ایران در زمین بازی دو شرور؛ روسیه و آمریکا

اقتصاد۲۴- همزمان با آخرین گام‌های مذاکرات وین برای احیای برجام بین ایران و قدرت‌های جهانی و به رغم ابراز خوش بینی دو طرف اصلی، یعنی ایران و آمریکا، درباره امکان امضا شدن نسخه جدیدی از این توافق، تحولات جدیدی بروز کرده که ممکن است این فضا را تغییر دهد و اوضاع را به سمتی ببرد که مانع برداشتن گام نهایی شود. خودداری آمریکا از خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی به علت مخالفت‌های داخلی و مخالفت طرف‌های منطقه‌ای متحد واشنگتن که این اقدام را عامل گسترش آنچه نقش مخرب ایران در منطقه توصیف می‌کنند، می‌دانند، یکی از این موانع است.
سخنان حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران درباره نرمش نشان دادن فرماندهان سپاه پاسداران که از حمایت خود از امضای توافق در وین بخاطر حفظ منافع مردم حتی اگر سپاه از فهرست تروریسم خارج نشود سخن گفته اند، نشان دهنده وجود اختلاف در محافل سهیم در اتخاذ تصمیمات راهبردی در نظام ایران یا دست کم تقسیم نقش‌ها بین اعضای این محافل است.
حتی اگر نظام ایران و تیم مذاکره کننده این کشور در وین بتوانند معضل تحریم‌های سپاه پاسداران را در مقابل دریافت تضمین‌هایی در خصوص ساز و کار لغو تحریم‌ها و پایبندی آمریکا به اجرای آن در آینده و خارج نشدن مجدد از توافق هسته‌ای حل کنند، باز هم مشکل جدیدی در مسیر نهایی شدن توافق وجود دارد که واشنگتن عامل آن نیست بلکه عامل آن، متحد راهبردی ایران یعنی روسیه است. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنرانی اخیر خود در این اتحادیه فاش کرد روس‌ها خواستار لغو نشدن تحریم‌ها علیه بخش نفت ایران در توافق جدید هسته‌ای شده اند!
افشاگری غیرمنتظره بورل در شرایطی صورت گرفت که تهران تقریبا موفق شده بود مین کار گذاشته شده توسط سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه را در مسیر دستیابی به توافق جدید تا حدودی خنثی کند. لاوروف در لحظه‌ای دشوار، خواستار دریافت تضمین مکتوب از آمریکا شد تا روابط تجاری و اقتصادی روسیه با ایران تحت تاثیر تحریم‌های غرب علیه روسیه به علت جنگ در اوکراین قرار نگیرد. افشاگری بورل، سرنوشت توافق هسته‌ای را با ابهام مواجه می‌کند و دوباره ماهیت موضع مسکو در مذاکرات هسته‌ای و میزان پایبندی آن به حمایت از تهران در تلاش برای احیای برجام و خروج از تحریم‌های آمریکا را زیر سئوال می‌برد.

بیشتر بخوانید: آمریکا: گزارش‌ها درباره آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران صحت ندارند

نشانه‌های اولیه در خصوص امکان دستیابی روسیه و اوکراین به توافق بر سر پایان دادن به جنگ، نگرانی‌های ایران را در خصوص احتمال حرکت مسکو در جهت مانع تراشی در مسیر دستیابی به توافق هسته‌ای و استفاده از آن به عنوان برگه‌ای برای باج خواهی از کشور‌های غربی در مذاکرات بر سر تحریم‌هایی که علیه روسیه اعمال کرده اند، تشدید کرده است. این اقدام روسیه احتمالا موجب خواهد شد واشنگتن فشار بیشتری بر تهران وارد کند تا تصمیم نهایی خود را بگیرد و از برخی شروط خود دست بردارد.
نیاز ایران به دستیابی به توافق که موجب کاهش تنش با واشنگتن در این شرایط حساس شود، با توجه به تحرکات سیاسی و اقتصادی و امنیتی اخیر در منطقه با محوریت اسرائیل و برخی کشور‌های عربی، افزایش یافته است. نشست سه جانبه سران مصر و امارات و اسرائیل در شرم الشیخ و نشست وزیران امور خارجه آمریکا، اسرائیل، امارات، مغرب، بحرین و مصر در نقب که ایران آن را مقدمه تشکیل ناتو عربی – اسرائیلی برای مقابله با ایران و دستاورد‌های این کشور از احیای برجام و تفاهم با واشنگتن می‌داند، بخشی از این تحرکات است. نگرانی ایران در این زمینه موجب شد فرماندهان سپاه پاسداران از نابودی پایتخت‌های این کشور‌ها در صورتی که به دنبال تغییر معادلات منطقه‌ای به زیان منافع ایران باشند، سخن بگویند.

منبع: ایندیپندنت عربی /دیپلماسی ایرانی