خطر انحصار در بازاری با ۱۵۰۰ تولیدکننده؟!  

اقتصاد ۲۴ - پس از نامه‌نگاری جمعی از تولیدکنندگان با رهبری در مورد لزوم ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره‌ای و تأیید این ممنوعیت از سوی رهبری، ابهامی در خصوص تبدیل بازار لوازم خانگی به بازار خودرو در محافل مختلف مطرح شد.

منتقدان این ممنوعیت معتقد هستند که به دلیل عدم ورود شرکت‌های خارجی به بازار لوازم خانگی، این بخش نیز پس از مدتی مشابه صنعت خودرو هم انحصاری می‌شود و هم تولیدکننده به زعم تصاحب بازار، دیگر دغدغه‌ای برای بهبود راندمان تولید و کیفیت نخواهد داشت.

اگرچه برای جلوگیری از بروز انحصار تنظیم‌گری دولت الزامی است، اما نکته قابل توجه که از دید منتقدان دور مانده این است که عمده صنعت خودروسازی کشور در اختیار دو تولیدکننده است، در حالی که در حوزه لوازم خانگی حدود ۱۵۰۰ تولیدکننده فعال هستند. این مساله بیانگر باز بودن دست مشتریان داخلی برای انتخاب محصول است.

از سویی دیگر نیز در صنعت خودروسازی قیمت گذاری دستوری سبب رکود و افزایش سنگین قیمت این کالا برای مصرف کننده و زیان تولیدکننده و به تبع آن عدم انگیزه برای بخش خصوصی جهت ورود به این صنعت شده که در نتیجه ایجاد انحصار در این صنعت را گریز ناپذیر کرده است، اما در صنایع لوازم خانگی مطلقاً چنین وضعیتی را شاهد نیستیم و این صنعت صرفاً با ضوابط سازمان حمایت اقدام به قیمت‌گذاری می‌کند.

همچنین باید توجه داشت که ورود و خروج تولیدکننده‌ها به صنعت لوازم خانگی به سادگی امکان‌پذیر بوده، اما در صنعت خودرو به دلیل مدل قیمت گذاری و ساختار سهامداری غیرمنطقی و تودرتویی این صنعت، عملاً ورود و خروج سرمایه گذاری نشدنی است.

صنعت لوازم خانگی قائل قیاس با خودروسازی نیست

در این رابطه سید حسن حسینی شاهرودی دبیر انجمن صنفی صنایع لوازم خانگی  اظهار کرد: پس از اینکه برجام به نتیجه نرسید و واردات لوازم خانگی ممنوع شد، طی سه سال اخیر در این صنعت تقریباً به خودکفایی رسیدیم و لوازم خانگی به طور تقریبی توانسته بن بست تحریم را بشکند و به رشد ۷۰ درصدی در تولید برسد.

وی با اشاره به ممنوعیت واردات لوازم خانگی کره‌ای تصریح کرد: در حال حاضر موضوع انحصار در بازار لوازم خانگی را باب کرده‌اند و این صنعت را با صنعت خودروسازی مقایسه می‌کنند در حالی که این دو صنعت شباهتی بهم ندارند.

حسینی شاهرودی گفت: اگرچه صنعت خودروسازی سالهاست خصوصی شده، اما همچنان دولت بر آنجا حاکمیت دارد و دائم به این شرکت‌ها وام‌های مختلفی می‌پردازد. تاکنون به کدام یک از شرکت‌های لوازم خانگی وام‌های این چنینی داده شده است؟ آیا حمایتی که از صنعت خودروسازی شد از صنعت لوازم خانگی شده است؟

وی یادآور شد: طی سال‌های گذشته و پیش از تحریم (سال ۹۷) هیچ مانعی در برابر واردات لوازم خانگی وجود نداشت و این محصول به راحتی وارد کشور می‌شد به شکلی که بیش از ۷۰ درصد بازار در اختیار آن‌ها بود.

بیشتربخوانید: بی اعتمادی مردم به تولیدکنندگان لوازم خانگی

دبیر انجمن صنفی صنایع لوازم خانگی ادامه داد: همین سیاست‌ها موجب شد تولید کنندگان قدیمی همچون ارج، آزمایش، شهاب و ... از دور خارج شوند.

حسینی شاهرودی گفت: از سویی دیگر نیز هیچ گونه سند چشم اندازی در سیاست‌های کلان کشور برای لوازم خانگی پیدا نمی‌کنید. در این سه سال هم به یمن تحریم، دولت به فکر ممنوعیت واردات افتاد که در همین سه سال صنعت لوازم خانگی جهش زیادی کرد.

وی تاکید کرد: بنابراین نمی‌توان صنعت لوازم خانگی را با صنعت خودروسازی قیاس کرد و برای هر دو یک نتیجه گرفت.

حسینی شاهرودی اظهار کرد: باید در خصوص نوع مصرف نیز فرهنگ سازی صورت بگیرد. صنعت لوازم خانگی ایران بعد از ۴۰ سال تازه به حرکت افتاده است.

وی گفت: کشور‌های توسعه یافته به شدت از تولید خود دفاع می‌کنند چرا که در غیر این صورت اشتغال و درآمد ناخالص ملی آسیب می‌بیند.