اقتصاد ۲۴-میرا قربانی فر-طرح «صیانت از کاربران فضای مجازی» بعد از چندین بار تغییر زمان رسیدگی و حتی وعدههای داده شده که از دستور کار خارج شده است در نهایت نهتنها از دستور کار مجلس شورای اسلامی خارج نشد، بلکه ادامه روند بررسی آن با استتناد به ماده ۸۵ قانون اساسی به کمیسیونی ویژه نیز سپرده شد. در این روند آن چه کمیسیون ویژه تصویب کند در حکم تصویب نهایی مجلس خواهد بود. بسیاری این روند را تلاشی برای پنهان کاری بیشتر دانسته اند.
بیشتر بخوانید: موافقت مجلس با بررسی طرح ساماندهی فضای مجازی
این گونه بود که در گرماگرم موضوعاتی مانندِ قطع برق، مشکلات بیمارستانی کروناییها به ویژه در سیستان و بلوچستان، واکسن و سوالات بیجوابِ آن، بحران جدی آب در ایران؛ مجلس ناگهان تصمیم میگیرد به جای رسیدگی به مشکلات انباشت شده در خوزستان، طرحی را به صورتی عجیب و در جلسهای غیر علنی بررسی کند که حتی صدای برخی مجلس نشینان را نیز درآورد.
در نهایت نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز چهارشنبه ۶ مرداد ماه، درخواست عدهای از نمایندگان به منظور بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسانهای اجتماعی را بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی بررسی کرده و در نهایت با ۱۲۱ رای با بررسی این طرح در کمیسیون مشترک طبق اصل هشتاد و پنج موافقت کردند.
طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، «سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمیتواند اختیار قانونگذاری را به شخص یا هیاتی واگذار کند، ولی در موارد ضروری میتواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین مینماید به صورت آزمایشی اجرا میشود و تصویب نهایی آنها با مجلس خواهد بود.»
بنابراین با موافقت نمایندگان با این درخواست، طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی در کمیسیون مشترک و ویژه بررسی میشود و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال و در صورت تائید، به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
اعضای کمسیون ویژه هنوز مشخص نشده اند، اما ۱۸ عضو کمیسیون فرهنگی در این باره حتما نظر تاثیرگذاری دارند، کمیسیونی که آن را پایگاه اصلی جبهه پایداری در مجلس میدانند و ریاست کمیسیون فرهنگی مرتضی آقاتهرانی دبیرکل سابق جبهه پایداری است.
بیشتر بخوانید: واکنشها به تصویب با طرح صیانت از فضای مجازی چه بود؟
البته به نظر می رسد از کمیسیونهای دیگر نیز نمایندگان در این کمیسیون مشترک حضور خواهند داشت. از جمله این نمایندگان نیز ، رضا تقیپور نماینده تهران و عضو کمیسیون صنایع مجلس است که از حامیان این طرح جنجالی نیز محسوب میشود. به نظر می رسد که بیشتر اعضای کمیسیون از نمایندگان تندرو مجلس و طراحان طرح جنجالی هستند. به خصوص که چهرههای اصلی این طرح هیچ نیازی نمیبینند که پنهان کاری کنند و به صراحت اعلام میکنند به دنبال بستن و محدودیت در فضای مجازی کشور هستند. در ادامه با برخی از چهرههای اصلی کمیسیون ویژه آشنا میشویم.
این چهره جنجالی، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم است. او پیشتر در ادوار هشتم و نهم مجلس نیز نماینده تهران بودهاست و از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ دبیرکل پیشین جبهه پایداری بود.
او علاوه بر تحصیلات حوزوی، فوق لیسانس روانشناسی را از مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (زیر نظر مصباح که آن روزها به نام بنیاد باقر العلوم شناخته میشد) گرفت و سپس، با نظر مصباح در سال ۱۳۷۱ از سوی مؤسسه او به همراه همسر و فرزند عازم غرب شد.
وی ابتدا به کانادا سفر کرد و از دانشگاه مکگیل در مونترآل با رسالهای در زمینه آرای سید حیدر آملی مدرک فوق لیسانس مطالعات اسلامی گرفت.
آقاتهرانی پس از آن به آمریکا مهاجرت کرد و در نیویورک سکونت گزید و در آمریکا گرین کارت نیز گرفت. او در سال ۱۳۸۳و یک سال پیش از انتخاب محمود احمدینژاد به عنوان رئیسجمهور به ایران برگشت. در سال ۱۳۸۴ به دعوت محمود احمدینژاد و به توصیه استادان خود، استاد اخلاق هیات دولت شد و به کابینه محمود احمدینژاد درس اخلاق میداد.
بعد از قهر کردن آقای احمدینژاد از رهبر و خانهنشینی ۱۱ روزه، آقا تهرانی حسابش را از احمدینژاد جدا کرد و در ۱۳۹۰، جریانی اعتقادی- سیاسی را با نام جبهه پایداری انقلاب اسلامی پایهگذاری کرد.
آقاتهرانی برای شرکت در پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در اسفند ۱۳۹۴ ثبت نام کرد، اما از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شد.
در انتخابات مجلس دهم نیز فهرست ۳۰ نفره ائتلاف اصلاحطلبان، لیست پایداریها و بقیه اصولگراها را عقب زد و مرتضی آقاتهرانی نتوانست به بهارستان برسد.
اما در انتخابات مجلس یازدهم و پس از رد صلاحیت گسترده نامزدهای دیگر توسط شورای نگهبان و مشارکت پایین مردم در انتخابات، با فهرست سینفره اصولگرایان به مجلس یازدهم راه یافت. آقاتهرانی در لیست وحدت قرار گرفت و توانست در تهران با تعداد آرا ۸۶۸٫۰۲۵ به عنوان نفر سوم به مجلس یازدهم راه یابد.
مرتضی آقاتهرانی را یکی از تندروترین چهرههای فرهنگی اقتدارگرایان میدانند و او هیچ پروایی ندارد که به صراحت از بگیرو ببند در حوزه فرهنگ و شبکههای اجتماعی کشور دفاع کند.
چهره این نایب رییس اول کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم برای حداقل سه نسل از ایرانیان کاملا آشنا و شناخته شده است. گزارشهای او از نیویورک را شاید بسیاری از ایرانیان به خاطر داشته باشند که با جمله «بیژن نوباوه، نیویورک» خاتمه مییافت.
این کارمند سابق صداوسیما نیز عضو جبهه پایداری است. او پیش از این نمایندهٔ دورهٔ هشتم و دورهٔ نهم مجلس نیز بوده است.
در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار جهادگر عرصه فرهنگ و هنر دریافت کرد او مانند سایر افراد فهرست اصولگرایان موفق به اخذ آرای کافی مردم تهران در انتخابات مجلس دهم نشد. اما پس از رد صلاحیتهای گسترده شورای نگهبان با کسب ۷۹۲ هزار و ۵۶۵ رای، به عنوان نفر دهم لیست تهران وارد مجلس شد. از جنجالهای بزرگ نوباره در دورهای ادعای وی درباره ترور بیولوژیکی اش توسط دولت آمریکا بود. ادعایی که در مهر ۱۳۹۵ سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس آن را «اثبات نشده» دانست.
این نایب رییس دوم کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم برخلاف دو چهره دیگر از حوزه انتخابیه گرگان و با کسب ۴۰ هزار و ۸۹۳ رای از مجموع ۲۰۱ هزار و ۱۱۴ رای ماخوذه به مجلس رسیده است. همین حالا آرای کمتر از ۱۰ درصد امضا کنندگان طرح کارزار مبارزه با «طرح صیانت» است و او یکی از تصمیم گیران درباره این طرح در کمیسیون ویژه خواهد بود. این سیاستمدار وابسته به طیف اصولگرایان ایرانی است و از این مدیر کل ادارهی فرهنگ و ارشاد استان گلستان و رییس سازمان بسیج هنرمندان کشور بوده است. همچنین وی دکترای فرهنگ و تمدن اسلامی نیز دارد.
این روحانی که سخنگوی کمیسیون فرهنگی نیز هست، سیاستمدار اصولگرایی است که با کسب ۳۷ هزار و ۳۳۴ رای از حوزه انتخابیه فردوس، طبس، سرایان و بشرویه از استان خراسان جنوبی به مجلس راه یافته است؛ و هم چنان در مقایسه با ۵۰۰ هزار امضای کارزار مخالفت با طرح صیانت او نیز کمتر از آن تعداد امضا رای دارد. نصیرایی البته از امضا کنندگان طرح ممنوعیت مذاکره مسولان و مقامات ایران با مقامات آمریکا نیز بودهاست.
از دیگر اظهارات جنجالی نصیرایی نیز دررابطه با تعطیلی نمازهای جمعه پس از شیوع ویروس کرونا بوده است. او در دوران خیزوش دوم کرونا گفته بود که «ما هر چه داریم و نداریم از همین روضهها و ماه محرم و عاشورا است، این مباحث موضوعی نیست که شخصی بخواهد با آن ساده برخورد کند و به راحتی بگویند نماز جمعه تعطیل شد حالا هیات عزاداری و محرم را هم تعطیل میکنیم.»
او در آخرین اظهاراتش درباره طرح صیانت نیز گفته بود که «مجلس به دنبال فیلترینگ پیامرسانها و جرمانگاری برای کاربران ایرانی نیست و برخی از افراد بدون خواندن طرح مجلس، شروع به هوچیگری میکنند.»
دبیراول کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم، اما یک زن است؛ سیاستمدار اصولگرا و عضو شورای مرکزی جبهه پایداری. او در دولت محمود احمدینژاد (نهم و دهم) معاونت مرکز امور زنان را بر عهده داشت. همان معاونتی که نامش را در همان دوره از اموز زنان به امور خانواده تغییر دادند و بخشی از بزرگترین پژوهشهای حوزه زنان را در همین دوران خمیر و نابود کردند.
زهره لاجوردی در دوران معاونت مرکز امور زنان و خانواده، بارها تأکید کرده بود که هویت زن تنها در چارچوب خانواده تعریف میشود. او معتقد بود که موضوعاتی مانند «کودک همسری» اولویت منتخبان زن مجلس یازدهم نیست و اگر دختری «به بلوغ فکری و جسمی رسیده باشد» ازدواج او مشکلی ندارد.
لاجوردی سخنگوی حزب زنان جمهوری اسلامی است. او از نامزدهای اصولگرایان برای انتخابات مجلس در سال ۱۳۹۶ بود که به این شورا راه نیافت. لاجوردی در انتخابات ۱۳۹۸ از تهران نامزد شد و در فهرست وحدت اصولگرایان قرار گرفت و با کسب ۷۱۴ هزار و ۹۳۱ رای، به عنوان نفر بیست و هشتم لیست به بهارستان رسید.
دبیر دوم کمیسیون فرهنگی، اما برخلاف دبیر اول سوابق اجرایی چندانی ندارد که همانها نیز قابل بررسی باشد. این روحانی و سیاستمدار اصولگرا وی موفق شد با کسب ۵۳ هزار و ۷۸۸رای از حوزه انتخابیه رفسنجان و اناراز استان کرمان انتخاب شود و به مجلس راه یابد.
تحصیلات وی حوزوی است و سوابقش نیز تنها به ریاست دفتری آیت الله مصباح یزدی خلاصه میشود.
این عضو دیگر کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم، متعلق به طیف اصولگراو عضو هیات علمی دانشکده الهیات دانشگاه اصفهان است. او موفق شد با قرارگرفتن در لیست مجمع اصولگرایان اصفهان با کسب ۲۴۵ هزار و ۶۲۹ رای (تعداد آرایی حدودا نصف امضاکنندگان کارزار تا کنون)، از حوزه انتخابیه اصفهان و ورزنه از استان اصفهان انتخاب گردد و به مجلس راه یابد.
امیر حسین بانکی پور در سال ۱۳۴۹ در استان اصفهان متولد شد و در سال ۱۳۶۱ وارد حوزه علمیه شد و تا مقطع سطح ۲ اقدام به تحصیل کرده است. او علاوه بر مدرک حوزوی دارای مدرک کارشناسی ارشد الهیات - فلسفه اسلامی در سال ۱۳۷۶ از دانشگاه تربیت مدرس تهران و همچنین مدرک دکترای فلسفه غرب میباشند از او آثاری مانند «مطلع مهر»، «سر دلبران» و «اخلاق خانواده» به چاپ رسیده است.
این نماینده مجلس از شهر تهران، ریاست شورای سیاستگذاری ائمه جمعه را از ۱۰ خرداد ۱۳۷۹ تا ۱۶ دی ۱۳۹۶ بر عهده داشته است. وی نماینده دامغان در دوره دوم و تهران در ادوار چهارم و پنجم مجلس شورای اسلامی نیز بودهاست. تقوی ریاست هیأت امنای مجمع خیرین سلامت کشور را نیز هم اکنون بر عهده دارد.
تقوی در انتخابات مجلس یازدهم با کسب ۷۵۳ هزار و ۳۰۷ رای، به عنوان نفر بیست و یکم از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر از استان تهران انتخاب شد. از سوابق وی به عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز باید اشاره کرد. او یکی از نمایندگان امضاکننده طرح استیضاح مهاجرانی در اردیبهشت ۱۳۷۸ نیز بود.
این نمانیده جنجالی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس از حوزه انتخابیه نیشابور و فیروز به مجلس رسیده است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد جامعهشناسی از دانشگاه الزهرا است و در مجلس دهم نیز حضور داشته است و همواره خود را مستقل میداند. او در مجلس دهم به عضویت فراکسیون ولایت درآمد.
این نماینده کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم، اما یکی از جنجالیترین نمایندگان زن مجلس بوده است. یکبار به نقل از کانال تلگرامیاش گفه شد که قرار است به عنوان اولین زن در جمهوری اسلامی، پیش از خطبههای نماز جمعه روز قدس در تیر ۱۳۹۵ سخنرانی کند. پس از این که از این کار ممانعت شد به نشانه اعتراض صحن نماز جمعه نیشابور را ترک کرد.
اما جنجالهای او در همین حد نبود. چنارانی در همایش «زن، سلامت و خانواده» در مهر ۱۳۹۶ در نیشابور با پایهٔ میکروفن به سیدجواد حسینی، معاون سیاسی استاندار خراسان رضوی، حمله کرد.
او سخنرانی معاون سیاسی استاندار را به خاطر استفاده از کلمه «خراسان غربی» در سخنرانی گذشته به هم زد. در حالیکه معاون استاندار همانجا در پاسخ، ضمن عذرخواهی گفته بود: «ببخشید اگر گفتم، اشتباه کردم؛ منظور من غرب خراسان رضوی و غربیترین شهر این استان بود».
هاجر چنارانی درباره این اقدام خود گفت: «این شخص همواره از کلمه خراسان غربی در بین سخنانش استفاده میکند و من هم باید پاسخ همشهریانم را به عنوان نماینده آنها در مجلس بدهم و زمانی که من رفتم میکروفن را بگیرم خودم صحبت کنم، جوری وانمود شد که گویی میخواهم حمله کنم.»
احمد راستینه هفشجانی، از سپاه تا کمیسیون فرهنگی
این چهره نزدیک به جبهه پایداری، نماینده شهرکرد، بن و سامان در یازدهمین انتخابات مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم است. پیش از این او در مسولیتهایی همچون معاون بازرسی سپاه چهارمحال و بختیاری، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاههای استان و مسئول اولین مرکز رشد خلاقیت و فناوری بسیج استان بود. سرهنگ پاسدار احمد راستینه، در سمت فرمانده بسیج ناحیه امام علی منطقه هفشجان (شهرهای هفشجان و طاقانک و نیز شمسآباد) فعالیت داشتهاست.
از سوابق این نماینده بیشتر از همه میتوان به تحصیلات وی که پزشک عنوان شده است اشاره کرد. او نمایندۀ دورۀ دهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی از حوزۀ انتخابیۀ سنندج، دیواندره و کامیاران است.
این نماینده مجلس که اکنون همزمان عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز هست دکتری نفت دارد و در سوابق وی از او به عنوان کارمند وزارت نفت نام برده شده است. وی توانست در یازدهمین انتخابات مجلس با کسب ۲۳ هزار و ۳۵۸ رای، از حوزه انتخابیه شوش از استان خوزستان انتخاب شود.
نمایندهای متعلق به طیف اصولگرایان با کسب ۲۱ هزار و ۴۰۲ رای از مجموع ۷۰ هزار و ۲۳۱ رای، از حوزه انتخابیه آبادان از استان خوزستان انتخاب شده است. وی دارای مدرک تحصیلی دکترای زبان و ادبیات عرب از دانشگاه شهید چمران اهواز است. محفوظی پیش از راهیابی به مجلس به عنوان عضوی از سپاه پاسداران سالها در سوریه و عراق ماموریتهای مستشاری را در سطوح بالایی پیگیری میکرد.
به جز نمایندگان نامبرده، چند تن از دیگر اعضای کمیسون فرهنگی نیز که باید درباره این طرح تصمیم بگیرند عبارت هستند از:
محمدرضا مبلغ نماینده کوهدشت.
جلیل مختار نماینده آبادان.
حسن میرزایی نماینده اصفهان.
جواد نیک بین نماینده کاشمر.
علی یزدی خواه نماینده تهران.
هم چنین رایزنیها نشان میدهد که رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس وحید جلال زاده نیز از اعضای کمیسیون ویژه خواهد بود.
وحید جلالزاده که استاندار پیشین آذربایجان غربی در زمان دولت دهم است در انتخابات مجلس شورای اسلامی با کسب بیش از ۸۰٬۰۰۰ رای به مجلس راه یافت. جلالزاده سابقه حضور در جنگ ایران و عراق را دارد و او از ۳۱ خرداد ۱۴۰۰ و در سال دوم مجلس یازدهم ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را عهده دار شده است.
جلال زاده در سوابقش مدیرکلی آموزش صداوسیما، مدیر کل حراست وزارت علوم تحقیقات و فناوری، مدیر کل روابط عمومی شورای نگهبان، مشاور معاون سرمایه انسانی سازمان صدا و سیما، رئیس حوزه ریاست و روابط عمومی نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها را دارد.
هم چنین از دیگر اعضای موثر کمیسیون امنیت ملی که موافق این طرح هستند نیز میتوان به چهرههای زیر اشاره کرد.
احمدی بیغش نماینده اراک (نماینده دور هشتم مجلس و رد صلاحیت شده در دوره نهم با سابقه استانداری خراسان شمالی)
کریمی قدوسی نماینده مشهد (چهره شاخص همایش دلواپسیم، نماینده دورههای هشتم و نهم و دهم مشهد و یکی از جنجالیترین چهرههای پایداری و از نمایندگان درگیر با ظریف)
ذوالنوری نماینده قم (عضو جبهه پایداری و از چهرههای جنجالی در مساله توافق و مذاکره)
مقتدایی نماینده اصفهان (نماینده اصولگرا و نزدیک به جبهه پایداری، نماینده مجلس نهم و یازدهم).
بیشتر بخوانید: تجمع اعتراضی نسبت به طرح مجلس با عنوان صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی
با این ترکیب ذکر شده از تجمیع دو کمیسیون فرهنگی و امنیت ملی مجلس یازدهم، حالا میتوان گفت حتی با احتساب ۸۰ درصد نزدیکی به این ترکیب، کمیسیون ویژه در دستان طیف پایداری و اصولگرایان اقتدارگرا قرار گرفته است. نمایندگانی که بسیاری از آنان آرایی نزدیک به کارزار مخالفت با طرح صیانت دارند و بسیاری حتی یک دهم آن آرا را نیز به دست نیاورده اند و قرار است برای ۸۰ میلیون شهروند ایران تصمیم بگیرند.