اقتصاد۲۴- شیوا سپهری: اینترنت اشیا (IoT) به شبکهای از اشیای فیزیکی گفته میشود که با حسگرها، نرمافزارها و سایر فناوریها تجهیز شدهاند تا به هدف اتصال و تبادل داده با سایر دستگاهها و سیستمها از طریق اینترنت عمل کنند. این دستگاهها از اشیای خانگی معمولی تا ابزارهای صنعتی پیشرفته را شامل میشود. با وجود بیش از ۷ میلیارد دستگاه IoT متصل در حال حاضر، کارشناسان انتظار دارند این عدد تا سال ۲۰۲۰ به ۱۰ میلیارد و تا سال ۲۰۲۵ به ۲۲ میلیارد افزایش یابد.
در سالهای اخیر، IoT به یکی از مهمترین فناوریهای قرن ۲۱ تبدیل شده است. اکنون که میتوانیم اشیای روزمره از جمله لوازم آشپزخانه، خودروها، ترموستاتها، و مانیتورها را از طریق دستگاههای تعبیهشده به اینترنت متصل کنیم، ارتباط بیوقفه بین افراد، فرایندها و اشیا ممکن شده است.
همچنین اشیای فیزیکی میتوانند دادهها را با حداقل مداخله انسانی به اشتراک بگذارند و جمعآوری کنند. در این شرایط سیستمهای دیجیتال میتوانند هر تعامل بین چیزهای متصل را ثبت، نظارت و تنظیم کنند.
اینترنت اشیا صنعتی (IIoT) به کاربرد فناوری IoT در محیطهای صنعتی اشاره دارد، بهویژه در مورد ابزارسازی و کنترل حسگرها و دستگاههایی که با فناوریهای ابری درگیر هستند. بهتازگی، صنایع از ارتباط ماشین به ماشین (M۲M) برای دستیابی به اتوماسیون و کنترل بیسیم استفاده کردهاند. اما با ظهور فناوریهای ابری و تجزیه و تحلیل و یادگیری ماشین، صنایع میتوانند یک لایه جدید از اتوماسیون را ایجاد کرده و با آن مدلهای جدید درآمد و کسبوکار بسازند. این نوع اینترنت گاهی به عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی یا صنعت ۴.۰ نامیده میشود. برخی از کاربردهای رایج IIoT عبارتند از:
تولید هوشمند
داراییهای متصل و نگهداری پیشگیرانه و پیشبینی
شبکههای برق هوشمند
شهرهای هوشمند
لجستیک متصل
زنجیرههای تأمین دیجیتال هوشمند
برنامههای IoT از الگوریتمهای یادگیری ماشین برای تجزیه و تحلیل مقادیر عظیمی از دادههای حسگر متصل در ابر استفاده میکنند. با استفاده از داشبوردها و هشدارهای IoT در زمان واقعی، شما به کلیدهای عملکردی، آمار زمان میان شکستها و اطلاعات دیگر دسترسی پیدا میکنید. الگوریتمهای مبتنی بر یادگیری ماشین میتوانند ناهنجاریهای تجهیزات را شناسایی کرده و هشدارهایی به کاربران ارسال کنند و حتی تعمیرات خودکار یا اقدامات پیشگیرانه را فعال کنند.
با برنامههای IoT مبتنی بر ابر، کاربران تجاری میتوانند به سرعت فرایندهای موجود را برای زنجیرههای تأمین، خدمات مشتری، منابع انسانی و خدمات مالی بهبود بخشند و نیازی به بازسازی کل فرایندهای کسبوکار نیست.
توانایی IoT برای ارائه اطلاعات حسگر و همچنین امکان ارتباط دستگاه به دستگاه، مجموعهای وسیع از برنامهها را ایجاد کرده است. در زیر برخی از محبوبترین برنامهها و عملکردهای آنها آورده شده است:
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع هوش مصنوعی برای مدیران کسب و کارها
ایجاد کاراییهای جدید در تولید از طریق نظارت بر ماشینها و نظارت بر کیفیت محصولات: ماشینها میتوانند بهطور مداوم نظارت و تحلیل شوند تا اطمینان حاصل شود که در محدودههای مورد نیاز عملکرد دارند. محصولات نیز میتوانند در زمان واقعی نظارت شوند تا عیوب کیفی شناسایی و برطرف شوند.
بهبود ردیابی و "محافظت" از داراییهای فیزیکی: ردیابی به کسبوکارها این امکان را میدهد که سریعاً مکان داراییها را تعیین کنند. محافظت به آنها این امکان را میدهد که اطمینان حاصل کنند داراییهای با ارزش بالا از سرقت و خروج محافظت شدهاند.
استفاده از ابزارها برای نظارت بر تجزیه و تحلیل سلامتی انسان و شرایط محیطی: اشیا IoT به افراد کمک میکنند تا سلامت خود را بهتر درک کنند و به پزشکان اجازه میدهند بیماران را از راه دور نظارت کنند. این فناوری همچنین به شرکتها این امکان را میدهد که سلامت و ایمنی کارمندان خود را ردیابی کنند که بهویژه برای کارگرانی که در شرایط خطرناک مشغول به کار هستند، مفید است.
افزایش کارایی و امکانات جدید در فرایندهای موجود: یکی از مثالها استفاده از IoT برای افزایش کارایی و ایمنی در لجستیک متصل به مدیریت ناوگان است. شرکتها میتوانند از نظارت ناوگان IoT برای هدایت کامیونها در زمان واقعی به منظور بهبود کارایی استفاده کنند.
امکان تغییرات در فرایندهای کسبوکار: یک مثال از این مورد، استفاده از دستگاههای IoT برای داراییهای متصل برای نظارت بر سلامت ماشینهای دور و فعال کردن تماسهای خدماتی برای نگهداری پیشگیرانه است. توانایی نظارت از راه دور بر ماشینها همچنین مدلهای جدید کسبوکار بهعنوان یک خدمت را امکانپذیر میسازد، جایی که مشتریان دیگر نیازی به خرید یک محصول ندارند، بلکه بهجای آن برای استفاده از آن هزینه میپردازند.
علاوه بر ردیابی داراییهای فیزیکی، IoT میتواند برای بهبود ایمنی کارگران مورد استفاده قرار گیرد. کارکنان در محیطهای خطرناک مانند معادن، میدانهای نفت و گاز، و کارخانههای شیمیایی و قدرت نیاز دارند تا از وقوع یک رویداد خطرناک که ممکن است بر آنها تأثیر بگذارد، مطلع شوند. زمانی که آنها به برنامههای مبتنی بر حسگر IoT متصل هستند، میتوانند در مورد حوادث مطلع شوند یا به سرعت نجات یابند. همچنین از برنامههای IoT برای ابزارهایی مانند ساعت استفاده میشود که میتوانند سلامت انسان و شرایط محیطی را نظارت کنند. این نوع برنامهها نه تنها به افراد کمک میکنند تا سلامت خود را بهتر بررسی کنند، بلکه به پزشکان نیز اجازه میدهند تا بیماران را از راه دور نظارت کنند.
نگاهی به خودروهای متصل بیندازید. با IoT، صاحبان خودرو میتوانند خودروهای خود را از راه دور کنترل کنند. برای مثال، با راه اندازی خودرو قبل از ورود راننده به آن یا فراخوانی خودرو از راه دور از طریق تلفن. با توجه به توانایی IoT برای امکانپذیر کردن ارتباط دستگاه به دستگاه، فناوری در خودروها دیده خواهد شد.
این خودروها به تولیدکنندگان یا فروشندگان خودرو اجازه میدهد تا مدل مالکیت خودرو را به کلی تغییر دهند. قبلاً، تولیدکنندگان رابطهای دور از دسترس با خریداران داشتند (یا هیچ رابطهای نداشتند). اساساً، رابطه تولیدکننده با خودرو بعد از ارسال آن به فروشنده به پایان میرسید. با خودروهای جدید، تولیدکنندگان یا فروشندگان خودرو میتوانند رابطهای مداوم با مشتریان خود داشته باشند.