جذابیت های بورس تهران برای خارجی ها

اقتصاد۲۴- هم‌اکنون هزار و ۵۲۸ سهامدار خارجی از ۴۳ کشور دنیا در بازار سرمایه ایران فعال هستند. پای سرمایه‌گذاران خارجی ۲۷ سال پس از تأسیس بورس اوراق بهادار تهران به بازار سرمایه ایران باز شد، درحالی که بورس تهران در سال ۱۳۴۶ متولد شد در سال ۱۳۷۳ اولین سرمایه‌گذار خارجی به این بازار آمد. بدین ترتیب نخستین کد سهامدار خارجی بازار سرمایه ایران را آبان ماه سال ۷۳ یک شرکت آلمانی دریافت کرد.
اما از این سال تا پایان پاییز امسال هزار و ۵۲۷ کد سهامداری دیگر برای سرمایه‌گذاران خارجی صادر شده است و تعداد کل کد‌های سهامداری خارجی‌ها به هزار و ۵۲۸ فقره رسیده است.

نخستین گام برای ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران، به سال ۱۳۱۵ بر می‌گردد که دو کارشناس هلندی و بلژیکی برای تهیه و تنظیم مقررات قانونی بورس اوراق بهادار، به ایران آمدند. اما آغاز جنگ جهانی دوم مطالعات کارشناسان خارجی را متوقف کرد. ۱۸ سال بعد یعنی در سال ۱۳۳۳ یک بار دیگر تشکیل این بازار در دستور کار قرار گرفت با این تفاوت که این بار مأموریت تشکیل بورس به اتاق بازرگانی، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی وقت محول شد و پس از ۱۲ سال بررسی یعنی در سال ۱۳۴۵ قانون و لایحه مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار تهران به مجلس شورای ملی رفت و در اردیبهشت همان سال تصویب شد.

با ورود سهام بانک صنعت و معدن و نفت پارس، دربهمن ۱۳۴۶ به‌صورت رسمی فعالیت بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد.
اکنون ۴۷ سال پس از تأسیس بورس در ایران، این بازار با ترکیبی متنوع از ۵۰ صنعت و صد‌ها شرکت، ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد و درکنار سهامداران داخلی، سهامداران خارجی نیز در آن فعالند.

براساس اطلاعات و آمار ارائه شده از سوی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ایران، از هزار و ۵۲۸ کدی که از ابتدای فعالیت بورس تهران برای سرمایه‌گذاران خارجی صادر شده است، ۱۶.۶ درصد متعلق به ۹ ماهه سال‌جاری است. از ابتدای امسال تا پایان آذرماه، در مجموع ۲۵۴ کد برای سهامداران خارجی صادر شده است.
تنها در آذرماه امسال تعداد کد‌هایی که برای این بخش از سرمایه‌گذاران صادر شده به ۵۸ فقره می‌رسد. بررسی روند تعداد کد‌های صادر شده برای سهامداران خارجی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران بیشتر شده است. هرچند در برابر ۴۲۸ هزار کد جدیدی که از ابتدای امسال تا پایان آذرماه صادر شده، ۵۸ فقره برای سهامداران خارجی اندک است، ولی به‌نظر می‌رسد با فراهم کردن بستر‌ها و بهبود شرایط اقتصادی می‌توان امیدوار بود که سرمایه‌گذاران خارجی بیشتری وارد این بازار شوند.

حضور ۴۳ کشور در بورس تهران

براساس اطلاعات شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ایران، هم‌اکنون سهامدارانی از ۴۳ کشور دنیا در بورس تهران حضور دارند که این روند برای نخستین بار توسط آلمان آغاز شد؛ بنابراین هم‌اکنون سرمایه‌گذارانی از ۴۳ کشور شامل امریکا، انگلیس، اسپانیا، روسیه، آلمان، سوئیس، سوئد، لهستان، استرالیا، ازبکستان، جمهوری آذربایجان، چین، هلند، هند، ترکیه، لبنان، آفریقای جنوبی، ژاپن، قبرس، ایتالیا، امارات، نروژ، یونان، اندونزی، مالدیو، لهستان، کانادا، جزایر کیمن، هنگ کنگ، قطر، عراق، پاکستان، سوریه، لوکزامبورگ، کویت، نیوزیلند، مالزی، کره جنوبی، گرجستان، ارمنستان، جزایر ویرجین، نیجریه و افغانستان فعال هستند.

سهامداران خارجی بیشتر از چه کشور‌هایی هستند

اگرچه سهامدارانی از ۴۳ کشور دنیا در بازار سرمایه ایران حضور دارند، اما بالاترین سهم میان این کشور‌ها به کشور‌های منطقه تعلق دارد. براین اساس بیش از ۹۰ درصد کد‌های سهامداری برای خارجی‌ها برای کشور‌های اطراف بویژه افغانستان، ترکیه، امارات و عراق صادر شده است.

سهم ایرانیان مقیم خارج

علاوه بر سهم بالای کشور‌های منطقه در دریافت کد‌های سهامداری، ایرانی‌های مقیم خارج از کشور نیز در این بخش فعال هستند. بر اساس این گزارش، در این فهرست نام ۳۴ سرمایه‌گذار ایرانی مقیم خارج از کشور نیز دیده می‌شود. بدین ترتیب ایرانی‌های مقیم خارج سهم ۲.۲ درصدی از کد‌های سهامداری برای خارجی‌ها دارند.

ارزش دارایی سرمایه‌گذاران خارجی

ارزش دارایی‌های سرمایه‌گذاران خارجی در اوراق بهادار ۲ هزار و ۴۳۲ میلیارد تومان است که این رقم به غیر ازسرمایه‌گذاری سهامداران خارجی در صندوق هاست. این درحالی است که خارجی‌های دارای کد سهامداری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف در ایران نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند که رقم دقیق آن اعلام نشده است.

بازدهی بورس در آستانه ۱۴۰ درصد

دیروز شاخص کل بورس پس از آنکه در ساعت ۹ و نیم صبح از کانال ۴۳۰ هزار واحدی هم عبور کرد با یک تغییر مسیر به ۴۲۶ هزار و ۱۸۴ واحد بازگشت که ۹۵۴ واحد کمتر از آخرین روز کاری هفته گذشته بود.

با این حال میزان بازدهی بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال‌جاری تا دیروز با ۱۳۸.۵ درصد در آستانه بازدهی تاریخی ۱۴۰ درصدی ایستاد. در معاملات هفته گذشته نیز بورس تهران ۳.۸ درصد بازدهی برای سرمایه‌گذاران به همراه داشت. در روز گذشته با وجود ریزش ۹۵۴ واحدی شاخص، بازار شاهد معاملات پرحجمی بود به طوری که ارزش معاملات دراین روز در آستانه ۴ هزار میلیارد تومان قرار گرفت. ارزش بازار هم با عبور از ۱۵۴۹ هزار میلیارد تومان نشان دهنده اقبال سرمایه‌گذاران به این بازار است.

به اعتقاد کارشناسان، بازار سهام پس از رکوردشکنی‌های پی درپی نیازمند اصلاح و استراحت است و برهمین اساس اگر در برخی از روز‌های معاملاتی شاخص کل عقبگرد کند روند منطقی است و نباید باعث نگرانی سهامداران شود. آن‌طور که کارشناسان می‌گویند شاخص کل بورس تا پایان سال‌جاری همچنان به روند صعودی خود ادامه خواهد داد و درصورتی که اتفاق خاصی رخ ندهد و ریسک تازه‌ای وارد بازار نشود، شاخص رکورد ۴۵۰ هزار واحدی را نیز تجربه خواهد کرد.