گذری برای شکستن شاخ لاکچری «ویلا»ی پایتخت

متولیان مدیریت شهری پایتخت و میراث فرهنگی قصد دارند خیابان نجات اللهی یا «ویلا» را به گذر صنایع دستی تبدیل کنند تا شاید زمینه بیشتر حضور شهروندان طبقه متوسط برای خرید دست آفریده های هنرمندان ایرانی نیز در این محل فراهم و از حالت لاکچری بودن آن خارج شود.

اقتصاد24 - خیابان استاد نجات اللهی که از تقاطع کریمخان شروع می شود و به سمت جنوب امتداد می یابد محل فعالیت تعداد زیادی از فروشگاه های عرضه صنایع دستی است؛ صاحبان این واحدهای صنفی و نیز مسئولان میراث فرهنگی می گویند در عمده این فروشگاه ها تولیدات صنایع دستی ایرانی عرضه می شود و به این منظور نظارت و پایش های دوره ای نیز در دستور کار است.

تولیدات صنایع دستی باکیفیت هنرِ هنرمندان ایرانی در مقایسه با آثار وارداتیِ بی کیفیت، گران تر هستند و البته مشتریان خاص خود را نیز دارند.

به گفته برخی فروشندگان این خیابان، ایرانیانی که قصد سفر به خارج از کشور دارند یا به دنبال تهیه هدیه ارزشمند برای دوستان خارجی خود هستند، شهروندان طبقه متوسط جامعه به بالا از نظر درآمدی، گردشگران و نیز سازمان های دولتی و غیردولتی بیشترین مشتریان اینفروشگاه ها را شامل می شوند.

در حالی اینک شهروندان طبقه متوسط به پایین جامعه کمتر مشتری تولیدات صنایع دستی باکیفیت ایرانی هستند که به گفته فروشندگان این صنف، طی چند ماه اخیر به علت افزایش قیمت مواد اولیه، قیمت های این کالاها گران تر از گذشته نیز شده است.

به همین منظور متولیان شهری تصمیم گرفته اند با ایجاد گذر صنایع دستی ضمن راه اندازی چند کارگاه زنده تولید صنایع دستی در این خیابان، برخی روزهای هفته (دو روز آخر هفته) غرفه های عرضه صنایع دستی ایرانی دایر و با تخفیف عرضه کنند تا شاید خرید این تولیدات بین تعداد بیشتری از شهروندان فراگیر شود.

درباره دلایل نامگذاری خیابان ویلا یا نجات اللهی اعلام شده کامران نجات اللهی استاد دانشگاه تهران بود که سال 1357 همراه دانشجویان معترض به ورود گارد شاهنشاهی به محیط دانشگاه و هنگام سخنرانی در دانشگاه پلی تکنیک، توسط ماموران رژیم پهلوی به شهادت رسید و خیابان ویلا که به علت استقرار تعداد زیادی از خانه های ویلایی در گذشته به نام ویلا شناخته می شد به استاد نجات اللهی تغییر نام یافته است.

بیش از 100 مغازه عرضه صنایع دستی در خیابان نجات اللهی اینک فعالیت دارند که به گفته مسئولان میراث فرهنگی استان تهران، با احتساب سایر فروشگاه های محدوده این خیابان در دیگر خیابان ها مانند طالقانی، ورشو، سمیه و ... تعداد آنها به حدود 150 واحد صنفی می رسد.

این محدوده در منطقه 6 شهرداری تهران واقع شده است.

*پای صحبت فروشندگان صنایع دستی

خبرنگار ایرنا به سراغ برخی فروشندگان در این خیابان رفت و با آنان به گفت وگو نشست، بیشتر این افراد از اجرای طرح گذر صنایع دستی استقبال می کنند و می گویند که با ارائه تخفیف هایی تا 15 درصد می توان امیدوار بود که تعداد بیشتری از شهروندان به سمت خرید از تولیدات صنایع دستی هنرمندان ایرانی گرایش پیدا کنند.
یکی از این فروشندگان که خود را «نوروزی» معرفی کرد گفت: در نشست مسئولان میراث با کسبه بنا شده در خصوص این گذر فرهنگی راهکارهای ویژه ای برای حمایت تولید داخلی انجام شود.

وی از جمله مشکلات پیش روی اجرای این طرح را مسائل ترافیکی و نبود مسیر جایگزین برای تردد خودروها بیان کرد و گفت: مسئولان برای حل این مشکل در حال رایزنی هستند.

این فروشنده به گرانی محصولات و مواد اولیه ای مانند مس، برنج و چوب برای استفاده هنرمندان اشاره و خاطرنشان کرد: این جهش قیمت باعث شده است رکود خاصی در بازار فروش و تولید صنایع دستی به وجود آید.

یکی دیگر از فروشندگان که خود را «احمدی» معرفی کرد با بیان اینکه گفته شده به دلیل افزایش نرخ ارز قیمت فروش بر روی کالاهای قرار نمی گیرد ادامه داد: نبود قیمت فروش بر روی کالا، تخلف برای مشتریان محسوب می شود و اینک بر روی تمامی کالاها نسبت به پر کار بودن و متفاوت بودن آنها قیمت ها از 10هزار تا 15میلیون تومان درج شده است.

وی با بیان اینکه برای حمایت از تولید داخل هیچ کالای صنایع دستی خارجی در مغازه های خیابان ویلا به فروش نمی رسد گفت: درصددیم با این رویکرد بازار داخلی را احیا کنیم زیرا کاربردی کردن صنایع دستی بهترین روش برای رونق بازار است.

این فروشنده با بیان اینکه به مناسبت های مختلف تخفیف هایی به خریداران ارائه می شود افزود: با ایجادمسیر صنایع دستی حدود 5 تا 15 درصد تخفیف از سوی فروشندگان به خریداران ارائه می شود.

وی از مسئولان میراث فرهنگی خواست تا فروشندگان صنایع دستی را همانند تولید کنندگان از پرداخت مالیات معاف کنند.

این فروشنده همچنین از افزایش اجاره بها و نیز قیمت فروشگاه های این خیابان انتقاد و بیان کرد که باید نگاه ویژه ای به این موضوع شود زیرا تولیدات صنایع دستی هویت یک سرزمین را نشان می دهند.

**پای صحبت متولی صنایع دستی تهران

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران به ایجاد گذر صنایع دستی پایتخت اشاره کرد و گفت: مطالعات اولیه کارشناسی گذر صنایع دستی خیابان استاد نجات الهی انجام شده است و تا پایان سال راسته های فروش کالا در روزهای پنجشنبه و جمعه برای خرید عموم برپا می شود.
محمد انشایی بیان کرد: طرح ایجاد گذر صنایع دستی در گذشته توسط شورای اسلامی شهر تهران پیگیری شد تا شهروندان بتوانند با قیمتی مناسب تر کالاهای هنری و ارزشمند خود را از این محل بخرند.

وی با بیان اینکه در حاشیه ایجاد گذر صنایع دستی قرار است برخی خانه های واجد ارزش توسط شهرداری تملک شود افزود: در نظر است از طریق تملک این بناها کارگاههای زنده آموزش صنایع دستی در مسیر و محورهای خیابان ایجاد شود.

معاون صنایع دستی استان تهران اظهار امیدواری کرد که در این طرح با یکطرفه شدن مسیر، ایجاد پیاده راه ها (اواسط خیابان)، اعمال تخفیف و برندسازی صنایع دستی تهران شهروندان بتوانند کالاهای مورد نظرشان را خریداری کنند.

انشایی با بیان اینکه در زمان حاضر بحث سرمایه گذاری برای ایجاد گذر صنایع دستی در خیابان ویلا (استاد نجات الهی) مطرح نیست خاطرنشان کرد: در فاز نخست تنها اضافه شدن نام گذر بر روی خیابان و علائم گرافیکی بر سر در مغازه ها انجام خواهد شد.

وی با بیان اینکه کسبه خیابان راغب هستند گذر صنایع دستی در روزهای آخر هفته در مسیر خیابان استاد نجات الهی ایجاد شود گفت: به علت اداری بودن این مسیر، اواخر هفته می توان تردد را در مسیر با ایجاد این گذر مدیریت کرد.

به گفته انشایی بیش از 150 فروشگاه عرضه محصولات صنایع دستی در خیابان های ویلا و نیز در تقاطع های خیابان سمیه، طالقانی ورشو در حوالی خیابان ویلا وجود دارد که تاکنون 27 فروشگاه با معیارهای مختلف از جمله کیفیت سازی و نحوه برخورد مناسب با مشتری توانسته اند نشان مرغوبیت صنایع دستی را از میراث فرهنگی کسب کنند.

معاون صنایع دستی استان تهران افزود: شیشه سنتی، سفالگری، سراجی، زیورآلات و سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی از رشته های فعال هنرمندان این استان به شمار می رود که می توان در این گذر آنها را برندسازی کرد.

همچنین دلاور بزرگ نیا مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران پیش از این مطرح کرده بود که ایجاد گذر فرهنگ و هنر در قالب تولید و عرضه صنایع دستی، حیات شبانه گردشگری تهران را نیز بیشتر زنده خواهد کرد.

**حمایت مسئولان کشوری از این گذر

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور نیز با بیان اینکه تبدیل خیابان ویلا به گذر صنایع دستی در مرحله نهایی است گفت: این خیابان برای بسیاری از ساکنان پایتخت و همچنین ایرانیان خارج از کشور، جنبه نوستالژیک دارد و به همین دلیل باید مورد توجه قرار گیرد.

پویا محمودیان افزود: با توجه به اهمیت صنایع‌دستی و مجموعه طرح حمایت ترویجی از هنرمندان این عرصه، تصمیم گرفتیم برای پررنگ کردن نقش هر چه بیشتر خیابان استاد نجات‌الهی و جایگاه آن در مباحث شهری، نام «گذر صنایع‌دستی» را به خیابان استاد نجات‌الهی اضافه کنیم.

به گفته وی در جریان مذاکره مدیران میراث با شهرداری منطقه 6 تهران به موضوع کمک برای خرید و تملک خانه‌هایی متعلق به دوره پهلوی اول و دوم در محدوده این خیابان توسط شهرداری و سرمایه‌گذاران و در اختیار گذاشتن آنها به هنرمندان صنایع‌دستی استان‌ها اشاره شده است.

بسیاری از کارشناسان حوزه شهری و میراث فرهنگی معتقدند درصورتی که اجرای چنین طرح هایی مثل گذر صنایع دستی اگر با حمایت همه نهادهای متولی به صورت کارشناسی شده در دستور کار قرار گیرد، نه تنها می تواند زمینه معرفی بیشتر تولیدات صنایع دستی کشورمان را فراهم کند بلکه به ایجاد محیطی بیانجامد که به مزیت های گردشگری پایتخت بیافزاید و صرفنظر از میزان عرضه و فروش تولیدات صنایع دستی، این گذر به محلی برای تقویت گردشگری نیز تبدیل شود.

منبع: ایرنا