امضای قرارداد ۱۷ میلیارد دلاری فشارافزایی در پارس جنوبی

اقتصاد۲۴- قرارداد «فشار افزایی» میدان گاز پارس جنوبی، برای دومین بار ظرف دو سال اخیر، این‌بار با سه شرکت داخلی و شرکت ملی نفت بسته شد. ارزش این قرارداد، ۱۷ میلیارد دلار عنوان شده و به گفته وزیر نفت، با چهار پیمانکار پتروپارس، قرارگاه خاتم، اویک و مپنا امضا شده است. این در حالی است که در دولت سیزدهم ۴ قرارداد مقدماتی با هدف آشنایی پیمانکاران با این حوزه با سقف ۴۰۰ میلیون دلار بسته شده بود که با رقم قرارداد دولت چهاردهم (۱۷ میلیارد دلار) تفاوت فاحش دارد و به گفته وزیر نفت «با کمال تأسف یک سنت هم برای این قرارداد هزینه نشده است.» با امضای این قرارداد، صنعت نفت ایران وارد مرحله‌ای جدید از بهره‌برداری پایدار از بزرگ‌ترین میدان گازی جهان می‌شود که نقش مهمی در تأمین پایدار گاز و توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت.

چرا فشار افزایی مهم است؟

میدان گازی پارس جنوبی تولید ۷۰ درصد گاز کشور را بر عهده دارد و یکی از بزرگ‌ترین میادین گازی جهان است که تولید حدود ۷۰ درصد گاز کشور در بخش‌های مختلف خانگی، صنایع جزء، صنایع بزرگ و نیروگاهی مصرف می‌شود را برعهده دارد. سه دهه است که ایران و قطر به‌طور مشترک از این میدان برداشت می‌کنند و طبیعی است که بعد از مدتی دچار افت فشار شود. این افت فشار باعث کاهش میزان تولید خواهد شد و به همین دلیل است که کشور قطر از چندسال قبل به سمت سفارش‌گذاری برای تهیه سکو‌های مورد نیاز برای فشارافزایی و توربوکمپرسور‌هایی که مورد نیاز است، رفته است و به نظر می‌رسد در دوسال آینده این امکان برای کشور قطر فراهم شود. فراهم شدن این امکان برای قطر یعنی نه تنها فشار گنبدشمالی که در سمت قطر نامگذاری شده افزایش می‌یابد و میزان تولید آنها بالا می‌رود؛ بلکه بخشی از گازی که در بخش ایرانی هست هم به دلیل اختلاف فشاری که ایجاد می‌کند به سمت قطر خواهد رفت.

آمار‌های تکان‌دهنده از افت فشار پارس جنوبی

آنگونه که وزیر نفت می‌گوید «برآورد شده است که از سال ۱۴۰۶ به میزان یک فاز پارس جنوبی کاهش تولید داشته باشیم و از سال ۱۴۰۸ در صورت عدم فشارافزایی یک و نیم فاز از تولید خارج می‌شود.» وی با یادآوری این نکته که ۴۰ درصد بنزین کشور از پارس جنوبی تامین می‌شود، افزود: از آنجا که بخشی از میعانات گازی این منطقه تبدیل به بنزین می‌شود، عدم اجرای این طرح سبب تشدید ناترازی بنزین در کشور می‌شود. محسن پاک‌نژاد روز شنبه در آیین امضای قرارداد فشارافزایی پارس جنوبی که با حضور مسعود پزشکیان رییس‌جمهوری و مدیران صنعت نفت برگزار شد، افزود: امضای این قرارداد بعد از گذشت هفت ماه از آغاز به کار دولت چهاردهم گامی مهم برای تحقق یک آرزوی دیرینه و تولدی دیگر برای میدان گازی پارس جنوبی است. او خاطرنشان کرد: مطابق اهداف کمی تعیین شده در برنامه هفتم پیشرفت قرار است که در پایان برنامه، تولید گاز خام کشور به یک میلیارد و ۳۴۰ میلیون متر مکعب برسد.

۷۵ میلیارد دلار سرمایه می‌خواهیم

وزیر نفت در بخش دیگری از صحبت‌های خود عنوان کرد: براساس برآورد‌های کارشناسی، مجموعه طرح‌های توسعه و نگهداشت توان تولید به سرمایه‌گذاری حدود ۷۵ میلیارد دلار نیاز دارد که حدود ۵۳ میلیارد دلار آن به توسعه میادین گازی جدید و ۲۲ میلیارد دلار آن مربوط به طرح‌های نگهداشت توان تولید از جمله طرح فشار افزایی پارس جنوبی است. پاک نژاد افزود: برای رسیدن به هدف یک میلیارد و ۳۴۰ میلیون متر مکعب در روز در طول چهار سال پیش رو به‌طور متوسط سالانه حدود ۱۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز است.

جزییات طرح فشارافزایی پارس جنوبی در هفت مرکز

وزیر نفت تاکید کرد: تحقق اهداف کمی برنامه هفتم در زمینه تولید گاز و بنزین به اجرای این طرح وابسته است؛ طرح فشارافزایی شامل ۷ هاب یا مرکز است که هر کدام شامل ۴ سکو است و هر سکو شامل یک سکوی تولید برق، یک سکوی اقامتی و دو سکو برای استقرار کمپرسور‌های فشارافزایی است. وی ادامه داد: روی هر سکو چهار توربوکمپرسور داریم که مجموعا در هفت مرکز ۵۶ توربوکمپرسور با قدرت بسیار زیاد اس. جی. تی ۷۰۰ مشابه اس. جی. تی۷۰۰‌هایی که پیش از این استفاده می‌شد نیاز دارد که در نهایت تامین بخش عمده‌ای از اینها بایستی داخلی باشد و بخشی هم با کمک شرکای خارجی امکان انتقال فناوری آن فراهم شده است. پاک نژاد درباره برآورد هزینه‌های این قرارداد توضیح داد: برآورد هزینه اجرای هر هاب حدود ۲.۵ میلیارد دلار است و برای اجرای کامل طرح فشارافزایی به حدود ۱۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم؛ با این حال، این سرمایه‌گذاری می‌تواند تا سال ۱۴۳۵ حدود ۷۸۰ میلیارد دلار به درآمد حاصل از میدان اضافه کند و بنابر این، اجرای این طرح از اهمیت بالایی برخوردار است و نباید در اجرای آن درنگ کرد. وزیر نفت همچنین گفت: مدل تسویه مالی بر اساس قرارداد‌های «آی‌پی‌سی» خواهد بود و برای پیمان‌های «ای‌پی‌سی‌آی» با صندوق توسعه ملی مذاکره کرده‌ایم که امیدواریم به سرانجام برسد.

بیشتر بخوانید:اظهارات نگران کننده وزیر نفت درباره پارس جنوبی و کاهش تولید گاز

پاک‌نژاد تصریح کرد: با اجرای این طرح سطح بالاتری از دانش و فناوری توسعه و بهره‌برداری از میادین گازی به ویژه در بخش ارتقای دانش طراحی و ساخت سکو‌های ویژه فشارافزایی که سکو‌های سنگینی است، استفاده می‌شود. وی یادآور شد: ایران تاکنون تجربه ساخت سکو‌هایی تا ۳ هزار و ۳ هزار و ۵۰۰ را داشته است، اما این سکو‌ها وزنی بالغ بر ۷ تا ۸ هزار تن را دارند که امیدواریم که همزمان با اجرای این طرح، این فناوری قابلیت انتقال دارد و شرکای ایرانی بخش خارجی خواهند توانست بعد از اجرای این طرح، سازنده این سکو‌های سنگین نیز باشند.

وزیر نفت تاکید کرد: وزن سازه‌های دریایی که در این طرح استفاده خواهد شد، حدود ۴۲۰ هزار تن برآورد شده است و آنچه در طول بیست و چند سال گذشته تا امروز در حوزه دریایی پارس جنوبی، نصب شده حدود ۲۰۰ هزار تن است، یعنی دو برابر سازه‌هایی که در بخش دریایی نصب شده در قالب این طرح نصب خواهد شد. پاک‌نژاد ادامه داد: نصب و راه‌اندازی حدود ۶۰۰ کیلومتر خط لوله زیر دریایی جهت انتقال گاز ترش و طراحی و ساخت بیش از نیمی از این توربوکمپرسور‌ها توسط سازندگان داخلی خواهد بود.

وی با بیان اینکه در مجموع ۷۰ درصد کار این طرح و عملیات این طرح توسط شرکت‌ها، پیمانکاران، سازندگان و طراحان داخلی خواهد بود، افزود: این طرح ضمن اینکه برای صنایع داخلی وابسته به نفت رونق‌آفرینی می‌کند، کارگاهی به وسعت ایران ایجاد می‌کند و عملا بخش خصوصی درگیر اجرای این طرح می‌شوند و رونق‌آفرینی بسیار خوبی در این حوزه خواهند داشت. وزیر نفت همچنین گفت: با اجرای این قرارداد‌ها در بخش اشتغال حدود ۱۷ هزار شغل مستقیم و ۵۰ هزار شغل به طور غیرمستقیم درگیر این طرح خواهند بود.

تامین مالی این طرح سریع‌تر اجرا شود

وزیر نفت در ادامه خاطرنشان کرد: تسریع در تنفیذ این قرارداد و شروع عملیات اجرایی این طرح راهبردی مستلزم نهایی‌سازی قرارداد تأمین مالی با صندوق توسعه ملی و تصویب آن در شورای اقتصاد است؛ با توجه به اهمیت ویژه این طرح برای کشور، صندوق توسعه ملی و سازمان برنامه و بودجه هر چه زودتر موضوعات مربوط به طرح را تعیین تکلیف کنند و بتوانیم با سرعت بیشتری عملیات اجرایی را پیش ببریم. پاک‌نژاد ابراز امیدواری کرد که اهداف این طرح در زمان‌بندی تعیین شده محقق شود و منافع ملی کشور در این پروژه محقق و رونق صنایع نفت و گاز و ایجاد اشتغال و افزایش سطح رفاه مردم فراهم شود.