تاریخ انتشار: ۰۸:۳۷ - ۱۸ اسفند ۱۴۰۰

۵ دلیل برای دلخوش نبودن به دستمزد ۱۴۰۱

با توجه به تورم بیش از ۴۲ درصدی و البته کاهش قدرت خرید کارگران در سال جاری، عمده انتظارات جامعه کارگری، افزایش میزان حداقل دستمزد بیش از تورم و خط فقر ۹ میلیون تومانی است. اما دلایل زیادی وجود دارد که این احتمال را کمرنگ‌تر می‌کند.

۵ دلیل برای دلخوش نبودن به دستمزد ۱۴۰۱

اقتصاد۲۴- چانه‌زنی بر سر تعیین حداقل دستمزد قانونی در سال ۱۴۰۱ که به روال همیشگی در یک جلسه سه‌جانبه با حضور نمایندگان کارفرمایان، تشکل‌های کارگری (عمدتا غیرمستقل) و دولت در درون شورای عالی کار جریان دارد، به روز‌های حساس خود رسیده است. چنانکه، جلسه شامگاه دوشنبه گذشته این شورا نیز بی‌نتیجه تمام شده و قرار است امشب در این باره باز هم طرفین به بحث و بررسی بپردازند. اما شاید از شواهد بتوان حدس زد که فرجام این «چانه‌زنی»‌ها در نهایت به سود جامعه کارگری نباشد و البته کارفرمایان را نیز راضی نکند. با توجه به تورم بیش از ۴۲ درصدی و البته کاهش قدرت خرید کارگران در سال جاری، عمده انتظارات جامعه کارگری، افزایش میزان حداقل دستمزد بیش از تورم و خط فقر ۹ میلیون تومانی است. اما دلایل زیادی وجود دارد که این احتمال را کمرنگ‌تر می‌کند. در این گزارش سناریو‌هایی که پیرامون این موضوع وجود دارد را بررسی می‌کنیم.

دلیل اول: مخالفت جامعه کارفرمایی

ماده چهل‌ویکم قانون کار می‌گوید که در تعیین حداقل دستمزد باید دو عامل در نظر گرفته شود: نرخ تورم و هزینه زندگی یک خانوار برای حداقل معیشت که به عنوان «سبد معیشت» نام می‌گیرد. در بهمن امسال و در شرایطی که میانگین نرخ تورم کشور ۴۱.۴درصد بوده، دهک چهارم - یعنی دهک عمدتا در قشر کارگری- تورم ۴۲.۵درصدی را تجربه کرده و این رقم حاصل افزایش ۵۳.۸درصدی تورم خوراکی‌ها و رشد ۳۳.۷درصدی تورم کالا‌های غیرخوراکی و خدمات بوده است. به‌واسطه تورم ۵۳.۸درصد خوراکی‌ها که بیش از یک‌سوم هزینه معیشت کارگران را شامل می‌شود، رقم حداقل دستمزد در سال آینده، باید بیش از این عدد باشد؛ چیزی که قطعا هیچ کارفرمایی زیر بار آن نخواهد رفت. پس دلیل اول این است که جامعه کارفرمایی به دلیل افزایش هزینه‌های بخش تولید، با افزایش ۶۰ درصدی دستمزد در سال آینده مخالفت خواهد کرد.

دلیل دوم: اقتصاد دولتی و جامعه کارفرمایی

بخش عمده‌ای از صنایع بزرگ و بنگاه‌های پیشران تولید ناخالص داخلی به صورت سهامی عام یا خصولتی اداره می‌شوند. دولت در این بنگاه‌ها همچنان تصمیم‌گیرنده بزرگ است و اصلا تشکیلاتی به نام شورای عالی کار که تعیین‌کننده حداقل دستمزد سالانه است، زیر نظر وزارت کار- یعنی یک دستگاه دولتی- فعالیت می‌کند. شرکت‌ها و بنگاه‌های دولتی برای پایین آوردن هزینه‌های خود، اولین و دم‌دستی‌ترین متغیر را انتخاب می‌کنند و آن هزینه نیروی انسانی است. بخش بزرگی از تعدیل‌ها و بازنشستگی‌های پیش از موعد یا حتی مرخصی‌های اجباری در همین قالب اجرا می‌شود. بنابراین با توجه به اینکه نمایندگان کارفرمایی- بخوانید دولت و بنگاه‌های خصولتی- همواره در جلسات تعیین مزد، دست بالا را در چانه‌زنی دارند؛ نمی‌توان امیدوار بود که انتظارات جامعه کارگری را برآورده سازند.

دلیل سوم: تجربه گذشته

در سال گذشته، حداقل دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۰ با یک افزایش ۳۹ در صدی نسبت به دستمزد سال ۹۹ به دو میلیون و ۶۵۵ هزار تومان رسید. برای کارگری با یک فرزند، مجموع دریافتی ماهانه (با در نظر گرفتن دستمزد، بن، حق مسکن، سنوات و حق اولاد) این رقم به چهار میلیون و ۱۹۰ هزار تومان می‌رسید که ۴۲ درصد بیشتر از سال ۹۹ بود. اما رقمی که نمایندگان کارگری در آغاز جلسات تعیین مزد به دنبال آن بودند خیلی بیشتر از این عدد‌ها بود. در واقع در فرآیند چانه‌زنی بر تعیین حداقل دستمزد، نمایندگان کارفرمایی با داشتن دست بالا، توانستند نظرات خود را به کرسی بنشانند. نکته دیگر اینکه، به هنگام تعیین دستمزد سال ۱۴۰۰، بسیاری از نمایندگان کارگری در گفتگو‌های خود با رسانه‌ها به صورت سلبی از این موضوع گفتند که «باید» دستمزد هر ۶ ماه یا ۳ ماه مورد بازنگری قرار گیرد. چون تورم اول سال با تورم وسط سال تفاوت دارد و قطعا افزایش پیدا می‌کند. اما نه‌تن‌ها این «باید» به مرحله عمل نرسید؛ بلکه همین الان به دلیل جریان بدون توقف تورم و کاهش ارزش ریال در یک سال گذشته، حداقل حقوق کارگران در مقیاس دلاری، با کشور‌های آفریقایی قابل مقایسه است بنابراین می‌توان گفت چنین تجربه‌ای که سال‌های سال است در حال تکرار بوده و متوقف نیز نشده، در سال آینده نیز ادامه پیدا کند.


بیشتر بخوانید: ۱۴ درصد همه سهم زنان ایرانی از مشارکت اقتصادی/ چرا سهم مردان در مدیریت و دستمزد بیشتر از زنان است؟


دلیل چهارم: خط فقر خیلی بالاست

در مذاکرات مزدی، اصل اول حفظ قدرت خرید دستمزد است و در اغلب موارد، افزایشی روی قدرت خرید واقعی مزد انجام نمی‌شود. امسال هم رقم سبد معیشت نزدیک به ۹ میلیون تومان تعیین شده و به عبارتی، نمایندگان کارگری معتقدند که این رقم، «خط فقر» است و رقم دستمزد باید بالاتر از این رقم باشد؛ اتفاقی که خیلی بعید است. یعنی واقعا چه کسی حاضر است تضمین بدهد که نمایندگان کارفرمایی و دولت در جلسات تعیین دستمزد به حداقل دستمزد ۱۰ میلیون تومان راضی شوند؟ بنابراین شکاف میان خط فقر و دستمزد همچنان در سال آینده وجود خواهد داشت و چه بسا با رشد دوباره تورم - به دلیل افزایش هزینه‌های خوراکی بعد از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی- این شکاف عمیق‌تر هم بشود.

دلیل پنجم: زمزمه مزد منطقه‌ای

در یکی از عجیب‌ترین تصمیم‌ها، قرار است دستمزد منطقه‌ای به صورت پایلوت در چند جای کشور به اجرا گذاشته شود و نکته جالب اینکه نمایندگان کارگری نیز با این موضوع موافقند. البته که نمایندگان کارفرمایی از اول هم موافقت خود را با این شیوه پرداخت اعلام کرده‌اند. یعنی مزد کارگر به توافق کارگر با کارفرما منوط و از شمول قانون کار خارج شود. توجیه این نحوه پرداخت دستمزد نیز یکسان نبودن تورم در استان‌ها و ناترازی در هزینه‌های بنگاه‌های بزرگ و بنگاه‌های کوچک است و طرفین به این نتیجه رسیده‌اند که نباید تمام کارگران را به یک دید نگاه کرد. این اتفاق در حالی با استقبال دو طرف کارگری و کارفرمایی مواجه شده که می‌تواند بدترین خبر برای تشکل‌های کارگری باشد. مطابق گفته‌های علی اصلانی، عضو کانون عالی شورای کار در سال ۹۹ نزدیک به ۱۰ میلیون نفر کارگر زیرزمینی وجود داشته است. کارگر‌هایی که هیچکس بر حقوق آن‌ها نظارت نمی‌کند و همه‌شان از حداقل مزد تعیین‌شده هم حقوق کمتری می‌گیرند. بعضی‌ها ماهانه ۷۰۰ یا ۸۰۰ هزار توان دستمزد دارند. مزد منطقه‌ای تیر خلاصی است بر این کارگران که در کارگاه‌هایی بدون بیمه و با حداقل دستمزد به «بهانه منطقه‌ای» بودن، فعالیت کنند. اگر این حرف‌ها مبنا قرار گیرد، ۱۰ میلیون کارگر ایرانی اصولا زیر پوشش قانون کار نیستند و شماری از آن‌ها ماهانه کمتر از ۳۰ دلار حقوق می‌گیرند و مزد منطقه‌ای می‌تواند این رقم را حتی کمتر هم بکند.

منبع: اعتمادآنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت گوشت گوسفند، گوساله و مرغ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱ تیر ۱۴۰۳ + جدول

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت خودرو‌های پارس خودرو امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

عکس/ احمدی‌نژاد با خاتمی هم سفره شد!

فیلم/ جهانگیری: با کسانی روبه رو هستیم که با توهم زندگی می‌کنند

شرط هواداران برای بازگشت بیرانوند

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱ تیر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱ تیر ۱۴۰۳ + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز جمعه ۱ تیر ۱۴۰۳ + جدول

عکس‌های وایرال شده از استایل تازه مرجانه گلچین

رونمایی از بمب پرسپولیسی‌ها برای جانشینی بیرانوند

عکس های خانوادگی مصطفی پورمحمدی وایرال شد

عکس/ بابک زنجانی هم به جمع تخریب‌گران پزشکیان پیوست

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

بوی تحریم‌های تازه می‌آید، جلیلی با دو قفل تازه آمده است؟/ پزشکیان به تریبون افراد خاموش جامعه تبدیل شده است/ قالیباف به دنبال حاشیه امن در دعوای بین کاندیداها

فیلم/سخنرانی پرشور ظریف در کاشان و حمله تندرو‌ها

فیلم/ پزشکیان: کاری کردیم مردم مرز نشین با لیسانس و فوق لیسانس و دکترا کولبری کنند

حکم اعدام ‎توماج صالحی نقض شد

فیلم پر بازدید از فارغ التحصیلی دانشجویان دانشگاه طبس

وعده‌های بعید انتخاباتی، این قسمت؛ واردات خودرو!

احتمال جدایی مهدی ترابی از پرسپولیس

انتخاب اول نکونام برای دروازه استقلال

گزارش بورس امروز شنبه ۲ تیرماه ۱۴۰۳

بیرانوند دوباره به پرسپولیس برمی‌گردد؟

اعلام زمان بعدی حراج سکه

فیلم/ واکنش کودک خردسال در غزه هنگام شنیدن صدای گلوله

پشت پرده ماجرای دست راست زاکانی + عکس

فیلم/استقبال گرم مردم کردستان از مسعود پزشکیان

آشنایی با موزه سینما در تهران

عکس قدیمی از دورهمی احمدی نژاد با دوستانش در خوابگاه

مقصد گل‌محمدی و بیرانوند یکی شد!؟

وضعیت ستاره‌های پرسپولیس برای فصل آینده

بیانیه تازه نهضت آزادی در حمایت از مسعود پزشکیان

برای بازار مسکن هم فرق می‌کند که «کی رئیس جمهور بشه»

پشت پرده اجرای حکم چند فعال رسانه ایی در اوج مبارزات انتخاباتی

لیموزین اوروس؛ لوکس‌ترین خودرویی که پوتین به رهبره کره شمالی هدیه داد + عکس

فیلم/صحبت های مسعود پزشکیان به زبان کردی با مردم سنندج

زمان برگزاری حراج بعدی شمش طلا اعلام شد

فیلم/رهبر انقلاب: قضات به سراغ مبانی حقوق بشری غربی نروند

تحصن جمعی از کارگران اخراجی صنعت فولاد ایران در مقابل مجلس

آشنایی با موزه زیستی پردیسان

احضار ۴ نفر به دلیل دستکاری در نظرسنجی‌های انتخاباتی

اظهارات جنجالی حسین الله کرم علیه پزشکیان و قالیباف

عکس/ قمی ها به ستاد انتخاباتی پزشکیان رحم نکردند!

فیلم/ توصیه انتخاباتی رهبر انقلاب در دیدار مسئولان دستگاه قضا

دیدار مسئولان دستگاه قضا با رهبر انقلاب

دستور فروش فوری اموال کوروش کمپانی

ظریف: سردار سلیمانی گفت جلیلی رئیس‌جمهور شود من یک روز نمی‌مانم

حسین شریعتمداری به پزشکیان، نهج البلاغه یاد داد!

همگام با شروع فصل نقل و انتقالات و انتخابات؛ خانه‌به‌دوشان کابوس اجاره‌بها می‌بینند

عکس/مسعود پزشکیان بر مزار شهدای هواپیمای اوکراین

چرا نام حسن روحانی برای تندروها کابوس است؟

اعطای تسهیلات ۴۰ میلیارد ریالی به داروخانه‌ها از سوی بانک رفاه کارگران

مهران غفوریان و جواد عزتی در پشت صحنه زخم کاری + عکس

‌وعده‌های عجیب نامزد‌ها بدون توجه به تبعات پول‌پاشی

۵ پرسش محیط زیستی از نامزد‌های انتخاباتی؛ از تغییراقلیم، مساله آب، فرونشست زمین تا آلودگی هوا و انقراض و کاهش تنوع‌زیستی

جزئیاتی جدید دلایل آتش سوزی در بیمارستان قائم

زاگرس در آتش؛ ۹۵ درصد آتش سوزی‌ها با عامل انسانی

فیلم/سخنرانی جنجالی محمد جواد ظریف در کاشان

آغاز واریز مابه‌التفاوت حقوق فروردین‌ماه بازنشستگان+جدول

شیخ اطلاعات؛ نگاهی به کارنامه و سابقه وزیر اسبق کشور و دادگستری/ مصطفی پورمحمدی کیست؟

حال و روز درختان پارک جنگلی چیتگر

پشت پرده وعده پرداخت یارانه توسط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری

کارگران همچنان منتظر طرح ساماندهی!