تاخت و تاز قیمت‌ها در بازار خودرو

اقتصاد۲۴- افزایش قیمت انواع خودرو‌های داخلی آن هم با مجوز شرایطی را برای بازار این کالا فراهم کرده است که گرانی و سودجویی به شدت در آن خودنمایی می‌کند. در واقع تاخت و تاز قیمت‌ها در بازار خودرو این بار به صورت رسمی و پیوسته هر سه ماه یک‌بار اتفاق می‌افتد چرا که شورای رقابت با افزایش قیمت خودرو به صورت رسمی موافقت کرده است. طبق اظهارات رییس این شورا خودروسازان اجازه دارند از این به بعد محصولات‌شان را به شکل مدون گران کنند. اجازه افزایش قیمت‌ها فعلا شامل برخی از شرکت‌ها مثل ایران‌خودرو و سایپا می‌شود که محصولات‌شان را ۲۰ درصد گران‌تر کردند؛ اتومبیل‌هایی که همیشه بحث بر سر قیمت‌گذاری و کیفیت آن‌ها در بازار کشور داغ بوده، بازاری که قاعدتا باید تحت تاثیر رکود کرونا قرار می‌گرفت، اما ظاهرا دیگر نبود مشتری هم نمی‌تواند قطار این افزایش قیمت را متوقف کند. بر همین اساس یکی از فروشندگان خودرو گفت: بازار خودرو این روز‌ها به شدت ملتهب است و شاهد افزایش قیمت روزانه در بازار خودرو هستیم. ۲۰۶ که تا دیروز ۱۳۰ میلیون تومان به فروش می‌رفت هم‌اکنون با قیمت ۱۶۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد.
او بیان کرد: به دلیل افزایش قیمت بیش از اندازه خودرو، خریداران این کالای لوکس به شدت کاهش دارند و دیگر در این بازار مشتری نداریم. افزایش قیمت این روز‌ها بیداد می‌کند و متاسفانه روز‌به‌روز به قیمت‌ها اضافه می‌شود.

---

بیشتر بخوانید: تولید خودرو ۱۸درصد رشد کرد

---

در این خصوص رضا شیوا رییس شورای رقابت با اشاره به افزایش قیمت خودرو در بازار و کارخانه، گفت: شورای رقابت موافقت کرد که به دلیل وضعیت تورمی که هم‌اکنون در کشور حاکم است، خودروسازان می‌توانند هر سه ماه یک‌بار به بانک مرکزی مراجعه کنند و تورم بخشی را به ستاد تنظیم بازار بفرستند تا قیمت محصولات‌شان تغییر کند. شیوا ادامه داد: در این صورت با تایید بانک مرکزی اگر تورم قابل ملاحظه‌ای بود می‌توانند به همان میزان افزایش قیمت داشته باشند. در حال حاضر هیچ تغییری در فرمول و قیمت خودرو نداریم، اما مجوز داده‌ایم که هر سه ماه یک‌بار با توجه به تورم بخشی اگر خودروساز‌ها مایل بودند، می‌توانند از طریق ستاد تنظیم بازار اقدام کنند.
رییس شورای رقابت تشریح کرد: در آن زمان آنچه در فرمول محاسبه کردیم تا پایان خرداد ماه بود و اکنون خودروسازان می‌توانند برای سه ماه آینده تورم بخشی را بگیرند. این مقام مسوول گفت: زمانی که تورم داریم و نهاده‌های تولید افزایش پیدا می‌کنند، هزینه تمام‌شده هر کالایی افزایش پیدا می‌کند و وقتی افزایش پیدا کند، تولید‌کننده مجبور به افزایش قیمت است.

در پی همین اظهارنظر‌ها به تازگی شاهد افزایش قیمت محصولات سایپا بودیم. شرکت سایپا بعد از ارائه مستندات، درخواست افزایش قیمت محصولات خود را اعلام کرد که در نهایت مورد موافقت ستاد تنظیم بازار قرار گرفت و براساس قیمت‌های جدید شرکت سایپا در تیرماه امسال تیبا دو از ۶۰ میلیون و ۶۲۰ هزار تومان به ۷۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، کوییک معمولی از ۷۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان به ۹۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و ساینا آپشنال از ۷۸ میلیون تومان به ۹۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید.
اما خبر‌های غیررسمی که از این بازار به گوش می‌رسد، حکایت از این دارد که ایران‌خودرویی‌ها هم در گران کردن محصولات از رقبا عقب نماندند. بر همین اساس یک منبع آگاه از افزایش قیمت محصولات ایران‌خودرو خبر داد و به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: محصولات ایران‌خودرو به طور متوسط ۳۰ درصد افزایش قیمت پیدا خواهند کرد.
به این ترتیب قیمت‌گذاری خودرو جلوی در کارخانه بی‌متولی شده و ریش و قیچی افزایش قیمت هم دست خودروسازان افتاده است. این در حالی است که در سال‌های اخیر به دلیل افزایش تورم، کاهش ارزش ریال و سرمایه‌های سرگردان، خودرو از کالایی مصرفی به کالایی لوکس و سرمایه‌ای تبدیل شده و تقاضا برای آن به شدت بالا رفته است. از سوی دیگر کاهش تولید هم مزید بر علت شده تا این جهش قیمت‌ها سرعت بیشتری به خود گیرد.

پراید که روزی با قیمت ۵۰ میلیون تومان نقل محافل بود حالا با قیمت ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومان هنوز هم مشتری دارد. از اختلاف قیمت فاحش بین کارخانه و بازار هم نباید غافل بود که خود آن به کارخانه چاپ پول دلالان تبدیل شده است. جالب است که خودروسازان به همین افزایش قیمت سه ماهه بسنده نکردند و قیمت‌ها در همین ماهی که گذشت دو بار افزایش داشت. به طور مثال کوییک سایپا اول تیراژ ۶۹ میلیون تومان، بعد به ۸۹ میلیون تومان رسید و حالا به ۱۰۴ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. رشدی ۴۰ میلیون تومانی فقط در عرض یک ماه!
بازاری آشفته که نه خریداران در آن تکلیف مشخص دارند، نه فروشنده و تنها شرایط برای سودجویی دلالان فراهم شده است. از این رو خریداران واقعی با سری بی‌کلاه نگران روز‌های پیش رو هستند. این پا پس کشیدن‌ها و پاسکاری بین وزارت صمت و شورای رقابت در حالی است که همین متولیان سه ماه پیش دور یک میز نشستند و وعده قیمت‌گذاری را دادند.

در این میان سوالی که مطرح می‌شود این است که بالاخره چه کسی به داد مصرف‌کننده خواهد رسید. در این خصوص وزارت صنعت اعلام کرده برای تولید خودروی ارزان‌قیمت سه گزینه را مد نظر قرار داده است. در واقع گفته می‌شود که با خارج شدن پژو ۴۰۵ و پراید از خط تولید، دو خودروساز بزرگ کشور که از محبوبیت بالایی نزد خانوار‌های ایرانی برخوردار بودند، موضوع جایگزینی آن‌ها به‌ویژه با خودرو‌هایی که بتوان در همان بازه قیمتی آن‌ها را تهیه کرد، بیش از پیش اهمیت یافته است. در این راستا تولید خودروی ارزان در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است. در این خصوص معاون دفتر خودرو و نیروی محرکه وزارت صنعت گفت: با توجه به خروج پراید و پژو ۴۰۵ از خط تولید، دو خودروساز بزرگ کشور بنا به اقتضائات استانداردی و نیاز به دگرگونی و نوگرایی در خودروسازان، مشتریان دیگر قادر به خرید خودرو‌هایی در بازه قیمتی ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان (که این روز‌ها با قیمت‌های جدید به حدود دو برابر افزایش یافته) نبودند. امیر جعفرپور افزود: در این راستا وزارت صنعت سه گزینه تولید میکروکارها، تولید خودرو با موتور کم‌مصرف و موتورسیکلت‌های چهارچرخ را در دست بررسی دارد تا گزینه مناسبی را برای خانواده‌های ایرانی برگزیند.
جعفرپور با بیان اینکه میکروکار به خودرو‌های کوچک‌مقیاس دو، سه یا چهار نفره اطلاق می‌شود، ادامه دارد: این خودرو‌ها می‌تواند پاسخگوی نیاز تردد شهری بوده و به فضای پارک زیادی نیاز ندارند. وی با بیان اینکه خصیصه دوم با توجه به کمبود فضای پارک در منازل و خیابان‌های شهر‌های بزرگی مثل تهران می‌تواند قابل توجه باشد، اضافه کرد: تولید این خودرو‌ها با دو نیرو محرکه برقی یا هیبریدی برنامه‌ریزی می‌شود.
به گفته این مسوول، در پنج سال گذشته تلاش‌های زیادی برای تولید موتور‌های کم‌مصرف انجام شده و به خصوص یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی موفق به تولید موتور‌های سه سیلندر و چهار سیلندر با مصرف سوخت پنج لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش شده است. وی خاطرنشان‌کرد: تولید انبوه این نوع از موتور‌ها و خودرو‌های متناسب با آنها، گزینه دوم پیش رو برای تولید خودرو‌های ارزان است.

معاون دفتر خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت همچنین به گزینه سوم مد نظر مسوولان اشاره کرد و گفت: این گزینه، تولید خودرو‌هایی است که در حقیقت موتورسیکلت‌های چهارچرخ هستند. وزن این خودرو‌ها کمتر از ۴۵۰ کیلوگرم بوده و سرعتی کمتر از ۵۰ کیلومتر در ساعت دارند.
وی افزود: این خودرو‌ها برقی خواهند بود که بین سه تا شش ساعت زمان برای شارژ نیاز داشته و با هر بار شارژ می‌توانند بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر پیمایش داشته باشند.
وی گفت: همه این طرح‌ها اکنون به عنوان گزینه‌های پیش‌رو مطرح است و هنوز هیچ گزینه‌ای نهایی نشده است، ضمن اینکه با وزارت نیرو برای تامین جایگاه‌های شارژ با وزارت نفت برای تامین یارانه مورد نیاز از محل صرفه‌جویی در مصرف سوخت، همچنین تامین مبالغی به صورت بلاعوض، سود تسهیلات و… با سایر دستگاه‌ها رایزنی‌هایی در حال انجام است.