اضافه وزن و آثار منفی آن بر سلامت

اقتصاد24-«به‌واسطه رژیم غذایی های نامناسب و کم تحرکی، چاقی شیوع بیشتری یافته و مطالعات مختلف به تداوم این روند طی سال های پیش رو اشاره دارند. وزن اضافه با مشکلات سلامت جدی که می‌توانند قسمت های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهند، مرتبط است که از آن جمله می توان به بیماری قلبی، سرطان‌های کبد، کلیه و معده و مشکلات مفصلی اشاره کرد. همچنین اضافه وزن می تواند سطح شادی و طول عمر فرد را کاهش دهد. در ادامه با برخی مشکلات سلامت مرتبط با چاقی بیشتر آشنا می شویم.

بیماری قلبی

وزن اضافه بدن با سطوح بالاتر کلسترول و قند خون مرتبط است که دو عامل خطر برای حمله قلبی و سکته مغزی محسوب می شوند. به گفته موسسه ملی سلامت آمریکا، حتی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن اضافه بدن می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد. کاهش وزن می‌تواند سطوح فشار خون و کلسترول را کاهش داده و جریان خون را بهبود ببخشد.

فشار خون بالا

وزن اضافه بدن قلب را مجبور می کند تا برای پمپاژ خون به سراسر بدن سخت‌تر کار کند. این شرایط می‌تواند به پرفشاری خون یا فشار خون بالا منجر شود که یک عامل خطر برای بیماری قلبی‌ - عروقی است.

فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید. خوانش عادی فشار خون ۱۲۰ روی ۸۰ است. اگر فشار خون شما افزایش یافته است، توصیه های ارائه شده توسط پزشک درباره تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی و همچنین داروهای تجویزی را برای بازگشت خوانش فشار خون به محدوده عادی رعایت کنید.

سرطان

به گفته انجمن سرطان آمریکا، وزن اضافه بدن می تواند خطر انواع مختلف سرطان از جمله پستان، کولورکتال، رحم، کیسه صفرا و کلیه را افزایش دهد. هر ساله موارد بسیاری از سرطان مرتبط با چاقی تشخیص داده می‌شوند. پژوهشگران از دلیل قطعی این ارتباط آگاه نیستند اما التهاب، تغییر متابولیسم سلول، عادات غذایی ناسالم و سبک زندگی کم تحرک می‌توانند به تنهایی یا همراه یکدیگر در این زمینه نقش داشته باشند.

حفظ وزن سالم و پرهیز از افزایش وزن بهترین گزینه برای پرهیز از ابتلا به سرطان های مرتبط با اضافه وزن است.

سکته مغزی

اضافه وزن یا چاقی فشار خون را افزایش می دهد که از دلایل اصلی سکته های مغزی است. بیماری قلبی، قند خون و کلسترول بالا که با وزن اضافه بدن مرتبط هستند نیز احتمال تجربه یک سکته مغزی را افزایش می دهند.

کاهش وزن از طریق یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم می تواند خطر سکته مغزی را کاهش دهد.

اختلال در خواب

اضافه وزن یکی از عوامل خطر اصلی برای آپنه خواب است. وزن اضافه اغلب با چربی بیشتر و التهاب اطراف گردن همراه است که می تواند مسیر هوایی را محدود کرده و به آپنه خواب انسدادی منجر شود. در این شرایط فرد با خروپف هنگام خواب مواجه است و ممکن است حتی وقفه های کوتاه در تنفس خود را تجربه کند. این شرایط خطر برخی مشکلات سلامت جدی از جمله بیماری قلبی را افزایش می دهد.

حفظ وزن سالم و کاهش وزن اضافه بدن می تواند به تنفس راحت‌تر کمک کند. بدون در نظر گرفتن وزن، اگر به صورت مزمن خروپف می کنید با پزشک خود درباره بررسی احتمال ابتلا به آپنه خواب صحبت کنید.

دیابت

بیشتر افراد مبتلا به دیابت دارای اضافه وزن یا چاق هستند. چربی می تواند مقاومت بدن در برابر انسولین که وظیفه حمل قند از خون به سلول ها را بر عهده دارد، افزایش دهد. زمانی که بدن در برابر انسولین مقاومت می کند، قند در جریان خون باقی مانده و این شرایط می تواند به دیابت نوع ۲ منجر شود. قند خون بالا به دیواره سرخرگ ها آسیب می زند و می تواند خطر حمله قلبی، سکته مغزی، مشکلات بینایی و عوارض دیگر را افزایش دهد.

اگر اضافه وزن دارید احتمال ابتلا به دیابت را می توانید از طریق انجام آزمایش بررسی کنید. اگر به دیابت مبتلا هستید، توصیه های پزشک خود درباره تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی را جدی گرفته و همچنین داروهای تجویز شده را بر اساس دستورالعمل های ارائه شده توسط وی مصرف کنید.

فشار بر مفاصل

وزن اضافه می تواند اثر منفی بر استخوان ها و مفاصل انسان داشته باشد و به طور بالقوه به بیماری هایی مانند استئوآرتریت یا آرتروز منجر شود. استخوان های بدن انسان برای پشتیبانی از وزن سالم و ایده آل بدن طراحی شده اند و هر کیلو وزن اضافه می تواند فشار بیشتری را بر مفاصل وارد می کند. این بار اضافه در نهایت به فرسایش مفاصل و نارسایی آنها منجر خواهد شد.

وزن اضافه بدن خود را برای کاهش درد و فشار روی مفاصل و همچنین خطر ابتلا به آرتروز کاهش دهید.

اثر منفی بر کبد

زمانی که اضافه وزن دارید، چربی می تواند در کبد انباشته شود و به بیماری کبد چرب که به نام استئاتوهپاتیت غیر الکلی نیز شناخته می شود، منجر شود. بیماری کبد چرب می تواند موجب آسیب کبدی شدید از جمله سیروز یا حتی نارسایی کبد شود. به گفته دانشکده پزشکی هاروارد، چربی شکم موجب ترشح موادی آسیب‌زا در کبد می شود که می تواند سطح چربی ها در خون را افزایش دهد.

کاهش چربی بدن به معنای آن است که میزان چربی در کبد شما نیز کاهش خواهد یافت. معاینات منظم را نیز فراموش نکنید. پزشک شما می تواند آزمایش هایی را برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری کبد چرب انجام دهد که اغلب علائم اندکی ایجاد می کند یا با هیچ نشانه ای همراه نیست. یک آزمایش خون ساده نیز می تواند به تشخیص بیماری کبد چرب کمک کند.

آسیب‌دیدن کلیه‌ها

اضافه وزن استرس بیشتری بر کلیه ها وارد و وظیفه سمزدایی بدن توسط این اندام ها را دشوارتر می‌کند. همچنین، وزن اضافه بدن خطر ابتلا به دیابت و فشار خون بالا را افزایش می دهد که دو دلیل شایع بیماری مزمن کلیوی هستند. زمانی که کلیه ها نمی توانند خون را به درستی پالایش کنند، مواد زائد در بدن انباشته می شوند. این شرایط می تواند موجب نارسایی کلیوی و نیاز به انجام دیالیز شود.

بیماری مزمن کلیوی شرایطی پیشرونده است و در شرایطی که می توان سرعت آن را کند کرد اما به طور کلی برگشت ناپذیر است. پس برای حفظ سلامت کلیه ها، وزن خود را در محدوده سالم حفظ کنید.

کند شدن سوخت و ساز بدن

چربی شکم که به نام چربی احشایی نیز شناخته می شود اطراف اندام های داخلی بدن را فرا می گیرد. این نوع چربی موادی را ترشح می کند که سوخت و ساز بدن را کند می کنند. از این رو، وزن شما هرچه بیشتر افزایش یابد، کاهش آن دشوارتر می شود.

وزن خود را با دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم در محدوده سالم نگه دارید. دانشکده پزشکی هاروارد حداقل ۳۰ دقیقه و در حالت ایده آل ۶۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط در روز را برای کاهش وزن توصیه کرده است. انجام تمرینات قدرتی را فراموش نکنید زیرا ساخت عضله بیشتر به چربی سوزی بیشتر کمک می کند.

مشکلات معده

وزن اضافه بدن تنها موجب افزایش اندازه دور کمر نمی شود بلکه می تواند معده را نیز تحریک کند. اضافه وزن با افزایش خطر مشکلات معده مانند گاستریت (ورم معده)، سوزش سر دل، نفخ، استفراغ و اسهال پیوند خورده است و همچنین پژوهش های روزافزون از ارتباط آن با زخم های معده خبر می دهند. اضافه وزن می تواند التهاب را در دستگاه گوارش افزایش دهد، باکتری های سالم روده را تضعیف کند و به نشت مواد از روده منجر شود که دستگاه گوارش را در معرض حمله سموم و عوامل بیماری‌زا قرار می دهد.

کاهش وزن به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک می کند. اگر با مشکلات گوارشی مواجه هستید، با پزشک خود درباره گزینه های درمان صحبت کنید.

کاهش طول عمر

وزن اضافه بدن با کوتاه‌تر شدن طول عمر انسان مرتبط است. نتایج مطالعه ای که توسط پژوهشگران دانشگاه بوستون انجام شد، نشان داد چاقی با ۲۷ درصد خطر بیشتر برای مرگ مرتبط بوده است. مطالعه ای دیگر در سال ۲۰۱۸ که توسط پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا و دانشگاه بوستون انجام شد نیز نشان داد که چاقی کاهش تقریبا یک ساله امید به زندگی در آمریکا را موجب شده است.

وزن اضافه بدن را به عنوان شرایطی عادی در نظر نگیرید. برای یک زندگی سالم و شاد وزن خود را کاهش داده و وزن سالم را حفظ کنید.