
اقتصاد۲۴- خشایار راد از چهرههای دوستداشتنی و متین دنیای بازیگری در ایران است؛ هنرمندی که چهرهاش برای نسلهای مختلف ایرانیان یادآور لحظههای شیرین تلویزیونیست. او از جمله بازیگرانیست که با وجود سالها فعالیت در صحنه، هیچگاه در دام شهرتطلبی نیفتاد و همواره فروتنی و اخلاق نیکویش زبانزد همکارانش بوده است.
راد مسیر هنری خود را از تئاتر آغاز کرد و کمکم به سینما و تلویزیون راه پیدا کرد. حضورش در مجموعههای طنز، بهویژه همکاری با رضا عطاران در «خانهبهدوش»، جایگاه او را در میان مخاطبان تثبیت کرد.
خشایار راد در پنجم مهرماه ۱۳۳۰ در تهران به دنیا آمد. او در خانوادهای چهار نفره بزرگ شد و تنها یک برادر کوچکتر داشت. دوران کودکیاش در محلههای قدیمی تهران گذشت؛ از خیابان مولوی و شوش تا میدان قیام و نهایتاً خانهای در میدان خراسان، خیابان لرزاده. پدرش هنگامیکه راد تنها دو سال داشت فوت کرد و او هیچ خاطرهای از او ندارد. چند سال بعد نیز برادرش در ۲۳ سالگی به دلیل سانحه رانندگی درگذشت و پس از آن مادرش را نیز از دست داد. این اتفاقها دوران کودکی و نوجوانی راد را با چالشهای زیادی روبهرو کرد و او از همان سالها مجبور شد بهعنوان تنها نانآور خانواده، مسئولیت زندگی خود و خانواده را برعهده گیرد.
راد نخستین تجربه کاری خود را در کارخانه «پارس لوکس» آغاز کرد و بهعنوان جوشکار مشغول به کار شد. این تجربه نه تنها سختیهای کار را به او آموخت، بلکه روحیه تلاش و پشتکارش را نیز شکل داد. در ادامه، با حمایت و راهنمایی عمویش، وارد بانک صادرات شد و سالها در این نهاد فعالیت کرد. او مسیر کاری خود را با کوشش و جدیت ادامه داد و حتا در چند شعبه ریاست شعبه را برعهده گرفت. سرانجام در سال ۱۳۸۰ پس از سالها خدمت، بازنشسته شد.

راد در ۲۳ سالگی، هنگامیکه شور و اشتیاق فراوانی برای هنر داشت، قدم به دنیای تئاتر گذاشت و از سال ۱۳۵۳ فعالیت خود را بهصورت جدی آغاز کرد. حضور او در صحنههای تئاتر با پشتکار و علاقهای که داشت، کمکم توجه منتقدان و مخاطبان را جلب کرد. استعدادش در بازیگری، همراه با کوشش مداوم، در سال ۱۳۷۴ نتیجه داد و او موفق شد در جشنواره تئاتر سنتی عنوان بهترین بازیگر نقش اول مرد را بهدست آورد؛ موفقیتی که نقطه عطفی در مسیر هنری او به شمار میرود.
پس از این موفقیت، راد مسیر بازیگری حرفهای را همزمان با فعالیت در بانک ادامه داد و نشان داد که توانایی مدیریت همزمان دو حوزه متفاوت را دارد. نخستین تجربه تلویزیونی او با حضور در مجموعه «جدی نگیرید» رقم خورد و رفتهرفته نامش در تلویزیون مطرح شد. در سال ۱۳۷۸ با سریال «قطار ابدی» حضور پررنگتر و جدیتری در قاب تلویزیون پیدا کرد و نقش او در این مجموعه توجه بینندگان را به خود جلب کرد، بهگونهای که مسیر ورود او به سینما و آثار بعدی تلویزیونی هموار شد.
خشایار راد در سال ۱۳۸۲ با حضور در فیلم «خوابگاه دختران» به کارگردانی محمدحسین لطیفی وارد دنیای سینما شد. بازی او در این فیلم در کنار چهرههایی مانند باران کوثری و فرحناز منافیظاهر، توجه مخاطبان و منتقدان را جلب کرد و نشان داد که توانایی انتقال احساس و شخصیتهای پیچیده را دارد. این تجربه نقطه شروع حضور مستمر او در سینما بود و زمینهای شد برای نقشهای بعدیاش.
شهرت گسترده و شناخته شدن نام راد اما یک سال بعد، با بازی در نقش «حمید بیات» در سریال «خانهبهدوش» رقم خورد. همکاری با رضا عطاران، بازیگر و کارگردان مطرح، نقطه عطفی در مسیر حرفهای او شد. بازی راد در این مجموعه نه تنها محبوبیتش را نزد مخاطبان تلویزیون افزایش داد، بلکه باعث شد نام او تا امروز با فضای طنز و شادیبخش تلویزیونی گره بخورد. توانایی او در ارائه نقشهای طنز با صداقت و طبیعی بودن، باعث شد که هر بار حضورش در صفحه تلویزیون با استقبال گسترده مخاطبان روبهرو شود و به یک چهره دوستداشتنی در میان نسلهای مختلف تبدیل شود.
راد همواره گفته است که «بازیگری در خون من بوده است». سالها در بانک صادرات فعالیت کرد و حتا مدتی ریاست چند شعبه را برعهده داشت، اما هرگز علاقه و شور خود به هنر را کنار نگذاشت. او براین باور است که بازیگری تنها یک شغل نیست، بلکه راهی برای بیان احساسات، برقراری ارتباط با مردم و انتقال انرژی مثبت است. تجربههای زندگی و کار در محیطهای متفاوت، از کارخانه و بانک گرفته تا صحنه تئاتر و قاب تلویزیون، باعث شده است که راد دیدگاهی منحصر به فرد نسبت به هنر و نقش خود در جامعه داشته باشد.
او براین باور است که بازیگر واقعی کسیست که بتواند با صداقت و سادگی، مخاطب را با خود همراه کند و لحظاتی شیرین و به یادماندنی برای آنها بسازد؛ نکتهای که در تمام سالهایی که در عرصه طنز و کارهای جدی حضور داشته، همیشه به آن پایبند بوده است.

خشایار راد سالها پیش ازدواج کرد و زندگی خانوادگی آرام و پایداری دارد. او دو پسر بهنامهای امید و نوید دارد؛ امید در رشته مدیریت صنعتی و نوید در روانشناسی بالینی تحصیل کرده است. افزونبر این، راد یک نوه بهنام اهورا دارد که به گفته خودش، حضور او و دیدن شادیهای کودکانهاش، مایه دلخوشی و نشاط روزهای بازنشستگی اوست. خانواده و روابط نزدیک با فرزندان و نوهاش، بخش مهمی از زندگی شخصی راد را تشکیل میدهد و او همواره سعی کرده است وقت و انرژی خود را میان فعالیت حرفهای و زندگی خانوادگی بهطور متوازن تقسیم کند.
بیشتر بخوانید: محمد کاسبی کیست؟ / چهرهای ماندگار از ایمان، مردمدوستی و هنر
یکی از برجستهترین ویژگیهای شخصیتی خشایار راد، خوشرویی و انرژی بالای اوست. اطرافیان، همکاران و شاگردانش او را انسانی مهربان، صادق و اجتماعی توصیف میکنند که حضورش آرامشبخش و دلگرمکننده است. خود راد درباره این ویژگی گفته است:
«بههیچروی نمیتوانم انرژیام را پنهان کنم. حتا همسرم گاهی با من بیرون نمیآید، زیرا در کوچه و خیابان، مدام با مردم صحبت میکنم و شادی و انرژی خود را با آنها تقسیم میکنم.»

راد از علاقهمندان ورزش فوتبال است و سالها تجربه بازی در تیم فوتبال هنرمندان را دارد. این حضور نه تنها او را با جمعی از همنسلان هنرمند و ورزشکار مرتبط کرده، بلکه روحیه گروهی و تعامل اجتماعی او را نیز تقویت کرده است. با وجود علاقهاش به فوتبال، راد تأکید میکند که تعصبی نسبت به هیچ تیمی ندارد و تمامی تیمها برایش ارزشمند و دوستداشتنی هستند.
خشایار راد براین باور است که نقشهای طنز با روحیه و انرژی او بیشتر همخوانی دارد و هیچ چیزی را ارزشمندتر از لبخند و شادی تماشاگر نمیداند. او معتقد است که بازی در کارهای طنز فرصتی است تا ارتباطی صمیمی با مخاطب برقرار کند و لحظاتی شاد و مفرح برای آنها خلق نماید. با این حال، اگر نقشهای جدی به او پیشنهاد شود، آنها را رد نمیکند؛ زیرا تجربه بازی در آثار جدی مانند فیلم «خوابگاه دختران» نشان داده است که توانایی خود را در ارائه شخصیتهای پیچیده و چندلایه نیز دارد.
راد درباره همکاریاش با رضا عطاران گفته است:
«عطاران عالیست. هنگامیکه نقشها را انتخاب میکند، دقیق میداند چه کسی برای هر نقش مناسب است. به بداههگویی بازیگران اعتماد دارد و این اعتماد، کار را برای ما لذتبخشتر میکند.»
کارنامه هنری خشایار راد شامل آثار متنوع و گستردهای در سینما و تلویزیون است. او با فیلمهایی مانند «خوابگاه دختران»، «تلفن همراه رئیسجمهور» و «کاتیوشا» وارد پرده سینما شد و توانست توانمندی خود در بازی در نقشهای متفاوت را نشان دهد. در تلویزیون نیز با سریالهای محبوبی مانند «خانهبهدوش»، «متهم گریخت»، «ترش و شیرین»، «چهار چرخ» و «کامیون» به شهرت رسید و جایگاه خود را میان مخاطبان تثبیت کرد.
در سالهای اخیر، راد حضور موفق خود را در مجموعههای نمایش خانگی ادامه داده است و در آثار جدیدی مانند «آنتن»، «جزر و مد» و «دیو و ماهپیشونی» نقشآفرینی کرده است. این فعالیتها نشان میدهد که او با گذشت زمان همچنان توانسته است ارتباط خود را با مخاطبان حفظ کند و نقشهای متنوع و جذاب را با انرژی و دقت به تصویر بکشد.

راد در گفتوگویی توضیح داده است که تصور کمکاری درباره او نادرست است و خود میگوید:
«من کمکار نیستم، پرکارم، بلکه کارهایم با فاصله زمانی از هم پخش میشوند و بهنظر میرسد که کم کارم.»
این توضیح نشان میدهد که راد همواره فعالیتهای هنری خود را با دقت و جدیت دنبال کرده و فاصله میان انتشار آثارش، هرگز نشانه کمکاری یا بیتوجهی به حرفه نبوده است. او با این دیدگاه، تأکید میکند که کیفیت و دقت در ارائه نقشها، برایش بیشتر از کمیت اهمیت دارد و مخاطب تنها بخشی از فعالیتهای مستمر او را مشاهده میکند، بدون آنکه تصویر کاملی از تلاشهای پشتصحنه داشته باشد.