سقوط و ضرر همگانی از اختلال و فیلترینگ اینترنت

اقتصاد۲۴- با ادامه محدودیت‌های اینترنت و فیلترینگ واتس‌اپ و اینستاگرام، درآمد شرکت پست هم تا یک سوم کاهش پیدا کرد. این در حالی است که وزیر کشور محدودیت‌های اینترنت را منوط به پایان یافتن ناآرامی‌ها دانسته و وزیر ارتباطات در پاسخ به سرنوشت فیلترینگ از خود رفع مسئولیت کرده است. در هفته‌های اخیر گزارش‌های متعددی از ضرر کسب و کار‌ها به دلیل اختلال اینترنت و فیلترینگ سنگین پلتفرم‌های خارجی منتشر شده است. این گزارش‌ها از ضرر ۴۰۰ هزار کسب و کار اینترنتی به استناد گزارش سالانه تجارت الکترونیک ایران گرفته تا ضربه سنگین فیلترینگ دو پلتفرم پرطرفدار اینستاگرام و واتس‌اپ به حداقل ۱۳۳ درصد از کسب و کار‌های حاضر در این بستر حکایت دارد. این اخبار حاکی از این است که ضرر و زیان محدودیت‌های اینترنت در همه بخش‌های فعالیت اقتصادی به طور جدی در جریان است. از طرفی با احتمال فیلترینگ دائمی، ظاهراً برنامه‌هایی برای ایجاد پلتفرمی ملی و کوچاندن کاربران به پیام‌رسا‌ن‌های داخلی در میان است.

در تازه‌ترین گزارش سازمان نظام صنفی و رایانه‌ای تهران بر اساس نظرسنجی از ۱۰۴ شرکت که تقریباً نیمی از آن‌ها بیش از ۵۰۰ نفر کارمند دارند، نشان داده است که بیش از ۴۱ درصد شرکت‌ها با ادامه یافتن محدودیت‌های اینترنت، بین ۲۵ تا ۵۰ درصد یا به بیان دیگر نزدیک به نیمی از درآمد خود از پنجره فروش را از دست داده‌اند. تازه این تمام ماجرا نیست. ۵۳ درصــد از شرکت‌ها، روزانــه ۵۰ میلیــون تومان، ۲۱ درصد آن‌ها ۵۰ تــا ۱۰۰ میلیون تومان و حدود ۱۸ درصد فعالان اقتصادی، بیــن ۱۰۰ تــا ۵۰۰ میلیون تومان و قریــب بــه ۸ درصد کسب و کار‌ها نیز روزانه بیش از ۵۰۰ میلیون تومان خســارت می‌بیننــد.

وقتی وضعیت شرکت‌ها با تمام امکانات این است، تصور کنید چه اوضاعی با قطع دسترسی به پلتفرم اینستاگرام برای کسب و کار‌های روستایی پیش آمده است. «پیام ما» در گزارشی به وضعیت کسب و کار‌های زنان روستایی که از طریق اینستاگرام روزگار می‌گذراندند، پرداخت. طبق این گزارش مشخص شد که رابطه کاربری بین مشتریان و صاحبان کسب و کار پیچیده‌تر شده است. محدودیت اینترنت برای آن دسته که از راه اینستاگرام یا واتس اپ با مشتریان ارتباط می‌گرفتند، به معنای از دست دادن مشتری و خسارت است. همچنین طبق این گزارش اعمال محدودیت بر پلتفرمی مثل اینستاگرام، کسب و کار بسیاری از زنان روستایی را کساد و بسیاری را بیکار کرده است. همچنین به نقل از خبرگزاری ایلنا فرشاد وکیل‌زاده، رئیس اتحادیه‌های کشوری از کاهش فروش کسب و کار‌های بزرگ به‌طور متوسط حدود ۱۰ تا ۲۰ درصدی و در کسب و کار‌های متوسط و کوچک بین ۴۰ تا ۷۰ درصدی اشاره کرد. او همچنین به دامن‌گیری این زیان برای کسب و کار‌های سنتی و بازار‌های حقیقی نیز اشاره کرد.

تجمع اختلالات بر پیکر فعالیت اقتصادی

هر چند تصور می‌شود همه مشکل فیلترینگ و محدودیت دسترسی به اینترنت، ایجاد مشکل در بخش فروش است، اما سازمان نصر تهران در گزارش از ۱۰۴ شرکت کننده نظرسنجی خود به ۱۰ مشکل زیرساختی نیز اشاره می‌کند. طبق این گزارش، ۸۹.۲ درصد از شرکت‌ها به طور روزانه به دلیل محدودیت استفاده از ابزار‌های ارتباطی با مشتریان به سختی افتاده‌اند. همچنین نزدیک به ۷۶.۹ درصد از شرکت‌ها، فروش یا درآمد مستقیم خود را به دلیل اختلال در کانال‌های فروش از دست داده‌اند.

بیشتر بخوانید: نگاهی به شرایط اقتصاد ایران در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ / آیا بحران اقتصادی عامل هم افزایی بحران‌های سیاسی و اجتماعی در کشور است؟

به علاوه ۷۵.۹ درصد آن‌ها فروش یا درآمد خود را به دلیل اختلال در استفاده از ابزار‌های بازاریابی دیجیتال از دست داده‌اند. سپس به ترتیب اختلال ابزار‌های طراحی محصول، کندی در سیستم دورکاری، اختلال در ارتباط با موسسات غیر ایرانی، اختلال در تعامل با پیمانکاران، اختلال در سامانه‌ها داخلی، اختلال در ابزار‌های ارتباط داخلی درون سازمانی و در نهایت اختلال در تعامل با موسسات پژوهشی از جمله دیگر هزینه‌هایی‌ست که برای فعالان اقتصادی بریده شده است.

اینستاگرام و واتس‌اپ به سرنوشت تلگرام و توییتر دچار می‌شوند؟

صاحبان کسب و کار در میدان رقابت بین پلتفرم‌های داخلی و خارجی به اینستاگرام و واتس‌اپ، تمایل نشان داده‌اند. اما مسئولان کشور به طور مداوم برای کسب و کار‌هایی که به هشدار‌های قبلی احتمال افزایش فیلترینگ و اختلال اینترنت توجه نکرده‌اند؛ تاسف می‌خورند. وزیر ارتباطات هم خود را مسئول ذی‌صلاح در حوزه مدیریت اینترنت و مشخصاً رفع محدودیت‌های اخیر فضای مجازی نمی‌داند. با وجود اینکه پیش از این در دو هفته اخیر، فیلترینگ اینستاگرام بنا بود موقتی باشد، حالا زمزمه‌هایی از دائمی شدن این وضعیت می‌آید. زمزمه‌هایی که حالا با حرف اخیر زارع پور درباره اینستاگرام دارد شکلی از واقعیت می‌گیرد. حرفی که اینستاگرام را عامل ناآرامی‌های کشور می‌داند و از تجدید نظر در سیاست‌ها درباره این پلتفرم‌ها حکایت دارد. البته هنوز موضع‌گیری رسمی از دائمی شدن فیلترینگ اعلام نشده، اما نور امید فعالان برای رفع فیلتر با ادامه این وضعیت دارد کم جان‌تر می‌شود.

رویای ایجاد پلتفرم ملی با هدف کوچاندن کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی

به نظر می‌آید با کوچ کاربران به پلتفرم‌های داخلی صورت مسئله فیلترینگ پاک می‌شود و دیگر مشکلی نیست. خبرگزاری مهر ظهر روز یکشنبه خبری از محفل هم‌افزایی فعالان فضای مجازی پاک (مهافمپ) با عنوان «یکپارچه سازی تبادل پیام بین پیام‌رسان‌ها» منتشر کرد. خبری که از نشستی با حضور مدیرعامل یکی از پیام‌رسان‌های بومی و مدیرکل پایش، ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات ایران می‌گفت. ظاهراً این نشست به پروژه‌ای که رویای پلتفرم یکپارچه ملی را در سر می‌پروراند، می‌پردازد.

پروژه‌ای که بنا دارد امکان ارسال پیام بین پیام‌رسان‌ها داخلی با راه‌اندازی مرکز تبادل پیام بین پیام‌رسان‌های داخلی فراهم کند. مدیر عامل یکی از پیام‌رسان‎‌های بومی حاضر در این جلسه، از همکاری با هیأت وزارت ارتباطات به روسیه برای این طرح گفت و دستاورد‌های توسعه این سیستم را استقبال دو پیام‌رسان روسی دانست. به گفته مهدی مظفری، مدیرکل پایش، ممیزی و نظارت سازمان فناوری اطلاعات ایران؛ این سیستم را ارزش افزوده برای پیام‌رسان‎های داخلی در برابر پیام‌رسان‌های خارجی معرفی کرد. به گفته این مسئول این طرح ۶ ماه دیگر بر بستر پیام رسان‌ها اجرایی می‌شود. اجرایی شدن این طرح رویای پلتفرم یکپارچه ملی را محقق می‌سازد.

منبع: پیام ما