احمدمسعود خودش را در تاریخ دنیا ثبت کرد

اقتصاد ۲۴-دکتر فداحسین مالکی نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با حضور در لایو اینستاگرامی محمدحسین جعفریان خبرنگار، مستندساز و کارشناس ارشد مسائل افغانستان به سوالات وی در رابطه با تحولات اخیر افغانستان پاسخ داد.

دستگاه دیپلماسی ایران غافلگیر شد!

نماینده مردم زاهدان در مجلس در پاسخ به سوالی در باره موضع‌گیری‌های متفاوت سیاستمداران ایرانی در قبال طالبان و علت آن گفت: طی دو دهه اخیر و در پی حضور آمریکایی در افغانستان، ایران نقش مهمی را در کنار ملت افغانستان داشته است. تحولات سریع افغانستان در چند ماه اخیر و پس از نشست شوم دوحه بین طالبان و آمریکا، دستگاه دیپلماسی ما را غافلگیر کرد البته خود طالبان هم غافلگیر شدند و فکر نمی‌کردند که به این راحتی کابل را تصرف کنند، کابلی که مثل دژ مستحکمی بوده و یا مناطق شمالی افغانستان، نمی‌توانست به همین راحتی سقوط کند: من همان موقع احساس خطر کردم و گفتم پشت این جریانات خیانتی وجود دارد.

مشروعیت بخشی به طالبان خروجی نشست دوحه بود

مالکی در همین رابطه افزود: من در دیداری با دکتر عبدالله عبدالله در سال گذشته به او گفتم آیا قبول دارید که نباید با طناب پوسیده آمریکا در چاه دوحه می‌رفتید چرا که خروجی این چاه ویل که احساس فتنه از آن می‌شود، مشروعیت بخشی به طالبان خواهد بود و وی این حرف را قبول کرد.

یا در دیدار دیگری که به همراه آقای قالیباف رئیس مجلس با اشرف غنی در تهران داشتیم، رئیس مجلس درباره چگونگی سقوط پی در پی شهر‌های مختلف از او پرسید و اشرف غنی در پاسخی جالب گفت که ارتش افغانستان به تجهیزات نظامی امریکا عادت کرده بود و حال که امریکایی‌ها تمام امکانات خود را از افغانستان خارج کرده‌اند این اتفاقات در افغانستان به وقوع پیوسته است. من به غنی گفتم آیا تاریخ و ملت افغانستان این حرف را قبول دارند. ملتی که با دست خالی ارتش سرخ شوروی سابق را با آن همه تجهیزات شکست دادند حال عادت به تجهیزات آمریکایی کرده‌اند؟

در سخن ژنرال بسم‌الله خان نکات حائز اهمیتی نهفته است

این عضو کمیسیون امنیت مجلس افزود: در هر حال وقایع افغانستان غافل‌گیرکننده بود، ولی نکته حائز اهمیت جمله‌ای است که ژنرال بسم‌الله خان پس از فرار اشرف غنی گفت. در واقع این سخن یک افشاگری بود که کمتر به آن پرداخته شد. ژنرال بسم‌الله خان در توئیتی با خطاب و لحن تندی به اشرف غنی گفته بود «که ارتش را خلع سلاح کردی، دست ما را بستی، کشور را تحویل دادی و خودت هم فرار کردی.» در همین جمله کوتاه نکات حائز اهمیتی نهفته است. همین نکات پیچیده باعث سرگردانی حتی خود طالبان هم شده است.
مولوی عبدالحمید مانند افراد بسیار دیگری نمی‌داند که اتفاقات افغانستان چگونه است

فداحسین مالکی در پاسخ به سوال جعفریان در رابطه با مواضع مولوی عبدالحمید درباره طالبان و ضربه‌ای که سخنان وی به جبهه مقاومت زد گفت: خیلی‌ها در اظهارات اولیه خودشان فکر نمی‌کردند که اتفاقات افغانستان چگونه است و ایشان (مولوی عبدالحمید) هم به همین شکل بود که مثل برخی که معتقدند طالبان تغییر کرده است. ولی ما الان می‌بینیم تغییر نکردند. طالبان، چون ساختار ندارد نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد. قول و قرار‌هایی که طالبان به خود ما و جامعه بین الملل و حتی خود آمریکا دادند تا کنون صحت نداشته و به آن عمل نکردند.
وی در رابطه با سابقه حضور آمریکا در افغانستان نیز گفت: روز به روز خیلی از مسائل برای جامعه افشا می‌شود. به عنوان نمونه یکی از مقامات آمریکا اخیرا افشا کرد که با طالبان بر سر اتفاقات اخیر افغانستان، توافق کرده بودند.

علت‌های حضور بیست ساله آمریکا در افغانستان و خروج ناگهانی‌اش از این کشور

مالکی افزود: وقتی آمریکا و بعد از آن ناتو وارد افغانستان شدند من به حاج قاسم سلیمانی گفتم بسیار دور از ذهن است که حضور آمریکا و ناتو در افغانستان صرفا برای مبارزه با تروریسم باشد و آنان نقشه‌های دیگری در سر دارند. ما آمدیم با حضور کشور‌های همسایه افغانستان و روسیه، هند، پاکستان، چین و چند کشور دیگر منطقه یک اجلاس درباره افغانستان برگزار کردیم. در پی این اقدام آمریکا به افغانستان اعتراض کردند که چرا اجلاس شش به اضافه دو را برگزار کردند. این عصبانیت آمریکا موجب شد متوجه شویم آمریکایی‌ها با اهداف فراتر از مساله یازده سپتامبر وارد افغانستان شدند که عبارت بود از تحت نظر داشتن ایران که به آن‌را دشمن دیرینه خود می‌دانستند و همچنین نزدیک شدن به روسیه و کنترل کردن دو کشور نوظهور در عرصه سیاست و اقتصاد یعنی چین و هند.

بیشتر بخوانید: احمد مسعود: طالبان مرتکب نسل‌کشی و جنایت جنگی شده است

معاون رئیس جمهور اسبق ایران به راهبرد نیابتی آمریکایی‌ها در افغانستان اشاره کرد و گفت: بعد ازبیست سال آمریکا فهمید ماندنشان در منطقه فایده‌ای ندارد. از نیمه دوم دولت ترامپ این ترک استراتژی آغاز شد. اما آمریکایی‌ها برای خروج خود از افغانستان در افکار عمومی دنیا و مردم آمریکا و هزینه کردن پول‌های هنگفت در افغانستان باید توجیهی می‌یافت، به همین دلیل به دنبال یک جایگزین در افغانستان می‌گشتند. داعش را امتحان کرد که پس از شکست در سوریه به دنبال سرزمینی برای استقرار بودند، پس آن‌ها را از طریق پاکستان و جلال‌آباد به صورت هوایی یا زمینی وارد تفغانستان کردند، ولی پس از مدت کوتاهی با واکنش مردم افغانستان حتی گروه‌هایی از طالبان مواجه شدند. پس از این بود که با ناامیدی از داعش سراغ توافق دوحه با طالبان رفتند. پس آمریکا از منطقه (افغانستان) خارج شد، اما این خروج فقط جنبه ظاهری داشت. همین مساله مسائل منطقه را بسیار پیچیده کرده است.

طالبان باید به سمت تشکیل حکومت همه شمول و فراگیر برود

دکتر مالکی ضمن هشدار نسبت به احتمال وقوع جنگ داخلی در افغانستان گفت: طالبان باید بپذیرد که به تنهایی نمی‌تواند حکومت داری بکند، چون در همان ساختار اولیه‌اش گرفتار هستند، طالبان باید به سمت تشکیل حکومت همه شمول و فراگیر برود. به وزیر امورخارجه هم گفته‌ام که باید کشورهی منطقه را نسبت به وقایع افغانستان حساس کرد چرا که همین حساسیت‌ها و فشار همسایگان و جامعه بین‌المللی می‌تواند طالبان را به سمت رعایت ساختار‌های سیاسی در حکومت سوق دهد.

احمد مسعود نشان داد که نشان از پدر دارد

دکتر مالکی در واکنش به صهیونیسم خواندن احمد مسعود از جانب برخی جریان‌های رسانه‌ای و فعالان مغرض فضای مجازی در ایران گفت: این حرف‌ها خوشایند نیست، خانواده احمد شاه مسعود خودش را نشان داده و من بار‌ها به پنجشیر رفتم و با آن‌ها ارتباط داشتم، این حرف‌ها بی انصافی است من بار‌ها به برخی از آقایان هم گوشزد کرده‌ام. به نظر من احمد مسعود خودش را در تاریخ افغانستان بلکه در تاریخ دنیا ثبت کرد. یعنی حرکتی که این جوان انجام داد نشان داد که نشان از پدر دارد.

پاکستان چهره بسیار بدی از خود نشان داد

وی درباره پاکستان و همکاری آنان با طالبان در مبارزه با جبهه مقاومت پنجشیر گفت: پاکستان چهره بسیار بدی از خود نشان داد. ما به مقامات دستگاه دیپلماسی گفتیم که با پاکستان صحبت کنند و از آنان علت دخالت آشکارشان در مسائل افغانستان را جویا شوند. پاکستانی‌ها در روز‌های ابتدای سقوط کابل در افغانستان حضور یافتند، در مساله نهضت و مقاومت پنجشیرنیز مستقیما و بسیار آشکار ورود کردند و این کار درستی نبود و در حافظه ملت افغانستان خواهد ماند.

پاسخ مالکی به سوال وقایع روز؛ تأثیر رابطه ایران، روسیه و چین در رویکر کشور به مسائل افغانستان

نماینده مردم سیستان در مجلس در پاسخ به سوال پایگاه خبری-تحلیلی وقایع روز که توسط محمدحسین جعفریان مطرح شد مبنی بر اینکه آیا ارتباطات ایران با چین، پاکستان و روسیه تأثیری بر واکنش‌ها و مواضع جمهوری اسلامی در برابر طالبان داشته است یا خیر و آیا خواسته‌های این کشور‌ها و فشار آنان بر ایران تأثیری بر رویکرد ایران نسبت به مسائل افغانستان خواهد داشت؟ گفت: ما با روس‌ها و چینی‌ها و برخی کشور‌های منطقه در افغانستان منافع و اشتراکات تجاری، اقتصادی و سیاسی داریم که در اینجا برخی مسائل به هم گره خواهند خورد. به عنوان مثال اگر حضور داعش در افغانستان پررنگ‌تر شود، شرایط برای همه این کشور‌ها بحرانی‌تر شده و البته موجب نزدیک‌تر شدن آن‌ها به یکدیگر خواهد شد.

انتظاراتی که ملت افغانستان از ایران دارد از کشور‌های دیگر ندارد

وی در این رابطه افزود: البته منافع ما با روسیه و هندی‌ها و چینی‌ها و حتی پاکستانی‌ها در افغانستان متفاوت است و ما هم منافع خاص خود را داریم. ما بیش از چهل سال است که در کنار ملت افغانستان هستیم. در زمانی که شوروی در افغانستان حضورداشت گورباچوف هیئتی را خدمت امام (ره) فرستاد، در آن زمان صدام با موشک‌های شوروی سابق تهران را بمباران می‌کرد. گورباچوف از امام تقاضا کرد که اگر می‌خواهید ما صدام را تجهیز نکنیم شما هم دست از ملت افغانستان و حمایت از مجاهدین افغانستان بردارید که امام پاسخ سختی داد و گفت: ما به هیچ عنوان از مجاهدین افغانستانی‌مان دست برنمی‌داریم. به همین دلیل منافع ما در افغانستان با روسیه و چین متفاوت است و انتظاراتی که ملت افغانستان از ایران دارد که هیچ موقع از چین و روس‌ها ندارند. به قول مقام معظم رهبری در یک محفلی فرمودند که افغانستانی‌ها خویشاوندان ما هستند.

پیش‌بینی آینده طالبان در افغانستان

دکتر مالکی در پاسخ به سوال محمدحسین جعفریان در رابطه با آینده طالبان در افغانستان گفت: شرائطی که در این دوسه ماهه گذشته شاهد بودیم خیلی پیچیده است و یک سردرگمی را در کانون فکری طالبان احساس می‌شود، اگر طالبان تمکین کند به اجماع بین المللی که نگاهشان بروحدت ملی است و استفاده از بقیه اقوام در اداره کردن کشور هست با یک دولت فراگیر و برگزاری انتخابات، خوشبینانه این هست که افغانستان وارد فصل جدیدی از حاکمیت با نسل‌های جدیدی متشکل از همه اقوام می‌شود، اما اگر همین تفکر افراد تندرو در طالبان باقی باشد و فرماندهان نظامی که معتقدند، چون کشور را خود آن‌ها تصرف کرده‌اند پس نمی‌توان شراکت در حکومت با بقیه اقوام را قبول کرد، این نگاه شرایط را سخت می‌کند و بیم آن می‌رود که کشور به سمت یک هرج و مرج و جنگ‌های داخلی برود. البته طالبان باید به این نکته توجه کند که تصرف کابل و برخی شهر‌های شمالی در نتیجه جنگ نبوده است و معلول اتفاقات خاصی است. البته بخش‌های از طالبان به تشکیل حکومت فراگیر معتقدند و باید دید چه اتفاقاتی خواهد افتاد.

تندرو‌ها نظریات طالبان در افغانستان را تغییر دادند

فداحسین مالکی درپاسخ به این سوال که غلبه جبهه تندروی طالبان بر گروه معتدل آنان چه تأثیری در تصمیمات ایران در قبال آنان داشته است گفت: (طالبان) خیلی از افرادی که باید استفاده می‌کردند استفاده نشد و علتش نیز این بود که در همان روز‌های اول یک سری افراد و جریاناتی وارد افغانستان و کابل شدند که نظریات طالبان را تغییر داد مثلا در همان هفته اول مشخص شد که عواملی از القاعده وجود دارند و شبکه حقانی بیشتر اعمال حاکمیت کردند وحتی برخی سیاست‌مداران طالبان هم به حاشیه رانده شدند. این‌ها حکایت از آن داشت که یک اجماعی در میان طالبان وجود ندارد. حتی کسانی که با جمهوری اسلامی ایران هم ارتباطاتی داشتند هم در حاشیه قرار گرفتند.

شیطنت برخی کشور‌ها در مرز ایران و افغانستان را رصد می‌کنیم

این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در پاسخ به این‌که استقرار عوامل داعش و نیرو‌های به جای مانده از گروهک عبدالمالک ریگی در مرز‌های بین ایران و افغانستان آیا موجب احساس خطر نمی‌شود و آیا این احساس را در پی ندارد که عوامل داعش بسیار موذیانه در حال محاصره مرز‌های ایران هستند، گفت: اتفاقا این تحرکات نامحسوس نیست بلکه علنی‌تر و مشخص است و ما شواهدی داریم که القاعده و داعش در مرز‌های ما تحرکاتی دارند و نیرو‌های امنیتی ما آن‌ها را رصد می‌کنند و متوجه شیطنت‌های برخی کشور‌ها در این مناطق هستیم و در سراسر مرز‌ها تصمیمات خوبی گرفته شده است. به طالبان نیز در رابطه با دو موضوع پیام داده شده است؛ یکی همین موضوع و دیگری حق آبه هیرمند که طالبان باید واقعیت‌ها را بپذیرد و ایران مشکلات جدی در سیستان دارد که آب باید حتما جاری شود. برای ارتباط تجاری نیز اعلام آمادگی کرده‌ایم، ولی مشکلات اقتصادی و پولی متعددی در افغانستان وجود دارد.

وضعیت حق آبه سیستان تغییری نکرده و آب به این سمت نیامده است

وی افزود: ما به دنبال این هستیم که مسائل افغانستان به صورت مسالمت‌آمیز پی‌گیری شود و ایران تأکید دارد که کشور‌های همسایه و منطقه به دنبال کردن حفظ منافع و یا شیطنتی نباشند که بحران را بیشتر کند. کشور‌هایی مانند عربستان و ترکیه و حتی خود امریکا هم اگر خواب‌هایی می‌بینند باید خیلی مراقب باشند که اتفاق خاصی را رقم نزنند.

بیشتر بخوانید: احمد مسعود در تقاطع تاریخ و اسطوره

مالکی در رابطه با سیاست آب‌رسانی از جانب طالبان و افغانستان به سمت ایران نیز گفت: چنین چیزی اصلا صحت ندارد و من لحظه به لحظه رصد و بررسی می‌کنم، چون مسأله مربوط به حوزه نمایندگی‌ام است. با طالبان صحبت شده که درباره حق‌آبه سیستان باید توجه ویژه‌ای داشته باشند و به معاهده بین‌المللی در این رابطه پایبند باشند. قرار بر این است که زمینه سفر وزیر نیرو به کابل فراهم شود تا این موضوع نیز تعیین تکلیف گردد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا ایران اولین کشوری خواهد بود که طالبان را به رسمیت می‌شناسد نیز گفت: می‌توانم صراحتا بگویم نه.

منافع ملی ایران در گرو منافع ملت افغانستان است

نماینده مردم سیستان درباره وضعیت مهاجرین گفت: اوضاع مردم در افغانستان بسیار بد است و این موجب مهاجرت آنان به سمت مرز کشور‌های مختلف شده است. طالبان باید با اقدامات صحیح اطمینان خاطری به مردم بدهند تا آنان نیز به کشور خود بازگردند یا به آنان اجازه خروج قانونی از کشور به سمت هر مقصد دل‌خواهی را بدهند.
وی در پایان تأکید کرد: منافع ملی کشور ایران به منافع ملت افغانستان گره خورده است.

وقایع روز