اقتصاد۲۴ - افزایش قیمت فولاد و سیمان حالا صدای اصلی عمدهترین مشتری این دو محصول یعنی صنف انبوه سازان را هم درآورده است؛ فرشید پورحاجت دبیر کانون سراسری انبوهسازان در واکنش به این اتفاق به اقتصاد ۲۴ میگوید: از نظر اقتصادی هیچ دلیلی برای این گرانیها وجود ندارد و تنها دلیلی که باقی میماند تلاش متولیان این دو صنعت برای ایجاد گلوگاه در عرضه محصولات فولادی و سیمانی به بازار مصرف است.
بیشتر بخوانید: معرفی فولادیهای متخلف به دادستانی کل کشور
وی در توضیح مقصود خود میگوید: در صنعت فولاد طبق گزارش انجمن جهانی فولاد ظرفیت ساخت این محصول در ایران تا ۱۰ درصد افزایش یافته است؛ گواه این ادعا طرحهای فولادی هستند که کلنگ احداث آنها سالها قبل در چهار گوشه کشور بر زمین خورد و حالا یکی یکی وارد مدار تولید شدهاند؛ از طرف دیگر به دلیل تشدید تحریمهای اقتصادی و هم شیوع کرونا تقاضای جهانی برای خرید فولاد ایران به صورت چشمگیری کاهش داشته و به بیان سادهتر صادرات این محصول حالا ۴۷ درصد کمتر از گذشته است؛ در بحث نیاز داخلی هم که صدور پروانههای ساخت و ساز دیگر مانند گذشته رونق ندارد؛ برای همین دلیل موجهی برای گرانی این محصول وجود ندارد.
این صاحبنظر بازار ساخت مسکن در عین حال راجع به گرانیهای اخیر بازار سیمان نیز نظری مشابه دارد و میگوید: البته بازار سیمان به بدی بازار محصولات فولادی نیست؛ دلیل این امر هم وفور کارخانههای سیمان است؛ جایی از ایران نیست که در آن یک کارخانه سیمان نباشد و به نوعی در تولید و عرضه این محصول قطبی جهانی محسوب میشویم، اما با این حال باز هم قیمت سیمان در بازار داخلی افزایش داشته است؛ بخشی از این افزایش شاید دلایل تورمی داشته باشد، اما در نهایت این اتفاق از هیچ منطقی تبعیت نمیکند؛ فعالیتهای ساخت و ساز و عمرانی مانند گذشته رونق ندارد و به نظر میرسد که متولیان صنعت سیمان هم بدشان نمیآید که مانند صنعت فولاد برای بازار خود گلوگاهسازی کنند.
حاجتپور در تکمیل نقد خود به وضعیت پیش آمده میگوید: مشکل اینجاست که اداره عمده این صنایع با بخش دولتی و شبهدولتی است؛ این بخش دچار نوعی توهم است که باید قیمت محصولات خود را به قیمت جهانی و براساس دلار حساب کند، اما در عین حال نادیده میگیرد که از چه حمایتهای دولتی استفاده کرده است؛ هزینههای انرژی، مالیاتی، بیمهای و بانکی و از همه مهمتر دستمزد نیروی انسانی بر اساس ریال است و منطقی نیست که در برابر مشتریان داخلی قیمت محصولات خود را با دلار بسنجند؛ شاید بدبینانه باشد، اما در حال تکرار اتفاقی هستیم که در صنعت خودروسازی افتاده است؛ گرانی اخیر سیمان و فولاد بیشتر بوی احتکار و گلوگاهسازی میدهد و کمتر رنگ و نشانی از منطق اقتصادی دارد.
دبیر صنف سراسری انبوه سازان سراسر کشور درباره تاثیر این وضعیت بر بازار مسکن کشور میگوید: همین حالا قیمت تمام شده مسکن به قدری بالاست که ناچاریم الگوهای ساخت مسکن را تغییر دهیم؛ گرانی فولاد و سیمان تنها گره بازار مسکن را کورتر و پیچیدهتر میکند؛ نمایندگان مجلس بهتر بود به جای آنکه دنبال شناسایی خانههای خالی باشند به فکر نظارت بر فعالیتهای واحدهای فولادی و سیمانی میبودند؛ همین حالا از ۲۰ تا ۸۰ درصد قیمت تمام شده مسکن مربوط به هزینه زمین است؛ البته هزینه ۸۰ درصدی مربوط به مناطق اعیان نشین شمال تهران است؛ درست است که این هزینه با قیمت مصالح قیر قابل مقایسه است، اما اگر این گرانیها کنترل نشود قیمت تمام شده ساخت مسکن افزایش خواهد یافت.
حاجت پور هشدار میدهد: این افزایش سراسری است و از تهران گرفته تا حاشیهترین نقاط کشور برای متقاضیان مسکن قابل ملموس است؛ فراموش نکنیم که همین حالا ۱۳ میلیون جوان در کشور داریم که یا در آستانه ازدواجند و یا هنوز مجرند؛ این جماعت تا ابد که نمیتواند کنار خانواده زندگی کنند؛ تجربه جهانی نشان داده که الگوهای ساخت مسکن باید تغییر کنند؛ این اتفاقی است که در ژاپن، اروپای شرقی و حتی غربی افتاد؛ در همین ایران خودمان زمانی خانهها ویلایی و حیاط دار بودند، اما حالا سالهاست که مردم آپارتمان نشین شده اند و با توجه شرایط جمعیتی کشور ضروری است که این الگو باز هم تغییر کند؛ چنانچه همین حالا در تهران زمزمه ساخت خانههای ۲۵ متری مطرح است. اتفاقات اخیر مرتبط با بازار مسکن تنها وضعیت موجود را دشوارتر خواهد کرد.