چرا دولت راه را برای توسعه تجدیدپذیر‌ها هموار نمی‌کند؟

اقتصاد۲۴- اکبر ادیب‌فر درباره چرایی عدم رشد تولید برق از تجدیدپذیر‌ها مطابق ظرفیت موجود در کشور اظهار داشت: مهم‌ترین دلیل اینکه دولت یک انحصار برای خود ایجاد کرده و تمامی منابع مالی و قانون‌گذاری را در اختیار دارد و این باعث می‌شود اجازه ندهد که تجدیدپذیر‌ها بتوانند در این حوزه فعالیت کنند، در صورتی که اکنون برق نیروگاه‌های بادی و خورشیدی از نیروگاه حرارتی ارزان‌تر تمام می‌شود.

وی افزود: عدم رغبت دولت برای توسعه تجدیدپذیر‌ها در حالی است که ما می‌توانیم سوخت صرفه‌جویی‌شده در پی تولید برق از این بخش را به صورت ارزی به کشور‌های همسایه صادر کنیم، بر اساس قوانین و مقررات ماده ۱۲ رفع موانع تولید باید سوخت صرفه‌جویی‌شده در این حوزه را به سرمایه‌گذاران نیروگاه‌های بادی و خورشیدی بدهند که هنوز این اتفاق نیفتاده است.

عضو انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: اگر تولیدکننده برق از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی اجازه صادرات داشته باشند قطعا این حوزه رشد بیشتری خواهد داشت، اما فعلا وزارت نیرو به دلیل سود بالای صادرات برق این اجازه را به شرکت‌های بخش خصوصی تولیدکننده برق تجدیدپذیر که هیچ سوبسیدی هم بابت تولید دریافت نمی‌کنند، نمی‌دهد و خود به تنهایی در این حوزه فعالیت صادراتی دارد.

وی تاکید کرد: در صورتی که دولت رقابت آزاد ایجاد کرده و خود تولیدکننده برق نباشد و در این حوزه با بخش خصوصی رقابت نکند؛ این بخش از تولید رونق بالایی خواهد داشت و مشکل کمبود برق نیز به میزان بسیار زیادی حل خواهد شد.

بیشتر بخوانید: جایگاه برق هسته‌ای در سبد انرژی کشور کجاست؟

ادیب‌فر با اشاره به به برنامه‌های گسترده کشور‌های همسایه از جمله ترکیه، امارات و عربستان در حوزه توسعه برق تجدیدپذیر گفت: کشور‌هایی مثل عربستان و امارات با اینکه منابع سوخت فسیلی بسیار بالایی دارند، اما در نیروگاه‌های خورشیدی نیز سرمایه‌گذاری‌های بزرگی کرده و مزارع عظیمی احداث کرده‌اند، در حوزه کشور‌های حاشیه دریای خزر؛ آذربایجان نیروگاه بادی و حتی خورشیدی احداث کرده در صورتی که ما پتانسیل بسیار بالاتری در شرق کشور خودمان در استان‌های خراسان و سیستان و بلوچستان داریم که می‌تواند رقابت‌پذیر بوده و حتی ارزان‌تر از خورشید تولید برق کنند.

وی بیان داشت: دلیل عدم توسعه نیروگاه تجدیدپذیر در کشور ما عدم وجود بازار رقابت‌پذیر خصوصی است حال آنکه شاهدیم در کشور ترکیه شرکت‌ها براحتی با هم رقابت می‌کنند و چند ده برابر ما نیروگاه بادی دارند، در صورتی که بسیار دیرتر از ما در این حوزه شروع به کار کرده‌اند. زمانی که ما نیروگاه‌های منجیل را داشتیم آن‌ها حتی یک نیروگاه بادی هم نداشتند، اما اکنون بسرعت از ما پیشی گرفته‌اند و ما هنوز شاید بیشتر از ۳۰۰ مگاوات نیروگاه بادی در کشور نداریم.

عضو انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر تاکید کرد: باتوجه به عدم رقابت‌پذیری شرکت‌های خصوصی و عدم توانایی سرمایه‌گذاری در این بخش و همچنین ناتوانی دولت در تامین اعتبار به این دلیل که تمام درآمد خود را هزینه داخلی کرده و توانایی مالی جهت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها را ندارد؛ بنابراین علاوه بر اینکه نیروگاه‌های حرارتی بصورت روزانه در حال استهلاک هستند و راندمان آن‌ها نیز بسرعت در حال سقوط است، بی‌برقی هم گریبانگیر مردم است، زیرا دولت خود توان سرمایه‌گذاری ندارد و هزینه و شرایط سرمایه‌گذاری را برای شرکت‌های خصوصی فراهم نمی‌کند. به این ترتیب نیروگاه‌های دولتی هر روز از کارافتاده‌تر می‌شوند و هیچ نیروگاهی نیز جایگزین نمی‌شود و این باعث می‌شود تقاضا بالاتر رفته، اما تولید ثابت بماند و قابلیت جبران هم نداریم.

وی با بیان اینکه در شرایط کنونی بی‌برقی در تابستان گریزناپذیر بوده و در زمستان نیز بواسطه کمبود گاز همین روال را داریم، یادآور شد: اگر ما با این سیاست پیش برویم کمبود برق همچنان ادامه خواهد داشت.

ادیب‌فر در ادامه با اشاره به امکان صرفه‌جویی در مصرف سوخت با توسعه تجدیدپذیر‌ها گفت: اکنون نیروگاه بادی ۵۰ مگاواتی کهک این قابلیت را دارد که ۹۰ میلیون لیتر گازوئیل را در سال صرفه‌جویی کند که این میزان گازوئیل ۲۵۰ هزار تن co ۲ تولید کرده و آلایندگی ایجاد می‌کند، بنابراین بکارگرفتن نیروگاه‌های با سوخت فسیلی علاوه بر به هدر دادن سوخت؛ آلودگی نیز ایجاد می‌کنند، ضمن اینکه باعث از دست رفتن منابع سوختی نسل‌های آینده و تخریب محیط زیست هم می‌شوند.

وی افزود: ما اکنون با وجود چالش منابع مالی سوخت را استحصال کرده و در نیروگاه‌های قدیمی حرارتی و با راندمان پایین و مصرف بالا می‌سوزانیم به طوری که و هم حرارت خیلی زیاد تولید می‌کنند و هم منجر به آلودگی می‌شوند، در صورتی که در تمام دنیا سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های تجدیدپذیر چندین برابر نیروگاه حرارتی است. اکنون هم که گازی وجود ندارد تا به مصرف نیروگاه حرارتی برسد، به‌طوریکه این نیروگاه‌ها یک به یک از کار می‌افتند، چون سوخت نداریم و یا اینکه باید سوخت مایع مصرف کنیم، نتیجه اینکه آلایندگی وحشتناک زمستانی را داریم و در تابستان هم با بالا رفتن دما راندمان نیروگاه حرارتی کاهش پیدا می‌کند و بی‌برقی همچنان به عنوان یک چالش تداوم دارد.