوصی وخصولتی می‌توانند ورود کنند و درآمد هنگفتی شهرداری و همچنین آرام و رفاه اجتماعی به همراه خواهد داشت.
در مرکز شهر ساختمان‌های بسیار قدیمی با ضریب اطمینان بسیار پایین وجود دارند که حتی می‌توان به این طرح یک طرح درآمدزای پیشگیرانه از حوادث و بلایای طبیعی و مدیریت قبل از بحران نگاه کرد؛ که در مواقعی با طرح‌های تشویقی و در مواردی با وضع قانون توسط شورای شهر و ابلاغ به شهرداری قدم اول را برداشت و منطقه‌ی بندی کارشناسی روی نقشه محل به محل انجام داد که کدام مناطق شامل طرح تشویقی می‌شوند، کدام مناطق قانوناً باید دست بکار شوند و کدام مناطق قانون‌های اشتباه وضع شده‌ی قبلی که سبب رکود ساخت و ساز شده بود را ملغی می‌کنند.

در این طرح می‌توان شهرک‌هایی که در اقصا نقاط تهران یا دیگر شهر‌ها وجود دارند که با زمین بسیار وسیع، آپارتمان‌هایی فرسوده و فاقد امکانات و امنیت در آن احداث شده اند را با وضع قانون، دادن تسهیلات جهت سکونت موقت و سازنده‌هایی ذی صلاح و با تاییدیه شهرداری و شورای شهر معرفی و پس از اسکان موقت و دادن تسهیلات واگذاری زمین به پیمانکار و سرمایه گذار مورد تایید صورت بگیرد، که هم ایجاد اشتغال شده، هم رفاه و امنیت اجتماعی صورت گرفته و هم مدیریت قبل از بحران انجام شده و هم به جهت صدور پروانه و سهمی که از این طرح به شهرداری می‌رسد سود هفتگی به خزانه‌ی شهرداری واریز می‌شود؛ و همچنین شهری زیبا، با طراحی روز و همچنین ایجاد مراکز خرید و فضا‌های سبز و بازی و امکانات جدید که به این نوع زمین‌ها واگذار می‌شود هم برای شهرداری درآمدزایی مادام العمر خواهد داشت و هم مرم از خدمات بیشتر و با کیفیت تری بهره‌مند خواهند شد؛

و کیفیت زندگی شهری افزایش خواهد یافت.

بیانات مقام معظم رهبری در مورد مسکن:
(مسکن پیشران اقتصاد است. ایشان مسکن را بعنوان یکی از رشته‌های کارآفرین نام بردند
اولاً مسکن در دین مبین اسلام مورد تاکید قرار گرفته است؛ و در این راستا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سه اصل به صورت مستقل و مسلّم مورد تاکید قرار داده و وظیفه‌ی دولت دانسته است.)

مسکن در امر اشتغال:
هر ۱۰۰ مترمربع ساخت مسکن
دو و نیم شغل مستقیم و غیر مستقیم ایجاد می‌کند
کارگر
مهندس
تکنسین
گچ کار
نقاش
جوشکار
خدمات فنی مهندسی و نقشه و نظارت بر اجرا
مسکن ۱۴۳ رشته را مستقیم یا غیر مستقیم فعال می‌کند.
کارخانه سیمان، فولاد، کاشی سرامیک، سنگ، گچ و دیگر صنایع وابسته به مسکن فعال می‌شود.
وقتی مسکن ساخته می‌شود، ازدواجی صورت می‌گیرد و آنچه به عنوان لوازم زندگی لازم است:پتو، یخچال، فرش، تلویزیون، اجاق گازو... خریداری می‌شود.
بر این دلیل مسکن ((لکوموتیو اقتصاد)) است.

از همه مهمتر مسکن ارزبری آن چنانی و شاید ۲% هم ندارد. تمام مصالح و لوازم را از تولیدات داخلی می‌توان تهیه کرد؛ و بلعکس مسکن ارز آور است و یکی از مصادیق اقتصاد مقاومتی است.

-جایگاه مسکن در اقتصاد مقاومتی:
رهبری می‌فرمایند:اقتصاد مقاومتی درون گرا و برون گراست.
درونگرا یعنی، برای تولید مسکن از درون خودمان، چه مصالح چه نیروی انسانی چه قوانین و مقررات شهرسازی به چیزی نیاز نداریم؛ و برونگرا یعنی اگر بتوانیم خدمات فنی و مهندسی مان را صادر کنیم می‌توانیم برای کشور ارز آوری کنیم.

اقتصاد مقاومتی:
۱:ایجاد عدالت:
زمانی که مسکن به صورت انبوه ساخته می‌شود، به عدالت نزدیک‌تر می‌شویم و دسترسی افراد به مسکن آسانتر می‌شود.
۲:دانش بنیان بودن:
استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت
مثلاً استفاده از ((قالب تونلی)) در ساخت مسکن مهر که در شهر جدید پردیس و پرند انجام شد؛ که انبوه سازان ما این فناوری را یادگرفتند و اکنون کاملاً بر آن مسلط هستند که چه اشکالی دارد که نهاد‌هایی بوجود بیاید که در زمین‌های استان قدس اوقاف و نهاد‌های دولتی و ... خانه بسازد مثلا به مدت چند سال به زوج‌های جوان اجاره داده شود.

طرح‌هایی برای مهار قیمت مسکن:
مالیات برخانه‌های خالی و مالیات از معاملات مکرر گرفته نشده است.
اگر نمایندگان محترم مجلس طرحی تصویب می‌کردند که هر فرد در جمهوری اسلامی یک خانه یا یک ماشین مازاد بر نیاز داشته باشند، باید مالیات آن را بپردازد؛ یا زمینی که چندین سال رها شده است، به آن مالیات تعلق بگیرد تا ین زمین چند سال رها نشود و مالیات آن به قدری باشد که ارزش آن به صفر برسد.
در تمام دنیا این کار را می‌کنند.

طبق فرمایش رهبری در چند سال گذشته در حوزه‌ی مسکن کار نشده است و علاوه بر این که به خوده مسکن جفا شده، در عملیات، در ساخت و ساز، در قوانین و مقررات و در عدم پرداخت تسهیلات هم شده است؛ و هم از قوانین و مقررات عقب مانده ایم هم از تولید مسکن.

۲:انتقال بخشی از جمعیت شهر به حاشیه شهر و شهرک سازی:
در این مورد حرکاتی انجام شده و طرح‌هایی به مرحله‌ی اجرا رسیده است که حال یا طرح‌ها کامل اجرا نشده یا طرح ناقص بوده است.

در اطراف تهران شهر‌های جدید التأسیس مثل:پرند و پردیس ساخته شده اند و شهر‌های اطراف مثل: رباط کریم، شهریار، رودهن، بومهن و اسلامشهر و نسیم شهر هم تا حدودی پیشرفت داشته اند.

در رابطه با شهر‌های تازه احداث شده می‌بایست با طرح‌هایی که هم باعث اشتغال و همچنین طرح‌هایی که باعث تشویق به جابجایی شود شهروند‌ها را به سوی زندگی در این مناطق سوق دهیم.
طرح‌هایی همچون:احداث کارخانجات یا کارگاه‌ها و یا، چون در این مناطق کارخانجات و کارگاه‌های تعطیل و نیمه تعطیل وجود دارد با راه اندازی این‌ها و جذب نیروی کار، باعث کشش و ایجاد تمایل برای شهروندان باشیم که از مرکزیت شهر به حاشیه نقل مکان کنند.

اولین راهکار ایجاد اشتغال بود که ایجاد انگیزه برای جابجایی و نقل مکان می‌کند حال به دومین مورد می‌پردازیم: ایجاد امکانات و رفاه و امنیت
امکانات مثل:احداث مدرسه، فروشگاه، مراکز مذهبی و فرهنگی که با مطالعاتی که پیش‌تر از احداث شهر‌های حاشیه در نظر گرفت شده یا احداث شوند یا اگر در حال احداث هستند با قرارداد‌های BOT بر پیمانکار ذی صلاح واگذار شوند تا برای دولت نیز هزینه‌ای نداشته باشند.

به لطف خدا و زحمات مسئولین بسیاری از این مسائل انجام شده یا در حال انجام می‌باشد.
زین پس مدیریت و ایجاد اشتغال، نیروی محرک این طرح می‌باشد که با کمک واحد‌های تولیدی مثل کم کردن مالیات از واحد‌های تولیدی و دخالت دولت در تولید، مثل کمک در فروش و معرفی نخبه‌هایی که در هر زمینه‌ای داریم به کارخانجات و واحد‌های تولیدی برای بهبود در تولید و ارتقاء خط تولید و بروزرسانی تولید و نزدیک شدن به علم روز و حرکات نوین که می‌تواند خط تولید را در هر صنعتی از حالت سنتی خارج و بروزرسانی کند که این تغییرات نیز بدون دخالت و درایت و کمک دولت امکان پذیر نمی‌باشد؛ و همچنین استفاده از نخبه‌های دانشگاهی سبب دلگرمی قشردانشگاهی و مانع از فرار مغز‌ها می‌شود؛ و این طرح‌ها می‌بایست در یک پکیج از طرف دولت بر صاحبان مشاغل و واحد‌های تولیدی ابلاغ شود و از این دخال، دولت نیز سود و منفعت‌های مالی را بدلیل سرمایه گذاری خواهد برد، فلذا، چون در این مقاله به راهکار‌های رونق ساخت و ساز پرداخته ایم و موضوع رونق ساخت و ساز می‌باشد انشاا... در مقاله‌ی بعدی و طرح‌های بعدی به کسب درآمد دولت از راه اندازی واحد‌های تولید و کارخانجات و استخدام نخبه‌های دانشگاهی و پرداخت وام برای رونق تولید خواهیم پرداخت؛ و همچنین طبق محتویات اصل ۳، اصل ۳۱، و اصل ۴۳ قانون اساسی هر کسی در هر جایگاهی باید به مسکن دسترسی داشته باشد.

وصیتی از شهید حسن خرازی:

اگر برای خدا جنگ می‌کنید احتیاج ندارد به من و دیگری گزارش کنید؛ گزارش را نگهدارید برای قیامت؛ اگر کار برای خداست، گفتنش برای چه؟


نویسنده و گرد آورنده: محمد حسین ابراهیمی، مهندس عمران