مصرف بنزین در مردادماه درجا زد

اقتصاد ۲۴- مصرف بنزین همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های مهم کشور به شمار می‌رود. این نگرانی در دهه‌های اخیر باعث شد تا دوبار نظام سهمیه‌بندی بنزین در کشور اجرا شود.

اواخر دهه ۸۰ شمسی برای نخستین بار، سهمیه‌بندی بنزین و دو نرخی شدن آن اجرا شد. در آن زمان مصرف بنزین تا حدی پایین آمد، اما با افزایش قیمت دلار و در کنار آن رشد قیمت نفت تا حدود ۱۴۰ دلار در هر بشکه، به طور عملی این سهمیه‌بندی بی‌اثر شد و مصرف دوباره اوج گرفت.

با این حال تثبیت قیمت دلار در نیمه ابتدایی دهه ۹۰ و کاهش قیمت نفت تا حدود ۳۰ دلار در هر بشکه، قیمت‌ها را به قیمت جهانی نزدیک کرد و دولت وقت، بنزین را تک نرخی کرد.

این راهکار البته دوام چندانی نداشت و نوسانات قیمت دلار که از سال ۹۶ آغاز شد، در کنار افزایش قیمت نفت، باعث شد تا دوباره قیمت بنزین در ایران با کشور‌های همسایه اختلاف فاحشی داشته باشد و مصرف و البته قاچاق رونق بگیرد.

برای مقابله با این پدیده و استفاده از فرصت صادراتی فرآورده‌های نفتی، در آبان ۹۸، بنزین دوباره سهمیه‌بندی شد.

کرونا هم مزید بر علت شد تا در فروردین ۹۹، مصرف بنزین در روز‌هایی به زیر ۴۰ میلیون لیتر در هر بشکه برسد و در مجموع میانگین مصرف در سال ۹۹ حدود ۷۴ میلیون لیتر در روز باشد.

بیشتر بخوانید: یارانه نقدی یا ارز ۴۲۰۰ تومانی؟

با آغاز سال ۱۴۰۰، اما دوباره مصرف بنزین بالا رفت تا جایی که در یک روز تیرماه، ایرانی‌ها ۱۰۷ میلیون لیتر بنزین سوزاندند.

اگرچه بعد‌ها اعلام شد که این مورد نادر بوده و مصرف روی این اعداد نیست، اما این زنگ خطری بود که نشان می‌دهد ایرانی‌ها به دلیل بد مصرفی و البته مصرف بالای خودروها، می‌توانند مصرف بالای ۱۰۰ میلیون لیتر در روز را عادی‌سازی کنند.

با این حال، مصرف بنزین در مرداد ماه در مقایسه با مرداد سال گذشته و البته ماه قبل از آن در جا زد.

میانگین مصرف بنزین چه در مرداد سال ۹۹ و چه در تیرماه سال ۱۴۰۰، حدود ۸۳ میلیون لیتر ثبت شده است.

آمار‌ها نشان می‌دهد مصرف بنزین در مرداد ماه نیز ۸۳.۴ میلیون لیت در روز برآورد شده است.

با این حال نگرانی اصلی زمانی مطرح می‌شود که با کنترل کرونا در ایران و جهان، شیب مصرف سوخت و بنزین نیز بیشتر خواهد بود. موضوعی که ظرفیت‌های صادراتی ایران را به خطر می‌اندازد.

ادامه روند کنونی مصرف در صورت رفع محدودیت‌های کرونا می‌تواند مصرف بنزین در کشور را به شدت افزایش دهد.

موضوعی که ایران را از دایره صادرکنندگان بنزین خارج کرده و حتی تا ۲ سال آینده دوباره به واردکننده بنزین تبدیل کند.

البته با اصلاح الگوی مصرف و افزایش بهینه‌سازی مصرف سوخت می‌توان از این اتفاق جلوگیری کرد. با این حال در کنار اصلاح الگوی مصرف باید افزایش مصرف سی. ان. جی را نیز در دستور کار قرار داد.

ایران در شرایط فعلی ۴۰ میلیون مترمکعب ظرفیت توزیع روزانه سی. ان. جی دارد که می‌توان با توجه به ظرفیت خالی موجود که نزدیک به ۲۰ میلیون متر مکعب می‌شود، افزایش مصرف بنزین را کنترل کرد.

همچنین ایران که دومین دارنده ذخایر گاز جهان به شمار می‌رود، می‌تواند با تکیه بر این سوخت ملی، در مصرف سوخت مایع صرفه‌جویی کند.