
اقتصاد ۲۴- نوژن اعتضاد السلطنه - قیمت کالاها در آمریکا در حال افزایش است که خود حکایت از احتمال بروز رکود اقتصادی در کشوری دارد که قرار است "بزرگترین اقتصاد جهان" باشد. با این وجود، گویا ترامپ نسبت به رابطه بین اقتصاد در حال تقلای آمریکا، بازار مصرف راکد و تاثیر احتمالی تعرفهها بر اقتصاد کشورش احساس تعهد و مسئولیتی نمیکند.
علیرغم آشکار شدن رکود در چشم انداز اقتصاد آمریکا، ترامپ که به سیاست "حمایت از صنایع داخلی" پایبند است اشارهای به تاثیر آن سیاست بر رکود اقتصادی نمیکند و در عوض میگوید ایالات متحده در دوره "گذار اقتصادی" به سر میبرد. "هاوارد لوتنیک" وزیر بازرگانی دولت ترامپ با صراحت بیش تری صحبت کرده و گفته است که هیچ انقباضی در بزرگترین اقتصاد جهان وجود نخواهد داشت. با این وجود، او اذعان کرده که ممکن است قیمت برخی کالاها به دلیل افزایش قیمت واردات افزایش یابد.
تازهترین تحولات، هفتهای پر نوسان را برای بازارهای مالی آمریکا رقم زدهاند، زیرا سرمایه گذاران با عدم اطمینان ناشی از چرخش دولت آمریکا در برخی از بخشهای کلیدی از طریق سیاستگذاریهای تجاری تهاجمی دست و پنجه نرم میکنند. تعرفههای جدید چین که برخی محصولات کشاورزی ایالات متحده را هدف قرار میدهد از روز دوشنبه اجرایی شد. ترامپ در مصاحبهای که روز یکشنبه پخش شد، اما روز پنجشنبه ضبط شده بود در پاسخ به پرسشی درباره رکود اقتصادی گفته بود که از پیش بینی چنین چیزهایی متنفر است. او توضیح داد که یک دوره "گذار" وجود دارد، زیرا کاری که او انجام میدهد شامل بازگرداندن ثروت به آمریکا است. او اشاره کرده که این کار قدری زمان بر است، اما باور دارد که در نهایت باید برای ایالات متحده مفید باشد.
هفته گذشته، ایالات متحده تعرفههای ۲۵ درصدی جدیدی را بر واردات از مکزیک و کانادا اعمال کرد، اما تنها دو روز بعد بسیاری از کالاها را از این تعرفه معاف کرد. هم چنین، ترامپ تعرفه کالاهای چینی را نیز به میزان دو برابر افزایش داد و به ۲۰ درصد رساند. در واکنش به آن، پکن تعرفه تلافی جویانه بر واردات برخی از کالاهای کشاورزی از ایالات متحده را اعلام کرد.
بیشتر بخوانید: پیش بینی رشد اقتصادی آمریکا در سال ۲۰۲۵
در روزهای اخیر برخی از محصولات کشاورزی و دامپروری تولید ایالات متحده که وارد چین میشوند از جمله مرغ، گوشت گاو، گوشت خوک، گندم و سویا با تعرفههای جدید ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه شدهاند. مقامهای چینی اعلام کردهاند که تعرفههای تلافیجویانه زیادی بین چین و آمریکا اعمال خواهد شد، زیرا هر دو کشور میخواهند این پیام را انتقال دهند که عقب نشینی از موضع کار آسانی نخواهد بود. مقامهای جچاقتصاد داخلی تمرکز خواهد کرد.
ترامپ، چین، مکزیک و کانادا را متهم کرده که برای پایان دادن به جریان قاچاق مواد مخدر و هجوم مهاجران غیرقانونی به داخل آمریکا اقدام کافی انجام نمیدهند، ادعایی که هر سه کشور آن را رد کردهاند.
از زمانی که ترامپ جرقه جنگ تجاری با شرکای تجاری اصلی ایالات متحده را برانگیخت، سهام در وال استریت سقوط کرد. سرمایه گذاران از این موضوع نگران هستند که تعرفههای ترامپ باعث افزایش قیمت کالاها و در نهایت کاهش رشد اقتصاد آمریکا شود. "لوتنیک" در گفتگوی روز یکشنبه خود با شبکه خبری "ان بی سی" گفته بود که قیمت کالاهای خارجی ممکن است در آمریکا قدری گرانتر شود، اما کالاهای آمریکایی باید ارزان قیمتتر شوند. زمانی که خبرنگار از او پرسید که آیا اقتصاد ایالات متحده ممکن است با رکود مواجه شود، او پاسخ داد که مطلقا هیچ گونه رکودی در آمریکا وجود نخواهد داشت.
"فرانک لاوین" مقام سابق وزارت بازرگانی آمریکا نیز به شبکه خبری "بی بی سی" گفته است که بعید به نظر میرسد جنگ تجاری از کنترل خارج شود. او خاطرنشان ساخته که تعرفهها در نهایت قدری کاهش خواهند یافت، اما کماکان بار اضافی ناشی از آن بر اقتصاد آمریکا تحمیل خواهد شد.
"ریچل وینتر" مدیر سرمایه گذاری میگوید که باور دارد ایالات متحده احتمالا دورهای با نرخ تورم بالاتر را تجربه خواهد کرد. او توضیح میدهد که تعرفهها از لحاظ نظری تورم زا هستند و سطح تعرفههایی که ترامپ اعمال میکند بدون شک در مقطعی منجر به افزایش نرخ تورم خواهد شد.
شکافهایی در پایههای اقتصاد آمریکا در حال شکل گیری و نمایان شدن هستند: اخراج کارکنان افزایش مییابد، روند استخدام و جذب نیروی تازه کُند میشود، اعتماد مصرف کننده کاهش مییابد و نرخ تورم در حال افزایش است. اگرچه در صورتی که "کامالا هریس" معاون رئیسجمهور سابق در انتخابات پیروز میشد نیز تقریبا به طور قطع تمام این اتفاقات رخ میداد، با این وجود، بلاتکلیفیای که سیاست اقتصادی رئیسجمهور دونالد ترامپ موجب شده، این مشکلات را تشدید میکند. اعمال تعرفه به طور خاص باعث ایجاد سردرگمی برای صاحبان کسب و کارها، مصرف کنندگان و سرمایه گذاران میشود و به نگرانیها در مورد تورم در زمانی که قیمتهای مصرف کننده به طور سرسختانه در حال افزایش است، دامن میزند.
هم چنین، سرکوب روند پذیرش مهاجران از سوی ترامپ صنایع کلیدی آمریکایی از جمله کشاورزی، ساختوساز و مراقبتهای بهداشتی را تهدید میکند و آنان را با مشکل در استخدام نیرو مواجه ساختهاند. هم چنین، کاهش شدید تعداد کارکنان بخش فدرال و کاهش کمکهای دولتی میتواند به آسیبپذیرترین آمریکاییهایی که کمترین مصونیت را در مقابل افزایش قیمت کالاها دارند، آسیب برساند. کارکنان اخراج شده هزینههای خود را کاهش خواهند داد و این امر منجر به کُند شدن رشد شغلی در سایر صنایع خواهد شد. عدم اطمینان در مورد چشم انداز تعرفه باعث کُند شدن روند استخدام نیرو توسط صاحبان کسب و کارهای آمریکایی شده و محدودیتهای اعمال شده در روند پذیرش مهاجران میتواند عرضه نیروی کار در بازار آمریکا را محدود کند و بر میزان اشتغال در چند سال آینده تاثیر منفی بگذارد.
ترامپ در سخنرانی هفته گذشته خود در کنگره و در سخنان روز جمعه اش در کاخ سفید اذعان کرد که تعرفهها باعث ایجاد "اختلال کوچک" خواهد شد. ترامپ در مصاحبه با شبکه خبری "فاکس نیوز" در روز یکشنبه از رد ایده احتمال بروز رکود اقتصادی برای اقتصاد آمریکا خودداری کرد و اظهار داشت که برنامه اقتصادی او میتواند "در ابتدا برای برخی دردناک باشد".
پس از بیان چنین نظراتی از سوی ترامپ ارزش سهام بازارهای بورس آمریکا سقوط کرد. ارزش سهام شاخص S&P ۵۰۰ فهرستی از ۵۰۰ سهام برتر در بازار بورس سهام نیویورک و نزدک با سرعت به میزان ۱ درصد و ارزش سهام نزدک به میزان ۱.۲ درصد کاهش یافتند. هم چنین، شاخص سهام داوجونز نیز ۳۷۰ واحد یا ۰.۹ درصد سقوط کرد. بازار سهام به طور خاص به تعرفههای ترامپ واکنش نشان داده به طوری که ارزش شاخصهای سهام نزدک و S&P ۵۰۰ از زمان روی کار آمدن ترامپ به این سو حدود ۳ درصد کاهش یافته است. ترامپ اخیرا به طور قابل توجهی در مورد بازار سهام سکوت کرده در حالی که در دوره نخست ریاست جمهوری اش به طور معمول در مورد رکوردهای بازار به عنوان نشانهای از قدرت اقتصادی آمریکا توئیتهایی را منتشر میکرد.
به گفته وزارت بازرگانی آمریکا هزینههای مصرف کننده در آمریکا به طور غیرمنتظرهای در ژانویه کاهش یافته است. خریداران آمریکایی بسیار بیشتر از آن چه که اقتصاددانان انتظار داشتند با کاهش هزینهها مواجه شدند: هزینهها در ماه ۰.۲ درصد کاهش یافت. با تعدیل تورم هزینهها ۰.۵ درصد کاهش یافتند. این بزرگترین کاهش ماهانه هزینه از فوریه ۲۰۲۱ میلادی به این سو بود. براساس تازهترین دادههای شاخص قیمت مصرف کننده منتشر شده توسط اداره آمار کار آمریکا، افزایش قیمت اقلام در آن کشور در حال بازگشت است و نسبت به دسامبر افزایشی ۰.۵ درصدی داشته است که سریعترین افزایش قیمت از آگوست ۲۰۲۳ میلادی به این سو محسوب میشود و منجر به نرخ تورم سالانه ۳ درصد برای ۱۲ ماه منتهی به ژانویه شد. براساس شاخص اعتماد مصرف کننده هیئت کنفرانس، اعتماد مصرف کننده در آمریکا در فوریه بیشترین کاهش ماهانه خود را از ماه آگوست ۲۰۲۱ به این سو به ثبت رساند و بیشترین کاهش را برای شروع یک سال از سال ۲۰۰۹ میلادی به این سو نشان داد. نتیجه نظرسنجی انجام شده جداگانهای توسط دانشگاه میشیگان در مورد احساسات مصرف کننده برای ماه فوریه بیشترین کاهش را از زمان آغاز رکوردها در این زمینه از سال ۱۹۷۸ میلادی به این سو نشان داده است.
بیشتر بخوانید: بررسی عملکرد نخستین ماه ریاست جمهوری دونالد ترامپ در قالب ۱۰ نمودار/ کارنامه ترامپ چه میگوید؟
دادهها نشان میدهند که کارفرمایان آمریکایی تعداد کارکنان بیش تری را در ماه فوریه در مقایسه با زمان رکود بزرگ اقتصادی و بیشتر تعداد کارکنان را در هر ماه از زمان پاندمی کووید به این سو اخراج کردهاند. اخراج کارکنان بخش فدرال به طور بالقوه اقتصاد محلی را مختل میکند. طبق تازهترین گزارش مشاغل منتشر شده در ماه گذشته تعداد کارکنان بخش فدرال ۱۰ هزار نفر کمتر از ماه ژانویه بوده است.
در چنین شرایطی، مصرف کنندگان آمریکایی به اندازه گذشته هزینه نمیکنند، زیرا نگرانیها در مورد اقتصاد بر تصمیمات آنان برای خرید تاثیر گذاشته است. فروشگاههای زنجیرهای "تارگت" و "والمارت" در تازهترین گزارشهای درآمدی خود اشاره کردهاند که تعرفهها و افزایش نرخ تورم باعث میشوند مصرف کنندگان آمریکایی کمتر پول خرج کنند.
مطمئنا اقتصاد آمریکا قوی و مقاوم است. اقتصاد آمریکا متنوع است و مورد غبطه جهانیان باقی خواهد ماند به ویژه در زمانی که قدرتهای صنعتی از جمله آلمان به طور جدی با مشکل مواجه هستند و سایر اقتصادهای جهان با تورم بسیار بالاتر و بسیار چسبندهتری در مقایسه با تورم آمریکا دست و پنجه نرم میکنند. با این وجود، نگرانی اصلی در مورد رکود اقتصادی بیش از حد است. بسیاری از سیاستهای ترامپ میتوانند به نفع اقتصاد باشد. صاحبان کسب و کارهای آمریکایی خواستار مقررات زدایی و کاهش مالیات هستند. وعدههای کارزار انتخاباتی ترامپ مبنی بر عدم پرداخت مالیات بر انعام یا اضافه کاری در بین رای دهندگان بسیار محبوب بودند. عدم پرداخت مالیات بر انعام یا اضافه کاری نیز بین رایدهندگان بسیار محبوب بودند. کاهش هزینههای بیهوده نیز مورد توجه طیف وسیعی از آمریکاییها قرار گرفته است، حتی اگر روشهایی که وزارت کارآمدی دولت تحت ریاست "ایلان ماسک" برای اجرای آن سیاستها اعمال میکند در بهترین حالت بخث برانگیز بوده باشند.
با این وجود، شرکتهای آمریکایی هیچ چیزی بیش از اطمینان خاطر و قطعیت را دوست ندارند چیزی که این روزها به سختی میتوان آن را در آمریکا پیدا کرد. مصرف کنندگان آمریکایی دوست دارند مطمئن باشند که اگر دلارهای خود را خرج کنند، چکهای حقوق بعدی بیش تری برای جایگزینی پول خرج شده وجود خواهند داشت و این که دلارهای آینده شان در مقایسه با دلارهایی که اکنون در کیف پول شان وجود دارد افزایش خواهند یافت.
با این وجود، زمانی که تعرفه ها، سیاستهای محدود کننده مهاجرتی و کاهش انبوه مشاغل در میان باشد کسب اطمینان مصرف کننده و صاحبان کسب و کارهای آمریکایی کار دشواری خواهد بود. شرکتهای آمریکایی به طور جدی در مورد تاثیرات ناشی از تعرفههای بالا بر واردات نگران هستند.
خبر خوب برای اقتصاد آمریکا آن است که اقتصاددانان برجسته آمریکایی از جمله "جروم پاول" رئیس فدرال رزرو هنوز نگران نشدهاند. او خاطر نشان ساخته که عدم اطمینان در حال افزایش است، اما این لزوما بدان معنا نیست که هزینههای مصرفکننده، که دو سوم اقتصاد آمریکا را هدایت میکند، به سادگی اصطلاحا خشک خواهد شد. علیرغم احساسات پایین مصرفکننده در سال ۲۰۲۲، زمانی که تورم به بالاترین حد خود در ۴۰ سال گذشته رسیده بود، در آن زمان مصرف کنندگان آمریکایی کماکان پول خرج میکردند که در نوع خود یک اتفاق عجیب اقتصادی محسوب میشد. پاول در نشستی که در روز جمعه گذشته به میزبانی دانشگاه شیکاگو برگزار شد، گفته بود: "علیرغم سطوح بالای عدم اطمینان، اقتصاد ایالات متحده کماکان در وضعیت خوبی قرار دارد. خوانش احساسات، پیش بینی کننده خوبی برای رشد مصرف در سالیان اخیر نبوده است".
منبع: سایت خبری "فریت" آفریقای جنوبی، سی ان ان