اقتصاد۲۴ - طرح «برق امید» یا همان برق رایگان در تابستان امسال مطرح و در نهایت در شهریور ماه به تصویب هیأت دولت رسید.
در واقع هدف از انجام این طرح در نگاه نخست، تخصیص برق رایگان برای کم مصرفها و تشویق مشترکان به اصلاح الگوی مصرف است، اما در عمل یک همکاری بزرگ در جهت پیک و کاهش بار مصرف برق در اوج تابستان و جلوگیری از ساخت نیروگاه با هزینههای میلیاردی برای کشور است.
طبق بررسیهای انجام شده حدود ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار مشترک برق خانگی طی سالهای ۹۷ و ۹۸ در رده مشترکان کم مصرف بودهاند، بر این اساس، با در نظر گرفتن بعد خانوار در این سالها ۳۰ میلیون نفر جز افرادی دستهبندی میشوند که در صورت تداوم کم مصرفی، در طرح برق امید از برق رایگان بهرهمند خواهند شد.
محمد حسن متولی زاده مدیر عامل توانیر در این باره گفت: در حال حاضر بخش خانگی ۵۰ درصد از اوج بار را به خود اختصاص میدهد و تابع هدف طرح برق امید فقط مشترکان کم مصرف نیستند. بلکه خوش مصرفها و بدمصرفها نیز در این طرح دیده میشوند.
او ادامه داد: در بخش مصارف خانگی کم مصرفها ۸.۴ میلیون مشترک هستند که الگو را رعایت میکنند و ما اعلام کردهایم برای این بخش تخفیف قائل میشویم. اما گروه خوش مصرفها نیز حدود ۱۶.۵ میلیون مشترک را دربر میگیرند و با آموزشهایی که به این بخش داده میشود، آنها نیز میتوانند به گروه کم مصرفها اضافه شوند و از برق رایگان بهره ببرند. اما گروه دیگر پرمصرفها هستند که اگرچه احتمال پیوستن آنها به گروه کم مصرف کم و سخت است، اما با آموزشها و تسهیلاتی که داده خواهد شد، این بخش نیز میتواند مصرف خود را کم کند و از تخفیفهای تعرفهای بهره ببرد.
وی گفت: طرح برق امید با هدف اصلاح الگوی مصرف همه خانوارهای ایرانی تدوین شده است و وزارت نیرو در سه سال گذشته طرحهای تشویقی مختلفی را برای عبور از پیک بار اجرا کرده است، چرا که در تابستان مصرف برق افزایش بسیاری مییابد.
متولی زاده ادامه داد: در همین راستا به صنایع و کشاورزان مشوقهایی اختصاص مییابد که مصارفشان را جا به جا کنند و به ساعتهای دیگری انتقال دهند که با بهره گیری از همین ابزارهای تشویقی، تابستان سال گذشته و امسال را که گرمترین تابستان در طول ۳۰ سال گذشته بود، با موفقیت پشت سرگذاشتیم و در دو سال متوالی نیز تنها یک درصد رشد پیک مصرف را تجربه کردیم، این درحالی است که در سالهای گذشته رشد ۵.۲ درصدی نیز ثبت شده است.
او اضافه کرد: سال گذشته ۱۲۰ هزار و امسال ۲۹۴ هزار تفاهمنامه با مشترکان صنعتی و کشاورزی به امضا رسید و برهمین اساس سال گذشته ۳۵۰ میلیارد تومان پاداش به این دو گروه از مشترکان اختصاص یافت که در صورتحسابهای برقی آنها لحاظ شد.
با یک دو، دو تا چهارتای ساده میتوان به این موضوع پی برد که این برق رایگان تا چه حد میتواند به کاهش قیمتها و بیش از آنکه در مستمندان امیدی ایجاد کرده باشد برای سیاست گذاران برق امیدی باشد، به طوری که مدیران وزارت نیرو و سخنگوی صنعت برق کشور طرح برق رایگان را مانند یک معجزه در کاهش مصرف برق میدانند.
اما باید هدف از اجرای این طرح را کاهش هزینه خانوارها دانست یا وزارت نیرو با این همه بدهکاری هوس خیرات کردن را؟
براساس این گزارش طرح برق رایگان در زمانهای انقلاب هم از سوی امام خمینی (ره) مطرح شده بود، ولی بعد از گذشت چندسال مجدد از سوی وزارت نیرو این طرح به سرزبانها افتاد.
رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق کشور در گفتگو با خبرنگار اقتصاد و انرژی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره اجرایی شدن طرح برق امید گفت: در واقع هدف اصلی ما در طرح برق امید شناسایی مشترکان کم مصرف است که این مشترکان شامل تخفیفهایی میشوند.
او ادامه داد: در فاز نخست اجرای طرح امید برای آنکه مردم نخواهند خیلی هزینه کنند تا وسایل برقی خود را تغییر دهند، تنها کافی است که روش درست استفاده از وسایل را بدانند و تا حد امکان از وسایل غیرضروری استفاده نکنند، پیش بینی ما این است که با استفاده صحیح از وسایل برقی تا ۱۰ درصد کاهش مصرف برق را داشته باشیم.
سخنگوی صنعت برق کشور اضافه کرد: در طرح امید به مشترکان ۶ ماه فرصت داده میشود که خود را در گروه مشترکان خوش مصرف قرار دهند و اگر توانستند در مدت نیم سال میزان مصرف برق خود را اصلاح کنند، مشمول تخفیف ۱۰ درصدی قیمت برق خواهند شد
رجبی مشهدی گفت: در حال حاضر حدود ۱۵ درصد مشترکان ما، مشترکان پرمصرف هستند و اگر این مشترکان خود را جزو خوش مصرفها نکنند، در گروه مشمولان افزایش ۱۰ درصدی تعرفه برق قرار خواهند گرفت.
او اضافه کرد: طبق تصمیمات اتخاذ شده از ابتدای هر سال ۷ درصد به تعرفه کل مشترکان برق و ۱۶ درصد به تعرفه برق مشترکان پرمصرف افزوده میشود و این افزایش ۱۰ درصدی که بعد از ۶ ماه شامل مشترکان پرمصرف میشود، علاوه بر افزایش سالیانه تعرفه برق است.
به گفته سخنگوی صنعت برق کشور از پنجشنبه یک آبان امسال برق مشترکان کم مصرف رایگان خواهد شد به طوری که قبض برق این دسته از مشترکان صفر خواهد بود و تا زمانی که این مشترکان مصرفشان را زیر ۱۰۰ کیلو وات ساعت در ماه نگه دارند، لازم نیست پولی را بابت برق بها بپردازند.
او در پایان تصریح کرد: به مشترکانی که پایینتر از ۱۰۰ کیلو وات ساعت در ماه برق مصرف میکنند کممصرف گفته میشود، به عبارت دیگر ۲/۸ میلیون مشترک خانگی، ماهیانه زیر ۱۰۰ کیلو وات ساعت برق مصرف میکنند.
این تخفیف صرفا شامل سکونت گاههای دائمی درحال بهره برداری شهری و روستایی و همچنین سکونت گاههای عشایری میشود. سکونتگاههای خالی از سکنه و غیردائم نظیر باغ ویلاها مشمول این تخفیف نمیشوند.
آلبرت بغزیان کارشناس انرژی در خصوص اجرای طرح برق رایگان گفت: در واقع من هدف اصلی وزارت نیرو در این خصوص را نمیدانم و نمیدانیم کی اجرا و تا چه وقتی اجرا میشود.
او ادامه داد: به نظر من هدف اجرای طرح برق رایگان یک جنبه تبلیغاتی دارد و مشخص نشده این طرح تا چه زمانی اجرا میشود، شاید با روی کار آمدن دولت جدید این طرح از بین برود.
بیشتر بخوانید: برق مجانی به تهرانیها هم میرسد
این کارشناس انرژی افزود: دولت به جای رایگان کردن برق مشترکان کم مصرف بهتر است روی مصارف خوراکی که نیاز اولیه مردم است تجدید نظر کنند.
بغزیان گفت: وقتی برق را مجانی میکنید، باید مراقب باشید میزان مصرف کنترل شود. مسئله بهینهسازی انرژی بسیار مهم است. سالهاست برای کنترل و بهینهسازی مصرف انرژی در کشور هزینه میشود.
متاسفانه صنعت برق سالهاست دچار بیتعادلی اقتصادی شده و این مسئله جدی است به طوری که دخلوخرج این صنعت به هم نمیخورد، یکی از مهمترین و اصلیترین مشکلات صنعت برق، نبود تعادل منابع و مصارف است و عمده منابع مالی این صنعت از محل فروش برق به دست میآید.
برق رایگان در این طرح به مشترکان کم مصرف اختصاص مییابد همچنین به گفته رضا اردکانیان وزیر نیرو اگر مشترکان پر مصرف خود را به جرگه کم مصرفان برسانند، میتوانند از این طرح بهرمند شوند به طوری که در این طرح مقرر شده از مشترکین خوشمصرف قدردانی شود و از مشترکین پرمصرف هم خواستهایم تا با انجام کارهایی از عنوان پرمصرف دور شده و به خوشمصرفها بپیوندند.
نصب پنل خورشیدی راهکاری برای جلوگیری از افزایش مصرف برق همچنین به تازگی وزارت نیرو با کمک استارت آپها مشوقهایی را در نظر گرفته تا با نصب پنلهای خورشیدی بر روی پشت بام منازل مصرف برق کاهش پیدا کند.
اردکانیان وزیر نیرو در این باره تصریح کرد: قرار است پنلهای خورشیدی کوچک در پشت بامهای خانهها نصب شود و با سیستم بانکی هم هماهنگیهایی صورت گرفته تا کسانی که مشکل مالی برای خرید این پنلها دارند با کارمزد کم آن را دریافت کنند تا با نصب این پنلها کاهش مصرف انرژی داشته باشند.
اردکانیان گفت: تابستان امسال از حدود ۵۸ هزار مگاوات برق مصرفی، حدود ۲۳ هزار مگاوات مختصص دستگاههای سرمایشی بوده است و قطعا برای این مدل مصرف، نیاز به احداث نیروگاه داریم.
او ادامه داد: شبکه وسیع ۹۰۰ هزار کیلومتری برق، رفع فرسودگی و نوسازی آن نیازمند منابع مالی است و این منابع مالی با کاهش ۱۰ درصدی میزان مصرف جبران میشود.
صرفه جویی و مدیریت مصرف و کاهش مصرف انرژی موضوعی است که در سالهای اخیر از سوی وزارت نیرو مورد تاکید قرار گرفته است پس اگر میخواهید قبض برق خود را مجانی کنید بهتر است به شرایط و مشوقهای ارائه شده توسط وزارت نیرو توجه کنید.
بیشترین میزان مصرف برق در خانوارها به طور معمول به یخچال، سیستم روشنایی و وسایل صوتی و تصویری تعلق دارد و در صورتی که خانوارها نحوه استفاده بهینه از این وسایل را رعایت کنند، میتوانند در گروه کم مصرفها قرار گرفته و از تخفیف درنظر گرفته شده بهرهمند شوند
در واقع مساله مهمی که وجود دارد این است که بسیاری از خانوارها دارای وسایل قدیمی هستند که به علت طول عمر بالای خود، مصرف برق آنها نیز بالا بوده که اینگونه وسایل باید جای خود را به محصولات مشابه ساخت داخل دهند تا در این حوزه هم شاهد کاهش اتلاف انرژی باشیم حال باید امیدوار بود که اجرای این طرح به نفع مردم یا ضرر مردم است. اصلا در این طرح چه کسی کم مصرف خواهد بود کسانی که فقط در منزل یک چراغ روشن میکنند؟!