تاریخ انتشار: ۱۱:۰۲ - ۰۱ مهر ۱۳۹۹
تعداد نظرات: ۲ نظر
در گفتگو با اقتصاد ۲۴ مطرح شد:

حقوقی‌ها متهمان اصلی سقوط بورس/ سفته‌بازانی که در همه بازارها حضور دارند

نقش کلیدی حقوقی‌ها در اقتصاد موضوعی است که در این روز‌های پرالتهاب بورس، زیاد راجع به آن صحبت می‌شود، اما همانطور که گفته شد کارکرد اقتصادی این طیف تنها مختص به بازار سهام نیست. آنقدر که نقش حقوقی‌ها در اقتصاد ایران پررنگ است؛ نقش حقیقی‌ها تعیین کننده نیست.

حضور حقوقی‌ها در بورس

اقتصاد۲۴ - اقتصاد ایران بازیگران یا بازیگردانان اصلی و مشخصی دارد که از منظر سیاسی چندان هم سنخ نیستند، اما کارکرد اقتصادیشان تقریبا یکسان است؛ حقوقی‌ها، شبه دولتی‌ها، خصولتی‌ها و... رایج‌ترین عناوینی هستند که حسب حوزه‌های مختلف اقتصادی از آن‌ها برای اطلاق این گروه ذی نفوذ استفاده می‌شود.

نقش کلیدی حقوقی‌ها در اقتصاد موضوعی است که در این روز‌های پرالتهاب بورس، زیاد راجع به آن صحبت می‌شود، اما همانطور که گفته شد کارکرد اقتصادی این طیف تنها مختص به بازار سهام نیست.

آنقدر که نقش حقوقی‌ها در اقتصاد ایران پررنگ است؛ نقش حقیقی‌ها تعیین کننده نیست. هرقدر که پژوهشگران وقت و انرژی برای شناخت رفتار اقتصادی طیف‌های مختلف مردم اختصاص دهند بازهم نتیجه کار تاثیر چندانی در وضعیت کلان اقتصادی ندارد.


بیشتر بخوانید: مردان بیشتر از زنان در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند


احسان سلطانی، اقتصاددان در زمره پژوهشگرانی است که به حقانیت نقش غیر موثر حقیقی‌ها در اقتصاد ایران باور دارد و راجع به آن به اقتصاد۲۴ می‌گوید: البته که معمول است در بیشتر تحولات اقتصادی کشور نقش مردم یا همان اشخاص حقیقی بیش از حد معمول پر رنگ نشان داده شود؛ مثلا وقتی در میان بحبوحه مشکلات اقتصادی، شاخص بورس به ناگهان صعودی شد همه جا آن را به پای مردم نوشتند غافل از اینکه وضعیت به وجود آمده چیزی غیر از بازارگرمی حقوقی‌ها نبود؛ همان خصولتی‌ها یا شبه دولتی‌هایی که به صورت بانک یا بنگاه‌های بزرگ دست بالا را در مناسبات اقتصادی کشور دارند اوضاع را طوری رقم زدند که انگار یکشبه تمایل مردم برای سرمایه گذاری در بورس دو چندان شده است و در نتیجه شمار زیادی از مردم با گرفتن کد‌های بورسی وارد این حوزه اقتصادی شدند و در نهایت جذابیت این بازار تازه کشف شده تا آنجا ادامه داشت حقوقی‌ها یا همان بازیگران اصلی اقتصادی حضور داشتند و با خروج آن‌ها از این بازار وضعیت دگرگون شد.

این پژوهشگر اقتصادی در دنباله صحبت خود می‌گوید: فرقی نمی‌کند که این بازیگران اصلی را حقوقی‌ها یا خصولتی‌ها بنامیم؛ آن‌ها به واسطه نقدینگی و سرمایه درگردش بالایی که دارند سالهاست که بازیگردان اصلی همه بازار‌ها هستند، قبل از آمدن به بورس اوراق بهادار آن‌ها با همین دست فرمان در بازار‌های سکه، ارز، ماشین و ملک هم حضور داشتند، اصلا محال است در ایران کالایی ماهیتش از مصرفی به سرمایه‌ای تغییر نکند و حقوقی‌ها حضور نداشته باشند؛ هرچند در نهایت در تحلیل‌های رایج تحولات همه این بازار‌ها به پای مردم نوشته می‌شود، اما در اصل عوامل اصلی کسان دیگری غیر از مردم هستند.

سلطانی با پیش کشیدن این موضوع که ۸۰ درصد مردم یا همان اشخاص حقیقی کشور تنها به ۲۰ درصد منابع مالی دسترسی داشته و در مقابل ۲۰ درصد مابقی به ۸۰ درصد منابع دسترسی دارند می‌گوید: سفته بازی‌هایی که در بازار‌های اقتصادی مختلف کشور رواج دارد نتیجه حضور این گروه اکثریتی است؛ فرق نمی‌کند بانک است یا  موسسه اقتصادی یا شبه دولتی؛ اینها سال‌هاست که دست بالا را دارند و دستکم از بعد تاسیس نخستین بانک‌های اقتصادی در دهه ۸۰ فعالیت‌های خود را در حوزه سفته بازی به صورت گسترده توسعه دادند؛ زمانی در بازار املاک و بعد به تدریج بازار طلا و ارز و حالا هم حضور پررنگشان در معاملات بورسی دلیلی بر حضور موثر آنهاست، حتی بازار خودرو و هر چیز دیگری که ماهیتش در ایران سرمایه‌ای و غیر مصرفی باشد به نوعی به حوزه فعالیت این گروه مرتبط است.

این پژوهشگر اقتصادی در ادامه می‌گوید: حالا در این میان هر پژوهشی هم که را جع به رفتارشناسی مردم در حوزه اقتصادی صورت بگیرد بازهم تاثیر چندانی ندارد؛ اصلا با درآمد‌های حداقل سه میلیون تومانی که تازه بیشتر مردم ساکن در نواحی محروم و توسعه نیافته از دریافتش محرومند چطور می‌شود نتیجه گیری کرد که مثلا در فلان بازه زمانی استقبال عمومی از کدام حوزه سرمایه گذاری بوده است؟ اساسا با این سطح عمومی از درآمد‌ها و هزینه‌های بالا چه توانی باقی می‌ماند تا مردم عادی بخشی از دارایی خود را سرمایه گذاری کنند؟ سوال کلیدی‌تری که نباید بی پاسخ از کنار آن گذشت وضعیت بدهی‌ها و تعهدات مالی مستمری است که بر دوش مردم گذاشته شده باشد؛ مادامی که سهم بدهی‌ها از درآمد‌ها مشخص نشده باشد نمی‌توان راجع به پس انداز و سرمایه گذاری صحبتی کرد؛ اصلا بر فرض پاسخ این سولات داده شود، مبنای پس انداز چیست؟ مگر نه اینکه از هر شخص معمولی با وضعیت درآمد متعارف انتظار می‌رود که ماهانه دستکم صد هزار تومان دارایی نقد داشته باشد؟ خب با شاخص‌های اقتصادی کنونی آیا همه این پول‌ها را باید اندوخته پس انداز تلقی کنیم؟

سلطانی در تکمیل گفته‌های خود به داد‌های بانک مرکزی استناد کرده و به اقتصاد۲۴ می‌گوید: حتی اگر قرار باشد برای رفتارشناسی بازیگران حقیقی در اقتصاد ایران الگویی تهیه کنیم به نتیجه خواهیم رسید که سرمایه گذاری در سپرده‌های مدت دار بانکی هنوز انتخاب اصلی و اول مردم است؛ دستکم از آمار‌های بانک مرکزی این نتیجه گیری گرفته می‌شود که در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۶ اغلب دارایی‌های مردم در اختیار بانک‌ها قرار گرفت؛ در فاصله سال‌های ۹۶ تا ۹۸ بخشی از این دارایی‌ها وارد بازار‌های سکه و ارز شده است به طوری که سهم سپرده‌های مردمی در بانک‌ها از ۲۷ درصد به ۱۸ درصد رسید، در این مدت سرمایه‌های خارج شده از بانک‌ها وارد بازار‌های سکه و ارز می‌شوند و در نهایت از زمستان سال ۹۸ به بعد با تبلیغات و بازارگرمی خصولتی‌ها بخشی از آن وارد بازار سهام می‌شود.

به گفته سلطانی، آمار‌های منتسب به بانک مرکزی نشان می‌دهد که با وجود سرریز شدن بخش دارایی‌های مردم به سمت بازار‌های سرمایه‌ای جدید باز هم بیشتر این منابع نزد موسسات بانکی باقیمانده است؛ به صورت مشخص اغلب این دارایی‌ها در قالب سپرده‌های مدت دار بودند و برای همین مردم عادی در فسخ قرارداد و خروج دارایی‌های خود ریسک کمتری کرده اند و بیشتر به اتکای سرمایه نقدی که در دسترس‌شان بوده یا قرض گرفتن و رو انداختن به این و آن وارد این بازار‌ها شده اند؛ گواه این ادعا تفاضل خالص سپرده‌ها و تسهیلاتی پرداختی بانک‌هاست که نشان می‌دهد که این موسسات در مقام حقوقی‌ها یا همان شبه دولتی‌ها از نقدینگی کافی برای ایجاد بازار گرمی در بازار معاملات سهام برخوردار بودند، اقدامی که در نهایت مردم تمایل بخشی از مردم را برای ورود به این بازار به نظر جذاب جذب کرد و در نهایت همه وقایع آن به نام همین مردم ثبت شد.

نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
علی
0
0
چهارشنبه ۰۲ مهر ۱۳۹۹
تحلیل درستیه دقیقا صحبتی که ایشان میکنند رو من پانزده ساله دارم میگم به اطرافیان متاسفانه اقتصاد ایران دقیقا اقتصاد نظام سرمایه داریه با این تفاوت که سرمایه دارای اروپا و بخصوص امریکا بوی انسانیت برده اند و در تعاملات اقتصادی به فکر سود رسوندن همزمان هم به خودشون هم به طرف مقابلن در حالیکه سرمایه داران ایرانی دقیقا کپی سرمایه داران چینین که فقط به فکر جیب خودشونن برا همین دقت کنین کشورهایی که با اروپاییا و بخصوص با امریکا روابط اقتصادی خوبی دارن پیشرفت کردن اما با چین و روسیه نه سرمایه داران ایران دقییقا مصداق حرف احمدی نژادن که اونا رو زالو خطاب کرد البته علت این کارشون رو تو عقده ای بودن این افراد باید جست نسل اول سرمایه داران ون با ضد و بند و کلاهبرداری و اذیت این پولا رو بدست میارن هیچوقت خیرشون به بقیه نمیرسه اما فرزندان که نه بلکه نوادگان اینها افرادی کم عقده خواهند شد دقیقا مثل سرمایه داران امریکایی که خیرشون به اطرافیان هم خواهد رسید
مصطفی
با توجه به آمار ارائه شده به نظر مطلب صحیحی است. البته نقش سرمایه ای که بصورت هیجانی از جیب مردم درآمد در این اواخر سوددهی بورس نباید نادیده گرفته شود. گرچه مردم حقوق بگیر درآمدی برای سرمایه گذاری ندارند اما اقشاری هستند که زمین و ملکی داشته و در این گرانیها فروخته اند و حالا باد گرفته اند مثل همین سرمایه داران خصولتی موج سواری کنند. البته معمواا این مردم از اغراض گروه های خصولتی که حتی بصورت ناخودآگاه با هم همدست و همداستان میشوند و روندی صعودی با سقوطی را در بازار ایجاد میکنند به نفع خود، خبر ندارند و متضرر میشوند. مثل همین حالا که مردم تازه در قله قیمتهای بازار سرمایه وارد نمادهای بورسی شدند و ناگاه با یورش کاربلدها و برنامه ریزان خصولتی با صفهای سنگین فروش و افت قیمت 50 و گاه 60 درصدی سهمهایشان مواجه شده اند.
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

فیلم/ رابین هودی که زمین به نام صدیقی زد

قیمت خودرو‌های جک و لیفان شرکت کرمان موتور امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ + جدول

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت قند و شکر امروز

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت تبلت سرفیس و سامسونگ امروز + جدول

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت خودرو‌های سایپا امروز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ + جدول

فیلم/ لحظه شروع سیل در شهر شیراز نوروز ۱۳۹۸

قیمت دلار و یورو امروز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ + جدول

فیلم/ طعنه ابطحی خطاب به آقای ‎صدیقی: رابین هود دوران بوده جاعل!

ماجرای کاظم صدیقی؛ از ابهر تا اُزگل / دو روایت از زمینی که به نام صدیقی سند زده شد

عکس/جلب‌توجه هانده ارچل

آیا آیت الله کاظم صدیقی استعفا داده است؟

قیمت سکه پارسیان امروز دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲ + جدول

از انتخابات آمریکا تا تورم داخلی در ایران؛ کاهش ارزش ریال ادامه دارد/ به رشد چشمگیر قیمت طلا امیدوار نباشید

آخرین اخبار از نشست تعیین دستمزد کارگران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

قدرت خرید مردم در قیاس با زمان جنگ ۲۳۷ واحد عقب است/ کارگران و بازنشستگان از آرامش اقتصادی مایوس شده‌اند

بهترین زمان خرید ارز‌های دیجیتال

محور کرج-چالوس و آزادراه تهران-شمال مسدود شد

۸ دلیل برای سردرد‌های صبحگاهی

آخرین قیمت دلار در سال ۱۴۰۲

صعود قیمت طلا و سکه در راند آخر سال ۱۴۰۲

۳ سریال کره‌ای از کارگردان «دونگ‌یی» و «یانگوم» برای تعطیلات نوروز

زنان به کدام ویتامین‌ها نیاز دارند؟

۳ عارضه حذف وعده‌های غذایی

مصرف این ۱۰ ماده غذایی به خواب بهتر کمک می‌کند

بهترین انتخاب برای سرمایه گذاری روی طلا/ چرا نباید در بازار سکه سرمایه گذاری کرد؟/ پیش‌بینی حباب سکه در سال ۱۴۰۳

آخرین اخبار از نشست تعیین دستمزد کارگران

شعب بیمه ملت در ایام تعطیل فعالند

کاندیدای برنده ورامین، ردصلاحیت شد

مشتری جدید پرسپولیس از راه رسید

هم پوشانی ارز و مالیات در سال ۱۴۰۳

صعود ادامه‌دار قیمت طلای سیاه

عکس/ باغ متعلق به کاظم صدیقی در گوگل مپ

فیلم/ اعتراف یک بازیگر به تقلب در کنکور

عادل فردوسی‌پور از صدا و سیما بازنشسته شد

ماجرای برد پوتین در یک رقابت بسیار سالم انتخاباتی

آخرین اخبار از واریز معوقات معلمان

رقم مزد پیشنهادی جامعه کارگری مبلغ چقدر است؟

دکوراسیون خاص آقازاده سریال هفت سر اژد‌ها/ رونمایی مجید واشقانی از استایل تازه

فیلم/ مسافران شمال در ترافیک گیر افتادند

استایل جوان‌پسند لعیا زنگنه در کنسرت علیرضا قربانی

فیلم/ لحظه شروع سیل در شهر شیراز نوروز ۱۳۹۸

این استان منتظر بارش فوق سنگین باشد

آیین‌های نمایشی نوروز؛ از پایکوبی و هلهله تا بازگشت مردگان/سیاهِ آیین‌های نمایش ایران بی‌ربط به برده‌داری

فیلم/ درگیری نظامی در امتداد مرز پاکستان و افغانستان

فیلم / تخلیه غیرنظامیان از بیمارستان شفا در شهر غزه

هشدار هواشناسی: تا پنجشنبه به نیمه غربی کشور سفر نکنید

جریمه یک میلیاردی برای سرخابی‌ها

اینفوگرافی/ نتیجه انتخابات روسیه روشن شد

مدیریت بحران قزوین هشدار داد

فیلم/ وقتی آقای همساده یادآور ماجرای آقای صدیقی شد

رمزگشایی از انکار قاتلان داریوش مهرجویی و همسرش

شوک شبانه قلعه‌نویی به تیم‌ملی

اعلام زمان مرحله دوم انتخابات مجلس

جریان عجیب جعل امضای آقای صدیقی

فیلم/ نیروی کار در ایران استثمار شده است

افزایش سرمایه ۲۵ همتی بانک ملی ایران

تشدید بارش‌ها در آذربایجان‌غربی

فیلم/ انتقاد بهروز محبی به وضعیت مدیریت در کالابرگ الکترونیکی

۸۰۰ میلیون بده خودروی ژاپنی بگیر

اتفاق دلگرم‌کننده برای پرسپولیسی‌ها

تبدیل افغانستان به تولیدکننده عمده «شیشه»

گواهینامه ۴۵۱ راننده تهرانی پرخطر ابطال شد

طالبان حقابه هیرمند را رها کرده یا سیلاب؟

فیلم/ رابین هودی که زمین به نام صدیقی زد