پیشبینی حجم سرمایهگذاری خطرپذیر در اکوسیستم استارتاپی در سال 98
سهشنبه ۳۱ اردیبهشتماه، آیین افتتاحیه فضای کار اشتراکی کارمانا، واقع در مجتمع فناوری دانشگاه الزهرا در محل همین فضای کار اشتراکی برگزار شد.
اقتصاد24 - در این مراسم رضا زرنوخی، مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی، حمیدرضا هنرکار، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری رایانونچرز، علی رحمانی، معاون امور مالی و اداری دانشگاه الزهرا (س) و علیرضا کنعانی، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری آتینگر سپهر ایرانیان و جمعی از فعالان اکوسیستم استارتاپی در حوزههای بلاکچین، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و فینتک حضور داشتند.
امضای قرارداد راند دوم جذب سرمایه دیالوگ
یکی از بخشهای این مراسم به امضای قرارداد سرمایهگذاری کارمانا روی استارتاپ دیالوگ اختصاص داشت. دیالوگ استارتاپی در حوزه هوش مصنوعی است که از تیرماه ۹۵ فعالیت خود را آغاز کرده و اردیبهشت ۹۷ موفق به جذب راند اول سرمایه از مجموعه اسمارتآپ شد و امروز قرارداد جذب راند دوم سرمایه خود را با کارمانا امضا کرد.
اتفاقات مثبت در اکوسیستم سرمایهگذاری خطرپذیر در سال ۹۸ چیست؟
رضا زرنوخی در رابطه با پیشبینی حجم سرمایهگذاری خطرپذیر در سال ۹۸ نسبت به سال گذشته توضیح داد: «در بحث سرمایهگذاری، امسال هم سرمایهگذاران به دنبال استارتاپهایی که درآمدزا باشند و بتوانند در فضای فعلی کشور رشد کنند هستند و به دور از هیاهو و شوآف جلسات مذاکره برگزار میشود این یعنی امسال هم تداوم سرمایهگذاری را خواهیم داشت ولی نه در فضایی مثل سالهای گذشته. باید بدانیم که اکوسیستم استارتاپی ما جدای فضای اقتصادی کشور نیست و با نوسانات فعلی همراه است.»
او به این صورت ادامه داد: «امسال ما در فضای اکوسیستم باید بازنگری داشته باشیم و بین عرضه و تقاضا یعنی بین ایدهها و سرمایهگذاران باید تعادل برقرار شود. در همین راستا نیاز داریم که بازیگران جدید وارد اکوسیستم شوند و مثل دوی امدادی، سرمایهگذاری دست به دست شود. شرایط نشان میدهد که اگر بورس وارد شود و امسال بتوانیم چند استارتاپ بورسی داشته باشیم اتفاقات بسیار خوبی را خواهیم داشت.»
زرنوخی گفت: «اما در حال حاضر در مسیر سرمایهگذاری خطرپذیر چند چالش وجود دارد که اگر این چالشها برطرف شود، قطعا عدد سرمایهگذاری سال ۹۸ کمتر از ۹۷ نخواهد بود.»
او اولین چالش موجود در فضای سرمایهگذاری خطرپذیر را به این صورت تشریح کرد که یک بخش از این چالشها مربوط به استرسی است که در اکوسیستم وجود دارد؛ الان فارغ از اینکه مشکلی هست یا نه همه نگران هستند. امروز همه بازیگران در اکوسیستم مشغول فعالیت هستند، استارتاپ و منتور و رسانه و ویسی و…؛ هنوز فعالیت هیچکس متوقف نشده. ولی ویسیها هم نگران هستند و به دلیل همین نگرانی اغلب منابعشان را خرج نکرده و نگه داشتهاند.اگر مقداری این فضای استرسی بخوابد، فضا متعادل خواهد شد و اگر این شرایط به تعادل برسد، با توجه به این که امسال دو اتفاق مثبت هم افتاده است، قطعا شرایط سرمایهگذاری بدتر از سال گذشته نخواهد بود.
مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی در رابطه با اتفاقات مثبت فضای سرمایهگذاری خطرپذیر توضیح داد: «یکی از اتفاقات مثبت سال جاری ورود صندوق نوآوری و شکوفایی به بحث سرمایهگذاری خطرپذیر است؛ این صندوق بعد از چند سال، پول بزرگی را برای ویسیها گذاشته و اعلام کرده است که به نسبت ۲۰،۸۰ آماده سرمایهگذاری مشترک است. جایی که نیاز به تجهیز پول باشد، ما کمی نگرانی داریم ولی در این شرایط که منابع وجود دارد و بالای ۳۰۰۰ میلیارد تومان در اختیار صندوق نوآوری و شکوفایی است که بخشی از آن، یعنی حدود ۵۰۰ میلیارد تومان را به ویسی اختصاص داده است، در این رابطه نگرانی وجود ندارد.»
زرنوخی اضافه کرد: «از طرف دیگر این صندوق میگوید که اگر مواردی وجود داشته باشد که هم استارتاپ و هم دانشبنیان باشد من میتوانم تا ۸۰درصد تامین مالی داشته باشم، این یعنی اهرم کاهش ریسک برای ویسیها شکل میگیرد که این مورد در سال گذشته وجود نداشت.»
او ادامه داد نکته جالب دیگر این است که استارتاپهای بالغ به صورت مستقیم و مستقل در حال مذاکره هستند که خارج از فضای ویسی، بتوانند به روشهای مختلف از ابزارهای مالی استفاده کنند. به گفته زرنوخی این موارد یعنی اینکه مشکل کمبود پول در اکوسیستم، مقداری برطرف میشود.
مدیرعامل صندوق مالی توسعه تکنولوژی بیان کرد: «نکته دیگری که وجود دارد و اتفاقا مهمتر هم است و نشان از رشد طبیعی اکوسیستم دارد، فعال شدن و شکلگیری ذهنیت جدید در بازیگران سنتی حوزه سرمایهگذاری است که در گذشته کار بسیار سختی بود. بازیگران سنتی، با توجه به جمیع جهات از جمله موفقیتها، مشکلات، شکستها، پیچیدگیهای اکوسیستم و عدم شفافیت مجموعهها وارد این فضا میشوند. حضور چنین نهادهایی که بازیگر جدی سرمایهگذاری هستند نسبت به کسانی که به صورت تکبعدی فقط میخواستند پول جمع کنند و کار ویسیانجام دهند، خیلی پایدارتر هم است.»
او در پایان تاکید کرد: «با جمع کردن تمامی این اتفاقات من فکر میکنم که عدد سرمایهگذاری در سال جاری نسبت به سال ۹۷ که خیلی هم قابل توجه نبود و افت داشت، نباید کمتر باشد.»
سرمایهگذاری روی استارتاپهای مرحله پساشتابدهی
حمیدرضا هنرکار، مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری رایانونچرز و مدیر فضای کار اشتراکی کارمانا در ابتدای صحبتهایش با بیان اینکه راهاندازی فضای کار اشتراکی کارمانا، حاصل سرمایهگذاری مشترک مجموعه سرمایهگذاری رایانونچرز و شرکت آتینگر ایرانیان است، توضیح داد: «مجموعه رایانونچرز با هدف اولیه سرمایهگذاری در استارتاپهای مرحله پساشتابدهی، ۲ سال پیش فعالیت خود را آغاز کرد.»
فضای کار اشتراکی کارمانا، در مجتمع فناوری دانشگاه الزهرا قرار دارد؛ به گفته هنرکار این مجتمع از یک سال و نیم پیش پذیرای تیمها بوده و امروز میزبان حدودا ۵۰ استارتاپ در حوزههای مختلف، ۸ تیم سرمایهگذاری و حدود ۸ تیم ترویجی و توسعهای است که تا امروز ۸۰ رویداد که مجموعا ۱۱۰۰ ساعت زمان داشته در این مجتمع برگزار شده است.
مدیرعامل رایانونچرز ادامه داد: «سال گذشته و با همکاری مجموعه سرمایهگذاری خوارزمی و رایانونچرز، فضای کار اشتراکی کارمانا کار خود را با تمرکز بر ۴ حوزه فینتک، هوش مصنوعی، بلاکچین و اینترنت اشیا آغاز کرد.»
او در ادامه به امکاناتی که این فضا در اختیار استارتاپها و تیمهای مستقر قرار میدهد اشاره کرد و توضیح داد: «علاوه بر خدمات یک فضای کار اشتراکی معمولی، کارمانا امکان سرمایهگذاری روی استارتاپها و ایدهها، شبکه قوی از منتورها و مشاورین و همچنین برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی را در برنامه خود دارد.»
هنرکار در رابطه با سرمایهگذاری کارمانا روی استارتاپها بیان کرد: «برنامه ما به این صورت است که قبل از سرمایهگذاری یک دوره سه ماهه استارتاپ در کارمانا مستقر باشد تا از نزدیک و بیشتر با تیم و کار استارتاپ آشنا شویم.» او تاکید کرد که ما روی طرحها و ایدههای جذاب سرمایهگذاری خواهیم کرد و بین استارتاپهایی که گواهی دانشبنیان داشته باشند یا خیر تفاوتی نخواهد بود.
مدیر فضای کار اشتراکی کارمانا در ادامه از شرایط و ویژگیهای این فضای کاری گفت: «کارمانا ۷ اتاق، ۵ اتاق کار اختصاصی با امکاناتی مانند کدپستی اختصاصی که برای انجام امور بیمه و مالیاتی لازم است، فضای استراحت و تفریح دارد. این فضای کار اشتراکی امکان استقرار ۱۲۰ نفر به صورت همزمان را داراست و هدف ما این است که در این ۴ حوزه خاص که ترند جهانی هم هستند، تا سه سال آینده در کشور تاثیرگذار باشیم.»
حمیدرضا هنرکار در بخش پرسش و پاسخ در پاسخ به خبرنگار آیچیزها توضیح داد: «ما در کارمانا در تلاشیم تا شبکه کاملی از تمام بازیگرانی که میتوانند در این ۴ حوزه تاثیرگذار باشند را دورهم جمع کنیم و از این طریق به استارتاپها برای حل چالشهایشان کمک کنیم؛ این شبکه شامل افرادی که خریدار محصولات این استارتاپهای هم هستند میتوانند باشند.»
نیاز استارتاپها به حمایت و پشتیبانی برای موفقیت
علی رحمانی، معاون امور مالی و اداری دانشگاه الزهرا نیز در این مراسم از الزامات نسل جدید برای موفقیت گفت و بیان کرد: «در این دوره، صرف داشتن یک ایده تضمینی برای موفقیت نیست بلکه برای موفقیت به حمایتهای خاص و پشتیبانی در زمینههای مختلف مانند مباحث حقوقی، قانونی و مدیریتی و آموزشی نیاز است. همین موارد است که کمک میکند تا شاهد بروز شرکتهایی در کشور باشیم که نه تنها در کشور بلکه در منطقه و جهان هم افتخارآفرین باشند.»
ما تلاش زیادی هم در این حوزه داریم که داشنجویان الزهرا مرتبط شوند با واحدهایی که مستقر هستند در این مجتمع و برنامههایی طراحی کردیم که مدیران مجموعههای موفق آموزشهایی برای دانشجویان داشته باشند که یا جذب شوند و یا خودشان بتوانند کسبوکاری راهاندازی کنند.
بهترین محل سرمایهگذاری خطرپذیر، بورس است
امین سهلالبیع، سرپرست واحد سرمایهگذاری آتی نگر سپهر ایرانیان که زیرمجموعهای از شرکت سرمایهگذاری خوارزمی است، با اشاره به ۶۰۰۰ میلیارد تومان دارایی تحت مدیریت این شرکت است، گفت: »یکی از حوزههای جذاب برای ما، ورود به بحث ویسی است و علاوه بر مباحث مسئولیت اجتماعی، بهترین نقطه برای سرمایهگذاری خطرپذیر، بازار بورس و اوراق بهادار است که پتانسیل بالایی در این زمینه دارد که حجم آن نسبت به حجم سرمایهگذاری خطرپذیر کشور بسیار بالاتر است.»
این مراسم با بازدید مدعوین از فضای کار اشتراکی پایان یافت.