تاریخ انتشار: ۱۰:۱۳ - ۲۴ مرداد ۱۴۰۳

بار کسری ۵۵۶ هزار میلیاردی دولت رئیسی روی دوش دولت چهاردهم

براساس برآورد‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، کسری تراز عملیاتی بودجه سال جاری ۳۰۷ هزار میلیارد تومان است. کسری تراز عملیاتی حاصل تفاضل هزینه‌ها (من‌های اعتبارات عمرانی) از درآمد‌های دولت (من‌های درآمد نفت و فروش اموال و اوراق) است؛ این، اما تنها کسری بودجه ۱۴۰۳ نیست.

دولت چهاردهم

اقتصاد۲۴-بخش دیگری از برآورد‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، کسری اقلام فرابودجه‌ای است که در سال‌های اخیر به معضلی جدی برای بودجه کل کشور بدل شده‌اند، این اعداد و ارقام از آنجا که در سرجمع اعداد و ارقام بودجه محاسبه نمی‌شوند، فرابودجه‌ای نامیده می‌شوند.

به رغم آن که اعداد و ارقام فرابودجه‌ای در سقف بودجه نیامده‌اند، اما بار مالی آن‌ها بر بودجه دولت همچنان سنگینی می‌کند و عدم تحقق یا اشتباهات در برآورد‌های این اعداد و ارقام بر میزان کسری بودجه و ناترازی بودجه اثرگذار است.

۵۵۶ هزار میلیارد تومان، مجموع ارزش ارقامی است که در صورت عدم تحقق یا بیش‌برآوردی منابع عمومی بودجه و موارد فرابودجه‌ای، می‌توانند بر میزان ناترازی بودجه سال جاری موثر باشند و بر تعمیق کسری بودجه بیافزایند.
دولت چهاردهم درحالی به زودی کار خود را آغاز خواهد کرد که درنخستین گام به چنین کسری بودجه هنگفتی برخورد می‌کند. این درحالی است که مردم از دولت جدید انتظار اصلاحات اقتصادی فوری ومیان مدت دارند؛ به گونه‌ای که اثرات این اصلاحات در سفره ها، معیشت وسطح عمومی قیمت‌ها قابل لمس باشد.

درکناراین، وعده‌های اقتصادی که تئوریسین‌های اقتصادی دولت چهاردهم پیش از انتخابات درباره کاهش مالیات ها؛ بخصوص کاهش مالیات حقوق بگیران که بخش عمده‌ای از درآمد مالیاتی دولت را تشکیل می‌دهد، داده اند می‌تواند به افزایش کسری بودجه منجر گردد.

همچنین افکارعمومی انتظارکاهش تعرفه‌های تجاری به منظور افزایش واردات کالا‌های ارزان به کشور را هم دارد واین موضوع وقتی با مشکلات جاری اقتصاد کشور نظیر تحریم‌ها وتبعات آن بخصوص کاهش فروش نفت وتنزل درآمد‌های ارزی وتورم وافزایش فزاینده نقدینگی هم آواز گردد، کسری بودجه را به صورت غولی شکست ناپذیر در نظر می‌آورد.

حال سوال این است که آیا راهی برای جبران غیر تورمی این کسری بودجه وجوددارد؟ آیا روشی هست که دولت چهاردهم بتواند بدون چاپ پول یا دست کم چاپ پول محدود، براین کسری بودجه فائق آمده وهزینه‌های رو به افزایشش را بپردازد؟ به نظر میرسد راه‌هایی ممکن، اما دشوار دراین باره وجوددارد.

قطره قطره

راه‌های جبران کسری بودجه اگر چه کامل وضمنا ساده نیست، اما مصداق عمل به ضرب المثل معروف قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود، است.

براین اساس دولت چهاردهم باید بلافاصله پس از روی کار آمدن نگاهی دقیق بر بودجه ۱۴۰۳ ونوع ذینفعان آن بیندازد. هدف از این نگاه این است که بسیاری از ذینفعان بودجه‌های سنواتی واز جمله بودجه ۱۴۰۳ بی آن که اثر یا خاصیتی برجسته یا قابل توجه داشته باشند صرفا بودجه خوادند. این بودجه خواران به علت بافت نادرست وسیاست زده بودجه وبا فشار‌ها ومصلحت اندیشی‌های سیاسی در لابلای ساختار‌های پیچیده، خاکستری وگنگ قوانین بودجه سنواتی که شاید به جز خواص، کس دیگری از آن سردرنیاورد، مخفی شده اند.


بیشتر بخوانید:وضعیت بغرنج معلولان و امید به دولت چهاردهم


ده‌ها وشاید صد‌ها نهاد، تشکل، موسسه وامثال آن سهم‌های قابل توجهی از بودجه می‌برند ودرمقابل، خروجی خاص یا اثرگذاری ندارند. مقایسه بودجه آن‌ها با دستگاه‌های رسمی که می‌باید پاسخگوی عملکردشان باشند هم نشان می‌دهد برخی از آن‌ها چندین برابر دستگاه‌های رسمی بودجه می‌گیرند وخروجی خاصی هم ندارند. این نهاد‌ها یا موسسات معمولا اهداف موازی وایدئولوژیک دارند وبه همین خاطر هم نوعی مصونیت برای افزایش بودجه خواهی، گریز ازپاسخگویی وگزارش دهی از عملکردشان دارند.

به عبارت صریح‌تر آن‌ها از محدودیت‌های رشد بودجه‌ای که درشرایط فعلی شامل تمام دستگاه‌ها می‌شود، مستثنی هستند ودرصورت کوچکترین اعمال فشاری از ابزار‌های غیر اقتصادی ولابی‌ها استفاده می‌کنند؛ لذا مهار رشد بودجه این گونه اجزای بودجه، شفاف کردن وعملیاتی کردن بودجه آن‌ها (تخصیص مرحله‌ای بودجه براساس عملکرد) ودرنهایت تخصیص این بودجه‌ها به امور فوری، می‌تواند هزاران میلیارد تومان صرفه جویی ایجاد کند. درکناراین، دولت چهاردهم باید به موضوع رشد بی ضابطه وخلاف قانون پرداخت‌های نجومی در دستگاه‌های وبه ویژه شرکت‌های دولتی ورود کند وجلوی آن‌ها رابگیرد.

شاید گفته شود این ارقام دربرابر میزان کسری بودجه دولت چیزی نیست، اما به قاعده قطره قطره جمع گردد، اتفاقا کسری بودجه با به هم پیوستن همین ارقام کوچک تامین می‌شود. ضمن اینکه کوچک نمایی ارقام حقوق‌های نجومی شاید ترفند ذینفعان این حقوق‌ها برای تداوم دریافت آن باشد و البته تاثیر این اقدام در برقراری عدالت اداری هم غیرقابل انکار است.

دراین باره، اخیرا رئیس کل دیوان محاسبات کشور در هیئت عمومی این دیوان وابسته به قوه مقننه، گفته است: پارسال، ۱۲ دستگاه کشور پرداختی‌های نامتعارف داشته اند.

احمدرضا دستغیب تاکید کرد که نام دستگاه‌هایی که بیشتر از سقف تعیین شده در قانون بودجه ۱۴۰۲، حقوق و مزایا پرداخت کرده‌اند، اعلام واین دستگاه‌ها به دادسرای دیوان محاسبات معرفی خواهندشد.

رئیس کل دیوان محاسبات همچنین گفت که شمار کسانی که مازاد بر سقف حقوق و مزایا دریافتی داشته اند، ۱۰ هزار و ۱۷۴ نفر بوده است.

مجلس شورای اسلامی در قانون بودجه ۱۴۰۲، "سقف خالص پرداختی متوسط ماهانه در سال از محل حقوق و مزایا و پرداختی‌های دیگر" را ۵۵ میلیون تومان تعیین کرده بود.

دستغیب تصریح کرد: پرداخت حقوق در شرکت‌های شبه دولتی و نیمه دولتی هم باید بررسی شود؛ اما در افکار عمومی فقط نام دستگاه‌های اجرایی در افکار عمومی را مخاطب مطرح می‌شود.

براساس این گزارش، در نشست هیئت عمومی دیوان محاسبات کشور همچنین اعلام شد که "فوق العاده ماموریت خارج کشور وزارت خارجه که پارسال به صورت ارزی پرداخت شده، در سقف حقوق و مزایا نبوده است. "


بیشتر بخوانید:واکنش محمد شریعتمداری به موج حملات علیه پزشکیان: هدف ائتلاف کثیف، نا امید کردن مردم از رای درستی است که به صندوق‌ها ریختند


دستغیب همچنین خواستار شفافیت دقیق گزارش تفریغ بودجه ۱۴۰۲ درباره حقوق و مزایای دستگاه‌های کشور شده است. پیش از این، غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رییس قوه قضاییه عنوان کرده بود که «افزایش حقوق مدیران در دولت سیزدهم جهش بسیار زیادی کرده است.» او گفته بود: «در دولت قبلی مدیری نبوده که حقوق ۱۰۰ میلیون بگیرد، اما افرادی با متوسط دریافت ماهیانه ۲۰۰ میلیون در دولت سیزدهم حضور داشته‌اند.»

ماجرای حقوق‌های نجومی وتاثیر اصلاح آن درجبران کسری بودجه امسال بیش از آنچه تصور می‌شود، مفید است.
دراین راستا، به گفته مرکز پژوهش‌های مجلس، بیش از ۸۳درصد از هزینه‌های جاری دولت به حقوق و دستمزد اختصاص پیدا می‌کند وبخش بزرگی از این رقم به جیب مدیران دولتی، شبه دولتی، خصولتی واعضای هیات مدیره شرکت‌های بزرگ وکوچک دولتی می‌رود.

درواقع، هنگام تصویب بودجه‌های سنواتی، جنجال زیادی برای افزایش اندک حقوق کارمندان دولت ایجاد می‌شود، اما کسی از حقوق‌های بالاتر از سقف بودجه حرفی نمی‌زند که به جیب مدیرانی می‌رود که نام و نشانی از آن‌ها در دسترس نیست.

بدین ترتیب اجرا وگسترش این گونه الگو‌های صرفه جویانه می‌تواند منابع بسیار هنگفتی از بودجه ۱۴۰۳ را آزاد کرده وبدون چاپ پول ورشد نقدینگی وتورم، آن را دراختیار دولت چهاردهم برای بهبود سفره‌های مردم وتحقق وعده ها، قراردهد.

منبع: خبر آنلاین
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت قند و شکر امروز

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز دوشنبه ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز دوشنبه ۲۷ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ نمایی از زیبایی خیره کننده اسب موفرفری دورنگ

عکس/ پوستر استقلال به مناسبت بازگشت مجتبی جباری

عکس/ همسر ستاره فرانسوی سپاهان هم بلاگر شد

عکس/ استایل لاکچری یکتا ناصر با مانتوی طرحدار و صندل

اینفوگرافی/ چطور با قطار به ترکیه سفر کنیم؟

عکس/ تیپ اروپایی الناز حبیبی با مانتوپیراهن سفید و کفش مردونه

جان دوباره دریاچه مهارلو

عکس/ استایل بهاری بهاره رهنما در حیاط خلوط خانه‌اش

عکس/ قابی ماندگار از فریدون فرخزاد، جمال وفایى و فرزین ۶۳ سال پیش در آلمان

عکس/ جوانی ایران دفتری، پوری بنایی و شهناز، چادر به سر ۶۰ سال پیش

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

ادعای روبیو مبنی درباره کمک ایران به حوثی‌ها

عکس/ جدیدترین تصویر از سید محمد خاتمی در سال ۱۴۰۳

عکس/ لحظه شگفت انگیز پرواز بز کوهی در لرستان

روندها و چشم‌‌‌انداز اقتصاد دیجیتال در ۲۰۲۵

فیلم/ ازدحام عجیب زائران ایرانی در مرز مهران

عکس/ نمای دیدنی گنبد سلطانیه ۱۴۵ سال پیش از نگاه دوربین یک آمریکایی

عکس/ ناصرالدین شاه ۱۴۰ سال پیش ایستاده کنار پسرش کامران میرزا

آیا وضعیت بازار طلا و سکه قابل پیش‌بینی است؟

قیمت دلار و تتر در دوئل بزرگ

بازی پیچیده میانجی‌ها در زمین ایران و آمریکای ترامپ/ آیا ترامپ باید نگران مذاکرات ایران و اتحادیه اروپا باشد؟

چرا کلاهبرداران بازار خودرو را هدف گرفتند؟

جدیدترین جزییات از حراج آنلاین شمش طلا در سال ۱۴۰۴

هزینه خرید و یا رهن و اجاره آپارتمان در مرزداران تهران اسفند ۱۴۰۳ + جدول قیمت‌ها

قیمت رهن و اجاره خانه در سلسبیل تهران اسفند ۱۴۰۳ + جدول

ناگفته‌های حسن روحانی از صبح جمعه آبان ٩٨

سرقت اردوغان و علی‌اف از ایران به روایت رسانه اصولگرا

قیمت اجاره ویلا در ماسال گیلان و برای نوروز ۱۴۰۴ + جدول

طلحه بن طاهر کیست و نقش او در نا امنی‌های خراسان چه بود؟

مجموع ارزش سبدسرمایه‌گذاری خارجی بورس در بهمن ماه چقدر بود؟

واریز بیش از ۳۷ همت سود به حساب مشمولان سهام عدالت

قیمت خودرو در آخرین روز سال ۱۴۰۳ افزایشی شد + جدول

سالی نفس‌گیر برای بورس تهران

بانک مرکزی است یا مغازه طلافروشی بدون پروانه کسب؟!

پایان دوران خالی فروشی طلا

افزایش حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ از چه زمانی اعمال می‌شود؟

یارانه جدید دولت مسعود پزشکیان واریز شد

صفر تا ۱۰۰ تقلب در بازار خوراکی برای خرید امن شب عید + جدول قیمت

سقوط قدرت دستمزد کارگران به روایت آمار و ارقام

خاورمیانه در التهاب؛ واشنگتن دندان‌های نیش خود را نشان داد / نتیجه جنگ آمریکا و یمن به کجا می‌کشد؟

خیز قالیباف برای ترمیم محبوبیت از دست رفته میان اصولگرایان/ آیا با چرخش نبویان، تندرو پِلاس‌ها مضمحل می‌شوند؟

حال همه ما خوب نیست، باور کن؛ نگاهی به تاثیر بحران‌های اقتصادی و معیشتی بر مسافرت ایرانیان

۱۴۰۳، سالی نفس‌گیر در ۱۲ سکانس و ده‌ها صحنه ماندگار/ مرور مهم‌ترین وقایع سیاسی ۱۴۰۳ روی دور تند

عبدالملک بن نوح کیست و چگونه ثبات را در قلمرو سامانیان حفظ کرد؟

صفحه اول روزنامه‌های ورزشی امروز

صفحه اول روزنامه‌های اقتصادی امروز

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

بحران در بازار لاکچری چین؛ علل و پیامدها/ طبقه متوسط در چین در مخصمه مشکلات اقتصادی

قیمت خودرو‌های سایپا + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو + جدول

قیمت سکه پارسیان + جدول

قیمت سکه و طلا + جدول

قیمت بیت کوین و رمزارز‌ها + جدول

قیمت دلار، یورو و سایر ارز‌ها + جدول

این مواد غذایی انسولین ساز‌های طبیعی‌اند

توصیه ای برای بهبود خواب سالمندان

هرگز این ظروف را در مایکروفر قرار ندهید

باید‌ها و نباید‌های روزه‌داری در دوران بارداری و شیردهی

چگونه می توانم مشتریان جدید جذب کنم؟

پیش بینی قیمت دلار امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۳/ هیجان در بازار دلار

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۲۸ اسفند ۱۴۰۳/ افزایش چشمگیر قیمت طلا و سکه در بازار