وجود ۸۰ هزار سالمند مجرد که هیچ‌گاه ازدواج نکرده‌اند

اقتصاد۲۴- «حسام‌الدین علامه» رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور درباره افزایش ازدواج سالمندان در پی افزایش وام ازدواج گفت: آمار‌های ارائه شده در این زمینه آمار دقیقی نیست، بلکه این آمار‌ها معرف این است؛ کسانی که بیش از ۶۰ سال سن دارند و هیچ‌گاه پیش از این وام ازدواج نگرفته بودند، وام ازدواج دریافت کرده‌اند. در حقیقت افراد سالمندی که تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده‌اند نیز می‌تواند، برای اولین بار از این تسهیلات استفاده کرده و وام بگیرند. این افراد هم شامل سالمندانی است که تاکنون ازدواج نکرده‌اند، یا همسرشان فوت کرده و یا طلاق گرفته‌اند، اما تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده‌اند.

وی ادامه داد: افرادی که همسرشان فوت کرده است، مرد یا زن یا سالمندانی که طلاق گرفته‌اند، اگر قبلا وام ازدواج دریافت نکرده باشد، چون در قانون اعلام شده برای دریافت وام ازدواج از سوی بانک مرکزی شرط سنی در نظر گرفته نشده است و تنها شرط این است که فرد تاکنون وام ازدواج دریافت نکرده باشد، می‌توانند از وام ازدواج استفاده کنند.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور خاطرنشان کرد: در ۵ ماهه ابتدای سال جاری حدود ۲۲۴۴ سالمند وام ازدواج دریافت کرده‌اند. این آمار‌ها نشان‌دهنده ازدواج اجباری یا صرفا به معنای این نیست که سالمندی برای بار اول ازدواج کرده است، بلکه یک فرآیند طبیعی است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا پرداخت وام باعث افزایش ازدواج سالمندان شده است یا خیر؟ خاطرنشان کرد: من اطلاعی از زمان اجرای قانون بانک مرکزی در خصوص اعطای وام ازدواج بدون محدودیت سنی ندارم، از همین‌رو نمی‌توانیم بگوییم که ازدواج سالمندان افزایش داشته است یا خیر. همچنین مبلغ وام ازدواج نیز ممکن است بیشتر شده باشد یا اطلاع‌رسانی در این زمینه افزایش داشته و باعث شده است، افرادی که قصد ازدواج داشتند از این تسهیلات استفاده کنند.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور با بیان اینکه در مجموع سالمندان ما هر چند در سن باروری نیستند، اما بسیار مهم است که همدمی در این دوران داشته باشند، تصریح کرد: معتقدم می‌توانیم با اتخاذ سیاست‌های تشویقی سالمندان را به ازدواج در سنین بالا ترغیب کنیم تا بجای اینکه به مراکز شبانه‌روزی نگهداری سالمندان بروند و یا به صورت تنها بخواهند زندگی کنند، همدم و همسری داشته باشند که دوران سالمندی را در کنار هم سپری کنند و این یک سیاست بسیار خوب است. البته چنانچه اجباری در ازدواج سالمندان وجود داشته باشند می‌توانند به اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی اطلاع دهند تا مداخله صورت بگیرد.

علامه تاکید کرد: در مجموع ازدواج سالمندان یک امر مبارک است و کمک می‌کند به این امر که سالمندانی که تاکنون ازدواج نکرده‌اند یا طلاق گرفته‌اند و یا همسرشان فوت کرده است، تشویق شوند به اینکه دوران سالمندی را در کنار همسر بگذرانند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا آماری از مجموع سالمندانی که در سال جاری ازدواج کرده‌اند، دارید؟ گفت: در کشور ما متاسفانه آمار به صورت داده‌های ثبتی نیست، معمولا ما از آمار‌هایی که به صورت ۵ سال یکبار یا به صورت سالیانه توسط مرکز آمار ارائه می‌شود، استفاده می‌کنیم طبعا در این بحث هم باید به صورت موردی از مرکز آمار ایران استفاده کرد. قرار است از سال ۱۴۰۰ به بعد چنانچه ازدواجی در دفتر ازدواج و طلاق ثبت شد، مشخصات سنی و اطلاعات آن نیز به سامانه ثبت مرکزی مرکز آمار اضافه شود. اگر سازمان‌های مختلف آمار‌های ثبتی خود را به اشتراک گذارند قطعا قابل استفاده برای همه خواهد بود.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور با بیان اینکه حدود ۸۰ هزار سالمند مجرد داریم که هیچ‌گاه ازدواج نکرده‌اند، تصریح کرد: یکی از نگرانی‌های ما در بحث آینده پژوهشی پیامد‌های تغییرات جمعیتی برای ۲۰ سال آینده افزایش میزان سالمندان مجرد است. در حال حاضر در هرم جمعیتی در سنین ۳۰، ۴۰ و ۵۰ متاسفانه با افراد زیادی مواجه هستیم که در تجرد قطعی به سر می‌برند. برآورد آماری ما از دو میلیون تا سه میلیون نفر است و اکثر کارشناسان درخصوص تجرد قطعی جمعیت ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر اتفاق نظر دارند. این افراد پس از پایان سن میانسالی زمانی که وارد سن سالمندی می‌شوند، اگر ازدواج نکرده باشند، قطعا ما با یک موج سالمندان مجرد مواجه خواهیم شد.

وی ادامه داد: معتقدم این جمعیت ۸۰ هزار نفر سالمند مجرد در ۲۰ سال آینده به بیش از ۲ میلیون نفر سالمند مجرد خواهد رسید و تبعات بسیاری خواهد داشت، چراکه این افراد نه فرزند دارند که از آن‌ها در زمان سالمندی مراقبت کنند و نه پدر و مادری که از آن‌ها حمایت کنند و می‌تواند منجر به این شود که اگر این فردسالمند مجرد توان مالی نداشته باشد به مراکز شبانه‌روزی نگهداری سالمندان سرازیر شوند و معتقدم باید با سیاست‌های تشویقی مختلف شرایط را برای گروه‌های سنی مختلف ایجاد کرد تا هم از فضای تجرد قطعی خارج شویم و هم این افراد در دوران سالمندی بتوانند همسر انتخاب کنند و سرپرستی فرزندانی را در مراکز نگهداری بهزیستی برعهده بگیرند تا سود دو طرفه هم برای سالمندانی که باهم ازدواج کرده‌اند داشته باشد و هم برای کودکی که در مراکز نگهداری بهزیستی است.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در پاسخ به این سوال که جمعیت سالمندان در کشور ما نسبت به منطقه و جهان چگونه است، گفت: در حال حاضر وضعیت بغرنجی در خصوص سالمندان نداریم، هرچند که در حال حاضر جمعیت سالمندان ما از ۱۰ درصد گذشته است، اما نسبت به کل جهان وضعیت چندان وخیمی را نداریم. کشور‌های بسیاری زیادی در حال حاضر هستند که جمعیت سالمندان‌شان بیشتر از ۱۰ درصد است، اما در سال ۱۴۳۵ جمعیت سالمند در کشور ما به حدود ۳۲ درصد خواهد رسید و اگر ازدواج‌ها و تولد‌ها زیاد نشود ما در آن موقع با جمعیت ۳۲ درصد سالمند جزو کشور‌های پیشرو در سالمندی در دنیا خواهیم بود. ما در حال حاضر در میانه کشور‌های سالمند در جهان هستیم.