آلمان توانست بعد از جنگ تورم را مهار کند ما چرا نتوانیم؟

اقتصاد۲۴- در این روز‌ها که گرانی بیداد می‌کند و هر روز سفره‌های مردم کوچک‌تر می‌شود هر خبر اقتصادی در ارتباط با کاهش قیمت‌ها شاخک‌ها را حساس‌تر می‌کند و رایحه خوش ادامه زیستنی توام با آرامش را به مشام‌ها می‌رساند، حالا چه رسد به خبر مهار تورم، آن هم از نوع افسار گسیخته. خبری امیدوار کننده که نه تنها امید به زندگی را نزد مردم افزایش می‌دهد بلکه بارقه‌های امید را برای جا ماندگان از قطار تولید و اشتغال بارور می‌کند.

اینک رئیس مجلس یازدهم که درسال گذشته علیرغم توصیه کارشناسان اقتصادی به دولت مجوز جراحی اقتصادی و افزایش قیمت‌ها را داد حرف‌های نوید بخش می‌زند و از مهار تورم طی ۵ سال آینده می‌گوید، امری شدنی، اما سخت. اینکه آقای قالیباف با چه تفکرو استفاده از چه ابزاری اینگونه به میدان آمده وبرای محقق شدن حرف خویش چه برنامه‌ای دارد، نمی‌دانیم، ولی آیا در سال آخر دوره یازدهم مجلس می‌تواند مردم را به استمرار حضور وی در دور بعد ترغیب کند و آن‌ها را برای رای دادن به پای صندوق‌ها بکشاند. «خبرآنلاین» در گفتگو با جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس یازدهم مولفه‌های اصلی سخنان قالیباف را مورد بررسی قرار داده که در پی می‌آید.

آقای قالیباف اخیرا از مهار تورم طی ۵ سال آینده گفته اند، آیا ایشان بر اساس طرح و برنامه‌ای از سوی کمیسیون اقتصادی که شما نیز عضو آن هستید چنین امیدی داده اند و یا اینکه ایشان بر مبنای مطالعه برنامه هغتم و گمانه زنی‌های خود چنین موضوع را مطرح کرده اند؟

والا من نمی‌دانم ایشان بر چه مبنایی چنین چیزی را گفته اند، ولی معمولا مشخص است این ناترازی‌هایی که در بودجه وجود دارد و عدم تعادلی که درعرضه کل نسبت به تقاضای کل وجود دارد موجب تورم است که برای ایجاد تعادل باید عوامل موجود این وضعیت و عوامل افزایش هزینه‌های تولیدرا تحت کنترل در آورد، با این روش می‌توان تورم را مهار کرد. درست است که تورم یک پدیده اقتصادی است و در کشورما سال‌ها تداوم پیدا کرده است، ولی در عین حال چیز غیر قابل مهاری نیست. تورم ما نسبت به برخی کشورهااز جمله آلمان بعد از جنگ جهانی بالاتر نیست، ولی این کشور با تصمیمات اقتصادی درست توانست آن را مهار کند، ولی اگر در کشور ما حل نمی‌شود علت این است که ما نمی‌خواهیم.

چرا مگر می‌شود نخواهیم؟ چه کسانی نمی‌خواهند؟

به دلایل مختلف، منفعت و منافع برخی نمایندگان اجازه نمی‌دهد. وقتی بخاطررای درحوزه انتخابیه در دور بعد می‌آییم و هزینه تراشی می‌کنیم، وقتی می‌بینیم که هنوز دولت ارزخود را در اختیار بانک مرکزی قرار نداده و هنوز معامله‌ای انجام نشده و دولت انتظار دارد که بانک مرکزی معادل ریالی آن را پول بدهد و هزینه بکند، این افزایش خارج از مسئولیت بانک مرکزی منجر به افزایش پایه پولی و تورم می‌شود.

بیشتر بخوانید:  آیا با ۸ تا ۱۰ میلیون می‌توان در تهران زندگی کرد؟

وقتی بانک‌های دولتی و خصوصی ما بدون کنترل و نظارت بانک مرکزی می‌آیند و بدهی خود را به بانک مرکزی افزایش می‌دهند و از منابع بانک مرکزی برداشت می‌کنند و پایه پولی را جابجا می‌کنند، طبیعی است که این موضوع منجر به تشدید تورم می‌شود. در بخش افزایش هزینه‌های تولید هم این اتفاق می‌افتد، یعنی ما هزینه‌های تولید را همواره داریم بالا می‌بریم و با این سیستم‌های اداری فشلی که داریم راه را برای کاهش هزینه‌های تولید باز نمی‌کنیم و اصلا به بهره‌وری توجهی نمی‌کنیم درحقیقت طبیعی است که به تورم دامن می‌زنیم. اگر می‌خواهیم مشکل تورم حل شود باید از این کار‌ها پرهیز کرد.

به داستان انتخابات دور بعد نمایندگان اشاره کردید و هزینه تراشی برای دولت، به هرحال هر نماینده‌ای مایل است که در زمان حضور خود در مجلس در حوزه انتخابیه مربوطه وی افتتاحات بیشتری صورت پذیرد و وی برای دور بعد در لیست انتخاباتی مردم حوزه انتخابیه خود قرار بگیرد؟

بله، نماینده علاقه‌مند است که در حوزه انتخابیه خود طرح و پروژه‌های بیشتری افتتاح شود، ولی این پروژه‌ها را می‌تواند هم دولت و هم بخش غیر دولتی انجام دهد. اگر بخش غیر دولتی این پروژه را انجام دهد و از محل منابع و درآمد‌های خود بتواند سود تورمی را برگرداند فشار تورمی ایجاد نمی‌شود. ولی ما می‌خواهیم آزاد راه‌ها را به هزینه دولت درست کنیم، درست است که به نفع ملت و دولت کار می‌کنیم، ولی وقتی دولت منابع نداشته باشد از یک طرف پروژه در برابر این هزینه‌های انجام شده طولانی می‌شود و درآمدی وجود ندارد و از طرف دیگر هزینه کل افزایش پیدا کرده است. این عدم تعادل‌ها منجر به تورم می‌شود.

علاوه بر این‌ها آیا آقای قالیباف واقعا برنامه‌ای تا ۵ سال آینده برای مهار تورم دارند؟

من اطلاع دقیقی ندارم که ایشان کار منسجم و دقیقی انجام داده باشند، تا آنجایی که من اطلاع دارم یک سری کار‌ها در شورای اقتصاد توسط دولت انجام شده، دو جلسه در شورای اقتصاد با حضور ما وآقای رئیس جمهور گزارش مشترک سازمان برنامه بودجه، وزارت اقتصاد و بانک مرکزی آمد و در آنجا مصوب شد. دقیقا در آن گزارش مشترک فکر می‌کنم پانزده اقدام بدون نیاز به قانونگذاری مجلس برای مهار تورم و رشد تولید وجود داشت که درآنجا مصوب شد. این کار‌ها در دولت انجام شد. البته بنده در مجموع نمی‌دانم آقای قالیباف بر چه مبنایی این مقطع زمانی را مشخص کرده اند.

حدود دو سال از یک دست بودن دولت و مجلس می‌گذرد، چرا ایشان در طی این دو سال به این موضوع نپرداختند و حالا در سال آخر مجلس یازدهم این موضوع را مطرح می‌کنند؟

یکدست بودن و یکدست نبودن خیلی مهم نیست، مهم این است که آیا نمایندگان و دولتی ها، عاقل و کارشناس هستند و آیا از فرصت‌ها استفاده می‌کنند و کار‌های مهم را دنبال می‌کنند یا نه؟ من بعنوان کسی که سه دوره نمایندگی مجلس را بر عهده دارم می‌گویم کار‌های خوبی در این مجلس انجام شده است، البته شاید بهتراز این هم می‌شد.

به زعم شما آیا بستر‌های لازم برای تحقق این گفته رئیس مجلس فراهم است؟

من خودم معترض و منتقد عملکرد مجلس هستم و بار‌ها هم تذکر داده ام، بنده معتقدم که برخی از آقایانی که وقت مجلس را با این تذکرات آیین نامه‌ای و اخطار قانون اساسی می‌گیرند بیشترین ضربه را به مجلس می‌زنند. الآن شیوه و روش قانون گذاری در مجلس ما اشکال جدی دارد، بنده معتقدم شورای نگهبان باید بیاید پای کار و همراهی کند تا ما بتوانیم برخی ازطرح‌ها و لوایح را در باب اصل ۸۵ قانون اساسی بتوانیم مصوب کنیم. بر اساس این اصل «مجلس نمی‌تواند اختیار قانونگذاری را به شخص یا هیاتی واگذار کند، ولی در موارد ضروری می‌تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیون‌های داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌نماید به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و تصویب نهایی آن‌ها با مجلس خواهد بود.»

این شکل قانونگذاری که ما الآن در مجلس داریم در هیچ جای دنیا وجود ندارد و این ایراد باید برطرف شود. باید بیاییم و با سرعت قوانینی را که بیش از صد سال از عمر آن‌ها می‌گذرد، اصلاح و اگر مایل هستیم تحولی اتفاق بیفتد متناسب با شرایط روز در آن‌ها تغییراتی ایجاد کنیم، ولی به این شکلی که ما الآن داریم قانون گذاری می‌کنیم بعید می‌دانم به این زودی هادر مورد خیلی از ایده‌ها به نتیجه برسیم، ما باید به سمت نظام‌های علمی و افراد عاقل و متخصص جریان‌ها برویم تا آن‌ها ورود پیدا کنند و بتوانند روی این مسائل تاثیر بگذارند.

همدست بودن ممکن است از یک طرف بعنوان یک کار ارزشمند اصطحکاک‌ها را کم بکند، ولی همدستی که ته آن آدم‌های متخصص نباشند گره‌ای را باز نمی‌کند. ممکن است مجلسی کاملا متخصص باشد، ولی همدست هم نباشند، ولی این مجلس حداقل تعهد و توان را داشته باشند کمک می‌کند به اینکه از حداقل فرصتی که در آنجا وجود دارد به بهترین شکل ممکن استفاده کند.