چه شد که عربستان تن به آتش بس در یمن داد؟

اقتصاد۲۴- بعد از پیشنهاد رئیس شورای عالی یمن مبنی بر آتش بس در این کشور، عربستان سعودی اعلام‌کرد که بنابر درخواست رئیس شورای همکاری خلیج فارس؟! این آتش بس را پذیرفته است. این در حالی است که این شورا فعلا محلی از اعراب ندارد و فعالیت خاصی ندارد.

اما آنچه منجر به پذیرش این آتش بس از سوی عربستان سعودی شد، دلایل ذیل است:

۱. شرایط میدانی

عربستان به سه دلیل در عرصه میدانی موفق نبوده و نتوانسته دستاوردی کسب کند:

الف) شرایط میدانی در یمن به ویژه بعد از حملات نیرو‌های یمنی به مناطق مهم عربستان سعودی منجر به این شده که ریاض تن به این آتش بس دهد. البته شرایط میدانی از چندسال گذشته و بعد از درگیری‌ها در الحدیده و به ویژه بعد از عملیات آزادسازی مارب به ضرر ائتلاف عربی و سعودی‌ها بوده است.

در این میان عربستان تلاش کرد با ورود برخی کشور‌های اروپایی صحنه را به سود خود تغییر دهد، اما در عمل مشاهده شد که توفیق چندانی به دست نیاورده است. هرچند این کشور‌ها از ۸ سال پیش همواره پشتیبان عربستان سعودی بوده اند.

ب) از سوی دیگر عربستان سعودی با ایجاد جبهه‌های مختلف از سمت شرق و غرب یمن مترصد رسیدن به صنعا بود که در همه‌ی این موارد نیز ناکام ماند. ناکامی اخیر آن‌ها در جبهه حجه بود که نتوانستند دستاورد نظامی در آن کسب کنند.

ج) اختلافات عربستان با امارات در حوزه نظامی طی یک سال گذشته به حدبالایی رسیده بود. به گونه‌ای که در برخی موارد بین نیرو‌های وابسته به امارات و نیرو‌های منصورهادی در عدن درگیری‌های شدیدی صورت گرفت.

۲. شرایط نظامی

منظور از شرایط نظامی، شرایط نظامی عربستان سعودی و به ویژه هزینه‌هایی است که این کشور متحمل شده است. براساس گزارش‌های غیر رسمی عربستان سعودی چیزی بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار در طول جنگ یمن هزینه کرده است که این پول با بودجه ۱۸ ساله کشوری همانند اردن برابری می‌کند. این هزینه‌ها بیشتر صرف خرید سلاح از کشور‌های اروپایی و به ویژه از آمریکا، انگلیس و آلمان شده است.

۳. شرایط منطقه‌ای

عربستان سعودی خود را به عنوان یکی از قدرت‌های منطقه‌ای می‌داند و جنگ یمن تاحدود زیادی این گزاره را در ذهن برخی کشور‌های غربی منطقه تضعیف کرده است. رقبای عربی عربستان به ویژه قطر با سیاست بی طرفی در قبال بحران‌های به وجود آمده طی چند سال گذشته جایگاه و نفوذ منطقه‌ای خود را افزایش داده اند. این شرایط برای عربستان قابل قبول نیست و باید تغییر موازنه آی در مسائل منطقه‌ای ایجاد کند. تنها عاملی که در شرایط فعلی نیز می‌تواند این موازنه را ایجاد کند، جنگ یمن است.

بیشتر بخوانید: وزارت خارجه اصرار دارد اسم ایران را کنار تحریم‌های روسیه قرار بدهد

۴. واقع بینی

عربستان سعودی از سال‌های گذشته به دنبال خروج از بحران یمن بود. اما خروج با دستاورد. از نظر سعودی‌ها خروج از یمن نباید منجر به قدرت گرفتن انصارالله و تبدیل شدن به بازیگر اصلی در داخل یمن شود. به همین دلیل به بهانه‌های مختلفی انصارالله را در لیست تحریمی قرار داد یا از طریق همراهی آمریکا این جنبش را تروریستی معرفی کرد. البته تلاش‌های عربستان به اینجا ختم نشد و در همان اوایل جنگ یمن با تصویب قطعنامه ۲۲۱۶ مترصد خارج نگه داشتن انصارالله از میان بازیگران اصلی در داخل یمن بود.

اکنون عربستان به این واقعیت رسیده که انصارالله بازیگر اصلی در داخل یمن است و اتخاذ هر شرطی نیازمند همراهی و همکاری این جنبش است. نمونه بارز آن اعلام آتش بس کنونی است که پیشنهاد انصارالله بوده است.

ارزیابی نهایی

اعلام این آتش بس برای انصارالله و یمنی‌ها بعد از ۸ سال یک پیروزی بزرگ است. هرچند آتش بس‌های قبلی سعودی‌ها پایبند به آن نبودند و ممکن است در این آتش بس تیز همین روند را دنبال کنند، اما قبول این آتش بس و شرایط انصارالله می‌تواند زمینه کسب دستاورد‌های بیشتر برای یمنی‌ها به ویژه در عرصه سیاسی باشد.