حمایت پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت از واحد‌های فناور

اقتصاد ۲۴ - آیدین ختلان امروز در آیین امضای موافقت‌نامه‌های پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت با دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری کشور گفت: هر واحد فناور در هر جای کشور که ادعای توسعه یک فناوری نو مرتبط با صنعت نفت را دارد باید ازسوی پارک حمایت شود و به این منظور، روش‌های حمایتی مختلفی تعریف شده است.

وی ادامه داد: هدف اصلی از ایده پارک همکار، افزایش گستره فعالیت‌های پارک صنعت نفت و ایران‌شمول کردن آن است. با این اقدام، به نوعی همه شرکت‌های سراسر کشور در زیر چتر حمایت پارک صنعت نفت قرار می‌گیرند، پارک‌هایی که دارای شرکت با موضوع نفت و گاز هستند، می‌توانند برای امضای موافقتنامه با پارک نفت مراجعه کنند که البته بدیهی است اجرای تفاهم‌ها و موافقت‌نامه‌های پارک به اراده دولت آینده بستگی دارد و در این دوره، زمینه عملیاتی و اجرایی شدن اهداف فراهم شده است.

وی در ادامه با بیان اینکه پارک صنعت نفت نخستین پارکی است که فرآیند پذیرش خود را برون‌سپاری می‌کند، توضیح داد: به‌دلیل تقاضای بالا برای پذیرش در پارک نفت و ضرورت بررسی پرونده‌های متقاضیان در زمانی مناسب و با توجه به کوچک بودن ساختار پارک، برون‌سپاری در چارچوب قواعد اجتناب‌ناپذیر و البته سیاست عمومی نظام در اجرای امور بر همین منوال است.

شیوه برون سپاری فعالیت ها 

سرپرست پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت گفت: برای برون‌سپاری این فعالیت در اردیبهشت‌ماه امسال فراخوانی منتشر و اطلاع‌رسانی شد که بر مبنای آن، ۱۲ شرکت اعلام آمادگی کردند؛ سپس اطلاعاتی درخواست شد و بر اساس ضوابط مصوب شورای علمی و فناوری پارک، مدارک درخواستی از این شرکت‌ها بررسی شد و با آن‌ها مصاحبه حضوری به عمل آمد.

ختلان یادآور شد: با این مفهوم و جدیت هیچ کارگزاری تا به حال درگیر این نوع کار نبوده و به همین دلیل شرکت‌هایی انتخاب شدند که فرآیند‌هایی مشابه ارزیابی شرکت‌ها برای دریافت گواهی دانش‌بنیان یا دریافت وام از صندوق نوآوری و شکوفایی را طی کرده‌اند.

به گفته وی، پارک سه رتبه برای رده‌بندی شرکت‌های کارگزار پذیرش خود در نظر گرفته که برای هر رتبه نیز مانند رتبه‌بندی سازمان برنامه ظرفیتی از ارجاع کار تعریف شده است که پس از انجام مصاحبه‌ها و ارزیابی‌های شرکت‌های کارگزار، سه شرکت حائز رتبه دوم و چهار شرکت نیز حائز رتبه سوم شدند. با توجه به تازه بودن این نوع فعالیت برای شرکت‌های کارگزار، طبیعتا هیچ شرکتی حائز رتبه نخست نشد و امیدواریم با توسعه و ترویج این فعالیت در بین شرکت‌های کارگزار و آموزش تخصصی آن‌ها در این زمینه، هم رتبه این شرکت‌ها ارتقا پیدا کند و هم کارگزاران جدیدی به این جمع اضافه شوند.

شرکت های متقاضی فناوری نیاز‌های خود را به پارک عرضه کنند

سرپرست پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت ابراز امیدواری کرد که ایده برون‌سپاری در بین دیگر پارک‌ها توسعه یابد، زیرا وظیفه همه متولیان دولتی واگذاری جنبه‌های اجرایی کار به بخش خصوصی و توسعه این بخش است.

ختلان در ادامه، پذیرش اختصاصی را یکی از روش‌های پذیرش هدفمند و معطوف به تقاضای فناوری و شاید یکی از ثمربخش‌ترین شیوه‌های پذیرش خواند و گفت: در این روش شرکت متقاضی فناوری نیاز‌های خود را به پارک عرضه می‌کند، سپس در صورت قابل توجه بودن این نیازها، موضوع از طریق برگزاری یک به‌همرسانی و در غیر این صورت از روش‌های دیگر به واحد‌های فناور مدعی پاسخ به این فناوری عرضه می‌شود.

وی افزود: در این فرآیند شرکت متقاضی فناوری در همه مراحل همراه پارک است و با هم نشست‌های کسب‌وکار‌ها را برگزار می‌کند و پس از انتخاب اولیه واحد فناور ازسوی شرکت متقاضی فناوری، موضوع در کمیته داوری پارک که حداقل نیمی از اعضای آن شرکت متقاضی هستند، بررسی می‌شود. در صورت عبور شرکت از این مرحله، در نشست شورای علمی و فناوری پارک، نماینده شرکت متقاضی باز هم حضور خواهد داشت.

رویداد‌های به‌هم‌رسانی با همکاری شرکت ملی گاز 

ختلان به برگزاری رویداد به‌همرسانی مواد شیمیایی و کاتالیست‌های فرآورش گاز با همکاری شرکت ملی گاز ایران اشاره کرد و توضیح داد: در آن رویداد حدود ۲۳ پیشنهاد عرضه شد که ۱۷ مورد آن به بررسی در نشست‌های BtoB با شرکت ملی گاز رسیدند و پس از بررسی‌های زیاد، فرآیند پذیرش اختصاصی با این شرکت برای یکی از این پیشنهاددهندگان آغاز شد. پس از بازدید از تأسیسات شرکت و فرآیند داوری که نمایندگانی از شرکت ملی گاز ایران، پژوهشگاه صنعت نفت و پارک در آن حضور داشتند، پرونده شرکت به شورای علمی و فناوری ارجاع شد که در آن پس از یک نشست مبسوط بحث و بررسی، این واحد فناور برای مرکز رشد اختصاصی پارک پذیرش شد.

وی درباره این شرکت گفت: شرکت نیرو فرآیندساز کبیر تخلیص آمین مورد استفاده در فرآیند شیرین سازی پالایشگاه‌ها را که بسیار هم موضوع کلیدی و راهبردی برای کشور است، با خلوص ۹۹ درصد دوباره احیا می‌کند. این عملیات با این حد از خلوص به اذعان همکاران شرکت ملی گاز تا به حال در کشور انجام نشده است که امیدوارم به‌زودی با طی دیگر مراحل کسب‌وکار و رفع نواقص تاسیسات و امضای قرارداد، فرآیند تجاری‌سازی این فناوری هم طی شود. اگر در هر رویداد به‌همرسانی داخلی‌سازی یک فناوری هم پایه‌گذاری شود، این پارک کار بزرگی را در صنعت نفت انجام داده است.

سه رویداد به همرسانی با بخش‌های گاز، نفت و پتروشیمی برگزار شد

سرپرست پارک نوآوری و فناوری صنعت نفت با اشاره به اینکه با توان جوانان و متخصصان صنعت نفت، بسیاری از کالا‌های مورد نیاز صنعت نفت را با کمی ریسک و حوصله و حمایت می‌توان داخلی‌سازی کرد، ادامه داد: اقتصاد پویا مبتنی بر دانش، تجاری بودن فرآیند تحقیق و توسعه، وجود سیستم، حمایت، رفتار عمومی و حرفه‌ای مناسب است که سبب می‌شود وقتی جوانان ما به خارج از کشور می‌روند نبوغ‌شان شکوفا شود. چرا نتوان چنین مجالی را در داخل کشور برای جوانان فراهم کرد؟

ختلان به ارائه گزارشی از عملکرد پارک نیز پرداخت و گفت: مسئولیت راه‌اندازی این نهاد از جانب آقای مهندس زنگنه به‌عهده اینجانب گذاشته شد و از اتمام آبان‌ماه پارسال مشغول به کار شدم. در این مدت یک طرح ۶۰ میلیارد تومانی احداث مرکز رشد سه ماه جلوتر از قرارداد پایان یافت که مشقت‌های فراوانی به دنبال داشت؛ تعداد زیادی از زیرساخت‌های نرم‌افزاری پارک مانند آیین‌نامه‌های آن تنظیم شد و به تصویب هیئت امنا و شورای علمی و فناوری رسید.

ختلان افزود: دفاتر و زیرساخت‌های اجرایی پارک تجهیز شد؛ از صفر نفر نیرو در بهمن‌ماه با فرآیند‌های بسیار سخت‌گیرانه و شایسته‌سالارانه با وجود سختی‌های همزمانی دوره جذب نیرو و تاسیس پارک با اتمام دولت، گروهی حدود ۲۵ نفره برای پارک تجهیز شد؛ طی دو ماه گذشته سه رویداد به همرسانی به ترتیب با بخش‌های گاز، نفت و پتروشیمی برگزار شد؛ فرآیند پذیرش با اولویت شرکت‌های دارای تقاضای قطعی از شرکت‌های متقاضی فناوری و شرکت‌های برگزیده (رویداد بهمن‌ماه ۹۸) آغاز شد؛ کارگزاران پذیرش تعیین تکلیف شدند؛ الگو‌های مختلف همکاری و حمایت برای پارک ابداع شد (الگو‌های مشابه‌ای وجود نداشت)؛ یک پردیس مشترک، هشت مرکز نوآوری و رشد مشترک و سه پارک همکار نیز ایجاد شدند.

وی با بیان اینکه همه این اتفاق‌ها با حمایت مستقیم وزیر نفت، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و هیئت امنای پارک و هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران و از همه مهم‌تر تیم خوبی از همکاران رسمی و قراردادی طی هشت ماه انجام شد، ادامه داد: با وجود همه تلاش‌ها، تهمت‌های زیادی به پارک وارد کردند و به هرکجا که می‌توانستند اعلامیه و شکوائیه فرستادند؛ گفتند پارک را به نام خودشان زده‌اند، زمین‌ها را بالا کشیده‌اند و هزار بهتان دیگر؛ عده زیادی هم شنیدند و شک کردند و رفتند و حتی در ادامه هم نگاه نکردند که اگر خلاف بود، اگر این همه رانت‌خواری بود، چرا همچنان کار‌ها ادامه یافت و بر حجم فعالیت‌ها افزوده شد.

استقرار ۳۵۰ شرکت دانش بنیان در پارک خراسان رضوی

در این مراسم رئیس پارک علم و فناوری خراسان رضوی با بیان اینکه اکنون ۳۵۰ شرکت دانش بنیان در این پارک مشغول به فعالیت هستند، گفت: شرکت‌های این پارک، ۱۶۰۰ میلیارد تومان فروش داشته‌اند که ۶۰ درصد آن مربوط به حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بوده است.

دکتر رضا قنبری با بیان اینکه پارک فناوری رضوی با قدمت ۱۹ ساله توانسته ۵ هزار نیروی فعال تحصیلکرده را جذب کند، افزود: اکنون ۳۵۰ شرکت دانش بنیان در این پارک مشغول به فعالیت هستند.

وی با اشاره به فروش شرکت‌های دانش بنیان مستقر در پارک خراسان، گفت: بر اساس آخرین آمار، شرکت‌های این پارک، ۱۶۰۰ میلیارد تومان فروش داشته‌اند که ۶۰ درصد آن مربوط به حوزه نفت، گاز و پتروشیمی بوده است.

قنبری با اشاره به همکاری پارک خراسان و پارک صنعت نفت گفت: ما به این همکاری مشترک امیدوار هستیم؛ زیرا این همکاری یک مدل جدید مشارکتی خواهد بود.

رئیس پارک علم وفناوری خراسان "توسعه فناوری"، "پشتیبانی فناوری" و "پشتیبانی عمومی" را ۳ دسته از نیاز‌های شرکت‌ها دانست و یادآور شد: اصلی‌ترین کار برای شرکت‌ها توسعه بازار است که ما به تنهایی باید به سراغ متقاضیان برویم؛ اما همکاری پارک خراسان با پارک علم و فناوری صنعت نفت این مشکل شرکت‌ها را رفع می‌کند.

وی افزود: ۳ سال گذشته، پارک‌های علم و فناوری خوزستان، شیراز، بوشهر، تربیت مدرس و خراسان تجمع خوبی در حوزه نفت و گاز داشته‌اند که منجر به تشکیل کنسرسیومی شد؛ اما این کنسرسیوم با تعامل و همکاری ما با پارک علم و فناوری صنعت نفت متفاوت است.

قنبری افزود: ما هیچ احساس رقابتی با پارک‌ها مخصوصا پارک ملی نفت نداریم و به نظر می‌رسد که در راستای همکاری با یکدیگر تکمیل‌تر خواهیم شد.