اقتصاد24- مدتی پیش شهرداری تهران طرحی برای رفع مشکل مسکن در شهر تهران را مطرح کرد، طرح ساخت خانههای ۳۰ متری پیشنهادی است که اخیرا از سوی شهرداری به هیئت دولت اعلام شده و دولت نیز از این طرح استقبال کرده است.
به گفته شهرداری با اجرای این طرح مشکل قیمت مسکن با انبوه سازی و متراژ کم کنترل میشود و اقشار کم درآمد نیز میتوانند در تهران صاحب خانه شوند.
اگرچه ساخت خانههای ۳۰ متری در کاهش ساخت و ساز و خانه دار شدن تهرانیها میتواند تاثیر داشته باشد، اما اجرا شدن این طرح با سبک زندگی ایرانی اسلامی ما سازگار نیست و ما فرهنگ اصیل ایرانی همخوانی ندارد.
اما بعد از اعلام این خبر وزیر راه و شهرسازی ساخت چنین خانههایی را تکذیب کرد و گفت: هیچ برنامهای برای ساخت واحدهای مسکونی ۳۰ و ۴۰ متری در وزارت راه و شهرسازی وجود ندارد و از چنین ایدهای نیز حمایت نمیکنیم.
در شرایط فعلی گرفتاریهای مردم زیاد شده است و دورهمیها و مهمانیهای خانوادگی از بین خانوادههای ایرانی کمرنگ شده، اما همچنان پابرجاست و رنگ بوی امروزی به خود گرفته است.
درست است که با رشد فضای مجازی در سطح جامعه خانوادهها کمی از یکدیگر دور شده اند، اما هنوز صله رحم در میان ایرانیها قطع نشده است.
توضیحات کارشناسان درباره آسیبهای ساخت خانههای کوچک
جعفر بای آسیب شناس و جامعه شناس در گفتگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره آسیبهای خانههای ۳۰ متری اظهار کرد: این مدل اقتباسی از بیگانگان بومی سازی نشده و با فرهنگ ایرانی اسلامی جامعه ما سازگاری ندارد و نظام خویشاوندی را دچار معضلاتی میشود.
این آسیب شناس و جامعه شناس ادامه داد: با ساخت خانههای کوچک باید به فکر ساخت دارلمجانین برای افرادی که در این خانهها زندگی میکنند باشیم چراکه با زندگی در خانههای ۳۰ متری مشکلات روحی و روانی برایشان ایجاد میشود.
بای بیان کرد: در فرهنگ ایرانی اسلامی روابط عاطفی خانواده صمیمی و رفت و آمد اقوام زیاد است، اما با زندگی در این خانهها باید این روابط به حداقل برسد ارتباطات که کاهش پیدا کند مشکلاتی مانند یأس و ناامیدی، افسردگی و نگرانی، افزایش غم وغصه، کاهش نشاط و شادمانی ارمغان زندگی در این واحدها خواهد بود.
زندگی در خانههای کوچک ۳۰ متری و کپی کردن سبک زندگی غربیها علاوه بر مشکلات روحی روانی مانند افسردگی و تمایل به زندگی تنهایی که برای فرد ایجاد میکند با منویات مقام معظم رهبری درباره چالش جمعیتی که بارها تاکید داشتند منافات دارد.
رهبر انقلاب بارها در سخنرانیهای خود تاکید بر افزایش جمعیت داشته اند و زوجهای جوان را به فرزندآوری تشویق و ترغیب کردند و فرمودند پیر شدن کشور، کم شدن نسل جوان در چندین سال بعد، از همان چیزهایی است که اثرش بعداً ظاهر خواهد شد، وقتی هم اثرش ظاهر شد، آن روز دیگر قابل علاج نیست.
زندگی کردن در خانههایی که اتاق خواب ندارد علاقه زوج هارا برای فرزندآوری کم میکند و این عامل باعث کاهش موالید و پیر شدن جامعه میشود.
این آسیب شناس و جامعه شناس گفت: درست است که فکر میکنند مشکل مسکن با اجرای این طرح حل میشود، اما مشکلات و معضلاتی برای ما ایجاد میکند که خروج از این چالشها توانایی زیادی میخواهد و از چاله به چاه انداختن خانواده است.
او افزود: زندگی در این خانهها باعث کاهش تحرک بدنی و بی تحرکی در افراد میشود که نسلی ضعیف و ناتوان داریم که عوارض زیادی بر فعالیتهای اقتصادی به همراه خواهند داشت شاید برای مدتی کوتاه آن هم برای زوجهای بدون فرزند زندگی در این خانهها قابل توجیح باشد، اما خانواده ایرانی تنها در زن و شوهر خلاصه نمیشود فرزند و اقوام پیوست خانواده ایرانی است.
بای خاطرنشان کرد: باید قبل از اجرای طرحهای آزمایش نشده در سطح کلان، در محدوده کوچک صورت آزمایشی طرحها اجرا شود و مشکلات آن بررسی و بومی سازی شود بعد از رفع معضلات آن طرح را توسعه دهیم.
مهدی کلهر گلکر روانشناس اجتماعی درباره آسیبهای روانی و اجتماعی خانههای آسیبهای ۳۰ متری اظهار کرد: آسیبهای که خانههای ۳۰ متری را در دو حوزه اجتماعی و روانشناختی میتوانیم بررسی کنیم.
این روانشناس بیان کرد: در حوزه اجتماعی، اگر این خانهها در مکانهای پر رفت و آمد ساخته شود مشکلات اجتماعی مانند افزایش ترافیک و حجم جمعیت در یک منطقه خاص را ایجاد کرده که به تبع آن مشکلات حمل نقلی نیز ایجاد خواهد شد.
کلهر با اشاره به اینکه بعضی از افراد به دنبال خانه دوم هستند و این خانهها بستری برای آسیبهای دیگر را فراهم میکند، افزود: فردی که به دنبال خانههای ارزان قیمت برای فعالیت غیرفرهنگی و غیرارزشی است به خرید این خانهها روی میآورد که آسیبهای مختلفی مانند ازدواج سفید، اعتیاد، فحشا و ... را به دنبال دارد.
این روانشناس درباره آسیبهای روانشناختی این خانهها گفت: در رابطه با بحث روانشناختی معضلاتی ایجاد میشود و اگر قرار باشد یک زوج با فرزند کوچکشان در این خانهها زندگی کنند بیشترین آسیب برای کودک است که در این بافت پرورش پیدا میکند.
او ادامه داد: کودکی که در حال رشد است به لحاظ حسی حرکتی نیاز به محیط بزرگ برای فعالیت و جنب جوش دارد و محرکهای محیطی برای رشد کودک باید زیاد باشد تا بتواند استعداد و توانایی خود را بروز دهد زمانی که فضا محدود شود محرکهای مورد نیاز کودک را کاهش یابد در کارکردها و فرایندهای شناختی اثر میگذارد.
کلهر با بیان اینکه بین محیط و خواستههای فردی باید هماهنگی ایجاد شود، افزود: زمانی که بین محیط و خواستههای فرد تضاد وجود داشته باشد فرد به سمت انزوا و افسردگی میرود و گاهی نیز در مقایسههای اجتماعی، فرد احساس حقارت میکند و محیط برایش قابل پذیرش نیست و به تنهایی روی میآورد.
این روانشناس با اشاره به اینکه وقتی محیط محدود باشد و فرد نتواند محیط خود را کنترل کند این عدم کنترل باعث ایجاد خشم و پرخاشگری در فرد میشود، اضافه کرد: همچنین این احساس، آسیبهای غیرمستقیمی را در فرد ایجاد کرده چرا که جنبههای روانشناختی در بلند مدت و غیرمستقیم رخ میدهد.
او بیان کرد: زمانی که خانه محدود باشد و عرصه برای ما تنگ شود خشونت، پرخاشگری، ناامیدی، بیماریهای روانی و ... ایجاد میشود همچنین زمانی که فرد در محل کار خود دچار استرس و فشارهای بیرونی باشد برای کسب آرامش به محیط خانه رجوع میکند.
کلهر خاطرنشان کرد: باید قبل از این که این طرح اجرا شود بررسیهای جامع و گسترده صورت گیرد و از جنبههای مختلف خصوصاً جنبه سلامت روان را بررسی کنیم که افرادی که در خانه کوچک و بزرگ زندگی میکنند چه تفاوتی با یکدیگر دارند و اگر این بررسیها صورت نگیرد برای حل یک معضل در سطح جامعه زمینهی ایجاد آسیبهای دیگر راه فراهم کردیم.
صحبتهای اخیر برای ساخت خانههای کوچک
عبدالرضا گلپایگانی معاون معماری و شهرسازی شهردار تهران در نشست خبری خود درباره ساخت این خانهها گفت: معاونت شهرسازی آمادگی ارائه مجوز به ساخت آپارتمانهایی به متراژ ۲۵ تا ۴۰ متر دارد و موانع ساخت آپارتمانهای ۲۵ تا ۴۰ متر را برمیداریم، در سازمان نوسازی هم ایده آپارتمانهای کوچک اندازه را پیش بردهایم.
ساخت این خانهها آسیبهای جبران ناپذیری را بر جامعه و بنیان خانواده وارد میکند حال باید منتظر بمانیم که ساخت این خانهها به چه نتیجه میرسد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان