بررسی پیامدهای تعرفه بالای برق استخراج رمزارزها در ایران؛
ماینرها با سرمایههایشان میروند
تعرفه برق ماینینگ اعلام شده است و نتیجه نشان میدهد اعتراضات فعالان ماینینگ هیچ تاثیری نداشته است چراکه متوسط قیمت برق در طول سال همان هفت سنت میشود. این امر عواقب بسیاری را به همراه خواهد داشت.
اقتصاد24 - کارشناسان معتقدند استخراج رمزارزها در ایران دیگر مقرونبهصرفه نیست. از سوی دیگر بسیاری از دارندگان مزارع ماینینگ در حال مهاجرت از کشور به چین، روسیه و کشورهای جنوبشرقی آسیا هستند. این امر شاید به نظر دولت بد نباشد اما حقیقت آن است که استخراج رمزارزها درآمدزایی کلانی برای کشور و دولت به همراه دارد. به همین روی بسیاری از کشورهای حوزه خلیجفارس در حال تسهیل شرایط برای جذب ماینرها هستند و چین و روسیه نیز در حال توسعه این صنعت در کشور خود هستند. از سوی دیگر بسیاری قصد دارند سرمایه خود را خارج کنند تا در دیگر کشورها به استخراج رمزارزها بپردازند که منجر به خروج سرمایه از کشور میشود. همچنین تعرفه بالای برق ماینینگ موجب دزدی برق از کنتورها نیز میشود. از سوی دیگر شنیدهها حاکی از آن است که وزارت نیرو نیز قصد دارد استخر ماینینگ ایجاد کند. شاید دولت قصد دارد به تنهایی سود حاصل از استخراج ارزمجازی را کسب کند و یا اینکه این امر را انحصاری کند. پرسش فعالان ماینینگ این است؛ وزارت نیرو نیز به همین میزان بابت برق مصرفی هزینه پرداخت میکند؟
مصطفی رجبیمشهدی، سخنگوی صنعت برق روز ۲۲ آبان از تعیین قیمت برق جهت استخراج رمزارزها خبر داد و اعلام کرد تعرفه برق برای این مراکز، معادل متوسط نرخ برق صادراتی خواهد بود و ماینرها باید به ازای هر کیلووات ساعت برق، ۹۶۵ تومان پرداخت کنند.
البته این همه ماجرا نیست. سخنگوی صنعت برق اعلام کرده که این نرخ در هشت ماه غیرگرم سال معادل ۵۰ درصد متوسط نرخ برق صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و در چهار ماه گرم سال یعنی از خرداد تا شهریور، دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق محاسبه میشود.
از سوی دیگر اعلام شده که استفاده مراکز ماینینگ از برق در ۳۰۰ ساعت در طول سال (ساعت اوج بار) ممنوع خواهد بود. اینطور که به نظر میرسد، ساعات مورد نظر از قبل توسط وزارت نیرو ابلاغ خواهد شد.
نکته مهم اینجاست که برق جهت ماینینگ صرفا به متقاضیانی ارائه میشود که از وزارت صنعت مجوز خود را دریافت کرده باشند. به گفته سخنگوی صنعت برق، استفاده غیرمجاز از برق برای استخراج رمزارز ممنوع است. او با اشاره به اینکه اگر شخصی یک مرکز غیرمجاز را معرفی کند، پاداش دریافت میکند اظهار کرد: برای کسانی که نسبت به شناسایی و اعلام مراکز غیرمجاز رمزارز اقدام کنند نیز پاداشهایی در نظر گرفته شده است که معادل ۲۰ درصد خسارت وارده توسط این مراکز به شبکه خواهد بود. با استفادهکنندگان غیرمجاز از برق نیز براساس قوانین موجود برخورد و به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.
نکته مهم دیگری که سخنگوی صنعت برق به آن اشاره کرده، این است که امکان استفاده از نیروگاههای کشور برای تامین برق فراهم نیست. رجبیمشهدی گفت: این گروه از متقاضیان در صورت تمایل میتوانند نسبت به احداث نیروگاه جدید اقدام کنند که در این صورت نرخ سوخت این نیروگاهها معادل ۷۰ درصد نرخ گاز صادراتی خواهد بود.
به گفته رجبیمشهدی، استخراجکنندگان رمزارز میتوانند نسبت به استفاده از برق تولیدی نیروگاههای تجدیدپذیر برای این کار اقدام کنند. وی تاکید کرد: در صورت عدم استمرار برق تولیدی نیروگاه تجدیدپذیر، این مراکز میتوانند از برق شبکه به عنوان پشتیبان استفاده کنند که در این شرایط نرخ برق شبکه به قیمت تعیین شده در این مصوبه محاسبه خواهد شد.
هزینهها مقرونبهصرفه نیست
تعرفه برق فعالان مزارع ماینینگ را بر آن داشته که به فکر مهاجرت بیفتند، بسیاری نیز قصد دارند سرمایههای خود را از کشور خارج کرده و در دیگر کشورها آنها را به منظور استخراج رمزارزها سرمایهگذاری کنند. به جز خروج سرمایه از کشور، تعرفه بالای برق سرقت از کنتور برق را در شهرستانهای مختلف کشور نیز به همراه خواهد داشت. برای فعالان ماینینگ دیگر فعالیت در ایران مقرونبهصرفه نیست.
کاوه مشتاق، فعال در زمینه استخراج رمزارزها در گفتوگو با «جهانصنعت» اظهار کرد: با تعرفههای جدیدی که وزارت نیرو اعلام کرده است، متوسط هزینه برق برای ماینینگ در طول سال هفت سنت میشود. چهار ماه در سال ماینرها نباید فعالیت داشته باشند و در طول این مدت سختی شبکه افزایش مییابد. در چهار ماه گرم سال ماینرها ناچار هستند دستگاههای استخراج ارزمجازی را خاموش کنند که از نظر اقتصادی نمیصرفد.
وی افزود: علاوه بر آن سالانه ۳۰۰ ساعت باید دستگاههای ماینینگ خاموش باشند. با توجه به شرایط کنونی، سختی شبکه و هشریت بیتکوین استخراج رمزارزها مقرونبهصرفه نیست. البته قیمت برق فقط یکی از هزینههای جاری استخراج رمزارز است. آمادهسازی استخراج نیز از دیگر هزینهها بوده و زمانی که ماینینگ قانونی اعلام شود مالیات و عوارض نیز برای آن محاسبه میشود.
افزایش دزدی از کنتور برق
مشتاق در رابطه با دزدی برق از کنتور برقها برای استخراج رمزارزها بیان کرد: اگر فقط با یک یا دو دستگاه استخراج رمزارز صورت بگیرد امکان دزدی برق وجود دارد اما برای مزارع ماینینگ دزدی برق غیرممکن است. دستگاههای ماینر هرکدام نزدیک ۵/۷ آمپر مصرف برق دارند با این همه به دلیل تعرفه بالای برق ماینینگ دزدی برق برای استخراج رمزارزها در حال گسترش است؛ به ویژه در شهرستانهای کوچک، در این شهرستانها نیز از دستگاههای قدیمیتر استفاده میشود که مصرف برق زیادی دارند و مستهلک شدهاند.
مهاجرت دارندگان مزارع ماینینگ
مشتاق با اشاره به اینکه بسیاری از مزرعهداران ماینینگ در حال مهاجرت از کشور هستند اظهار کرد: بسیاری از دارندگان فارمهای ماینینگ در حال مهاجرت به کشورهای مختلف مانند روسیه، چین و جنوبشرق آسیا هستند. آنهایی که قصد داشتند سرمایه جدید وارد ماینینگ کنند نیز قصد دارند سرمایه خود را در چین به سرویسهای هتلینگ (سرویسی که دستگاههای ماینر را نگهداری کرده و در ازای دریافت مبلغی با آن رمزارز استخراج میکنند) پرداخت کنند.
ایجاد استخر ماینینگ از سوی وزارت نیرو
وی در رابطه با درآمدزایی کلان استخراج رمزارزها بیان کرد: براساس خبرها وزارت نیرو قصد دارد استخر ماینینگ (ماینرها برای اثبات کار به صورت جمعی و نسبت به توان مشارکت میکنند و برنده این مشارکت جایزه را بین دیگران تقسیم میکند که به آن استخر ماینینگ میگویند) راهاندازی کند که باید فارم بزرگ ماینینگ را به عنوان پشتوانه داشته باشد. از سوی دیگر این پرسش ایجاد میشود که وزارت نیرو نیز همین تعرفه را برای برق پرداخت میکند؟