اقتصاد ۲۴، سعید شمس: «مهار تورم و افزایش تولید» شعاری بود که توسط رهبر انقلاب برای ۱۴۰۲ نامگذاری شد تا بلکه ارگانها و نهادهای حاکمیتی همه تلاش شان را برای این دو امر مهم به کار بگیرند. اما آیا تصمیم سازی و نوع مدیریتی که در حال حاضر جاری و ساری است، با این دو هدف مهم همخوان هستند و سازگاری دارند؟
بهمن آرمان در گفتگو با اقتصاد ۲۴ در این رابطه اظهار داشت: مقام رهبری سال جدید را سال «مهار تورم، رشد تولید» نامگذاری کردند. اما در عمل آنچه که صورت میگیرد، عکس این مهم را نشان میدهد، به طوریکه تحقق شعار سال را امری غیرممکن کرده است. نمونه اش هم مدیریت دولتی در دو صنعت کلیدی پیشران است. در طول سالهای تحریم عملاً دیدم، شرکتهای پتروشیمی توانستند با درآمدهای حاصل از صادراتشان که مشمول تحریمها نبودند، کسری درآمد ارزی ناشی از تحریم را جبران کنند. اما در بودجه سال جاری دولت برای تامین منابع مالی مورد نیاز خودش دست به کارهایی زد که عملاً هم موجب تورم میشوند و هم اینکه صادرات را غیرممکن میکنند.
این تحلیلگر اقتصادی در ادامه گفت: به طور مثال هزینه انرژی با افزایش قیمت برق و گاز طبیعی برای دو صنعت پتروشیمی و فولاد که تامین کننده ارز کشور هستند، کار را برای این دو صنعت دشوار کرد، به طوری که بر پایه آمارهای موجود که در رسانههای خارجی بازتاب گستردهای داشته است، میزان قیمت گاز طبیعی به عنوان خوراک اولیه واحدهای پتروشیمی سه برابر میانگین نرخی است که در منطقه خلیج فارس قرار دارد که همین مساله شامل صنعت فولاد هم میشود. در حال حاضر با وجود اعتراضهایی که دستگاههای اجرایی داشتند، دولتیها برای تحقق پیام رهبری برای سال جاری هیچ کاری نکرده اند. به طوری که شرکتهای داخلی بالاجبار قیمت فروش داخلی را بیشتر کرده اند که طبیعتاً این روند تورم زا است.
بیشتر بخوانید: همدستی چین و روسیه برای ارزان خریدن نفت ایران/ بازار نفت ایران در تسخیر نرخهای تخفیفی
وی افزود: همچنین از طرف دیگر شاهدیم که افزایش جهانی قیمت گاز طبیعی در ایران و کاهش قیمت گاز طبیعی در جهان فعالیت را برای تولیدکنندگان ایرانی دشوارتر از گذشته کرده است. همچنین باید این را در نظر گرفت که کشورهای حاشیه خلیج فارس ذخایر به مراتب کمتری نسبت به میزان گاز در ایران دارند. به طوری که ما برای صادرات گاز طبیعی به امارات قرارداد کرسنت را داشتیم که بسیار جنجالی شد و همچنان بلاتکلیف است. همچنین در حال مذاکره با عمان برای فروش گاز هستیم. همچنین عراق، کویت و عربستان سعودی بارها برای خرید گاز ابراز تمایل کرده اند، چون بر پایه آخرین مطالعاتی که شرکت نفت بریتانیا (BP) انجام داده است، ذخیره گاز طبیعی ایران بیشتر از روسیه است. حتی آخرین اطلاعات شبکههای اقتصادی انگلیسی زبان نشان میدهد، ذخیره نفت ایران ۸۰۰ میلیارد بشکه است. اما ایران آمار ۱۵۸ میلیارد را اعلام میکند؛ بنابراین در چنین شرایطی دولت به جای اینکه از تولید حمایت و طرفِ عرضه را تقویت کند، هزینه تولید را با تصمیم سازیهای غلط شدیداً بالا برده است که این موجب بالا رفتن نرخ تورم میشود که این در نهایت درآمدهای ارزی در فولاد و پتروشیمی را به طور ملموسی پایین میآورد.
آرمان توضیح داد: همچنین دولت و مجلس اقدامهایی انجام داده اند که هزینه انرژی برای تولید هر تن فولاد خام در ایران به بالای ۲۵ درصد برسد. این در حالی است که این آمار در عربستان که گاز کمتری نسبت به ایران دارد، ۸ درصد بیشتر نیست. همچنین در کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه سیاست حمایت از تولید مبنای تصمیم گیری است، اما در ایران عکس این مهم مشاهده میشود. به طور مثال امروز آماری منتشر شد که تولید لوازم خانگی به میزان قابل توجهی افزایش داشته است. این ادعا در حالی است که صنایع خانگی در ایران عملاً کاری جز مونتاژ انجام نمیدهد؛ یعنی کمپرسور که قلب یخچال، کولر گازی و تلویزیون به شمار میرود و همچنین سایر قطعات الکترونیکی از خارج خریداری میشود و در ایران فقط عملیات مونتاژ آن انجام میشود.
این تحلیلگر اقتصادی در پایان گفت: سیاستهای دولت در تضاد با شعار سال است تا بتوان اینطور گفت، تأکیدات رهبری بی اثر خواهد شد.